მუქარა, გინება, ცემა. რა ფაზაში შევიდა "ქართული ოცნება". ექსპერტების კომენტარები
თავდასხმები რუსული კანონის მოწინააღმდეგეებზე
იმ ადამიანების წინააღმდეგ, ვინც აქტიურად აპროტესტებს “აგენტების კანონს”, ფართომასშტაბიანი სიძულვილის კამპანია დაიწყო.
ადამიანებს თავს ესხმიან და სასტიკად უსწორდებიან დაუდგენელი ჯგუფები. აქტივისტების სახლებსა და ოფისებთან აკრავენ შეურაცხმყოფელ პლაკატებს. უტოვებენ შეურაცხმყოფელ წარწერებს მანქანებზე.
ადამიანებს უშლიან საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში გადაადგილებას, თუ მათ სამოსზე წარწერა “არა რუსულ კანონს”, ან მსგავსი შინაარსია.
გარდა ფიზიკური ძალადობისა, “აგენტების კანონის” მოწინააღმდეების მიმართ ხორციელდება ფსიქოლოგიური ძალადობა და მუქარა. მათ ტელეფონზე ურეკავენ, აგინებენ და ემუქრებიან.
მაგალითად, 9 მაისს, დილიდან, არასამთავრობო ორგანიზაციებისა და პოლიტიკური პარტიების ოფისების კედლებზე, სამოქალაქო აქტივისტებისა და ჟურნალისტების სახლებთან, დისკრედიტაციული და შეურაცხმყოფელი შინაარსის პლაკატები გამოაკრეს. “მტრები”, “აგენტები”, “ფულზე გაყიდულები” – წერია ამ პლაკატებზე.
8 მაისის ღამეს, თბილისში, დაუდგენელმა ჯგუფებმა სასტიკად სცემეს “აგენტების კანონის” სამი მოწინააღმდეგე. მათ შორის: ყველაზე რეიტინგული ოპოზიციური პარტიის, “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” წევრი დიმიტრი ჩიქოვანი. მას თავს დაესხნენ საცხოვრებელ სახლთან. ასევე, საკუთარ სახლთან დაესხნენ თავს საერთაშორისო ურთიერთობების ექსპერტს, ოპოზიციური პარტიის “გირჩი – მეტი თავისუფლება ლიდერის ძმას, გიორგი ჯაფარიძეს. ამავე ღამეს სცემეს ბაიკერი ლაშა ღვინიანიძე, რომელიც ბაიკერების საპროტესტო მარშების აქტიური მონაწილეა.
7 მაისს უცნობი პირი ფიზიკურად დაესხა თავს ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) აღმასრულებელ დირექტორს, გიორგი კლდიაშვილსა და ტელეკომპანია “ფორმულას” გადამღებ ჯგუფს.
5 მაისს, ლანჩხუთში, საკუთარი სახლის სადარბაზოსთან თავს დაესხნენ პედაგოგს, მასწავლებელთა ეროვნული ჯილდოს მფლობელს, ლადო აფხაზავას.
1 მაისს აქციაზე დააკავეს და სასტიკად სცემეს “ნაციონალური მოძრაობის” ლიდერი, ლევან ხაბეიშვილი.
JAMnews-მა სთხოვა ექსპერტებს, შეეფასებინათ რა ფაზაში შევიდა “ქართული ოცნება”.
_____
გია ნოდია, პოლიტოლოგი:
ხელისუფლებამ ახალ დონეზე აიყვანა ტერორი საკუთარი მოსახლეობის წინააღმდეგ და უარი თქვა კანონიერების მინიმალურ მოთხოვნებზე.
გასაგებია, რომ მიტინგების დროსაც ამეტებდა ძალას, მაგრამ, იქ რაღაც სათქმელი ჰქონდა, რომ მაგალითად, “მომიტინგეები პროვოკაციულად იქცევიან”. ახლა ის გადავიდა ჩასაფრებაზე და ცალკეული ადამიანების ცემაზე.
ყველაფერი იხარშება ბიძინა ივანიშვილის თავში. ივანიშვილი ყველაფერში ხედავს შეთქმულებას. მათ შორის, ამ აქციებსაც ის ხედავს, როგორც ვიღაც ადამიანების შეთქმულებას და როგორც ჩანს, მან ჩათვალა, რომ ორგანიზატორები (ვისაც ის თვლის ორგანიზატორად) უნდა დააშინოს და ამით აქციების ტალღა ჩაცხრება.
ეს აჩვენებს ხელისუფლების ერთგვარ არაადექვატურობას და დაბნეულობას, როცა ის მიდის აშკარა დანაშაულზე. ეს ყველასთვის ცხადია. არავინ დაიჯერებს, რომ სპონტანურად, ვიღაც ხალხი იკრიბება ვიღაცებს სცემს.
მაგრამ ეს მას ვერ მიიყვანს იმ მიზნამდე, რისთვისაც ის ამას აკეთებს.
_____
გიორგი რუხაძე, საერთაშორისო ურთიერთობათა სპეციალისტი:
იმისთვის რომ ხელისუფლებამ ძალაუფლება შეინარჩუნოს, მას შიდა და გარე ლეგიტიმაცია სჭირდება.
“ქართული ოცნება” ახლა გარე ლეგიტიმაციის ძალიან სწრაფად დაკარგვის ფაზაშია. მან დასავლელი პარტნიორები მტრებად გამოაცხადა. ამაზე ვერბალურად პასუხს უკვე ვიღებთ და ქმედებითაც მივიღებთ. ეს იქნება გარე ლეგიტიმაციის დასასრული. და, ყველანაირი საზომით, გნებავთ ეს კვლევები იყოს, გნებავთ სოციალურ ქსელებზე დაკვირვება, დასრულების ფაზაშია შიდა ლეგიტიმაციაც.
დღეს რაც ხდება, მხოლოდ ერთ რამეზე მიუთითებს, – “ქართულმა ოცნებამ” აღარ იცის რა ქნას და აგონიაშია. როდესაც რეჟიმი ასეთ ნაბიჯებს დგამს, ეს აჩვენებს, რომ ის სუსტი და უძლურია. იმ საშუალებებით, რომლითაც შეუძლია სიტუაციის მართვა, უკვე ვეღარ მართავს და გადადის ძალადობაზე, დაშინებაზე, ამით ცდილობს ფონს გასვლას.
მაგრამ, არ გამოუვა. საბედნიეროდ, საქართველო ჯერ არც რუსეთია და არც ბელორუსი. უბრალოდ, დასანანია, რომ კიდევ ერთხელ მივდივართ იმ წრეზე, რომელზეც არაერთხელ ვიარეთ. დასანანია, რომ ვკარგავთ ძალიან მნიშვნელოვან შესაძლებლობას ევროკავშირთან ინტეგრაციის გზაზე.
“ქართულ ოცნებას” უნდა ახსოვდეს, რომ რაც მეტია ქმედება, მით მეტია უკუქმედება. არაერთი მაგალითი გვაქვს ისტორიაში, მათ შორის, ქართულ რეალობაშიც, რა სისწრაფით და როგორ მთავრდება ასეთი მდგომარეობაში მყოფი ხელისუფლება.
_____
თამთა მიქელაძე, “სოციალური სამართლიანობის ცენტრი”:
აქციების დარბევა, პოლიციის და სპეცნაზის მხრიდან ძალის გადამეტების შემთხვევები, ორგანიზებული დისკრედიტაცია, ძალადობა კერძო პირებზე, პირდაპირ აჩვენებს, რომ ამ კანონის მიზანი არის არა გამჭვირვალობა, რაზეც „ქართული ოცნება“ აპელირებს, არამედ, კრიტიკული, თვითორგანიზებული, აქტიური სამოქალაქო საზოგადოების განადგურება.
„ქართულმა ოცნებამ“ მოახერხა ძალაუფლების სრული კონსოლიდაცია. ის აკონტროლებს ყველა სახელმწიფო ინსტიტუტს და, არასახელმწიფოსაც, ვგულისხმობ ეკლესიას. ის ჯგუფი, რომელმაც მოახერხა ავტონომიურობის შენარჩუნება, არის სამოქალაქო საზოგადოება.
ამ ბოლოს გამოჩნდა, რომ სამოქალაქო საზოგადოება არ არის მხოლოდ ორგანიზაციები. ის აღმოჩნდა ძალიან დეცენტრალიზებული და თვითორგანიზებული. მოქალაქეები, ახალგაზრდები, სტუდენტები, დედები, ქალები, სხვადასხვა ჯგუფები, სრულიად ავტონომიურად, ლიდერის გარეშე, ორგანიზდებიან და იბრძვიან საქართველოს დემოკრატიული მომავლისთვის. მიზანი ამ სამოქალაქო თვითორგანიზების დასუსტებაა, რათა მასობრივი პროტესტები გაჩერდეს.
● “ვიწყებთ ბაზის შექმნას, სადაც თავს მოიყრის ინფორმაცია შანტაჟში ჩართულ პირებზე” – შალვა პაპუაშვილი
● აღდგომის ღამე თბილისში. პროტესტი სანთლებით ხელში
● ანალიტიკოსის კომენტარი: ოცნების ბოლო პერიოდის რიტორიკა გზის ბოლოს გულისხმობს უარს ნატოსა და ევროკავშირზე
ეს არის ომი საკუთარ ხალხთან. მშვიდობის პარტია, როგორც თავის თავს უწოდებდნენ, გახდა გამოცხადებული ომის პარტია. ერთადერთი ძალა, რომელიც მორალური და პოლიტიკური დელეგიტიმაციის ფონზე რჩება „ქართულ ოცნებას“, არის რუსული ფაქტორი.
და, ნამდვილად არსებობს შიშები, რომ „ქართულმა ოცნებამ“ რუსული ფაქტორი შეიძლება უფრო ღიად და დაუფარავად შემოიყვანოს შიდა პოლიტიკაში. დემორალიზებულ, აგრესიულ, ოლიგარქს, რომელიც მილიარდებს სჭამს, და აჭმევს თავის ქვეშევრდომებს და ეს ქვეყანა განწირული აქვს სიღარიბისთვის, მიგრაციებისთვის.
დარწმუნებული ვარ, რომ ამას ექნება უკურეაქცია.
_____
ბექა კობახიძე, ისტორიკოსი:
“ქართული ოცნება” წასულია ისეთ გარიგებაზე რუსეთთან, რომელსაც წარმოუდგენელი შედეგების დადება სჭირდება უმოკლეს ვადაში. ქვეყანაში, სადაც 80 პროცენტს აჭარბებს ანტირუსული და პროდასავლური განწყობა, უნდათ რუსეთისკენ გადაუხვიონ. ამავე დროს, არჩევნებით მოიპოვონ საკონსტიტუციო უმრავლესობა, რათა მერე ნეიტრალიტეტი გამოაცხადონ და კონსტიტუციიდან ამოიღონ ევროატლანტიკური მისწრაფება. ძალადობის გარეშე ამის განხორციელება შეუძლებელია.
ამიტომ, ხელისუფლებას აქვს ოთხპუნქტიანი გეგმა: როგორმე, შიშის და ტერორის ხარჯზე, გაიტანონ კანონი “აგენტგების შესახებ”. შემდეგ გააგრძელონ ტერორი და მიანავლონ საპროტესო მუხტი, რათა დემონსტრაციები აღარ იმართებოდეს. ამის შემდეგ, ისინი სათითაოდ დააკავებენ ადამიანებს, ხომ გამოაცხადეს უკვე, რომ სიებს გააკეთებენ. და შემდეგ, ამ მოსუფთავებულ ველზე, მშვიდად გაიფორმონ არჩევნები.
ამ ოთხი პუნქტის მიხედვით უნდათ მათ, რომ გააფორმონ ავტორიტარული რეჟიმი საქართველოში და დადონ შედეგი, რომლითაც გაუადვილდებათ რუსეთის წინაშე აღებული ვალდებულებების შესრულება.
ეს არის მათი გეგმა. მაგრამ, ეს გეგმა დგას ერთადერთ გათვლაზე, – ჩვენ შეგვეშინდეს. თუ არ შეგევშინდა და ადამიანები გამოვიდნენ ქუჩაში, ეს გეგმა ჩავარდება და ჩემი აზრით, ეს ასეც მოხდება.
_____
გიგა ზედანია, ფილოსოფოსი:
ძალიან ნათელია, რომ ხელისუფლება ცდილობს ძალაუფლების შენარჩუნებისთვის მიმართოს ნებისმიერ საშუალებას. და მათ შორის, როგორც ჩანს, ამ საშუალებებში მოიაზრება ქვეყნის საგარეო კურსის შეცვლა, ისევე, როგორც ოპოზიციურ ფლანგზე მყოფი პარტიების წარმომადგენლების თუ მოქალაქეების მაქსიმალური რეპრესირება ძალადობრივი გზით.
ამ დაშინების მიზანია წინააღმდეგობრივი მუხტის ჩაცხრომა, მაგრამ, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ ეს არი არის პირველი ხელისუფლება, რომელიც ასეთი ტიპის პრობლემების წინაშე დგას. არც საქართველოში და არც მსოფლიოში. ამ მეთოდებოთ რომ შეიძლებოდეს პრობლემების მოგვარება, ბევრი სხვა ხელისუფლებაც იგივეს გააკეთებდა. ეს არ არის მდგრადი მეთოდი პრობლემების გადაჭრის, არც ქვეყნისთვის და არც, თუნდაც, ცალკე აღებული ხელისუფლებისთვის.
_____
გია ხუხაშვილი, პოლიტიკის ანალიტიკოსი:
ეს არის სისტემის სინქრონიზაცია იმასთან, რაც რუსეთში ხდება. ჩნდება საფუძვლიანი ეჭვი, რომ ქვეყანას კრემლიდან ჩამოსული ხალხი მართავს. ეს უკვე იმიტაციაც აღარ არის. პირდაპირ იმ შპარგალკებით, იმ ინსტრუქციებით მოქმედებენ რაც თავის დროზე რუსეთში უკვე ვნახეთ, როგორ ხდებოდა, ტოტალიტარული რეჟიმის დამკვიდრება.
ცდილობენ იგივე მეთოდებით ჯინი ბოთლში ჩატენონ, რაც წარმოუდგენელია. საქართველოში იმის გაკეთება, რაც რუსეთმა თავის დროზე შეძლო, არ არის შესაძლებელი. რა თქმა უნდა, პროცესი არის ძალიან დრამატული, მაგრამ ამ ხელისუფლებას რესურსი, რომ ის სისტემა დაამყაროს, რაც რუსეთშია, ნამდვილად არ აქვს.
მათ სურთ საზოგადოებაში შიში დანერგონ. შიში სხვადასხვაგვარია – მეყსეული, ფიზიკური, დღევანდელი, მაგრამ, ამაზე უფრო დიდი შიშია, რა მოხდება ხვალ, თუ ამაზე დღეს საზოგადოებამ თვალი დახუჭა.
ჩვენ უნდა ვიცოდეთ, რაზეა ეს ხელისუფლება ხელისმომწერი. მაგრამ, ისიც უნდა გვესმოდეს, რომ ხალხშია ძალა და ხალხის დამარცხება შეუძლებელია.
_____
იაგო კაჭკაშვილი, სოციოლოგი:
ეს არის ავტორიტარიზმის, ან ავტორიტარული გზებით ძალაუფლების შენარჩუნების ბანალური ლოგიკა. ასე იქცევიან ავტორიტარი ლიდერები, რომლებსაც სურთ ნებისმიერ ფასად შეინარჩუნონ ძალაუფლება. მაშინ როდესაც ბუნებრივი მხარდაჭერა ხელისუფლებას აღარ აქვს, როდესაც ძალაუფლებაში დარჩენა დემოკრატიული გზების გამოყენებით აღარ შეუძლია, ასეთ დროს ის გადადის ფსიქოლოგიურ და ფიზიკურ ტერორზე.
და, ძალაუფლების შენარჩუნების გზაზე, ხელისუფლება მტრად აცხადებს ყველას, ვინც თავისი არსით ეწინააღმდეგება ავტორიტარიზმს. ესენი არიან, პირველ რიგში ევროკავშირი, დასავლური ინსტიტუტები და შემდეგ, სამოქალაქო საზოგადოების ორგანიზაციები და კრიტიკული მედია.
შესაბამისად, შეტევა მიდის ევროპაზე და დემოკრატიის ორ დიდ ბურჯზე ქვეყანაში. არცერთი არ აწყობს ხელისუფლებას, იმიტომ, რომ ისინი ემუქრებიან მის ავტორიტარიზმს.
ჩვენ ახლა ვუყურებთ სრული სვლით სიარულს ავტორიტარიზმისკენ.
თავდასხმები რუსული კანონის მოწინააღმდეგეებზე