სომხეთის პარლამენტმა უარყო ოპოზიციის ინიციატივა ფაშინიანისთვის იმპიჩმენტის გამოცხადების შესახებ
პარლამენტი უარყოფს ფაშინიანის წინააღმდეგ იმპიჩმენტის კანონპროექტს
სომხეთის პარლამენტის 48-მა დეპუტატმა უარყო ოპოზიციური ფრაქციის “პატივის მაქვს“ ინიციატივა პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანისთვის იმპიჩმენტის გამოცხადების შესახებ. ინიციატივას მხარი მხოლოდ 24-მა ოპოზიციონერმა დაუჭირა, ორმა დამოუკიდებელმა დეპუტატმა კი თავი შეიკავა.
ინიციატივა ყოფილი პრეზიდენტის, სერჟ სარგსიანის მიერ დაფუძნებულმა პოლიტიკური ძალამ წამოაყენა, თუმცა პროექტი პარლამენტის დღის წესრიგშიც ვერ მოხვდა.
საპარლამენტო უმრავლესობის, “სამოქალაქო ხელშეკრულების“ ლიდერმა ჰაიკ კონჯორიანმა განაცხადა, რომ მმართველი პარტია მსგავსი განცხადებებისა და იმპიჩმენტის სხვა ფორმების წინააღმდეგ ზომებს მიიღებს. მისი თქმით, “ეს თავიდანვე მკვდრადშობილი ინიციატივაა“.
მმართველი პარტიის დეპუტატმა ვლადიმერ ვარდანიანმა ოპოზიციის მიერ წარმოდგენილი პროექტი “პოლიტიკურად წინააღმდეგობრივი მოსაზრებების ერთობლიობად“ მოიხსენია. მან კოლეგებს ჰკითხა: “რა მიზანს შეიძლება ემსახურებოდეს პოლიტიკური ძალა, რომელიც არჩევნებამდე ერთი წლით ადრე ყველა რესურსს მიმართავს პროცესზე, რომელსაც შედეგი ვერ ექნება?“
სომხეთის პარლამენტში არსებული ძალთა ბალანსის გათვალისწინებით, ოპოზიციის ორ ფრაქციას იმპიჩმენტისთვის საჭირო ხმები არ ჰყოფნის. ინიციატივის დასამტკიცებლად 54 ხმა იყო საჭირო. “პატივის მაქვს“ ექვს დეპუტატს აერთიანებს, ხოლო ექსპრეზიდენტ რობერტ ქოჩარიანის ხელმძღვანელობით მოქმედი პარტია („სომხეთი“) – 28-ს. მმართველი პარტიიდან არც ერთ დეპუტატს იმპიჩმენტის მხარდაჭერისთვის მზადყოფნას არ გამოუხატავს.
ოპოზიციამ პრემიერისადმი უნდობლობის პროექტი პარლამენტში სექტემბრის შუა რიცხვებში წარადგინა. დოკუმენტი პრემიერისადმი უნდობლობას “ეროვნული კრიზისისა და მმართველობის ჩავარდნის“ საფუძველზე ითხოვდა. სახელმწიფო-სამართლებრივი საკითხების მუდმივმა კომისიამ პროექტს სამ საათიანი განხილვის შემდეგ უარყოფითი შეფასება მისცა.
ოპოზიციის დოკუმენტში ფაშინიანის მთავრობის საქმიანობა სისტემური კრიზისის გამომწვევადაა შეფასებული. ჩამოთვლილია ე.წ. კატასტროფული შედეგებიც — ეროვნული უსაფრთხოების სისტემის შესუსტება, ყარაბაღის დაკარგვა, სამხედრო ტყვეებისა და ყოფილი სამხედრო-პოლიტიკური ხელმძღვანელობის პრობლემა, სომხეთის ტერიტორიული მთლიანობის დარღვევა და საერთაშორისო არენაზე სომხური გენოციდის აღიარების დღის წესრიგის ჩაშლა.
გარემო პოლიტიკის ნაწილში ოპოზიცია ხელისუფლებას ადანაშაულებს “აზერბაიჯანისადმი ერთმხრივ დათმობებში“ და “ტრადიციულ სტრატეგიულ მოკავშირეებთან ურთიერთობის გაუარესებაში“. ოპოზიციურ ფრაქციებს ორი პრორუსი ექსპრეზიდენტი ხელმძღვანელობს, რაც მიუთითებს, რომ მათ შორის განსაკუთრებით მწვავეა შეშფოთება მოსკოვთან ურთიერთობის გამო.
“ეს ყოვლისმომცველი მარცხი ნიკოლ ფაშინიანის პირადი პოლიტიკის შედეგია. მან საბოლოოდ დაკარგა მმართველობის ლეგიტიმურობა და მისი თანამდებობაზე დარჩენა საფრთხეს უქმნის სომხეთის რესპუბლიკის არსებობას,“ — ნათქვამია ოპოზიციის განცხადებაში.
ოპოზიციის ლიდერები მიიჩნევენ, რომ ერთადერთი კონსტიტუციური გამოსავალი პრემიერის იმპიჩმენტია და მოუწოდებენ დეპუტატებს პროცესი დაიწყონ. მათი გეგმა მოიცავს ეროვნული ერთობის გარდამავალი მთავრობის ფორმირებას, რომლის პრიორიტეტებად დასახელებულია ეროვნული უსაფრთხოების სტაბილიზაცია, პოლიტიკური პატიმრების გათავისუფლება, დემოკრატიული თავისუფლებების გარანტირება, სამართლიანი არჩევნების ორგანიზება და საერთაშორისო რეპუტაციის აღდგენა.
- სომხეთის საიდუმლო სამსახურებმა სახელმწიფო გადატრიალება აღკვეთეს
- სომხეთში განიხილავენ ფაშინიანის იმპიჩმენტს — აქვს თუ არა ოპოზიციას საკმარისი ხმები პროცესის დასაწყებად?
ფრაქციის ლიდერმა აიკ მამიჯანიანმა განაცხადა, რომ “ფაშინიანის თანამდებობიდან ჩამოსაშორებლად ერთადერთი გზა იმპიჩმენტია“. მისი თქმით, დოკუმენტს 34 დეპუტატის ხელმოწერა უკვე აქვს, თუმცა საკითხის დღის წესრიგში შეტანისთვის მინიმუმ 36 ხმაა საჭირო, ხოლო მის მისაღებად – 54.
მამიჯანიანმა აღნიშნა, რომ პროცესის წარმატების წინაპირობა ფართო საზოგადოებრივი კონსოლიდაცია და ქუჩის პროტესტია. თუმცა მან არ დააზუსტა, გეგმავს თუ არა ოპოზიცია მასშტაბურ აქციებს.
პარტია “სომხეთმა“ სრულად დაუჭერს მხარს ინიციატივას — განაცხადა ფრაქციის მდივანმა არცვიკ მინასიანმა. მისივე თქმით, დოკუმენტში საკმარისი საფუძველია “ამ მთავრობის სახლში გასაგზავნად“.
ფრაქცია “პატივის მაქვს“-ის წარმომადგენლების ცნობით, მათ მოლაპარაკებები ჰქონდათ ორ დამოუკიდებელ დეპუტატთან — ოვიკ აგაზარიანთან და აკოპ ასლანიანთან, რომლებიც ადრე მმართველ პარტიას ეკუთვნოდნენ. თუმცა საბოლოოდ ორივემ კენჭისყრისგან თავი შეიკავა.
“ჩვენ არ ვაპირებთ პროცესის დაბრკოლებას, მაგრამ საჭიროა გარკვეული საკითხების განხილვა და დაზუსტება,“ — განმარტა აგაზარიანმა.
ეს უკვე ოპოზიციის მორიგი წარუმატებელი მცდელობაა პრემიერის იმპიჩმენტისთვის. მსგავსი ინიციატივა “პატივის მაქვს“-მა 2025 წლის ივნისშიც წამოაყენა, თუმცა მაშინაც ვერ მოაგროვა საჭირო რაოდენობის ხელმოწერები.
ფრაქცია “სომხეთმა“ მხოლოდ სექტემბრის ბოლოს განაცხადა მზადყოფნა, რომ სრული შემადგენლობით შეუერთდეს ინიციატივას.