რუსეთში შესაძლოა "დიმა იაკოვლევის" კანონი გააუქმონ?

რუსეთში „დიმა იაკოვლევის კანონის“ გაუქმების შესაძლებლობაზე ალაპარაკდნენ, რომელიც ამერიკელებს რუსი ბავშვების შვილად აყვანას უკრძალავს,  აშშ-ის მიერ რუსეთის წინააღმდეგ შემოღებული სანქციების, “მაგნიტსკის სიის” გაუქმების სანაცვლოდ.

17 იანვარს ევროპულმა სასამართლომ არამართლზომიერად მიიჩნია რუსი ბავშვების ამერიკის მოქალაქეების მიერ შვილად აყვანის აკრძალვა, რასაც „დიმა იაკოვლევის კანონი“ ითვალისწინებს. სასამართლომ დააკმაყოფილა აშშ-ის 45 მოქალაქის სარჩელი, რომლებსაც რუსეთის ფედრაციამ უარი უთხრა შვილის აყვანაზე, იმის მიუხედავად, რომ მათ გაფორმების პროცედურა უკვე დაწყებული ჰქონდათ. სასამართლოს ვერდიქტის შეასბამისად, რუსეთმა მორალური ზიანის ასანაზღაურებლად მოსარჩელეებს მთლიანობაში 75 ათასი ევრო უნდა გადაუხადოს, ასევე სასამართლო ხარჯები – 13, 6 ათასი ევროს ოდენობით.

როგორც პრეზიდენტის ადამიანის უფლებათა საბჭოს ხელმძღვანელმა მიხაილ ფედოტოვმა განაცხადა, ის იზიარებს ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს გადაწყვეტილებას. „ვფიქრობ,  სწორედ ახლა გაჩნდება შესაძლებლობა, თუკი ამერიკული მხარე კეთილ ნებას გამოავლენს, რომ ჩვენს ქვეყნებს შორის მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდეს ურთიერთობა. და ამგვარი გაუმჯებესების ფარგლებში შეიძლებოდა გადაგვეხედა როგორც ამერიკული, ისე რუსული საკანანმდებლო აქტებისთვის“, – აცნობა ფედოტოვმა „ინერფაქსს“

მისი სიტყვებით, საჭიროა იმის მხედველობაში მიღება, რომ ეგრეთ წოდებული „დიმა იაკოვლევის კანონი“ აშშ-ის კონგრესის მიერ მიღებულ „მაგნიტსკის სიის“ პასუხს წარმოადგენდა. თუმცა, აშკარაა, რომ უდედმამომბავშვებს არანაირი კავშირი არ უნდა ჰქონოდათ ამ საგარეოპოლიტიკურ აქციებთან, – განმარტ ფედოტოვმა.

ადამიანის უფლებათა საკითხებში უფლებამოსილმა პირმა ტატიანა მასკალკოვამ ამ საკითხთან დაკავშირებით ევროპის ადამიანის სასამართლოს გადაწყვეტილებას „ძალიან გაწონასწორებული“ უწოდა. კანონის შესაძლო გაუქმების სასარგებლოდ გამოვიდა ასეცე ფედერაციის საბჭოს სპიკერი ვალენტინა მატვიენკო. მისი თქმით, რუს კანონმდებლების თვითმიზანს სულაც არ წარმოადგენს “ამ კანონის შეკავება“ , და რომ ისინი აშშ-სთან დიალოგისთვის მზად არიან.

როგორც „ნოვაია გაზეტას“ პოლიტიკის განყოფილების რედაქტორმა კირილ მარტინოვმა აღნიშნა, „პოლიტიკის ენაზე ეს იმას ნიშნავს, რომ რუსეთის ხელისუფლება მატვიენკოს მეშვეობით ტრამპის ადმინისტრაციას გარიგებას სთავაზობს“.

კანონი „იმ ადამიანებზე ზემოქმედების ზომების შესახებ, რომლებიც კავშირში არიან ადამიანის ძირეული უფლებების,  რუსეთის ფედერაციის მოქალაქეთა თავისუფლებისა და უფლებების დარღვევაში“, 2012 წლის დეკემბერში მიიღეს. მას დიმა იაკოვლევის სახელი დაერქვა – რუსი ბავშვი, რომელიც ამერიკელმა წყვილმა იშვილა და რომელიც 2008 წელს დაიღუპა მამობილის გაუფრთხილებელი საქციელის გამო. ეს კანონი ითვალისწინებდა ამერიკელი მოქალაქეების მიერ რუსი ბავშვების შვილად აყვანის აკრძალვას.  ეს იყო პასუხი აშშ-ის კონგრესის მიერ მიღებულ „მაგნიტსკის აქტზე“, რომელიც პერსონალურ სანქციებს უწესებდა რუსეთში ადამიანის უფლებების დარღვევაზე  პასუხისმგებელ პირებს.