გერმანიაში სეიფიდან მოიპარეს აზერბაიჯანის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტის ქალიშვილის მილიონები
აზერბაიჯანული ელიტა და მილიონების ქურდობა
Gündəlik Azərbaycan-ის გამოძიების თანახმად, აზერბაიჯანის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის პრეზიდენტის, აკადემიკოს ისა ჰაბიბაილის ქალიშვილმა, გუნეი მასიმოვამ განაცხადა, რომ გერმანიაში დაქირავებულ საბანკო სეიფში შენახული ერთ მილიონ ევროზე მეტი ნაღდი ფული და ძვირფასი ნივთები თაღლითურად მოიპარეს.
ინციდენტი 2025 წლის დასაწყისში ნიურნბერგში, Sparkasse-ს ბანკის სეიფების სისტემაში მოხდა. მასიმოვას პოლიციისთვის არ მიუმართავს და მალევე დაბრუნდა ბაქოში. ამასთან, პირები, რომლებმაც პოლიციას შემთხვევის შესახებ აცნობეს, აცხადებენ, რომ მათზე ზეწოლა მოახდინა აზერბაიჯანის შინაგან საქმეთა სამინისტროს ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლის მთავარმა სამმართველომ — ე.წ. “ბანდოტდელმა“.
საცხოვრებელი გერმანიაში და ფულის წარმომავლობა
გამოძიების თანახმად, მასიმოვამ გერმანიაში ბინადრობის უფლება მიიღო ფიქტიური ქორწინების გზით, შემდგომ კი მან გერმანიაში დაახლოებით მილიონი ევროს ღირებულების ვილა და ბინა შეიძინა. ბინა ბერლინში, კოლფურტერის ქუჩაზე მდებარეობს.
წყაროების ცნობით, 2024 წლის ზაფხულში მასიმოვამ ბაქოდან გერმანიაში დიდი ოდენობით ნაღდი ფული და ძვირფასეულობა გადაიტანა და ისინი საბანკო სეიფში განათავსა.
როგორ მოიპარეს თანხა
დოკუმენტების მიხედვით, სეიფის დაქირავება მასიმოვამ ნაცნობის — ნიურნბერგში მცხოვრები პირის, სახელად ფ.მ.-ის მეშვეობით შეძლო. ფორმალურად, სეიფი მასიმოვას სახელზე გაიხსნა, თუმცა ფ.მ.-მა ბანკში რეგისტრაციისას დამატებითი ბარათი თავისთვის დაიტოვა.
გავრცელებული ინფორმაციით, ფ.მ.-მ ფარულად გახსნა კიდევ ერთი სეიფი სხვა პირის სახელზე და მასიმოვას თანხა და ძვირფასეულობა სწორედ იქ მოათავსა. ბანკის თანამშრომლებს სეიფების შიდა შინაარსზე წვდომა არ აქვთ, რის გამოც მანიპულაცია მაშინვე ვერ გამოვლინდა.
2025 წლის იანვარში, როდესაც მასიმოვა ბანკში მივიდა ოქროს საათის ასაღებად, სეიფი ცარიელი დახვდა. შემდგომში გაირკვა, რომ ფ.მ.-მ მისი ქონება სხვა სეიფში გადაიტანა და მოგვიანებით 790 ათასი ევროს ექვივალენტი თანხა და ძვირფასეულობა, ასევე 330 ათასი ევრო ნაღდი ფული მიითვისა და ერთ-ერთ ბალტიისპირეთის ქვეყანაში გაქრა. საერთო ზარალი მილიონ ევროს აჭარბებს.
მასიმოვას უარი პოლიციისთვის მიმართვაზე
გამოძიების მიხედვით, მასიმოვამ სამართალდამცავ ორგანოებს არ მიმართა, რადგან არ სურდა ფულის წარმომავლობის შესახებ კითხვებზე პასუხის გაცემა. პოლიციამ შემთხვევის შესახებ მოგვიანებით შეიტყო, როდესაც ალესქერ ველიევმა — იმ პირის მამამ, რომლის სახელზეც ფ.მ.-მა ფარული სეიფი გახსნა — მომხდარი გაავრცელა.
გერმანიის პოლიციამ ნაწილობრივ მოახერხა მოპარული ნივთების მოძიება, თუმცა გამოძიება მასიმოვას არყოფნის გამო შეფერხებულია.
ზეწოლის ბრალდებები
წყაროების მტკიცებით, ველიევის ოჯახზე ბაქოში ზეწოლა განხორციელდა. გიუნაი მასიმოვამ, სავარაუდოდ, გამოიყენა შინაგან საქმეთა სამინისტროს ორგანიზებულ დანაშაულთან ბრძოლის მთავარი სამმართველო (ე.წ. “ბანდოტდელი“) შურისძიების მიზნით.
გავრცელებული ცნობით, 2025 წლის ივნისში ალესქერ ველიევის მეუღლე — ამალია ველიევა — ბაქოს აეროპორტში დააკავეს და აღნიშნულ სამმართველოში გადაიყვანეს, სადაც მასზე ზეწოლით აიძულეს, ნახევარ მილიონ მანათად შეფასებული ბინა მასიმოვას სახელზე გადაეფორმებინა. ველიევა დაახლოებით ექვსი კვირის განმავლობაში ფაქტობრივად იზოლაციაში იმყოფებოდა და გათავისუფლდა მხოლოდ ბინის გადაფორმების შემდეგ.
“ბანდოტდელის“ რეპუტაცია
„ბანდოტდელი“ — “ბანდებთან ბრძოლის განყოფილების“ შემოკლებული სახელწოდება — აზერბაიჯანის შინაგან საქმეთა სამინისტროს სტრუქტურაა, რომელსაც საერთაშორისო უფლებადამცველი ორგანიზაციები არაერთხელ აკრიტიკებდნენ.
Human Rights Watch-ის 2017 წლის ანგარიშის მიხედვით, ორმა ლგბტ პირმა სწორედ ამ განყოფილებაში გაატარა დრო და იქ მათ მიმართ ძალადობა განხორციელდა. აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის 2023 წლის ანგარიშშიც მითითებულია “ბანდოტდელში“ სისტემური წამების და არასათანადო მოპყრობის მრავალი დადასტურებული შემთხვევა.
აკადემიისა და გაბიბეილის ფონზე
აზერბაიჯანის ეროვნული მეცნიერებათა აკადემია 1945 წელს დაფუძნდა და ქვეყნის მთავარი სამეცნიერო კოორდინაციის ცენტრია. ისა გაბიბეილი — ლიტერატურათმცოდნე და უნივერსიტეტის ყოფილი რექტორი — 2022 წლის ოქტომბერში აირჩიეს აკადემიის პრეზიდენტად.
გაბიბეილი ასევე აზერბაიჯანის პარლამენტის განათლებისა და მეცნიერების კომიტეტის თავმჯდომარეა და ავტორია 14 მონოგრაფიისა და ასობით სამეცნიერო ნაშრომის.
