სვეტლანა ტიხანოვსკაია - ბელარუსის პრეზიდენტობის ყველაზე უჩვეულო კანდიდატი
“ნოვაია გაზეტას” მასალის მიხედვით
ბელარუსში მოახლოებული საპრეზიდენტო არჩევნების ყველაზე დიდი სიურპრიზი სვეტლანა ტიხანოვსკაია გახდა. ბოლო დრომდე ყველასათვის უცნობი ახალგაზრდა ქალი ქუჩაში ათასობით მხარდამჭერს აგროვებს და “ევროპის უკანასკნელ დიქტატორს” უპირისპირდება. რუსული დამოუკიდებელი გამოცემა “ნოვაია გაზეტასთვის” მიცემულ ინტერვიუში ტიხანოვსკაია ჰყვება იმის შესახებ, ასეთი გადაწყვეტილება რატომ მიიღო.
სინამდვილეში, საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობას სვეტლანას მეუღლე, პოპულარული ვიდეობლოგერი სერგეი ტიხანოვსკი აპირებდა. მაგრამ საინიციატივო ჯგუფების რეგისტრაციის დღეს იგი 15 დღით დააპატიმრეს, ხოლო მისი ჯგუფი რეგისტრაციაში არ გაატარეს. მაშინ სვეტლანამ ყველასათვის მოულოდნელი ნაბიჯი გადადგა: მან ქმრის საინიციატივო ჯგუფი საკუთარ ჯგუფად დაარეგისტრირა.
ციხიდან გამოსვლის შემდეგ სერგეი ტიხანოვსკიმ შეიტყო, რომ ის არა პრეზიდენტობის კანდიდატი, არამედ საკუთარი ცოლის საინიციატივო ჯგუფის ხელმძღვანელია. თუმცა, იგი ამ სტატუსით მხოლოდ ათი დღე სარგებლობდა, რის შემდეგაც იგი ისევ დააპატიმრეს “საზოგადოებრივ წესრიგის უხეშად დარღვევის” გამო.
• მოსაზრება: რუსეთი პუტინისგან დაიღალა
• იძულებითი გამჭვირვალობა: როგორ მიაჩვია კორონავირუსმა ხალხთან საუბარს ბელარუსის ხელისუფლება
• რიგები თავისუფლებისთვის – უჩვეულო მასობრივი საპროტესტო აქცია ბელარუსში
მოხდა ისეთი რამ, რასაც არავინ ელოდა – ახალი კანდიდატის მხარდასაჭერად ხელმოწერების შესაგროვებლად ათასობით ადამიანი გამოვიდა, სვეტლანამ ცენტრალურ საარჩევნო კომისიას 110 ათასი ხელმოწერა წარუდგინა.
ეს ხდება ქვეყანაში, რომელსაც 26 წლის განმავლობაში მოქმედი პრეზიდენტი, ალექსანდრ ლუკაშენკო შეუცვლელად და უალტერნატივოდ მართავს. საპრეზიდენტო არჩევნები ბელარუსში 19 აგვისტოს გაიმართება.
“ვფიქრობდი, რეგისტრაციაში არ გამატარებდნენ”
”არასდროს მითქვამს, რომ პოლიტიკოსი ვარ! მე უბრალოდ მოსიყვარულე მეუღლე ვარ, ვინც ან შეცდომა დაუშვა, ან გმირობა ჩაიდინა. იმ მომენტში, როდესაც გადავწყვიტე ეს გამეკეთებინა, არ ვიცოდი, ამ ყველაფერს რა მოჰყვებოდა. მე უბრალოდ ქმარს გადავეფარე,” – ამბობს სვეტლანა.
მისი თქმით, იგი დარწმუნებული იყო, რომ მის კანდიდატურას მომავალ არჩევნებზე არ დაარეგისტრირებდნენ.
”ვფიქრობ, საინიციატივო ჯგუფი ჩემს დასაცინად დაარეგისტრირეს: აბა ვნახოთ, ვინ დაგიჭერს მხარს”
საბოლოოდ, ადამიანები გრძელ რიგებში ჩადგნენ, რომ სვეტლანას მხარდასაჭერად ხელი მოეწერათ.
ადამიანი, რომელიც ხალხს ესაუბრება
სვეტლანა საუბრობს იმაზე, თუ როგორ გახდა მისი მეუღლე პოპულარული. მისი თქმით, სერგეის ვიდეობლოგი პოლიტიკური არ იყო.
საერთოდ, სერგეი საკუთარი YouTube არხის შესაქმნელად სოფელში დანგრეული სახლის შეძენამ შთააგონა – მას სახლის აღდგენა და აგროტურიზმის განვითარება უნდოდა.
თუმცა აღმოჩნდა, რომ ყველაფერი არც ისე მარტივი იყო – აბსურდული კანონების და სახელმწიფო მოხელეების გულგრილობის გამო, მას ორი წელი დასჭირდა, რომ სახლი საკუთრებაში დაემტკიცებინა და მისი აღდგენის ნებართვა მიეღო.
შედეგად, ტიხანოვსკიმ გადაწყვიტა ვიდეობლოგის საშუალებით საზოგადოებისთვის თავისი პირადი ამბავი მოეთხრო.
”შემდეგ სერგეიმ დაიწყო ადამიანების მოწვევა და საუბრები მათთან იმაზე, თუ როგორ ცხოვრობენ ისინი. შემდეგ დაიწყო მოგზაურობა ქვეყნის მასშტაბით – ასე დაიწყო ყველაფერი… ბლოგის პოლიტიზება მას შემდეგ დაიწყო, რაც სერგეი ესაუბრა ხალხს და მიხვდა, თუ რამდენად ცუდად ცხოვრობენ ადამიანები.
დიდი ხანია ხალხისთვის არავის უკითხავს, როგორ ცხოვრობენ. მათით არავინ ინტერესდება, არავინ ესაუბრება…
და შემდეგ მოდის ადამიანი. დიახ, უბრალოდ ვიდეოს იღებს, მაგრამ ის მათ უსმენს. მისთვის ისინი საინტერესოები არიან. ადამიანებს ხანდახან უბრალოდ უნდათ ვინმეს გული გადაუშალონ – პირველად ამდენი წლის განმავლობაში. ამ ხნის განმავლობაში ვისთვის შეეძლოთ თავიანთი გასაჭირი გაეზიარებინათ?”
“დანებება არ შეიძლება”
პოლიტიკაში ყოფნა სვეტლანასთვის ადვილი არ არის – მან არა მხოლოდ მეუღლისა თუ საკუთარი თავის გამო, არამედ ბავშვების გამოც უნდა იდარდოს. მაგრამ იგი ამბობს, რომ უკან არ დაიხევს.
”რა თქმა უნდა, მერჩივნა, ჩემს ცხოვრებაში ეს პერიოდი არ ყოფილიყო. … მაგრამ თუ მე დავთმობდი, არა მხოლოდ სერგეის ვუღალატებდი, თუმცა, ის გამიგებდა. მაგრამ ასევე ვუღალატებდი მათ, ვინც რიგებში იდგნენ, თავი საფრთხეში ჩაიგდეს, მათ სჯეროდათ სერგეის და სჯერათ ჩემი.”
სანერვიულო მას მართლაც აქვს – საპრეზიდენტო კანდიდატების მიმართ რეპრესიები ბელარუსში არჩევნების წინ ჩვეულებრივი მოვლენაა. პრეზიდენტობის კიდევ ერთი კანდიდატი, მეწარმე ვიქტორ ბაბარიკო 18 ივნისს, შვილთან ედუარდთან ერთად დააკავეს, რომელიც მისი საინიციატივო ჯგუფის ხელმძღვანელია. მას ბრალი ედება სხვა სისხლის სამართლის საქმეში „მოწმეებზე ზეგავლენის მცდელობაში“.
