რა მიიღო ზელენსკიმ ვაშინგტონიდან და როგორ შედგა საიდუმლო მოგზაურობა
ზელენსკის ვაშინგტონში ვიზიტის შედეგები
ზელენსკის ვაშინგტონში ვიზიტის შედეგები. პუბლიკაცია მომზადებულია “ნოვაია გაზეტას და BBC–ის მასალების მიხედვით
უკრაინის პრეზიდენტის ვიზიტი შეერთებულ შტატებში და მისი გამოსვლა კონგრესში მოულოდნელი იყო. გამოსვლამ დიდი ტრიუმფით ჩაიარა. ზელენსკის ჩერჩილს ადარებენ და უკრაინა კიდევ უფრო მეტ დახმარებას მიიღებს რუსეთის სამხედრო აგრესიასთან საბრძოლველად. აშშ უკრაინას ასევე დაჰპირდა “პატრიოტის” საჰაერო თავდაცვის სისტემის მიწოდებას, რასაც უკრაინის ხელისუფლება უკვე დიდი ხანია ითხოვს.
ომის დაწყების შემდეგ ვოლოდიმირ ზელენსკიმ უკრაინა პირველად დატოვა. მოგზაურობა მომზადებული იყო სასწრაფოდ და ფარულად. გამგზავრების წინა დღეს, 20 დეკემბერს, ზელენსკი ფრონტის ხაზზე ჩავიდა, სადაც ბახმუტის დამცველმა ჯარისკაცებმა მას საბრძოლო დროშა გადასცეს, რომელიც შემდეგ უკრაინის პრეზიდენტმა აშშ-ს კონგრესს უსახსოვრა. ვიზიტის შესახებ ინფორმაცია მისი ბახმუტში ყოფნის დროს გავრცდა, თუმცა მაშინ ზელენსკიმ ეს არ დაადასტურა.
ვიზიტამდე ერთი დღით ადრე, აშშ-ს კონგრესის სპიკერმა ნენსი პელოსიმ გაუგზავნა წერილი პალატის ყველა კანონმდებელს, რომელშიც ჩანიშნული იყო “სპეციალური სესია”. თავად პელოსისთვის ამ სესიით მთავრდება მისი პოლიტიკური კარიერა სახელმწიფო სამსახურში – 3 იანვარს მუშაობას ყრილობის ახალი შემადგენლობა იწყებს.
მთავარი შედეგი ის არის, რომ უკრაინა მიიღებს პატრიოტის სისტემებს, მაგრამ არა შორ მანძილზე მოქმედ რაკეტებს
უკრაინის პრეზიდენტთან შეხვედრისთვის ჯოზეფ ბაიდენმა ყვითელ-ლურჯი ჰალსტუხი მოირგო, ზელენსკი კი ჩვეულ სამხედრო ფორმაში იყო. უკრაინის პრეზიდენტმა მის ვიზიტს “ისტორიული” უწოდა და ამერიკის პრეზიდენტს საჩუქარად უკრაინელი კაპიტნის ჯილდო – “მედალი სამხედრო ძლევამოსილებისთვის” გადასცა, რომელიც პრეზიდენტს თავად მებრძოლმა გაატანა.
ორსაათიანი მოლაპარაკებების შემდეგ, ბაიდენის ადმინისტრაციამ უკრაინის უსაფრთხოების დახმარების ახალი პაკეტის შესახებ განაცხადა – 1,85 მილიარდი დოლარის ოდენობით.
● მასში პირველად შევიდა პატრიოტის რაკეტსაწინააღმდეგო სისტემა, ასევე აღჭურვილობა საბრძოლო მასალის ზუსტი მართვადი რაკეტების გადასაყვანად.
● დახმარებაში შედის ნაღმტყორცნები, ასევე რაკეტები მაღალი მობილურობის საარტილერიო სარაკეტო სისტემის -„ჰაიმარსების“ გამშვები რაკეტებისთვის.
● ჰუმანიტარული დახმარების ჩათვლით, თანხა 2,2 მილიარდი დოლარია, განაცხადა ბაიდენმა ერთობლივ პრესკონფერენციაზე.
”ამერიკელი ხალხი ყოველთვის იქნება თქვენთან ერთად, ყოველ ნაბიჯზე და ჩვენ ვიქნებით თქვენთან მანამ, სანამ ეს დაგჭირდებათ.” – თქვა მან.
ვოლოდიმირ ზელენსკი ჯო ბაიდენთან შეხვედრისას თეთრ სახლში, 2022 წლის 21 დეკემბერი. ფოტო: უკრაინის პრეზიდენტის ადმინიტრაცია / Anadolu Agency / Getty Images
თუმცა, ახალი დახმარება არ მოიცავს აშშ-ს საჰაერო შეიარაღებას, ტანკებს და შორ მანძილზე მოქმედ ტაქტიკურ სარაკეტო სისტემას, რომელსაც კიევი დიდი ხანია ითხოვს რუსული ჯარების უკრაინის სამხრეთიდან და აღმოსავლეთიდან გასაძევებლად.
პრესკონფერენციის დროს უკრაინელმა ჟურნალისტმა ბაიდენს შეახსენა, თუ როგორ ეწინააღმდეგებოდა ომის დასაწყისში პატრიოტების მიწოდებას უკრაინისთვის და ახლა, 10 თვის შემდეგ, ვაშინგტონი ამ ნაბიჯს დგამს – ”არ ჯობია, რომ აშშ-მ უფრო სწრაფად მიაწოდოს კიევს ყველაფერი, რაც მას სჭირდება, რათა დრო არ დაკარგოს?” – ჰკითხა მან.
ბაიდენის პასუხი იყო ის, რომ უფრო მძლავრ იარაღს შეუძლია კონფლიქტის ესკალაცია და არსებობს ომის ევროპაში გადატანის რისკი.
„იდეამ, რომ ჩვენ უკრაინას მივცემთ სამხედრო აღჭურვილობას, რომელიც ფუნდამენტურად განსხვავდება იმისგან, რაც იქ უკვე მიდის, შეიძლება გამოიწვიოს ნატოს ქვეყნებს შორის განხეთქილება, ისევე როგორც ევროკავშირისა და დანარჩენი მსოფლიოს დაშლა“, – თქვა პრეზიდენტმა.
ბაიდენმა თქვა ისიც, რომ რუსეთმა პატრიოტის სარაკეტო სისტემების მიწოდების გადაწყვეტილება ესკალაციად არ უნდა განიხილოს, რადგან ისინი თავდაცვითი იარაღია.
აშშ-ს ადმინისტრაციის ოფიციალური პირების მიერ, ზელენსკის ვიზიტის წინ, ასევე ნათქვამია: „არც ხვალ, არც მომავალ თვეში, არც მომავალ წელს, შეერთებული შტატები არ აგზავნის ჯარებს უკრაინაში რუსებთან პირდაპირ საბრძოლველად. ამის ნაცვლად, ვაშინგტონი აგზავნის მილიარდებს – ახლა სამხედრო აღჭურვილობას და მარაგს, რათა დაეხმაროს უკრაინელებს დაიცვან თავი. ჩვენ არ ვცდილობთ რუსეთთან პირდაპირ ომში შესვლას.”
ამერიკელი ექსპერტების თქმით, უკრაინული ჯარების წვრთნას პატრიოტის სისტემებზე დრო დასჭირდება და ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ის უკრაინაში გაზაფხულამდე განთავსდეს. ტრენინგი სავარაუდოდ გერმანიაში ჩატარდება.
“ჩვენ არაფერს დავთმობთ!” – ზელენსკის გამოსვლა
კონგრესის ორივე პალატის წინაშე გამოსვლისას ზელენსკიმ გაიმეორა ჩერჩილის ცნობილი სიტყვები: “ჩვენ არასოდეს დავნებდებით!” – გამოსვლისას მას არაერთხელ შეაწყვეტინეს გამოსვლა ტაშით და ოვაციებით.
ზელენსკის ვიზიტი ვაშინგტონში კათოლიკური და პროტესტანტული შობის წინა დღეს შეადარეს ბრიტანეთის პრემიერმინისტრ უინსტონ ჩერჩილის ვიზიტს ამერიკაში 1941 წლის შობის დღეს, პერლ ჰარბორზე იაპონიის თავდასხმიდან რამდენიმე დღის შემდეგ. „მოგვეცით იარაღი და დანარჩენს ჩვენ თვითონ გავაკეთებთ“, – თქვა მაშინ ჩერჩილმა.
ზელენსკიმ მადლობა გადაუხადა ამერიკელ პოლიტიკოსებს და ქვეყნის მოქალაქეებს მხარდაჭერისთვის:
„თქვენი ფული არ არის ქველმოქმედება. ეს არის ინვესტიცია თავისუფლებისა და დემოკრატიის დასაცავად“.
მან აშშ-ს ვიცე-პრეზიდენტ კამალა ჰარისს და სპიკერ ნენსი პელოსის გადასცა ბახმუტის დამცველთა საბრძოლო დროშა.
რა თქვა ომში მყოფი ქვეყნის პრეზიდენტმა, ვოლოდიმირ ზელენსკიმ კონგრესში:
● ჩვენმა გმირებმა გადმომცეს ომის დროშა – მათი დროშა, ვინც სიცოცხლის ფასად იცავს უკრაინას, ევროპას, მსოფლიოს საკუთარი სიცოცხლის ფასად. მათ მთხოვეს, რომ ეს დროშა გადმომეცა თქვენთვის, ამერიკის კონგრესისთვის, პალატის წევრებს… რომელთა გადაწყვეტილებებსაც შეუძლიათ მილიონობით ადამიანის სიცოცხლის გადარჩენა.
● დაე, ეს გადაწყვეტილებები იქნას მიღებული. დაე, ეს დროშა თქვენთან იყოს, ქალბატონებო და ბატონებო. ეს დროშა ამ ომში ჩვენი გამარჯვების სიმბოლოა. ჩვენ გავუძლებთ. ჩვენ გავიმარჯვებთ, რადგან ჩვენ ვართ ერთიანები – უკრაინა, ამერიკა, მთელი თავისუფალი სამყარო;
● 2 დღეში ჩვენ აღვნიშნავთ შობას. სავარაუდოდ, სანთლების შუქზე. არა იმიტომ, რომ ასე უფრო რომანტიკულია, არამედ იმიტომ, რომ არ გვექნება ელექტროენერგია.
● მილიონობით ადამიანს არ აქვს გათბობა და წყალი. ეს ყველაფერი რუსული რაკეტების და დრონების თავდასხმების გამო ხდება ჩვენს ინფრასტრუქტურაზე. თუმცა ჩვენ არ ვწუწუნებთ, ჩვენ არ ვაკეთებთ შედარებას – ვისი ცხოვრებაა უკეთესი.
● თქვენი სიმდიდრე თქვენი ეროვნული უსაფრთხოების შედეგია. ეს არის დამოუკიდებლობისთვის თქვენი ბრძოლის შედეგი, ეს არის თქვენი ბევრი გამარჯვების შედეგი…
● თუ შობის ღამესაც ირანული დრონებით თავს დაესხმებიან ჩვენს ხალხს, მათ თავშესაფარში ჩასვლა მოუწევთ, მაგრამ იქაც უკრაინელები დასხდებიან სადღესასწაულო სუფრასთან და ერთმანეთს გაამხნევებენ… ელექტროენერგია რომც არ იყოს, ჩვენი რწმენის შუქი არ ჩაქრება.
● რუსეთი შეძლებდა საკუთარი აგრესიის შეჩერებას ამის სურვილი რომ ჰქონოდა. თუმცა თქვენ შეგიძლიათ ჩვენი გამარჯვება დააჩქაროთ, მე ეს ვიცი. ეს დაუმტკიცებს ნებისმიერ პოტენციურ აგრესორს, რომ არავის გამოუვა საერთაშორისოდ აღიარებული საზღვრების დარღვევა, ადამიანების წინააღმდეგ სისასტიკეების ჩადენა. გულუბრყვილობა იქნებოდა რუსეთის მხრიდან მშვიდობისკენ მიმართული ნაბიჯების მოლოდინი. რუსეთი – ტერორისტული სახელმწიფოა, კრემლის მიერ მოწამლული;
● ყველა პროგნოზისა და ცუდი სცენარის მიუხედავად უკრაინა არ დაეცა. უკრაინა ცოცხალია და იბრძვის, ამიტომ შემიძლია გაგიზიაროთ ჩვენი პირველი და მნიშვნელოვანი გამარჯვება.
● ჩვენ აღარ გვეშინია, ბრძოლა გრძელდება. და ეს არ არის ბრძოლა მხოლოდ ტერიტორიისთვის ევროპის რომელიმე ნაწილში, სიცოცხლის, თავისუფლებისა და უსაფრთხოებისთვის, უკრაინისთვის ან რომელიმე სხვა ერისთვის, რომლის დაპყრობაც რუსეთს სურს.
● ეს ბრძოლა განსაზღვრავს როგორ სამყაროში იცხოვრებენ ჩვენი შვილები და შვილიშვილები. ჩვენ წინააღმდეგ გამოიყენეს ყველაფერი, ისევე ეს როგორც მსგავსმა ტირანიამ თავისუფალი სამყაროს წინააღმდეგ გააკეთა. ისევე როგორც მამაცმა ამერიკელმა ჯარისკაცებმა, რომლებმაც შეაკავეს და უკუაგდეს ჰიტლერის ძალები 1944 წლის შობის დღეს, მამაცი უკრაინელი ჯარისკაცები იმავეს აკეთებენ პუტინის ჯარების წინააღმდეგ ამ შობას. უკრაინა თავის პოზიციებს იკავებს და არასდროს დანებდება.
● ჩვენ მოვუგეთ რუსეთს გონების ომში. ჩვენ არ გვაქვს შიში. და არც არავის მსოფლიოში უნდა ეშინოდეს. ეს გამარჯვება მოიპოვეს უკრაინელებმა – და ის გვაძლევს სიმამაცეს, რომელიც მთელ მსოფლიოს შთააგონებს.
● ეს გამარჯვება ამერიკელებმა მოიპოვეს – და სწორედ ამიტომ თქვენ შეძელით გაგეერთიანებინათ საერთაშორისო საზოგადოება თავისუფლებისა და საერთაშორისო სამართლის დასაცავად.
● ეს გამარჯვება მოიპოვეს ევროპელებმა – და სწორედ ამიტომ, ევროპა ახლა უფრო ძლიერი და დამოუკიდებელია, ვიდრე ოდესმე. რუსულმა ტირანიამ ჩვენზე კონტროლი დაკარგა და უკვე ვეღარასდროს შეძლებს ჩვენს გონებაზე გავლენა იქონიოს.
● თქვენ შეგიძლიათ გააძლიეროთ სანქციები, რათა რუსეთმა იგრძნოს, რამდენად დამღუპველია მისი აგრესია… ჩვენ გვჭირდება მშვიდობა. უკრაინამ უკვე შემოგთავაზათ გეგმა, რომელიც ახლახან განვიხილეთ პრეზიდენტ ბაიდენთან, ჩვენი მშვიდობის ფორმულა – 10 პუნქტი, რომელიც უნდა შესრულდეს ჩვენი საერთო უსაფრთხოებისთვის.
● პრეზიდენტმა ბაიდენმა მხარი დაუჭირა ჩვენს სამშვიდობო ინიციატივას. თქვენ ყველას შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ ამ გეგმის რეალიზაციაში… მართლაც, თქვენი ძალაა, დაგვეხმაროთ პასუხისმგებლობა დავაკისროთ ყველას, ვინც დაიწყო ეს არაპროვოცირებული კრიმინალური ომი.
● მოდით, გავაკეთოთ ეს. დაე, ტერორისტმა აგოს პასუხი აგრესიაზე და აღადგინოს ამ ომის შედეგად მიყენებული ყველა ზიანი.
განსაკუთრებული საიდუმლოება: რა გზით წავიდა ზელენსკი აშშ-ში
უკრაინის პრეზიდენტის, ვოლოდიმირ ზელენსკის უკრაინიდან აშშ-ის დედაქალაქში გადაყვანის მიზნით უსაფრთხოების საგანგებო ზომები იქნა მიღებული. ეს მიუთითებს იმაზე, თუ რამდენად აფასებს ორივე ქვეყანა მათ ურთიერთობას, წერს BBC.
რუსული რაკეტები სახიფათოს ხდის უკრაინიდან ფრენას, ამიტომ, როგორც ჩანს, ზელენსკი მატარებლით ფარულად გაემგზავრა უკრაინის გავლით პოლონეთში, სადაც ის დააფიქსირეს სარკინიგზო სადგურზე, სასაზღვრო ქალაქ პრჟემისლში, ოთხშაბათს დილით.
პოლონეთში ის მაშინვე აიყვანა აშშ-ს საჰაერო ძალების თვითმფრინავმა, ნატოს სადაზვერვო თვითმფრინავისა და F-15 გამანადგურებელი თვითმფრინავის თანხლებით.
