ნოვაია გაზეტა: უკრაინის ომის მხარდაჭერის გამო, რუსული ეკლესია ქრისტიანულ სამყაროში განდევნილი გახდა
უკრაინის ომი
“ნოვაია გაზეტას” მასალებზე დაყრდნობით. სტატიის სრული ვერსია შეგიძლიათ იხილოთ აქ
2022 წელს, რუსეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის მაღალმა იერარქიამ მხარი დაუჭირა რუსეთის თავდასხმას უკრაინაზე. გამომდინარე აქედან, ამ ომს, ან მოჰყვება მართლმადიდებლური ცივილიზაციის დაშლა, ან დატოვებს მასში ყველაზე ღრმა განხეთქილებას, რომლის კონტურები უკვე გამოკვეთა მსოფლიო პატრიარქმა ბართლომემ – მან თავის ყოფილ ძმებს, რუსეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიას პასუხისმგებლობა დააკისრა მიმდინარე აგრესიის იდეოლოგიური გამართლების გამო.
სამოთხე მშვიდობისმყოფელებისთვის არ არის?
თუ წინა პატრიარქი ალექსი II, რომელიც ე.წ. პერესტროიკის დროს ხელმძღვანელობდა რუსეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიას, საკუთარ თავს დამოუკიდებლობის ელემენტებს უნარჩუნებდა – აპროტესტებდა, მაგალითად, ჩეჩნეთის პირველ ომს – ამჟამინდელი პატრიარქი კირილი არც ერთი მილიმეტრით არ გადაუხვევს “საერთო ხაზიდან”.
პუტინის თეზისი იმის შესახებ, რომ ომში დაღუპული რუსები პირდაპირ „სამოთხეში მოხვდებიან“, კირილმა ამ შემოდგომაზე თავის ერთ-ერთ ქადაგებაში გააჟღერა. მან დაარწმუნა მოსახლეობა, რომ ფრონტზე სიკვდილი “ათავისუფლებს ყველა ცოდვისგან, რაც ადამიანმა ჩაიდინა”, და “ეს არის ყველაზე პირდაპირი გზა სამოთხისკენ.”
- რუსეთი მობილიზებულების გარდაცვალებაში თავად დაზარალებულებს ადანაშაულებს
- კვლევა: ევროკავშირმა სამჯერ მეტი დახარჯა რუსულ ნავთობსა და გაზზე, ვიდრე უკრაინის დახმარებაზე
ომის პირველ დღეებში რუსმა სასულიერო პირებმა გამოაქვეყნეს ღია წერილი, რომელიც მხარეებს შერიგებისა და ცეცხლის შეწყვეტისკენ მოუწოდებდა. წერილის ქვეშ თანდათან დაგროვდა მღვდლებისა და დიაკვნების 280 ხელმოწერა, რომელთა მნიშვნელოვანი ნაწილი რუსეთის ფარგლებს გარეთ მსახურობს. შედეგად, ხელმომწერთა ნაწილს მღვდელმსახურება აუკრძალეს, ზოგი კი რუსეთის სასამართლო სისტემის რეპრესიების მსხვერპლი გახდა.
2022 წელს რუსეთში გამოიტანეს განაჩენები ბიბლიიდან ციტატების პლაკატებზე დაბეჭდვისთვის (როგორიცაა, მაგალითად, „არა კაც კლა“), როგორც რუსეთის შეიარაღებული ძალების დისკრედიტაცია.
აპოკალიფსის მხედრები
ნელ-ნელა „სპეციალური ოპერაციის“ ორიგინალური ლოზუნგები – ამორფული და მიუწვდომელი – გაუქმდა. უკრაინის „დენაციფიკაცია“ და „დემილიტარიზაცია“ მისმა „დესატანიზაციამ“ შეცვალა. ეროვნული ერთიანობის დღეს, 4 ნოემბერს, ყოფილმა პრეზიდენტმა მედვედევმა, კრემლის სახელით, მოუწოდა რუს სამხედროებს „შეაჩერონ ჯოჯოხეთის უზენაესი მმართველი“.
შეთქმულების თეორიების მიხედვით, ჯოჯოხეთის მბრძანებელი, ანუ სატანა, მოქმედებს თავისი საიდუმლო მსახურების მეშვეობით, რომლებიც სხედან ან მსოფლიოს მთავრობებში ან მასონურ ლოჟებში. პატრიარქმა კირილმა სწორედ მათზე მიანიშნა ერთ-ერთ ქადაგებაში, რომელიც ეძღვნებოდა “სპეციალური ოპერაციის” გადახედვას. მან მოუწოდა რუსეთს გადარჩენისკენ, “ყველაზე ძლიერი და ბნელი ძალებისგან, რომლებიც დღეს დომინირებენ მსოფლიოს უმეტეს ქვეყნებში”.
ომის თეოლოგია
“მსხვერპლშეწირული” პათოსისგან განსხვავებით, რუსეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის ყოფნა უშუალოდ ფრონტის ხაზზე, მეომრებთან, უფრო მოკრძალებულად გამოიყურება.
მართლმადიდებლური საძმოს კავშირის აღმსარებლის, აბატ კირილის თქმით, ომის პირველი რვა თვის განმავლობაში, რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებულ ძალებს ფრონტის ხაზზე მხოლოდ ხუთი მღვდელი ეწვია – მათი უმრავლესობა იქიდან აღარ დაბრუნებულა.
ყველაზე გახმაურებული მსხვერპლი იყო დეკანოზი მიხეილ ვასილიევი, რომელიც გარდაიცვალა ნოემბრის დასაწყისში ხერსონის მახლობლად. გარდაცვალებამდე რამდენიმე დღით ადრე ის გამოჩნდა მართლმადიდებლურ ტელეარხ “სპას”-ში და რუს დედებს მიმართა, რომ უფრო აქტიურად გაეგზავნათ საკუთარი ვაჟები რუსეთის სპეცოპერაციაში.
„ჩვენ დავაყენებთ პრეზიდენტ პუტინისა და სხვების პასუხისმგებლობას საერთაშორისო სამართლის შესაბამისად“, – დაჰპირდნენ G7-ის ქვეყნების ლიდერები რუსეთს 2022 წლის 12 დეკემბერს.
თუ ვიმსჯელებთ იმით, რომ 2022 წელს რუსეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის რიგი მოღვაწეების წინააღმდეგ – პატრიარქის ხელმძღვანელობით – ისტორიაში პირველად დასავლური სანქციები დაწესდა, არც მომავალი ტრიბუნალი დატოვებს უპასუხოდ ამ სასტიკი ომის იდეოლოგიურ და რელიგიურ მხარდამჭერებს.
აღიარებები სხვადასხვა მხარეს
რუსი მუსლიმი და ბუდისტი ლიდერებიც ცალსახად პუტინის მხარეს არიან.
თუმცა რუსეთის ებრაული თემი, მთავარი რაბინის, ბერლ ლაზარის ხელმძღვანელობით, საომარი მოქმედებების ესკალაციას ეწინააღმდეგებიან.
რუსმა ბაპტისტებმა და კათოლიკეებმა ასევე მოუწოდეს პუტინს საომარი მოქმედებების შეწყვეტისკენ და უკრაინის ტერიტორიების დატოვებისკენ.
შობის წინა დღეს, მართლმადიდებელმა, კათოლიკე და პროტესტანტმა მსახურებმა რუსეთიდან გამოსცეს ანტიომის დეკლარაცია, რომელიც ასევე მოუწოდებს ეკლესიის მაღალ იერარქიას (უპირველესად რუსეთის მართლმადიდებლურ ეკლესიას) არ უგულებელყოს ღვთის მცნებები – ძალადობა და შურისძიება:
“ქრისტიანისთვის მიუღებელია ამ ომში აგრესორის მხარეს ყოფნა. ჩვენ არ ვეთანხმებით, რომ პატრიოტიზმი გამოიხატება ხელისუფლების მიმართ ბრმა ერთგულებით…”
2022 წლის 21 თებერვალს პუტინმა ისაუბრა უკრაინის მართლმადიდებლური ეკლესიის დაცვის განზრახვაზეც. სამი თვის შემდეგ, 27 მაისს, კიევის სინოდის კრებაზე, უკრაინის ეკლესიამ კატეგორიულად დაგმო რუსეთის ფედერაციის ქმედებები და მოსკოვის საპატრიარქოს სრულად გაემიჯნა.
2023 წლის 5 იანვარს უკრაინის კულტურის სამინისტრომ მიიღო გადაწყვეტილება, მიძინების ტაძარი და კიევ-პეჩერსკის ლავრის სატრაპეზო ეკლესია სახელმწიფო საკუთრებაში დაებრუნებინა.
უკრაინის პარლამენტი განიხილავს კანონპროექტებს, რომელიც მიზნად ისახავს ქვეყანაში მოსკოვის საპატრიარქოს სრულ აკრძალვას.
ჯერ კიდევ მაისში, მსოფლიოს მართლმადიდებლების ლიდერმა, კონსტანტინოპოლის პატრიარქმა ბართლომემ, კირილს მოუწოდა გადამდგარიყო და არ შეებღალა რუსული მართლმადიდებლობის ოდესღაც კარგი სახელი.
ფინეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის წინამძღვარმა ასევე მიმართა კირილს: „გაიღვიძე და დაგმე ეს ბოროტება…“
ომის გამართლების მცდელობები დაგმეს ბულგარეთის, რუმინეთის, პოლონეთის, საქართველოსა და ამერიკის მართლმადიდებელმა ეკლესიებმა, პროტესტანტმა ლიდერებმა კენტერბერის არქიეპისკოპოსის ხელმძღვანელობით, ასევე ეკლესიათა მსოფლიო საბჭომ.
რუსეთის მართლმადიდებელ ეკლესიას არ ჰქონია ასეთი დონის საერთაშორისო იზოლაცია 1930-იანი წლების ბოლოსაც კი.
