ფული, მოქალაქეობა და ყალბი სურათები - როგორ აცდუნებს კრემლი ქართველებს უკრაინაში საომრად

რუსეთის მხარეს მებრძოლი ქართველები

რუსი რეკრუტერები ქართველებს და სხვა უცხოელებს უკრაინის წინააღმდეგ საომრად ეძახიან და სანაცვლოდ მილიონებს ჰპირდებიან. ფინანსური დაპირებები და სარეკლამო კამპანიები კრემლის მზარდი სამხედრო დანაკარგების ფონზე ძლიერდება.

__________________________________

“უძველესი დროიდან საქართველო მამაცი მეომრებითა და საომარი ტრადიციებით გამოირჩევა. დღეს ამ ქვეყნის მოქალაქეების აქვთ საშუალება, გააგრძელონ სახელოვანი ისტორია და თავი მნიშვნელოვან მისიაში გამოიჩინონ” – აი, ამ სიტყვებით ეპატიჟება ერთ-ერთი ვებ-გვერდი საქართველოს მოქალაქეებს უკრაინასთან საომრად. 

ვებ-გვერდზე, რომელსაც “სამშობლოს ძალა” ჰქვია, ქართველებს ჰპირდებიან 2,5 მილიონ რუბლს (~ 83 ათას ლარს) და ყოველთვე 210 ათასი რუბლის (~ 7 ათასი ლარის) ოდენობის ხელფასს.

გარდა ამისა, უფასო მგზავრობას, კვებას, რუსეთის მოქალაქეობას მთელი ოჯახისთვის, დაზღვევას, სამხედრო პენსიას და სხვა შეღავათებს. ეს ყველაფერი – რუსეთის თავდაცვის სამინისტროსთან კონტრაქტის გაფორმების სანაცვლოდ. 

გულუხვ დაპირებებს თან ახლავს სამხედროების სურათები, რომლებიც პლატფორმების isgen-ისა და decopy-ს თანახმად, დიდი ალბათობით, ხელოვნური ინტელექტითაა დაგენერირებული. 

ვებ–გვერდის მტკიცებით, ასე გამოიყურებიან ქართველები, რომლებიც უკრაინაში რუსეთვის ომობენ 

“სამშობლოს ძალა” უხმობს ასევე სომხეთის, ბელარუსის, ყახაზეთის, ყირგიზეთის, სხვა პოსტსაბჭოთა ქვეყნების და ოკუპირებული აფხაზეთის მოსახლეობას. 

დაპირებებიცა და მთლინად სარეკლამო ტექსტებიც თითქიმის იდენტურია.  განსხვავდება მხოლოდ სურათები და ის წინადადებები რომლითაც რეკრუტერები მკითხველის მოთაფვლას ცდილობენ. 

მაგალითად, სომხეთიც “მამაცი მეომრებით გამოირჩევა”, ბელარუსი – “დისციპლინირებული და საიმედო სამხედრო სპეციალისტებით”, უზბეკეთი – “შრომისმოყვარე და პასუხისმგებლიანი ხალხით”.

რეკრუტინგის ქსელი

“სამშობლოს ძალა” არ არის უნიკალური და ერთადერთი პლატფორმა. აი, ეს ვებ-გვერდი ქართველებს სთავაზობს წელიწადში 5 მილიონ რუბლამდე (~ 165 ათას ლარამდე) გასამრჯელოს. სხვა დაპირებები მსგავსია, ისევე როგორც მთლიანად ვებ-გვერდის შინაარსიც. 

ერთადერთი განსხვავება ისაა, რომ აქ სურათებს ვერ შეხვდებით. სამაგიეროდ, შეხვდებით კომენტარებს, რომელიც ვითომდა კმაყოფილმა კლიენტებმა დატოვეს. მათ შორის არიან ვინმე დათო მ, ავთანდილ ტ, ზურაბ g და სხვები.

ამ დროისთვის, რუსულ ინტერნეტსივრცეში რეკრუტინგის სულ ცოტა რვა მსგავსი ვებ-გვერდი მოვიძიეთ. 

ისინი ომში ეპატიჟებიან არამხოლოდ უცხოეთის მოქალაქეებს, არამედ რუსებს და რუსეთის ტერიტორიაზე არალეგალურად მცხოვრებ ემიგრანტებსაც. 

“არ გაქვთ საბუთები? აღგიდგენთ! კანონთან პრობლემები გაქვთ? მოგიგვარებთ” – წერია რეკრუტინგის ერთ-ერთ ვებ-გვერდზე.

ზოგან მომხმარებელს თითქოსდა სთავაზობენ, აირჩიოს, თუ რომელ საჯარისო ნაწილში უნდა – არტილერიით დაწყებული, და დრონის ოპერატორობით დამთავრებული. 

ეს, დიდი ალბათობით, არც რუსეთის საგარეო დაზვევრის პროვოკაციაა და არც მეზობლების დესტაბილიზაციის მცდელობა.

ივლისში რუსულმა გამოცემამ, “ვიორსტკამ” დიდი გამოძიება ჩაატარა რეკრუტინგის ინდუსტრიაზე და დაასკვნა, რომ წარმატებული რეკრუტერები თვეში ათიათასობით დოლარს შოულებენ. 

ომის თითქმის ოთხისწლის თავზე, კრემლს ძალიან სჭირდება ახალი ჯარისკაცები და ამ ვებ-გვერდების უმეტესობისთვის რეკრუტების მოზიდვა კარგი კომისიის მიღების გზაა.

ქართველები რუსეთის მხარეს

უკრაინასთან ომში რუსეთის სამხედრო დანაკარგები გასაიდუმლოებულია. ბრიტანული დაზვერვის თანახმად, რუსეთმა უკვე დაკარგა 1,1 მილიონ ადამიანზე მეტი. ეს რიცხვი მოიცავს მოკლულებს და დაჭრილებს. 

ბი-ბი-სის რუსულმა სამსახურმა და გამოცემა მედიაზონამ დაადგინეს ომში მოკლული დაახლოებით 120 ათასი ადამიანის ვინაობა. იდენტიფიცირებულ რუს მებრძოლებს შორის ასობით ქართული გვარია – მათი არსებობა ხშირად მხოლოდ სიკვდილის ან ტყვედ ჩავარდნის შემდეგ ხდება ცნობილი. მათგან საქართველოს მოქალაქე 63-ია. 

ბი-ბი-სი წერს, რომ თითქმის ყველა ოკუპირებულ აფხაზეთში, ან სამხრეთ ოსეთში ცხოვრობდა.

უკრაინაში მებრძოლი ვაჟა ცეცაძე “რადიო თავისუფლებასთან” ამბობს, რომ ომის დასაწყისშივე ჰქონდა ინფორმაცია ქართული დანაყოფის შესახებ, რომელიც რუსეთის მხარეს იბრძოდა. მისი თქმით, ამ ჯგუფში შედიოდნენ როგორც რუსეთის მოქალაქეები, ისე საქართველოდან კონტრაქტით წასულები:

„ზოგი ფულის გამო მიდის, ზოგი პროპაგანდითაა გაბრუებული, ზოგი კი რუსეთს დღემდე საკუთარ მხსნელად მიიჩნევს,“ – ამბობს ცეცაძე. მას, როგორც უკრაინაში მებრძოლს, რუსეთმა დაუსწრებლად შეუფარდა 25-წლიანი პატიმრობა მკაცრი რეჟიმის კოლონიაში.

ღია წყაროების მიხედვით, რუსეთის მხარეს მებრძოლი ქართველი გვარის მქონე პირები ოთხ ჯგუფად იყოფიან: ოკუპირებულ რეგიონებში სავალდებულო გაწვევით წაყვანილი ადამიანები, რუსეთში დაბადებული ქართველები, ყოფილი მსჯავრდებულები “ვაგნერიდან“ და რუსეთში მცხოვრები ემიგრანტები, რომლებიც მოქალაქეობის სანაცვლოდ მიდიან ომში.

უკრაინაში მებრძოლი “ქართული ლეგიონის“ მეთაური მამუკა მამულაშვილი ამბობს, რომ მოსკოვი სპეციალურად აგროვებს ასეთ ისტორიებს, რათა გაზომოს, როგორ მოქმედებს მისი პროპაგანდა საქართველოში:

“რუსეთი ცდილობს, შექმნას სიმბოლური “ქართული დანაყოფი” საკუთარი ინტერესებისთვის,“ – ამბობს მამულაშვილი.

რუსეთის ფედერალურმა უსაფრთხოების სამსახურმა 2024 წლის მაისში “ქართული ლეგიონი“ ტერორისტულ ორგანიზაციად გამოაცხადა. “ქართული ლეგიონი” 700–1000 ქართველ და უცხოელ მოხალისეს აერთიანებს, რომლებიც უკრაინის შეიარაღებულ ძალებში 2016 წლიდან იბრძვიან.

კრემლს უბრალოდ მეტი ჯარისკაცი სჭირდება

რუსეთის რეგიონების უმეტესობაში ადგილობრივი ხელისუფლებები მსუყე თანხებს უხდიან მათ, ვინც ადამიანებს დაარწმუნებს, უკრაინაში საომრად წავიდნენ.

მაგალითად, რუსეთის დასავლეთით მდებარე რიაზანის რეგიონში ერთი ახალწვეულის მოყვანისთვის ბონუსი 50-დან 500 ათას რუბლამდე (1600 ლარიდან 16 ათას ლარამდე) მერყეობს. 

ადგილობრივისთვის ბონუსი 50 ათასი რუბლია (~1600 ლარი), დსთ-ს ქვეყნის მოქალაქისთვის – 70 ათასი რუბლი, (~ 2300 ლარი) სხვა ქვეყნის (ანუ, მათ შორის, საქართველოს) მოქალაქის მომყვანს კი 500 ათას რუბლს (~16 ათას ლარს) ჰპირდებიან.

თუმცა რუსეთის სხვა რეგიონებთან ეს კიდევ პატარა თანხებია.

ბოლო რამდენიმე კვირაა რუსეთის რვა რეგიონმა მკვეთრად გაზარდა ბონუსები, წერს ანალიტიკური პროექტი, “რერაშა”.

ერთი წლის წინ რუსეთის 24 უმსხვილეს რეგიონში საშუალო ბონუსი ერთი ახალწვეულისთვის 1,2 მილიონ რუბლს (~40 ათას ლარს) უტოლდებოდა. დღეს ის უკვე 2,1 მილიონს (~ 70,000 ლარს) შეადგენს. 

სხვადასხვა მონაცემებით, 2025 წლის პირველ 9 თვეში რუსეთის თავდაცვის სამინისტრომ დაახლოებით 330 ათას ადამიანთან გააფორმა კონტრაქტი. ანუ თვეში დაახლოებით 35 ათასთან. 

შედარებისთვის, უკრაინამ, სხვადასხვა წყაროს თანახმად, 2024 წელს მხოლოდ 200 ათას ახალწვეულს მოუყარა თავი.

რუსული ჯარი უკრაინულზე გაცილებით დიდი კია, მაგრამ სამხედრეობიც უფრო სწრაფად ელევა. კვლევითი ორგანიზაცია ფრონტელიჯენსის მონაცემებით, 2025 წელს კრემლი თვეში 8400-10500 ჯარისკაცს კარგავდა. 

რუსეთს უკვე ბევრი თვეა ომში არსებითი წარმატებისთვის აღარ მიუღწევია. 

“რერაშას” გათვლებით, ფრონტზე წარმატების მიღწევისთვის, კრემლს თვეში 45 ათასი ახლი ჯარისკაცი სჭირდება. ამისთვის კი მან ან ახალი მობილიზაცია უნდა გამოაცხადოს, ან კიდევ უფრო მეტი ფული დახარჯოს ხალხის მოსაზიდად.