სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ თემირლან მაჩალიკაშვილის საქმესთან დაკავშირებით გადაწყვეტილება გამოაცხადა და საქართველოს მთავრობას 25 000 ევროს გადახდა დააკისრა. ამ თანხიდან 10 000 ევრო განკუთვნილია აპლიკანტის მორალური ზიანის ასანაზღაურებლად, 15 000 ევრო კი – სასამართლოს პროცესების ხარჯების ანაზღაურებისთვის.
საქმეზე “მაჩალიკაშვილი და სხვები საქართველოს წინააღმდეგ”, ევროპულმა სასამართლომ დაადგინა:
● სასამართლომ ერთხმად დაასკვნა, რომ დაირღვა ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის მე-2 მუხლი (სიცოცხლის უფლება) საპროცესო ასპექტში. ასევე, სასამართლომ, ექვსი ხმით ერთის წინააღმდეგ დაასკვნა, რომ არ დარღვეულა ადამიანის უფლებათა მე-2 მუხლი მატერიალურ ასპექტში.
● სტრასბურგის სასამართლოს დასკვნით, ხელისუფლებამ ვერ შეძლო გამოძიების მოთხოვნების კონვენციის მე-2 მუხლის შესაბამისად დაკმაყოფილება. ასევე, ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს დასკვნით, თემირლან მაჩალიკაშვილის სახელმწიფოს პასუხისმგებლობის პირობებში გარდაცვალების სამხილი არ არსებობს.
● გამომდინარე აქედან: სასამართლომ სიცოცხლის უფლების დარღვევა ვერ გამოკვეთა და მხოლოდ საქმის ძიების ფარგლებში დარღვევა დაადგინა.
ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში მაჩალიკაშვილის ოჯახის ინტერესებს “სოციალური სამართლიანობის ცენტრი” იცავდა, რომლის ხელმძღვანელის, თამთა მიქელაძის თქმით, ეს გადაწყვეტილება მათ აძლევს ყველა იმ შესაძლებლობას, რომელსაც ელოდნენ და პირველ რიგში “ეს არის ეროვნულ დონეზე საქმის ხელახლა გახსნისა და გამოძიების შესაძლებლობა.” მიქელაძე ასევე არ გამორიცხავს, რომ მეორე მუხლის არსებითი ნაწილის არდარღვევის გადაწყვეტილებას დიდ პალატაში გაასაჩივრებენ.
“ევროპული სასამართლო ყოველთვის ამბობს, რომ ის არ არის მეოთხე ინსტანციის სასამართლო, რომელიც საქმეს არსებითად სწავლობს ან მოიძიებს მტკიცებულებებს. ამ პირობებშიც, ისევ და ისევ გამოძიების ფუნდამენტურმა ხარვეზებმა სასამართლოს წაართვა შესაძლებლობა, იმ მაღალკ მტკიცების სტანდარტით, რომელიც მას აქვს მეორე მუხლის ქვეშ, არსებით დარღვევაზე ედავა.” – განმარტავს მიქელაძე.
თემირლან მაჩალიკაშვილის მკვლელობა ერთ-ერთი ყველაზე გახმაურებული საქმეა “ქართული ოცნების” ხელისუფლების პირობებში.
2017 წლის 26 დეკემბერს პანკისის ხეობაში ჩატარებული ანტიტერორისტული სპეცოპერაციის დროს სპეცრაზმელმა ადგილობრივი მკვიდრი, 19 წლის თემირლან მაჩალიკაშვილი თავში დაჭრა.
სპეცრაზმელები მაჩალიკაშვილების ოჯახში გვიან ღამე შეიჭრნენ, როცა ოჯახს ეძინა. თემირლან მაჩალიკაშვილს საკუთარ საძინებელში ესროლეს ისე, რომ მან ლოგინიდან ადგომაც ვერ მოასწრო.
სამართალდამცავთა მტკიცებით, თემირლანს ტერორისტებთან ჰქონდა კავშირი და მას იმ მომენტში ესროლეს, როდესაც ხელყუმბარის ამოქმედებას ცდილობდა.ყუმბარის არსებობას, ასევე კავშირს ტერორისტებთან კატეგორიულად უარყოფს ოჯახი.
სამართალდამცავებთან ასევე ბევრი კითხვა აქვთ ადამიანის უფლებათა დამცველებსა და სახალხო დამცველსაც. მათი აზრით, ხელისუფლებამ ამ დრომდე ვერ წარმოადგინა თემირლან მაჩალიკაშვილის ტერორისტებთან კავშირის დამადასტურებელი მტკიცებულებები.
გენერალურმა პროკურატურამ თემირლან მაჩალიკაშვილის საქმეზე გამოძიება 2020 წლის იანვარში შეწყვიტა.
პროკურატურაში გაკეთებული განცხადების თანახმად, თემირლან მაჩალიკაშვილის მიმართ ძალადობით სამსახურებრივი უფლებამოსილების შესაძლო გადამეტების ფაქტზე საქმის გამოძიება სისხლის სამართლის კანონით გათვალისწინებული ქმედების არარსებობის გამო შეწყდა.
