აფხაზეთში სოციალური კონტრაქტის იდეა პოლიტიკური სტაბილურობის ახალ ღერძად განიხილება
სოციალური კონტრაქტი აფხაზეთში
აფხაზეთში დღევანდელი პოლიტიკური დისკუსიები სოციალური კონტრაქტის საჭიროებაზე ფოკუსირდება, რომელიც საზოგადოებასა და ხელისუფლებას შორის უსიტყვო შეთანხმებას გულისხმობს. ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ ეს კონტრაქტი აუცილებელია იმისთვის, რომ სახელმწიფო სტაბილური იყოს, თუმცა არ გადაიზარდოს მონოპოლიასა და სტაგნაციაში.
Telegram-არხი “აფხაზეთის ანალიტიკური ცენტრი“ განმარტავს, რომ სოციალური კონტრაქტი არ არის კანონით გაწერილი დოკუმენტი. ის არის წესების, მოლოდინებისა და ფარული შეთანხმებების სისტემის ერთობლიობა, რომელიც განსაზღვრავს, სად მთავრდება მთავრობის უფლებამოსილება და სად იწყება საზოგადოების უფლებები.
კლასიკური გაგებით, სოციალური კონტრაქტი პასუხობს სამ მთავარ კითხვას: ვინ მართავს, რატომ ემორჩილებიან ადამიანები მათ და რას იღებს საზოგადოება მორჩილების სანაცვლოდ. მისი ძირითადი ელემენტები მოიცავს მოქალაქეთა მონაწილეობას, ალტერნატივებისა და კონკურენციის არსებობას, ოპოზიციის ლეგიტიმურობას, ძალაუფლების მემკვიდრეობის პროგნოზირებად წესებს და ძალაუფლების კონცენტრაციის შეზღუდვას.
აფხაზეთის კონტექსტში სოციალური კონტრაქტი ჩამოყალიბდა ომისა და კონფლიქტის შემდგომი სახელმწიფოებრიობის პროცესში და წარმოადგენს ელიტასა და საზოგადოებას შორის უმნიშვნელოვანეს უსიტყვო შეთანხმებას: ხელისუფლება შეიძლება მკაცრი იყოს, მაგრამ არა მონოპოლისტური; სახელმწიფო ძლიერი, მაგრამ არა დახურული; პოლიტიკური კონკურენცია დასაშვებია მანამ, სანამ ძალადობა ან ალტერნატივის გამოჩენა არ მოხდება.
ექსპერტების აზრით, კონტრაქტის დარღვევა იწვევს ნდობის შემცირებას, მთავრობის ანგარიშვალდებულების დაკარგვას და პოლიტიკური კონკურენციის ადმინისტრაციულ კონტროლში გადაყვანას, თუმცა ხშირად ეს პროცესები კანონიერ ჩარჩოებში – პროცედურებისა და ადმინისტრაციული გადაწყვეტილებების მეშვეობით – მიმდინარეობს.
“სოციალური კონტრაქტი არ არის სტაბილურობის მიღწევა ნებისმიერ ფასად. მისი მიზანი მდგომარეობს პირობებში, რომელშიც სტაბილურობა არ გადაიზრდება სტაგნაციად ან დაქვემდებარებად“, – აღნიშნავენ ანალიტიკოსები.
