პროევროპული პროტესტის 300-ზე მეტი მონაწილე ნაცემი და დაკავებულია. აქ მათ ისტორიებს ვაგროვებთ. განახლებადი
აქციებზე ნაცემი ადამიანების სია
ამ მასალაში თავს ვუყრით პროევროპული პროტესტების დროს დაკავებული და ნაცემი ადამიანების შესახებ ინფორმაციას და მათ ისტორიებს. ამ მასალას პერიოდულად განვაახლებთ.
_____________________
შინაგან საქმეთა სამინისტროს ინფორმაციით, 28 ნოემბრიდან (აქციების დაწყებიდან) 5 დეკემბრის ჩათვლის პერიოდში:
დაკავებულია აქციის 325 მონაწილე; 18 ადამიანს ედავებიან სისხლის სამართლის დანაშაულის ჩადენას; დაშავებულია – 150 პოლიციელი.
დაკავებულთა უმეტესობა ნაცემიa. საიას ინფორმაციით, ნაცემია 319 დემონსტრანტი, მათ შორის, ბევრს სამედიცინო დახმარება და ქირურგიული ჩარევაც კი დასჭირდა, ერთი ადამიანს კი გადაუდებელი რეანიმაციული ღონისძიებები. დემონსტრანტებზე ძალადობის გამო ამ დროისთვის არც ერთ სამართალდამცველზე საქმე აღძრული არ არის.
მთავარი დაზიანებები ადამიანებს მიყენებული აქვთ არა წყლის ჭავლით და სხვა სპეცტექნიკით, არამედ სპეცრაზმელების მიერ არიან ნაცემები. უმეტესობას თავის ტვინის შერყევა აქვს. უმეტესად აღინიშნება სახის ძვლების, ცხვირის, თვალ-ბუდის მოტეხილობები და მრავლობითი დაჟეჟილობები. სამართალდამცავთა მხრიდან ძალადობის შესახებ ჰყვებიან თავად დაკავებულები და ის ადვოკატებიც, რომლებიც უსასყიდლოდ ეხმარებიან დაკავებულებს.
პროტესტის დაწყებიდან პირველი ორი დღის განმავლობაში სამართალდამცავები სასტიკად უსწორდებოდნენ ჟურნალისტებს, რომლებიც აქციას აშუქებდნენ. აქციების დაწყების დღიდან ნაცემი და დაშავებულია 70-ზე მეტი ჟურნალისტი. მათ ნაწილ დასჭირდა სეროიზული სამედიცინო ჩარევა. დაზარალებული ჟურნალისტების მონაყოლიდან და ასევე ადგილზე გადაღებული ვიდეოკადრებიდან ირკვევა, რომ სამართალდამცავები მათზე მიზანმიმართულად ნადირობდნენ.
-
პროტესტის წინაისტორია
28 ნოემბრიდან საქართველოს დედაქალაქში, თბილისში და სხვა ქალაქებში, მრავალათასიანი საპროტესტო აქციები იმართება მოთხოვნით – ჩატარდეს ახალი საპარლამენტო არჩევნები და დაუბრუნდეს ქვეყანა ევროინტეგრაციის გზას.
ეს აქციები მოჰყვა საქართველოს პრემიერ-მინისტრის, ირაკლი კობახიძის განცხადებას, რომ 2028 წლამდე საქართველო წყვეტს გაწევრების შესახებ მოლაპარაკებებს ევროკავშირთან. ეს განცხადება პრემიერმა არჩევნებიდან რამდენიმე დღეში გააკეთა.
პირველი ექვსი ღამის განმავლობაში, მრავალათასიან აქციას საპოლიციო ძალები სასტიკად არბევდნენ წყლის ჭავლით, ცრემლმდენი გაზითა და წიწაკის სპრეით. აკავებდნენ ათობით ადამიანს. როგორც ისინი ჰყვებიან, სპეცრაზმი მათ დაკავებისას და ამის შემდეგაც, სასტიკად უსწორდება. ადამიანებს მეტწილად სახის არეში ურტყამენ.
ფიზიკურად ძალადობენ აქციის სხვა მონაწილეებზეც, მათზეც, ვისაც ვერ ან არ აკავებენ, მათ შორის, ქალებსა და გოგოებზე.
სახალხო დამცველმა სალართალდამცავების მხრიდან ადამიანების ცემა წამებას შეადარა. მისი თქმით, პოლიცია აშკარად იყენებს არაპროპორციულ ძალას. კლინიკაში მყოფ ყველა პირს აქვს ტვინის შერყევა, სისხლნაჟღენთები და ჰემატომები, უჭირთ გადაადგილება და საუბარი, წერს თავის ანგარიშში ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია. “საქართველოში მიმდინარე მოვლენები ადამიანურობის წინააღმდეგ ჩადენილ დანაშაულად უნდა შეფასდეს,” – ვკითხულობთ მათ ანგარიშში.
აქ ვაგროვებთ ინფორმაციას დაკავებულების და დაზარალებულების შესახებ. მასალა მუდმივად ახლდება.
_________________________________________________________
გურამ როგავა. "ფორმულას" ჟურნალისტი სასტიკად სცემეს, როცა ის პირდაპირ ეთერში მუშაობდა
ტელეკომპანია “ფორმულას” ჟურნალისტს გურამ როგავას სპეცრაზმელი მაშინ გაუსწორდა, როცა ის პირდაპირ ეთერში მუშაობდა. 28 ნოემბრის ღამეს ჟურნალისტი რუსთაველის გამზირიდან ერთვებოდა სპეციალურ ეთერს და ყვებოდა, რომ სპეცრაზმელები ამორჩევით ესხმოდნენ თავს აქციის მონაწილეებს, იტაცებდნენ, იჭერდნენ და სცემდნენ.
▇ სხვა ბევრ მახასიათებელთან ერთად, ეს აქციები გამოირჩევა იმითაც, რომ საპოლიციო ძალები მუშაობაში ხელს უშლიან და ძალადობენ ჟურნალისტებზე. ისინი განსაკუთრებით აგრესიული ხდებიან მაშინ, როდესაც მედია აქციის მონაწილეების ცემისა და დაკავების კადრებს იღებს. აქციების დაწყებიდან ერთ კვირაში დაშავებული ჟურნალისტების რაოდენობა უკვე 60-ს გასცდა. რამდენიმე მათგანს სერიოზული სამედიცინო დახმარება დასჭირდა. ამ ბმულზე ნახავთ ამ ერთ კვირაში დაშავებული ჟურნალისტების სრულ სიას.
ჩართვაში მან შეამჩნია კიდეც, რომ ისიც მოხვდა სპეცრაზმელის ყურადღების ცენტრში – აი, მეც მიყურებს, ამბობს ჟურნალისტი.
ამის შემდეგ, მისი ხმა იკარგება და რამდენიმე წუთში, როდესაც “ფორმულას” კამერა ტრიალდება, მას ძირს დაგდებულს ვხედავთ. ვიდეოკადრებში, რომელიც “რადიო თავისუფლებამ” გადაიღო, ჩანს, როგორ ურტყამს ჟურნალისტს სპეცრაზმელი ზურგიდან, მიპარვით, მუშტს თავში. ჟურნალისტი მოწყვეტით ეცემა შემაღლებულ ბორდიურთან და გონებას კარგავს.
- სპეცრაზმმა აქცია დაარბია. დაკავებული და ნაცემი არიან ჟურნალისტები, პოლიტიკოსები, რიგითი მომიტინგეები. ფოტოები
- სპეცრაზმი ისევ სასტიკად არბევს აქციის მონაწილეებს. მასშტაბური პროტესტის მეორე ღამე. ფოტო/ვიდეო
- “არ აწიოთ ხელი მოქალაქეებზე” – პრეზიდენტის მიმართვა ძალოვან უწყებებს. მასშტაბური პროტესტის მეორე დღე
როგავას სამედიცინო დიაგნოზი შემდეგია: კისერთან ხერხემლის მალის მოტეხილობა, ასევე სახის ძვლის მოტეხილობა თვალთან.
მას გრძელვადიანი რეაბილიტაცია სჭირდება. საფრთხემ, რომ შესაძლოა მას ოთხივე კიდურში დაეკარგა მგრძნობელობა, გაიარა. ექიმებმა თქვეს, რომ ის ბეწვზე გადაურჩა სიკვდილს.
ალექსანდრე ქეშელაშვილი. "პუბლიკას" ფოტოგრაფს ქირურგიული ჩარევა დასჭირდა
ონლაინგამოცემა “პუბლიკას” ჟურნალისტი, ალექსანდრე ქეშელაშვილიც 28 ნოემბრის ღამეს დაშავდა. სამართალდამცველებმა ის მაშინ დააკავეს, როდესაც აქციის დარბევას იღებდა. დაკავების მომენტში ფოტოგრაფი სასტიკად სცემეს. ქეშელაშვილი ამბობს, რომ სამართალდამცავებმა იცოდნენ, რომ ის ჟურნალისტი იყო, თუმცა ამან ისინი კი არ შეაჩერა, არამედ პიურიქით, უფრო აგრესიულად განაწყო.
ქეშელაშვილი ხელწერილის საფუძველზე გაათავისუფლეს და თავადვე გადაიყვანეს კლინიკაში. ლექსოს სხვა მძიმე დაჟეჟილობებთან ერთად, ცხვირი ჰქონდა გატეხილი. მას ოპერაცია დასჭირდა.
ის ასე იხსენებს დაკავების დეტალებს:
„29 ნოემბერი იყო, ჭიჭინაძის კუთხეში ვიდექი, რომ დავინახე, ნიღბიანი პირების ჯგუფი გამოცვივდა. ვიფიქრე, რომელიმე მოქალაქეს აკავებდნენ. დავიწყე უკან სვლა და ვცდილობდი, გადამეღო უფრო უსაფრთხო სივრციდან, როცა ხელი წამავლეს, მათ ცენტრში აღმოვჩნდი და მაშინვე დამიწყეს ცემა.
ვყვიროდი, რომ ჟურნალისტი ვარ. „ჰოდა ჟურნალისტი რომ ხარ, შენი ასე და ისეო“, შემაგინეს. მაგ დროს ჩამარტყეს და გავაცნობიერე, აზრი არ ჰქონდა, ვინ ვიქნებოდი, რა პროფესიის. მათთვის მთავარი იყო, რომ ვიღაც ეცემათ, თან დიდი მონდომებით. ცოტა ხანს მატრიალეს აქეთ-იქით, მირტყამდნენ მუშტებს.
ცდილობდნენ, ყველაფერი წაეგლიჯათ. მე მეკეთა ამოსაცნობი ნიშნები, ჩაფხუტი, აირწინაღი, მქონდა დიდი პრესბარათი, ორი ფოტოკამერა, რომლებიც წამართვეს. მერე ცემის კორიდორი გააკეთეს, წამიყვანეს დასაკავებლად და ამ კორიდორშიც ყველა მხრიდან მირტყამდნენ.
რამდენჯერმე ჩავიკეცე, ვცდილობდი, არ დავცემულიყავი. ვხედავდი, რომ უკანიდანაც მორბოდნენ, რომ ჩაერტყათ. იმ მომენტში ჩემთვის მთავარი იყო, რაც შეიძლება, დიდხანს გამეძლო. როცა ვიფიქრე, რომ ყველაფერი მორჩა, ავიხედე და მაშინ მომხვდა ყველაზე მძიმედ ხელი, მერე დავინახე, რომ სახეში ფეხი ჩამარტყეს. დავეცი, გავითიშე რამდენიმე წამით. მერე ამათრიეს და პარლამენტის უკან გამიყვანეს.რომ გამოვფხიზლდი, მახსოვს, ის ვთქვი – მეტი აღარ შემიძლია, ნუ მცემთ, უბრალოდ დამაკავეთ-მეთქი.
განყოფილებაში ექიმებმა რომ შეგვხედეს, მოითხოვეს, რომ სასწრაფოდ გადავეყვანეთ. ერთ-ერთი დაკავებული ითიშებოდა, მე სისხლდენას ვერ მიჩერებდნენ. ვერ ვიტყვი, რომ მალე გადამიყვანეს, ხელბორკილიც დიდხანს არ მომხსნეს, წყალიც არ მოუწოდებიათ.
დაიწყეს ჩემი გაფორმება, მომცეს ოქმი, სადაც ეწერა ,,აღიარებითი ჩვენება” , თითქოს მე ვიგინებოდი ხმამაღლა და პოლიციას ვაყენებდი შეურაცხყოფას. ასეთი რამე ტყუილია. ხელი არ მოვაწერე და ამის მერე გადამიყვანეს კლინიკაში. თავზე მქონდა დაზიანებები, ჯერაც დაკვირვების ქვეშ ვარ, შესაძლოა, ჰქონდეს განვითარება. ყველაზე მძიმედ მქონდა ცხვირი – მრავლობითი მოტეხილობა. ჩამიტარდა ოპერაციაც“.
მარიამ გაფრინდაშვილი. “TV პირველის” ჟურნალისტს თავში ბლაგვი საგანი ჩაარტყეს
30 ნოემბრის ღამეს მთელი საქართველო ასევე პირდაპირ ეთერში ადავნებმა თვალს, თუ როგორ დაშავდა კიდევ ერთი რეპორტიორი – “TV პირველის” ჟურნალისტი მარიამ გაფრინდაშვილი.
მარიამი, ოპერატორთან ერთად რუსთაველის გამზირზე, დარბევის კადრებს იღებდა. იმ პერიოდში სპეცრაზმი უკვე იყენებდა დიდი რაოდენობით წყლის ჭავლსა და მხუთავ აირს. დაწყებული იყო დაკავებებიც.
კადრებში, რომელიც იმ წუთებში ტელევიზიების პირდაპირ ეთერში გადაიცემოდა, ჩანს, რომ მოულოდნელად მარიამი ძირს ეცემა. ის შემთხვევის ადგილიდან აქციის მონაწილეებს გამოჰყავთ.
მარიამს, მუშაობის პროცესში, თავის არეში ბლაგვი საგანი მოხვდა.
“დაპირისპირების ორი კერა იყო, ჭიჭინაძის ქუჩა და ჩიტაძის ქუჩა. მე ჩიტაძის ქუჩაზე ვმუშაობდი. დაკავებები დაიწყო, სპეცრაზმი გამოვიდა აქციის მონაწილეების დასაკავებლად და მე მათ გავყევი. მოულოდნელად, თავში რაღაც მომხვდა, მძიმე საგანი. ამ წუთამდე არ ვიცი რა იყო ეს. წამიერად დაბნელდა ყველაფერი და მერე გამომაფხიზლა ჩემი ოპერატორის და ჩემი კოლეგის განწირულმა ყვირილმა, სასწრაფოს ეძებდნენ“, – იხსენებს მარიამ გაფრინდაშვილი “მთავარი არხის” ეთერში ჩართვისას.
მარიამმა კლინიკა დაშავებიდან მეორე დღეს დატოვა, თავზე ექვსი ნაკერით და ტვინის შერყევით.
ზვიად მაისაშვილი. გაჩეჩილთმიანი ბიჭი, რომლის ვიდეოკადებმა სოციალური ქსელი ააფეთქა
30 ნოემბრის დილიდან სოციალური ქსელი ააფეთქა ვიდეოკადრებმა, რომელშიც ჩანს, როგორ სცემს სპეცრაზმი ძირს დავარდნილ ახალგაზრდას.
კადრები მძიმე სანახავია.
ამ კადრებში ჩანს ძირს დავარდნილი გამხდარი ახალგაზრდა ბიჭი, გაჩეჩილი თმებით. მის გარშემო შავსამოსიანი სპეცრაზმელები ირევიან. უცებ, ჯერ ერთი სპეცრაზმელი მიდის მასთან და ფეხის ურტყამს ზურგის არეში, შემდეგ მეორე ჩნდება, ის ქუსლს ურტყამს სახეში და ბოლოს მესამე, ბიჭს, რომელიც თითქოს წამოდგომას ცდილობს, გამეტებით უქნევს წიხლს ისევ სახის არეში. ბიჭი მოწყვეტით ეცემა ქვის ფილებზე.
▇ დაკავებულთა ისტორიები ძალიან ჰგავს ერთმანეთს – მათ იტაცებენ, როგორც კი ჯგუფს გამოეყოფიან, სცემენ (კამერებთან უკვე ერიდებიან, მაგრამ, სასტიკად უსწორდებიან დაკავებულების მინივენში), ართმევენ პირად ნივთებს, დასცინიან, აგინებენ და ეკითხებიან – კიდევ მივლენ თუ არა აქციაზე.
მხეცებო! – ისმის ახალგაზრდა გოგოს ხმა ვიდეოში, რომელიც ცდილობს ბიჭს გადაეფაროს. ის მუშტებით ცდილობს სპეცრაზმელების მოგერიებას და ყვირილით ითხოვს, ვინმემ სასწრაფო გამოიძახოს.
სპეცრაზმი გარბის. ახალგაზრდა ძირს უგონოდ წევს.
ბიჭი გრძელი, ხუჭუჭა თმებით, 23 წლის ზვიად მაისაშვილია. იმ საღამოს აქციაზე ის ძმასთან, 24 წლის გიორგისთან ერთად იყო. ზვიადი რუსთაველის გამზირზე ცემეს.
“გავიგეთ რომ პოლიცეელები ზედა ქუჩიდან დაიძრნენ, ალყაში აპირებდნენ ჩვენს მოქცევას და რუსთაველის მეტროს მიმართულებით წავედით. ერთ-ერთ ჩამოსახვევთან დავინახეთ პოლიციის მოძრაობა. ამ ჩასახვევს კი გავცდით, მაგრამ, ჩემი ძმა აღმოჩნდა უკან და მე ძმის გამო მომიწია უკან დაბრუნება.
ამ ჩამოსახვევთან რომ დავბრუნდი (სადაც პოლიცია იყო), იქ მოხდა ეს ყველაფერი, წამებში. ზედა ქუჩიდან სირბილით ჩამოვიდნენ პოლიცელები, მეტროს მიმართულებით გაეკიდნენ ხალხს. იყო სასტიკი ცემა. ვინც ხელში მოხვდათ, არავინ არ დაინდეს. ნაწილი რუსთაველის მეტროს მიმართულებით გაიქცა, ნაწილი ქვედა მხარეს. მე და ჩემი ძმა შუაში დავრჩით, არსად წასასვლელი აღარ გვქონდა.
ერთმა პოლიციელმა, ვინც პირველმა ვინც დამიჭირა, დამარტყა და დამაგდო ძირს. რამდენიმე პოლიცელი გარშემო მირტყამდა, ამის კადრები არ არსებობს.
გავითიშე.
იმ ცნობილი კადრებში, არაფერი მახსოვს. მაგ დროს უკვე გათიშული ვარ”, – უყვება ზვიადი ტელეკომპანია “მთავარს”.
ამბობს, რომ გონს გვიან, უკვე სასწრაფო დახმარების მანქანაში მოვიდა. მხოლოდ მერე გაიგო, რომ ამ მანქანამდე მსახიობებმა გიორგი ბახუტაშვილმა და ნანკა კალატოზიშვილმა მიიყვანეს.
“სასწაულებრივად ვარ გადარჩენილი, რომ ასეთი ცემის შემდეგ მხოლოდ ცხვირის ძგიდე მაქვს გატეხილი, მაქვს ტვინის შერყევა, გატეხილი უკანა კბილი და დაჟეჟილი ტუჩებიო”, – ამბობს ზვიადი.
იმ ღამეს პოლიციამ მისი ძმაც ცემა. ის დააკავეს კიდეც და ექვსდღიანი პატიმრობა მიუსაჯეს. გიორგის თვალი აქვს ჩალურჯებული.
ზვიადი ფიქრობს, რომ ის დაჭერას იმ ადამიანებმა გადაარჩინეს, ვინც იმ ადგილს გაარიდეს და სასწრაფო დახმარების ჯგუფთან მიიყვანეს. სხვა შემთხვევაში მეც დამაკავებდნენო.
გია ჯვარშეიშვილი. შშმ პირთა უფლებების დამცველის ცემის ამბავი
„ყველა შესაძლო ის მეთოდი გამოიყენეს, რაც შეეძლოთ, დროის მცირე მონაკვეთში გამოეყენებინათ, ნეკნები მაქვს მოტეხილი“, – ჰყვება გია ჯვარშეიშვილი, შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირების უფლებების დამცველი, აქტივისტი ტელეკომპანია “ფორმულას” ეთერში.
საუბარი უჭირს. სახეზე ჯერ ისევ აქვს ცემის კვალი.
ის აქციაზე დგომის გამო დააკავეს და სასტიკად ცემეს. როგორც ამბობს, სცემეს აბსოლუტური სისასტიკით, აგინეს, ღისების შემლახავად მოექცნენ.
გია ჯვარშეიშვილი რუსთაველის გამზირზე, 1-2 დეკემბრის ღამით, დააკავეს, ჟურნალისტების თვალწინ.
როგორც “რადიო თავისუფლებასთან” იხსენებს იმ ღამეს, დაახლოებით ოთხი საათზე აქციაზე გაზი გაუშვეს. აქციის მონაწილეები ახლომახლო ქუჩებში გაიფანტნენ. გია იქვე მდგარ, მარტო დარჩენილი მეგობარი გოგოსკენ გაიქცა. ფიქრობდა, რომ არ დაიჭერდნენ, რადგან ამის არანაირი საფუძველი არ არსებობდა.
მაგრამ ასე არ მოხდა.
უცებ რამდენიმე სპეცრაზმელი მივარდა – შენ გვესროლე მოლოტოვიო და ჯაჯგური დაუწყეს.
ხელები მაღლა ჰქონდა აწეული, მშვიდობის ნიშნად. დაბლა ჩამოაწევინეს. თან ერთმანეთს აფრთხილებდნენ, არ დაერტყათ, რადგან მისი დაკავების კადრებს ჟურნალისტები იღებდნენ.
უცებ რამდენიმე სპეცრაზმელმა აიტაცა და დააკავა:
„ჩვეულებრივად, თბილისურად მაგინებდნენ. „მოგტ….ვთო“, მეუბნებოდნენ. ასე მიმიტანეს დაკავების მანქანამდე. მანამდე ის ცნობილი თავიანთი კორიდორი გამატარეს, სადაც ორასი კაცი ერთად მაგინებდა. როგორც კი თვალს მოვშორდი, სხვების გასაგონად დაიძახეს, ამან ისროლა მოლოტოვის კოქტეილიო და ამის გაგონებაზე, სხვა გააფთრებული სპეცრაზმელი მეცა“.
ურტყამდნენ გამეტებით. დაკავებულების მანქანაში იატაკზე იწვა და სპეცრაზმელები წიხლებს ურტყამდნენ. უცებ საშინელი ტკივილი იგრძნო. მაშინ ჯერ კიდევ არ იცოდა, რომ ნეკნი მოტყდა.
“ნეკნი რომ მომტყდა, გაუსაძლისი ტკივილი რადგან მქონდა, ვერც დამსვეს და ვერც ვერაფერი მიქნეს, მაგიტომ გამატანეს სასწრაფოსო”- ამბობს “ფორმულასთან”.
სასტიკად ნაცემი აქტივისტი ჯერ უპატრონოდ დატოვეს დაკავებულების მანქანაში, სადაც უფანჯრობის გამო, სუნთქვა ჭირდა. მერე ექიმი მოიყვანეს. შეეშინდათ არ მომკვდარიყო, გიამ გაიგო, როგორ გადაილაპარაკეს ეს ერთმანეთში.
ექიმმა თქვა რომ ის სასწრაფოდ საავადმყოფოში იყო გადასაყვანი. სასწრაფომდე თრევით მიიყვანეს. იქ მოსთხოვეს სახიდან ხელი ჩამოეწია, ახლო ხედით ფოტოები გადაუღეს, ბომჟი ეძახეს და გაეცალნენ:
“როგორც მერე ამიხსნეს, გავრცელებული პრაქტიკა ყოფილა, რომ თუ ძალიან გცემენ, მერე აღარ გიჭერენ. გამიმართლა, რომ ნეკნები მაქვს მოტეხილიო“
აქტივისტი გაძარცვეს კიდეც. ამბობს, რომ პირადი ნივთები ამოუღეს ჯიბიდან: ტელეფონი და საფულე, რომელშიც ფული ედო.
დავით ჯანიაშვილი. "მქონდა მომენტები, როცა მეგონა რომ მოვკვდებოდი"
დავით ჯანიაშვილი რუსთაველის გამზირზე მაშინ სცემეს, როდესაც ის გაზის კვამლში გახვეული ტერიტორიიდან ადამიანების გაყვანას ცდილობდა.
“ერთ მომენტში, როდესაც წავედი ადამიანისკენ, არ ჩანდა კარგად მისი სილუეტი და კარგად რომ მივუახლოვდი, აღმოჩნდა, რომ სპეცრაზმის წევრი იყო. დამეჯახა და მანდ დამიჭირეს, ამიყვანეს, მათი რიგებისკენ წამიყვანეს.
ჯერ გამატარეს იმ რაღაც კორიდორში, მირტყამდა ყველა, სანამ მივდიოდით. შემაგდეს მინივენში, მეგონა, რომ იმით უნდა გადავეყვანე. მაგრამ იქ რამდენიმე ადამიანი დამხვდა, რაღაც ფორმებში ჩაცმული და დაიწყეს ფიზიკური ძალადობა – გაჩხრეკვა, დარტყმა სახეში. დავვარდი სადღაც კუთხეში. ამის გამოც არ გაჩერდნენ. დამიწყეს წიხლებით სახეში ცემა.
მქონდა მომენტები, როცა მეგონა, რომ ამდენ დარტყმას ჩემი თავის ქალა ვერ გაუძლებდა, გასკდებოდა და მოვკვდებოდი. ამაზეც მეფიქრებოდა“, – უყვება დავითი ტელეკომპანია “პირველს”.
იმ მინივენში, სადაც დავითს სცემდნენ, კიდევ ერთი ადამიანი იყო. მასაც ისეთივე მეთოდებით უსწორდებოდნენ.
“გვაგინებდნენ, დაგვცინოდნენ, გვეკითხებოდნენ რატომ ხართ აქ, რამ მოგიყვანათო. შემოდიოდა ჯგუფურად, 5-10 ადამიანი და გვიტყამდა. რომ ვფიქრობდით რომ მორჩა, მერე მეორე ჯგუფი მოდიოდა. იყო იქ ერთი ადამიანი, ის არ გვცემდა, აკონტროლებდა სად და რამდენი უნდა ერტყათ, ეშინოდათ, რომ არ გავთიშულიყავით. არარეალური შეურაცხყოფები, მუქარა. ტელეფონი გაგვიხსენი, თორემ ტვინს გაგასხმევინებთ. გაუპატიურების მუქარა: „დუბინკას“ გაგიკეთებთ ერთ ადგილას“.
დავითს კლინიკაში გადაყვანა დასჭირდა. მას აქვს დალურჯებები სახის არეში , ნაკერები თავზე, დაზიანებული აქვს ყბები, უჭირს ღეჭვა, შედარებით მსუბუქად აქვს გატეხილი ცხვირი, აქვს მრავლობითი დაჟეჟილობები ტანზე, სტკივა ზურგის კუნთები და ფეხები. გულის არეში ტკივილების გამო უჭირს სუნთქვა.
პალატაში დავითს ექვსი ადამიანი დახვდა. ამბობს, რომ ყველა მსგავს ისტორიას მოყვა.
დავით აბულაძე. 24 წლის შშმ პირის ცემის ამბავი
არაერთ ნაცემ ადამიანს შორის არის 24 წლის შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირი, დავით აბულაძე. ის სპეცრაზმმა 3 დეკემბრის ღამეს სცემა – შშმ პირთა უფლებების დაცვის დღეს.
ორგანიზაცია “პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის” იურისტი, რომელიც დავითის ინტერესებს იცავს, ამბობს, რომ მაშინ როდესაც სპეცრაზმი დაესხა თავს, დავითი აქციის ტერიტორიაზე უკვე აღარ იყო:
“ის მიდიოდა სახლში და მიირთმევდა საკვებს. მისთვის არ იყო ცნობილი მოსალოდნელი საფრთხის შესახებ. ამ დროს, კორპუსებიდან გამოცვივდნენ აქციის მონაწილეთა ანგარიშსწორებისთვის სპეციალურად დამალული სპეცრაზმის თანამშრომლები და სასტიკად გაუსწორდნენ“.
ორგანიზაცია დავითზე თავდასხმას განსაკუთრებულ სისასტიკედ აფასებს. დავითს სმენის პრობლემები აქვს. მას არ ჰქონდა შესაძლებლობა გაეგო მოსალოდნელი თავდასხმის შესახებ ან გაქცეულიყო უსაფრთხო ადგილას.
დავითი ახლა ინგოროყვას კლინიკაშია. მას აქვს ჩალურჯებები თვალებზე, ტვინის შერყევა და დაზიანებები ფეხებზე.
ზვიად რატიანი. ცნობილი პოეტი სასტიკადაა ნაცემი. მკურნალობის ნაცვლად ის დააკავეს
“სასამართლომ” მიიღო გადაწყვეტილება და პოლიციელების მიერ ნაცემ მამაჩემს, რომელსაც წესით ოპერაცია და წოლითი რეჟიმი სჭირდება, (მალის და ცხვირის მრავლობითი მოტეხილობების გამო) 8 დღით იჭერენ“, – დაწერა 2 დეკემბერს სოციალურ ქსელში ნინა რატიანმა, პოეტ ზვიად რატიანის შვილმა.
ზვიად რატიანი ჭიჭინაძის ქუჩაზე აქციების პირველივე, 28-29 ნოემბრის ღამეს დააკავეს. მისი დაკავების ვიდეომასალა მძიმე სანახავია. ამ ვიდეოში ჩანს, როგორ იჭერს და მიათრევს სიღრმეში შავსამოსიანი და შავნიღბიანი ასობით სპეცრაზმელი ფერადქურთუკიან მამაკაცს. და, როგორ ურტყამს დაკავებულს ყველა სპეცრაზმელი, რომლის ფერადი ზურგიც პერიოდულად შავ სიღრმეში იკარგება.
ზვიად რატიანი ამ კადრებში ოჯახის წევრებმა ამოიცნეს.
ზვიად რატიანს მოტეხილი აქვს მეხუთე მალა, გატეხილი აქვს ცხვირის ძვალი და ძგიდე, თავსა და მთელ სხეულზე აქვს სხვადასხვა სიმძიმის ჰემატომები, დაჟეჟილობები.
“რადიო თავისუფლებას” ის უყვება, რომ დაკავებისას ის თრევა-ჯაჯგურით მიიყვანეს მანქანამდე. და სასტიკად გაუსწორდნენ მერეც, როცა ჟურნალისტების კამერები აღარ იყო. ამ დროს მას ხელები შეკრული ჰქონდა, ამიტომ, ერთადერთი, რაც შეეძლო თავის დაცვის მიზნით, თავის გვერდზე მიტრიალება იყო:
„მანქანაში შემაგდეს და კახეთის გზატკეცილამდე, სადაც დროებით გამაჩერეს, უბრალოდ არ გაჩერებულან – განუწყვეტლივ მაგინებდნენ და მცემდნენ. გაგტეხავთო, ამბობდნენ, მიგათრევთ ახლა და ვნახავთ როგორ აჭიკჭიკდებიო. ვერ გამტეხეს“.
▇ აქციის მონაწილეებს, რომლებსაც ცემის გარდა აპატიმრებენ კიდეც, უმეტესად ერთსა და იმავეს ედავებიან – პოლიციელისადმი დაუმორჩილებლობას, სიტყვიერ შეურაცხყოფას ან/და მის მიმართ სხვა შეურაცხმყოფელი ქმედების განხორციელებას – ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის 173-ე მუხლის პირველი ნაწილი.
ეს მუხლი ითვალისწინებს დაჯარიმებას 2000 ლარიდან 3000 ლარამდე თანხით ან ადმინისტრაციულ პატიმრობას 15 დღემდე ვადით
ირაკლი წულაია. ცემეს და თან 3000 ლარით დააჯარიმეს
პლატფორმა „ჰოლონის“ დამფუძნებელი, პარტიის „გახარია – საქართველოსთვის“ წევრი ირაკლი წულაია მის სასამართლო პროცესებს ჩალურჯებული თვალითა და სახეზე დაზიანებების კვალით ესწრებოდა. ნაცემი წულაია, პოლიციელისთვის დაუმორჩილებლობის გამო, 3000 ლარით დააჯარიმეს.
ირაკლი წულაია რუსთაველის გამზირზე 28 ნოემბრის ღამეს დააკავეს. დაკავების მომენტში ირაკლი წულაია, ძმასთან ერთად, აქციაზე სულ რამდენიმე წუთის მისული იყო. იხსენებს, რომ იქამდე აქციაზე შვილებთან ერთად იყო. დარბევა რომ დაიწყო, შვილები სახლში წაიყვანა და შემდეგ უკან დაბრუნდა.
“დამაკავეს ცისფერ გალერეასა და პირველსკოლას შორის. იდგნენ სპეცრაზმელები. წინ დავუდექი და ვუთხარი, ეს ჩემი სკოლაა, რუსებმა ქართველების ხელით დაწვეს და ახლა თქვენი ხელით აპირებენ გაუსწორდნენ ქართველ ხალხს და გთხოვთ, არ გააკეთოთ-მეთქი. ამის შემდეგ დამაკავეს”, – იხსენებს წულაია “ნეტგაზეთთან”.
ჰყვება, რომ შვიდმა სპეცრაზმელმა გაიტაცა, ძირს დააგდეს და ისე მიათრევდნენ, თან ურტყამდნენ:
“ჩემი ძმა გადამეფარა, უთხრა რომ გულის პრობლემები მაქვს. თუ იჭერთ, დაიჭირეთ, ნუ ურტყამთო. რამდენს ლაპარაკობო და ჩემი ძმის ცემაც დაიწყეს. ჩაგვსვეს ავტობუსში, იქაც გვირტყამდნენ, შემოჰყავთ გაშიშვლებული, გასისხლიანებული ხალხი, ჯოჯოხეთში ვიყავი. გადამიყვანეს დროებით იზოლატორში, იქ სასწაული დამხვდა, ვინც უნდა დაგიცვას, ყველა ინს
ათმა სპეცრაზმელმა მირტყა, მერე ჩემი ძმაც სცემეს. ავტობუსში ჩაგვსვეს და იქაც გვირტყეს. გვირტყამდნენ ხელებს, ფეხებს, სახეზე და ტანზეც მაქვს დაბეჟილობები“, – ამბობს წულაია გამოცემა “ნეტგაზეთთან”.
წულაიამ პოლიციელების წინააღმდეგ გამოძიების დაწყების მოთხოვნით სპეციალურ საგამოძიებო სამსახურს მიმართა. შეხვდა სახალხო დამცველსაც. დიდი იმედი, რომ ამ საქმეს სათანადოდ გამოიძიებენ, არ აქვს, რადგან ყველა ინსტიტუცია უკვე ხელისუფლების ხელშიაო, ამბობს: “არ არსებობს ინსტანცია, არ არსებობს ინსტიტუტი, სადაც სისტემაზე დაჯახების შემთხვევაში შეიძლება სამართალი იპოვო ამ ქვეყანაში“.
ნიკა დანელია და გიორგი ბაგრატიონ-დავითაშვილი
27 წლის ნიკა დანელია რუსთაველის გამზირზე, “ცისფერ გალერეასთან” 29 ნოემბერს დააკავეს, გამთენიას. შეათრიეს სპეცრაზმელების კორდონში და ჯგუფურად სცემეს.
“რადიო თავისუფლებასთან” ნიკა ჰყვება, რომ დაკავების დროს მშვიდად იდგნენ, მეგობარი დროშას აფრიალებდა.
იხსენებს, რომ ისეთი ზიზღი და აგრესია, რაც მისი მისამართით იყო, განსხვავებული გარეგნობის გამო, აქამდე არასოდეს უგრძვნია. დაახლოებით 15 ადამიანი მირტყამდა, ძირს დაგდებულსაც კი წიხლებით შემდგნენო.
ნიკა იზოლატორში გადაიყვანეს. იქ აღარ უძალადიათ. გამიმართლაო – ამბობს. მაგრამ, არც ის უკითხავთ, ვინ იძალადა მასზე, რატომ ჰქონდა დაზიანებები, გახეთქილი წარბი.
ნიკასთან ერთად დააკავეს მისი მეგობარი – 27 წლის გიორგი ბაგრატიონ-დავითაშვილი. ისიც ცემეს.
„ვიდეოჩანაწერში ჩანს, რომ გიორგი დგას პირველი სკოლის წინ, გაჩერებაზე, დროშით ხელში. მიდის მასთან ორი პირი და აკავებს. მერე გადაჰყავთ გამოფენის მხარეს, მიჰყავთ იმ რაღაც ჯგუფში [სპეცრაზმელების] და სცემენ, თავის მეგობართან ერთად. დაზიანება თავზე აქვს, შუბლისა და საფეთქლის მიდამოში და სხეულზე. მუშტებს ურტყამდნენ “, – ეუბნება “რადიო თავისუფლებას” გიორგის ადვოკატი დავით დადიანი.
ნიკას და დავითის სასამართლო ერთად იყო. ისინი ჯერ 30 ნოემბერს მთელი დღე ალოდინეს. მერე, ღამის ორ საათზე მოსამართლე გამოჩნდა და სხდომა მომდევნო დღისთვის გადადო.
მომდევნო დღესაც დაკავებულებს მთელი დღე ალოდინეს. ბოლოს მათ ჯარიმა დააკისრეს.
გიორგი ქინქლაძე. "ცხვირგატეხილი 48 საათი იზოლატორში გააჩერეს"
გიორგი ქინქლაძე ერთ-ერთია იმ ასობით დემონსტრანტს შორის, რომლებიც აქციაზე დგომის გამო დააკავეს და სასტიკად სცემეს. გიორგის ისტორიას ონლაინ გამოცემა “პუბლიკას” მისი მეგობარი, ლიზი დარბაიძე უყვება.
ლიზის მონათხრობის მიხედვით, გიორგის სპეცრაზმი თავს გამთენიას დაესხა, მაშინ, როდესაც ისინი უკვე სახლში დაბრუნებას აპირებდნენ. გიორგი და ლიზი ამ დღეს აქციაზე ერთად იყვნენ.
“დაახლოებით, 7-ის ნახევარზე დავიძარით რუსთაველისკენ, სახლში ვბრუნდებოდით. უკვე წამოსული იყო სპეცრაზმი დასაშლელად. ჩვენ, დაახლოებით, რესპუბლიკის მოედნის გასაყართან დაგხვდა სპეცრაზმი. ორი ადამიანი დაიძრა ჩვენსკენ, თავიდან ნელა, გვეგონა, რომ გზას გვაჩვენებდა და მიგვითითებდა, რომ მეტროსკენ გავსულიყავით.
შემდეგ, როგორც კი ცოტა დრო მოიგეს სიარულში, მალევე გაიშვირეს ჩემი შეყვარებულისკენ ხელი და ამოიღეს მიზანში, გამოიქცნენ სწრაფად, რომ დაეჭირათ. გიორგის აუსრიალდა ფეხი, ერთხელ ადგა, კიდევ სცადა გაქცევა, რამდენიმე მეგობარი ვცდილობდით, რომ გამოგვეყვანა. ვიდეოში ჩანს, რომ ჩანთა მოაგლიჯეს, გადააგდეს და წაიყვანეს.
სხვადასხვა ვიდეოში, ასევე, ჩანს, რომ იქვე სახეში წიხლს ურტყამენ, რამდენჯერმე დაეცა, ახოხიალეს“, – ყვება ლიზი.
გიორგი ზაჰესის იზოლატორში გადაიყვანეს. მას მრავლობითი დაზიანებები ჰქონდა. ადვოკატი მის საავადმყოფოში გადაყვანას ითხოვდა, მაგრამ, არ გადაიყვანეს.
გიორგიმ კლინიკამდე მხოლოდ ორი დღის შემდეგ მიაღწია – მას შემდეგ, რაც მისი დაკავების 48 საათი გავიდა და გამოუშვეს. აღმოჩნდა, რომ ცხვირი ჰქონდა გატეხილი.
გიორგის ოპერაცია დასჭირდა.
დათა ხარაიშვილი. მთარგმნელის დაკავებისა და ცემის ამბავი
მთარგმნელი დათა ხარაიშვილი 3 დეკემბრის ღამეს დააკავეს. მის ისტორიას “რადიო თავისუფლება” ჰყვება. როგორც გამოცემა წერს, დათასთან ინტერვიუ ინგოროყვას კლინიკაში ჩაწერეს. პალატაში, სადაც დათა წევს, აქციაზე ნაცემი კიდევ ოთხი ადამიანია.
როგორც დათა ყვება, დაკავებისას ის მარტო იყო. პარლამენტის ზემოთ ქუჩებიდან რუსთაველზე ჩადიოდა.
“ბესიკის ქუჩაზე დაახლოებით ასამდე დემონსტრანტი იყო და ხაზზე დამდგარი სპეცრაზმი. ბესიკის ქუჩაზე შუამდეც არ ვიყავი მისული, როცა ზემოდან გამოიქცა ხალხი, სპეცრაზმი მოსდევდათ. ქვემოთ ჩამოსვლას ვარჩიე, ისევ შევჩენკოს ქუჩაზე ამერბინა.
ამ სირბილის დროს ტელეფონი დამივარდა. მოვტრიალდი, რომ ეს ამეღო და მანდ მომხვდა დახრილს პირველად ფეხი სახეში.
მომცვივდნენ სპეცრაზმელები. ეს იყო ე.წ. ხარებას სპეცრაზმი, ნიღბები ეკეთათ, აღჭურვილობა არ ჰქონდათ. დამიჭირეს თუ არა, ეგრევე დამიწყეს გინება. ორი მომათრევდა, ხელიდან გამომგლიჯეს ეგრევე ტელეფონი, საათი ამგლიჯეს და საყურე მომახიეს დაჭერის მომენტშივე”.
დათასაც, სხვა ბევრი დაკავებულის მსგავსად, სასტიკად გაუსწორდნენ მინივენში. ამ მანქანასთან რომ მიიყვანეს, როგორც დათა ყვება, იქ უკვე სცემდნენ ერთ დაკავებულს.
“სპეცრაზმელი საშინლად ურტყამდა და თან უშვერი სიტყვებით აგინებდა, “ამოიღე ხმაო”. ის ადამიანი აღმოჩნდა მუნჯი. ვიღაცამ სპეცრაზმელებიდან უთხრა ამ კაცს, მგონი მუნჯია, გაანებე თავიო, ერთი მაგისიცო და ის არ ეშვებოდა, ამოიღოს ხმა, აქ რომ არის, აბა, როგორ უნდაო”. [ამ ადამიანის ისტორიას, სათაურით – 24 წლის შშმ პირის ცემის ამბავი – ამ მასალაში იპოვით
შემდეგ ყველაფერი ისე გაგრძელდა, როგორც სხვები ჰყვებიან – პერიოდულად იღებოდა კარი, შედიოდა გაბრაზებული სპეცრაზმელების ახალი ჯგუფი და ურტყამდნენ. უმეტესად სახეში.
დათა ხარაიშვილი ჰყვება, რომ ამ ცემის კადრებს სპეცრაზმის უფროსი “ხარება” ვიდეოკამერით იღებდა.
“კარში იდგა, გვაგინებდა, ირონიულად იცინოდა და იძახდა “აბა, ახლა შეაგინეთ ხარებას”, “ახლა გაუღიმეთ კამერას”… დაკავებულები სულ გვემატებოდა, ერთი ადამიანი ვიცანი, მსახიობია, ფილმი როა, “მანდარინები”, იქ თამაშობს, “გიორგი ნაკაშიძე ვარ, ვერ მიცანითო”, იძახდა, მაგრამ ეგეც “გაატარეს”. “ეს გაატარეთო” რომ იძახდნენ, ეს ნიშნავდა, ეს ცემეთო; ამ მინივენების უკან საპატრულო პოლიციის ეკიპაჟები იდგნენ, ამ ყველაფერს უყურებდნენ და შეიძლება იმას ვერ ხედავდნენ, როგორ სცემდნენ სპეცრაზმელები ადამიანებს, მაგრამ ამ ნაცემი ადამიანების ყვირილი შეუძლებელია არ გაეგოთ”, – უყვება დათა “რადიო თავისუფლებას”.
დათა ამბობს საინტერესო დეტალს – სპეცრაზმელები “ქართული ოცნების” პროპაგანდას იმეორებდნენ ომის შესახებო:
“ერთმა სპეცრაზმელმა მკითხა, ჯარში თუ ვიყავი ნამყოფი, რომ ვუთხარი რო არა, კიდევ მცემეს – აბა, როგორ აპირებ ბრძოლასო. აქცენტი სულ მაგაზე ქონდათ, რომ აგენტები ვართ, ვიღაცის მართული, მტრები – მაგათი იდეოლოგების პირიდან რაც ისმის, იგივეს იმეორებდნენ და დამატებით გვცემდნენ“,
წინასწარი დაკავების იზოლატორში შესახლებამდე დათა ექიმმა გასინჯა. აღმოჩნდა, რომ კლინიკაში იყო გადასაყვანი. დათას ტვინის შერყევა აქვს. ასევე, აქვს გატეხილი ცხვირი და დაზიანება თვალთან. ჩალურჯებები და ჰემატომები აქვს თავსა და სხეულზე.
ერეკლე ლოლაძე. "ლოლაძეების საოჯახო მეღვინეობის" დამფუძნებელს 50-მდე ნიღბიანი ურტამდა
“ლოლაძეების საოჯახო მეღვინეობის” დამფუძნებელი ერეკლე ლოლაძე აქციაზე ძმასთან ერთად, 30 ნოემბერს სცემეს.
გამოცემა BMG-სთან ერეკლე ჰყვება, რომ მას და მის ძმას 50-მდე ნიღბიანი სპეცრაზმელი ურტყამდა:
“უცებ გამოვარდნენ სკოლის უკან ეზოდან, დამალულები იყვნენ. მე და ჩემი ძმა არ გავიქეცით, გავჩერდით და დაგვყარეს. მერე, დაახლოებით კიდევ ორჯერ ავდექი და ისევ დამაგდეს (გიოს ვეღარ ვხედავდი ამ დროს) და წაქცეულზე მირტყამდნენ.
ერთმა დაიძახა, ხელები დაუჭირეთო და სპრეი მომატარა სახეზე. ლაპარაკი გავიგე, კამერები მოვიდნენ აქ აღარ ვცემოთ, იქით მივხედოთო, რომ გამასწორეს “TV პირველის” ჟურნალისტი და ოპერატორი დავინახე. იმათ როგორც გავცდით, შეგვაგდეს ჯერ რობოკოპებში, დაბლა დამაგდეს და ყველაფერს მირტყამდნენ.
– თავში ურტყით, მოკალითო შეძახილი ჰქონდა. მოკლედ, იქ სხვადასხვა შემადგენლობამ მაგრად მცემა კიდევ. ერთი 4-5 ჯერ დამაგდეს და აქეთ-იქით მათრევდნენ ფეხის რტყმით. ერთი ორივე ფეხით დამადგა და ხტუნაობდა. სდსს-ს შენობასთან იდგა დაკავების მანქანა და იქამდე ასე, ცემით მიმათრიეს“.
ერეკლეს ნაამბობის მიხედვით, ასეთივე მეთოდებით გაუსწორდნენ მის ძმასაც. მას შემდეგ, რაც ძმები პოლიციაში მიიყვანეს, ცემა შეწყდა. იქიდან ერეკლე კლინიკაში გადაიყვანეს, მისი ძმა კი ზაჰესის წინასწარი დაკავების იზოლატორში.
ერეკლეს ორივე ყბის ძვალი ჩაუმტვრიეს. მას ოპერაცია ჩაუტარდა.
ნათია ბუნტური. "სპეცრაზმელებმა წამომაყენეს, გამიყვანეს და მერე თავში მირტყეს"
ბალერინა ნათია ბუნტური 29 ნოემბრის აქციაზე სცემეს.
სოციალურ ქსელში ის ასე აღწერს მომხდარს:
“ჩოჩქოლისას, როცა წავბორძიკდი და ხალხი უკან გაიქცა, მგონი სამმა რობოკოპმა წამომაყენა, “წამო, წამო, გაგიყვანოთ აქედანო”. მე შტერს და მიამიტს მეგონა რომ რაღაც ძალიან საშინელება ხდება უკან და ესენი მარიდებენ, მშველიან… თუმცა ვერ გავექცეოდი რომც შემძლებოდა, რადგან შემეშინდა მათთან ერთად რომ აღმოვჩნდი.
წამოყენებისას ვთხოვე რამდენჯერმე, ოღონდ არ დამარტყათ – თქო.
გამიყვანეს გვერდით ქუჩაზე, იქ სადაც მათი მხარე იყო და მხოლოდ ისინი იყვნენ განლაგებული, ვიდექით შენობის კედელთან, მე და დაახლოებით ოთხი მათგანი ჩემს გარშემო.
მკითხეს მანქანა სად მყავს, მეგობრები სად მყავს, მითხრეს, რომ სახლში წავიდე და ასე შემდეგ. წინ მდგომს ვპასუხობდი რაღაცას მსგავს თემაზე, სრულებით არ მეგონა, რომ რამე ცუდს მიპირებდნენ და ბამ თავში მარჯვნივ მდგომისგან, საუბრის დროს პაუზაში, არსაიდან, ორჯერ.
წამსკდა ცხვირიდან სისხლი, ენა ჩამივარდა, ვერაფერი ვთქვი, ვერაფერი ვქენი და უკვე მივხვდი რაც გააკეთა.
მალევე გამიყვანა ერთერთმა მათგანმა და ჩამაცილა ჩემებისკენ. ვიცი ეს მცირე შემთხვევაა ძალიან სხვებთან შედარებით, მაგრამ ის, რომ ადამიანებმა წამომაყენეს, გამიყვანეს და მერე თავში მირტყეს, ამაზე აზრს უბრალოდ ვერ ვკრებ.
ბედნიერი ვარ რომ მარტო აღმოვჩნდი იქ ბიჭების გარეშე, რომლებიც ახლა ციხეში იქნებოდნენ”.
ლაზარე მაღლაკელიძე. "საკუთარი საწვიმარი თავზე გადამაფარეს და ისე მცემეს"
ლაზარე მაღლაკელიძე აქციაზე 2 დეკემბერს ცემეს. ის სპეცრაზმელებმა გამთენიისას დააკავეს.
“TV პირველთან” ლაზარე ჰყვება, რომ მის სასტიკად ცემამდე სპეცრაზმელებმა ჯერ გულდასმით გადაამოწმეს, ხომ არ იყვნენ ახლო-მახლო ჟურნალისტები. როცა დარწმუნდნენ რომ კამერები არ იღებდა, მისი ცემა დაიწყეს:
„თავიდან დაიწყო იმით, რომ ორი ადამიანს, რომლებსაც გვერდებში ვეჭირე მირტყამდნენ, მაგრამ ცოტა ხნის მერე აიღეს და საკუთარი საწვიმარი თავზე გადამაფარეს და დამიწყეს ცემა. ორ ადამიანს ვეჭირე ხელებში, დანარჩენები სახეში მირტყამდნენ. იმის გამო, რომ გადაფარებული მქონდა, რამდენი ადამიანი მირტყამდა და რას, ზუსტად არ დამინახავს. მაგრამ ადამიანმა, რომელიც ჩემ გვერდით იდგა და სცემდნენ, მითხრა, რომ ყველა ნებისმიერი გამვლელი მოდიოდა და წიხლებს მირტყამდა სახეში, მუხლს, ყველაფერს“.
ცემის შემდეგ ლაზარემ გონება დაკარგა. გამოფხიზლებულს ისევ ცემა დაუწყეს. მასაც, სხვების მსგავსად, დაკავებულების მინივენში ურტყეს.
„რაც უდგათ, ეს სამარშრუტო ტაქსები შიგნიდან აქვთ მთლიანად გამოცარიელებული, რამდენიმე სკამი დგას შიგნით. იქ შეგვყარეს მე და კიდევ სამი ადამიანი. გვცემეს, მერე გავიდნენ და დაახლოებით 30 წუთში დაბრუნდნენ. შემოვიდა ხუთამდე სპეცრაზმელი, ჩააქრეს შუქი და გვცემეს მერე სიბნელეში. რომ გამოვფხიზლდი კაი ნაცემი ვიყავი და რაც მეცვა, ეს საწვიმარი, ვთხოვე რომ გამეხადა, იმიტომ, რომ სავსე იყო სისხლით…
„დუბინკით გაუპატიურებაზე“ და ათას საშინელი მუქარაზე აღარც ვლაპარაკობ… იქ რომ მუცელში მირტყამდნენ და ფეხებში, მაგას კიდევ ვინ ჩივის“.
ლაზარე რომში ცხოვრობს და სწავლობს. საქართველოში არჩევნებისთვის ჩამოვიდა და ცოტა ხნით დარჩა. არჩევნების შედეგებმა უბიძგა ამისკენ, უნდოდა ბოლომდე დაეცვა ხმები, რომელთა დასაცავად, წელს, პირველად, დამკვირვებელიც კი იყო.
გიორგი ჩუტკერაშვილი. "მეგონა შოუში ვიყავი, სადაც მე მცემენ და ხალხი, რომელიც დაგეშილია ამ ყველაფერზე, სეირს უყურებს"
სასტიკად ნაცემი გიორგი ჩუტკერაშვილი საავადმყოფოდან უკვე გამოწერეს. მისი დაზიანებები მძიმეა, მაგრამ, კლინიკაში ვეღარ დატოვეს – ნაცემი ადამიანების რაოდენობის გამო, ადგილები აღარ არის.
დაკავების დეტალებს გიორგი “მთავარ არხთან” იხსენებს. ეთერში დალურჯებული სახით ერთვება. ამბობს, რომ ახლა “სახე დაულაგდა”, უფრო მეტად დასახიჩრებული იყო.
გიორგი ჩუტკერაშვილი რუსთაველის გამზირზე, რუსთაველის თეატრის მიმდებარედ მაშინ დააკავეს, როცა სპეცრაზმმა მორიგი გაზის კაფსულა ისროლა და ნისლში არაფერი ჩანდა. ყელში წვდნენ. ამბობს, მივხვდი, წინააღმდეგობის გაწევას აზრი აღარ ჰქონდა და არ შევეწინააღმდეგეო:
“დამესია 4-5 კაცი და წამიყვანეს. თავიდან ფეხით მივდიოდი, მივყვებოდი ჩვეულებრივად. თავში ჩამარტყეს უკნიდან. არ მოეწონათ ეს ჩემი ფეხით სიარული თუ რა იყო არ ვიცი, დამაგდეს და ოთხი კიდურით წამიყვანეს. გზაში თან ბოტასი გამხადეს.
შემაგდეს სადამსჯელო ფურგონში, რომელსაც საქართველოს პოლიცია აწერია გარედან. სახელმწიფო მანქანაა, ხომ გესმით და ამ სახელმწიფო მანქანაში გახსნილია პატარა სადამსჯელო ობიექტი.
შემაგდეს, კურტკა გამხადეს. თან რომ გამხადეს, უყურებდ ერთი, მოეწონა ალბათ. შემომყვა მანქანაში დაახლოებით 7-8 სპეცრაზმელი და ატყდა ცემა. მირტყამდნენ ყველგან. ვფიქრობდი რა დავაშავე ასეთი, რომ ასე მირტყამენ.
იყო ღირსების ამყრელი მომენტები, უკიდეგანო შეურაცხყოფა, იარაღით მუქარა.
აინტერესბდათ ჩემი ტელეფონი, უნდოდათ პინკოდის გაგება. ამის გამო ყველაფერზე არიან წამსვლელები. იარაღითაც მემუქრებოდნენ, დუბინკით, იმით, რომ სიცოცხლეს მომისპობნდნენ“
გიორგის ცემას მანქანის გარეთ მდგარი პოლიციელები უყურებდნენ. მანქანის კარი ღია იყო. ზოგი მათგანი მაგინებდა, უწმაწურად მეხუმრებოდა, დამცინოდაო – ამბობს გიორგი, “მეგონა შოუში ვიყავი, სადაც მე მცემენ და ხალხი, რომელიც დაგეშილია ამ ყველაფერზე, სეირს უყურებდა“.
ცემა-ტყეპა რომ მორჩა, გიორგის დასახიჩრებულ სახეზე ფოტოები გადაუღეს.
იმავე მანქანაში სადაც გიორგი იყო, კიდევ რამდენიმე დაკავებული მიიყვანეს. გიორგი იხსენებს, რომ ერთ თავი გაუტეხეს და სამი კბილი მოტეხეს. სახეში ურტყამდნენ წიხლებს:
“ასეთი რამ მინახავს რუსეთში აქციების დარბევა, ბელორუსიაში, ნებისმიერ დიქტატურაში, საქართველოში არ მეგონა ასეთი სპეცრაზმი თუ გვყავდა“.
ცემის შემდეგ გიორგი იმ მანქანიდან გადმოიყვანეს, ფეხშიშველი, სასტიკად ნაცემი და პატრულის მანქანისკენ წაიყვანეს. პატრულის მანქანა 50 მეტრში იდგა. წვიმდა. ზურგსუკან ხელებშეკრული გიორგი წვიმაში ფეხშიშველი ატარეს, ქურთუკის გარეშე:
“გზაში, ვინც შემხვდა სპეცრაზმელი, ყველამ დამარტყა. რომ ვჯდებოდი მანქანაში, მანდაც მომხვდა ერთი წიხლი“.
იქიდან გიორგი სხვა დაკავებულებთან ერთად, შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობაში გადაიყვანეს. დიდ, ცივ ოთახში, სადაც არანაირი პირობა არ არის, რომ სასტიკად ნაცემმა, ფეხშიშველმა, სველმა ადამიანმა ოდნავი კომფორტი იგრძნოს, მაგალითად, ნორმალურად დაჯდეს სადმე.
“მაგრამ, ეს არავის აინტერსებსო”, – ამბობს გიორგი.
იქიდან გიორგი კლინიკაში წაიყვანეს, შემოწმებაზე. ახლა მან იცის, რომ ხელწერილითაა გამოშვებული. დაკავების ოქმზე ხელი არ აქვს მოწერილი, არ მოვუწერე, რადგან რაც იქ ეწერა, რომ მე დაზიანებები დაკავების დროს მივიღე, სიმართლე არ იყოო.
პირადი ნივთები გიორგისთვის არ დაუბრუნებიათ. ამბობს, რომ მსგავსი ამბავი ბევრი ნაცემისგან მოისმინა: “რასაც წაგართმევენ, ჩვეულებრივად ჯიბგირობენ, არაფერს არ აბრუნებენ უკან. ტანსაცმელიც კი რომ მოეწონოთ, იტოვებენ“.
გიორგი ერთ საინტერესო დეტალსაც იხსენებს. ამბობს, რომ ნიღბიანები ყველა დაკავებულს ეუბნებიან, რომ ისინი რუსეთის აგენტები არიან, რუსულ საქმეს აკეთებენ:
“ასეთი წინადადებები იყო, რამე რომ იყოს, ჩემზე მეტად შეგტკივა გული და ჩემზე წინ წახვალო? კი-მეთქი და მაგის გამოც მცემეს“.
3 დეკემბერს, იმ დილას, როცა გიორგი ინგოროყვას კლინიკიდან გამოწერეს, ნაადრევად, საავადმყოფოში 30 ადამიანი მიიყვანეს. სასტიკად ნაცემები. ექიმებსაც კი უკვირდათ, უფრო და უფრო მძიმე მდგომარეობაში მყოფი ადამიანები მოჰყავთო – ამბობს გიორგი.
დათო გოგილაშვილი. "როგორც კი კამერებს თავი აარიდეს, სადაც ვერ გადამიღებდნენ, ჯგუფურად მირტყეს"
აქციის კიდევ ერთი მონაწილე, დათო გოგილაშვილი, რუსთაველის გამზირზე დააკავეს. ტელეკომპანია “პირველის” ეთერშო დათო მომხდარის დეტალებს იხსენებს. ამბობს, რომ მის წინააღმდეგ ჯგუფურად იძალადეს.
“ეს იყო კრიმინალი, ეს არ იყო გდდ (განსაკუთრებულ დავალებათა დეპარტამენტი), ეს არ იყო სპეცრაზმი, ამათ ჰქვიათ კრიმინალი. იმიტომ, რომ როგორც კი კამერებს თავი აარიდეს, სადაც ვერ გადამიღებდნენ, ჯგუფურად მირტყეს იმდენი, რამდენსაც მოასწრებდნენ, სანამ მანქანაში ჩამსვამდნენ.
კორიდორში გამატარეს, ფაქტობრივად არაადამიანურად იქცეოდნენ. მაგათგან ადამიანობას აღარც უნდა მოველოდოთ ჩემი აზრით. არც უნდა გვქონდეს ასეთი ფიქრი, იმიტომ, რომ ადამიანს ასე ვერ გაიმეტებს სხვა ადამიანი.
რასაც თვითონ აკეთებდნენ ძალადობის ბოლო დონე იყო. დაკავების მომენტში, როდესაც მირტყამდნენ, გამთიშეს კიდევაც და გათიშულზეც გააგრძელეს ჩემი ცემა. რომ გამოვფხიზლდი, წამიც არ იყო გასული, კიდევ გრძელდებოდა ჩემი რტყმა და ცემა”.
დათო ამბობს, რომ ემუქრებოდნენ და აყენებდნენ სიტყვიერ შეურაცხყოფას. აქ ვერც კი გავიმეორებ, რას მეუბნებოდნენო.
“მემუქრებოდნენ, რომ თუ კიდევ ერთხელ გავბედავდი აქციაზე ჩამოსვლას, გაპროტესტებას, მომკლავდნენ, ფიზიკურად გამისწორდებოდნენ, დამიშავებდნენ. ოღონდ ამ ყველაფერს ამბობდნენ კიდევ უფრო ბევრად ბილწი სიტყვებით”.
როგორც სხვა დაკავებულებს, დათოსაც წაართვეს პირადი ნივთები:
“როდესაც უკვე კარგად მცემეს, ამოიღეს ჩემი ჯიბიდან ტელეფონი და ფოტო გადამიღეს. რაში სჭირდებოდათ ის ჩემი ნაცემი ფოტო არ ვიცი. თუ გამოამჟღავნებენ, პირიქით, მადლობას ვეტყვი, დავამტკიცებ რა დღეში ვიყავი, იმიტომ, რომ სახე მთლიანად სისხლში მქონდა იმ მომენტებში”.
მისი ტელეფონი ამ დრომდე არ დაუბრუნებიათ.
“არ ვიცი სად გააქრეს. რუკაზე შემიძლია ვიპოვო icloud-ით. გავაკეთე კიდევაც ეს, თუმცა პოლიციას რეაგირება არ აქვს, მეუბნებიან დაელოდეთო. იდეაში, ვიცით სადაცაა ტელეფონი, თუმც არ აბრუნებენ“.
დათო გოგილაშვილს აქვს ტვინის შერყევა, გატეხილი აქვს ცხვირი, მას ქირურგიული ჩარევა დასჭირდა. კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე გამოჩნდა, რომ ცხვირის ძვლები სრულიად დაშლილი იყო.
ვატო გვაზავა. "შეფ, შეფ ექიმიაო. მოვიდა ის "შეფი" და მომკლა ცემაში" – ტრავმატოლოგ ვატო გვაზავას სასტიკად ცემის ამბავი
ექიმს, ტრავმატოლოგ ვატო გვაზავას აქციაზე მაშინ გაუსწორდნენ სასტიკად, როდესაც ის ორ ახალგაზრდა დემონსტრანტს ეხმარებოდა. იმ დროს ექიმი ადგილზე მეგობართან ერთად იყო. მისი მეგობარი, რომელიც ასევე სასტიკად ცემეს, ახლა დაკავებულია.
ექიმი ვატო გვაზავა ასე იხსენებს მომხდარს:
“როდესაც დავინახე გამოქცევის დროს, ორი გოგო, ბავშვი ჩაითრიეს, ზუსტად მანდ მოხდა. მივბრუნდი, რომ ესენი გამომეყვანა, მივხმარებოდი. ესენი გამოვიყვანეთ მე და ჩემმა მეგობარმა და მაგ დროს შეგვითრიეს.
როდესაც აგვიყვანეს იმ „მარშუტკაში“, იქ უკვე ჯოჯოხეთი ხდებოდა. იქ ვუთხარი ერთ-ერთს, რომ მაგარი ნაცემი ვიყავი, ექიმი ვარ, ტრავმატოლოგი, დეპარტამენტის ხელმძღვანელი და ამდენს რატომ მირტყამთ, მორჩით, არ დაიღალეთ-მეთქი? ჩამავლო, გამიყვანა – “შეფ, შეფ, ეს ექიმი არისო”, მოვიდა ის “შეფი” და იმან მომკლა ცემაში.
გადამეფარა ჩემი მეგობარი, რომლის ხელი დაიჭირეს და მუხლზე გადაიმტვირეს.
გადმომიყვანეს, კორიდორში გატარებენ და აქეთ-იქიდან კიდევ გირტყამენ. ბოლოს, ხელებს რომ ვიფარებდი სახეზე, გამშალეს, ხელები გადამიწიეს და მუცელში ჩამარტყეს ფეხი.
გავითიშე. რომ დუნდება ადამიანი, გრძნობს ის, ვისაც მუხლი აქვს შენზე დაჭერილი, – მოდუნდა ე.ი რაღაც მოუვიდაო და ცოტა შეეშინდათ, არ მოკვდესო”.
გაძარცვეს ექიმიც. მას მოჰპარეს ჯვარი, მობილური ტელეფონი და მანქანის გასაღები.
ვატო ზარქუა ამბობს, რომ პალატაში, სადაც ის იყო, მის გვერდით იწვნენ ერთი მეცნიერი, ანთროპოლოგი, ერთი შშმ პირი, “რომელსაც მეტყველება არ შეეძლო, სმენა არ ჰქონდა და ხმა რომ ვერ ამოაღებინეს, იმიტომ ჩააგდეს ამ დღეში”
“ექიმისთვის ადამიანის დახმარებაში ხელის შეშლა, მერე მისი ძარცვა და ცემა უფრო მეტია, ვიდრე უბრალოდ ინციდენტი“, – დაწერა სოციალურ ქსელში ვატო გვაზავას მეგობარმა, ასევე ექიმმა ჯაბა ზარქუამ. ის იყო პირველი, ვინც ამ შემთხვევაზე გაავრცელა ინფორმაცია.
იოსებ ბაბაევი. "ახალგაზრდებს სასტიკად სცემდნენ, აიძულებდნენ ეთქვათ, რომ "ხარება" ყველაზე მაგარი "ტიპია" და ამ ყველაფერს ვიდეოზე იწერდნენ
გორში მცხოვრები სამოქალაქო აქტივისტი იოსებ ბაბაევი სპეცრაზმელებმა რუსთაველის გამზირზე დააკავეს.
მას სასტიკად გაუსწორდენენ და ზაჰესის იზოლატორში გადაიყვანეს. თუმცა, დაკავებულის მდგომარეობა იმდენად მძიმე იყო, რომ იზოლატორმა ის არ მიიღო.
ბაბაევი კლინიკაში მოხვდა. მას ოპერაცია დასჭირდა.
მინივენში, სადაც დაკავებულები მიჰყავთ და შემდეგ სასტიკად უსწორდებიან, იოსებ ბაბაევთან ერთად რამდენიმე ახალგაზრდა იყო, მოზარდები, როგორც ბაბაევი ამბობს.
აქტივისტი ჰყვება, რომ ახალგაზრდებს სასტიკად სცემდნენ, აიძულებდნენ ეთქვათ, რომ “ხარება” (გდდ-ს უფროსი) “ყველაზე მაგარი ტიპია” და ამ ყველაფერს ვიდეოზე იწერდნენ:
“სასტიკად გაუსწორდნენ მათაც და როგორც ხედავთ, მეც ოპერაცია დამჭირდა. ეს არ არის ქართული სპეცნაზი და ქართული სამართალდამცავი, ესენი არიან რუსები, რუსული ომონი, რუსული მეთოდებით ებრძვიან ქართველ ხალხს.
უამრავი მანქანები, სისხლით ამოსვრილი უყენიათ თავისუფლების მოედანზე, უამრავი და კადიროველების მეთოდით მოძრაობენ, კადიროველები, როგორც ვიდეოებს აწერინებენ ხალხს, მოქალაქეებს და კადიროვს ასიამოვნებდნენ, ზუსტად ისე იწერენ სპეცნაზელები ვიდეოებს.
ამ ბავშვებს სცემენ, ტყეპენ და მათი ხელმძღვანელის ხარებას ქება-სადიდებელ ვიდეოებს წერენ.
თქვი, რომ ხარება ყველაზე მაგარი ტიპია, თქვი, რომ ხარება ვისაც არ უყვარს იმათ დედა და ამ ბავშვებს სცემენ.
ეს ბავშვები არ იძახიან, მაგრამ მაინც ურტყამენ და სცემენ, კლავენ ცემით ხალხს”, – ყვება აქტივისტი.
ავთანდილ ტიტვინიძე. "სპეცრაზმელებმა "ნასკი" მომაწოდეს სისხლის მოსაწმენდად, თქრიალით გამდიოდა ცხვირიდან"
კიდევ ერთი აქტივისტი გორიდან, ავთანდილ ტიტვინიძე, 30 ნოემბერს, გამთენიისას დააკავეს. მასაც სასტიკად გაუსწორდნენ.
მისი ისტორიაც სხვა დაკავებულების იდენტურია – ტიტვინიძე მორჩილად მიჰყვებოდა სპერაზმელებს, სანამ კამერები იყო, მის ცემას ერიდებოდნენ, თვალს მოეფარნენ თუ არა, სასტიკად გაუსწორდნენ.
„უკვე რომ გაგვაცილეს პარლამენტს, მაგ დროს რობოკოპს ალბათ ბეისბოლის თამაში მოუნდა და როგორც ბიტა, ეგრე შემომცხო ცხვირში. მერე მიმიყვანეს უკვე მარშუტკასთან. მანამდე რამდენჯერმე ჩამარტყეს, მაგრამ ეგ აღარ მიგრძნია, ეს ისე მომხვდა.
“ნასკი” მომაწოდეს სისხლის მოსაწმენდად, გამდიოდა თქრიალით. ერთი ზარიც ვითხოვე, ექიმიც და ადვოკატიც.
არაფერი შემისრულეს. მითხრეს, რომ ეგ ყველაფერი იქნება წინასწარი დაკავების იზოლატორშიო. იქ რომ მივედით, სამ საათზე, იზოლატორის თანამშრომლები გაშტერებულები მიყურებდნენ, აქ საიდან უნდა დაგარეკინოთო. მოხურეს კარი იზოლატორში, ჩამკეტეს და ძალით გადაგიღებთ ახლა ფოტოსო.
„ახლაო დაგაბამთ ბორკილებით, დაგაგდეთ და ეგრე ეგდები ორი დღეო“. მერე შეხედეს ერთმანეთს და „ახლა ჩვენ რაც ვიცით, ის გავაკეთეთო“ და წამოდი, ექიმის ოთახში. „გაიხადე’, ვითომ უნდა შემშინებოდა, გავიხადე. ჩაჯექიო, ჩავჯექი. ადექიო – ავდექი. ჩაიცვიო, ჩავიცვი და 7 საათი ვიჯექი დაახლოებით სასამართლოს სარდაფში.
გვერდზე პოლიციელები ჩურჩულებენ, რომ მოიცა, ჯერ ავიყვანოთო იქო და მერე გამოვუძახოთ სასწრაფოსო. ამიტანეს იქ და შევედი თუ არა, თავბრუ დამეხვა ისე, რომ ვეღარ დავჯექი ნორმალურად. იქ გამოიძახეს სასწრაფო…“, – ჰყვება ავთანდილ ტიტვინიძე.
აქციებზე ნაცემი ადამიანების სია
