ოთხი აზერბაიჯანელი აქტივისტი უსამართლო დაპატიმრების გამო დაახლოებით 100 ათას ევროს მიიღებს

აზერბაიჯანის მთავრობამ 2013 წელს ოთხი სამოქალაქო აქტივისტისთვის უკანონო წინასწარი პატიმრობის მისჯის გამო, მათ 96 ათასი ევროს ოდენობის კომპენსაცია უნდა გადაუხადოს – ასეთ გადაწყვეტილებამდე მივიდა ევროპის ადამიანის უფლებათა სასამართლო აქტივისტების მიერ შეტანილი საჩივრის დაკმაყოფილებისას.

2013 წელს სამოქალაქო მოძრაობა Nida -ს წევრები რაშად გასანოვი, ზაურ გურბანლი, უეუზეირ მამედოვი და რაშადატ ახუნდოვი, ასევე კიდევ ოთხი აქტივისტი – მასობრივი არეულობის ორგანიზებაში დაადანაშაულეს. ეს მას შემდეგ მოხდა, რაც Nida-ს აქტივისტებმა ორგანიზება გაუწიეს მიტინგების სერიას, რათა ყურადღება სოციალური პრობლემებზე გაემახვილებინათ.

დაკავების მომენტში მათი დანაშაულის დამადასტურებელი არანაირი პირდაპირი სამხილი არ არსებობდა, თუ არ ჩავთვლით ფიგურანტებისგან ამოღებულ 22 ბოთლს, რომლების შიგთავსი გამოძიებამ „მოლოტოვის კოქტეილად“ [ბოთლი პატრუქითა და აალებადი ნივთიერებით -რედ.] მიიჩნია. ექსპერტიზამ საწვავი ნივთიერება მხოლოდ ორ ბოთლში აღმოაჩინა. აქტივისტებს ასაფეთქებელი ნივთიერებების უკანონო შენახვაში დასდეს ბრალი. 2014 წლის მაისში მათ ექვსიდან რვა წლამდე პატიმრობა მიესაჯათ.

მომდევნო რამდენიმე წლის განმავლობაში, პრეზიდენტის განკარგულებით, თითქმის ყველა მათგანი შეიწყალეს; გარდა ილკინ რუსტამზადესი, რომელიც აქამდე ციხეში იმყოფება.

რაშადმა, ზაურმა, უზეირმა და რაშადატმა ევროპის სასამართლოში იჩივლეს, და განაცხადეს, რომ მაშინ 2013 წელს მათ წინასწარი პატიმრობა უკანონოდ მიესაჯათ. მათ პროცესი მოიგეს.

„მთლიანობაში, სასამართლომ დაადგინა, რომ ის მასალები, რასაც ეროვნული ხელისუფლება ეყრდნობოდა, კონვენციის [ადამიანის უფლებების შესახებ] მინიმალურ სტანდარტებს არ შეესაბამებოდა(…) ადგილი ჰქონდა განმცხადებლების უფლებების დარღვევას“, – ნათქვამია სასამართლოს გადაწყვეტილებაში.

ამ და სხვა გარემოებების გათვალისწინებით, სასამართლომ დაადგინა, რომ მორალური ზიანის ასანაზღაურებლად თითოეულ განმცხადებელს 20 ათასი ევრო უნდა გადაუხადონ, და სასამართლო ხარჯები (მთლიანობაში 16 ათასი ევრო) დაუფარონ.

„მოლოტოვის კოქტეილებთან“ დაკავშირებული შემთხვევა არამხოლოდ სასამართლო გარჩევებისა და აღშფოთების საფუძველი გახდა, არამედ ხუმრობებისაც – მას შემდეგ, რაც მმართველი პარტიის ერთ-ერთმა ხელმძღვანელმა, დეპუტატმა სიავუშ ნოვრუზოვმა თავის ერთ-ერთ გამოსვლაში ცეცხლის წარმომქმნელ ნარევს „მოლოტოვის კოტლეტი“ უწოდა. ამ თემაზე როკ-ჯგუფმა „DədəBaba“-მ დაწერა სიმღერა, რომელიც სოციალურ ქსელებში ჰიტად იქცა. მუსიკოსები „მოლოტოვის კოტლეტის“ რეცეპტსაც კი გვთავაზობდნენ – ის ჩვეულებრივი ლულა-ქაბაბივით მზადდება, ოღონდ ჭარხალი ემატება.