არქივი- 12.11.2019

როგორ გახდა აზერბაიჯანული ჯაზი ცნობილი - ფოტოისტორია

პატრიკ სალათი

Slide 1

Slide 2

ავტობუსის პატარა გაჩერების უკან, ნაკლებად შესამჩნევი პლაკატი კიდია - „მეტი ჯაზი, მეტი ინტელექტი!“. რამდენიმე ქუჩის შემდეგ - ჯაზმუსიკოსის, ჯეიმი დევისის უზარმაზარი ფოტო. ის სვეტიდან უყურებს გამვლელებს. უბრალო ტურისტიც კი, რომელიც სულ რამდენიმე დღით ჩამოვიდა, არ გამოტოვებს ბაქოს ჯაზფესტივალის სარეკლამო კამპანიას.

ერთი შეხედვით არაფერი განსაკუთრებული, ხელისუფლების რიგითი პოპულისტური პროექტი. ასეთი რამდენიმე იყო - ფორმულა 1, ევროპული თამაშები, ფეხბურთში ევროპა ლიგის გათამაშების ფინალი. და ახლა ჯაზფესტივალი?

The Rock

Slide 1

ბილეთის ფასი - ადგილობრივებისთვის ძალიან მაღალია. ასე რომ, მაყურებელთა შორის უმრავლესობა, სავარაუდოდ, შეძლებული ადგილობრივი მცხოვრებლები და უცხოელები არიან. მაგრამ ბაქოში ჯაზი პოპულარულია.

The Rock

Slide 1

ბაქო და ჯაზი: ისტორია

Дჯაზი ამერიკაში მე-20 საუკუნის დასაწყისში დაიბადა. ბევრი მიიჩნევს, რომ ნიუ ორლეანში, და მას თავდაპირველად აფროამერიკელები უკრავდნენ. რამდენიმე წლის შემდეგ კი ჯაზი პოპულარული გახდა ევროპაშიც - და მაშინ მივიდა კასპიის ზღვის სანაპიროზე მდებარე ამ მეტწილად მუსლიმურ ქვეყანაში.

იმ დროს ცნობილი და პოპულარული ქალაქი იყო, რომელიც იზიდავდა ბიზნესმენებს, ინჟინრებსა და თავგადასავლების მაძიებლებს მთელი მსოფლიოდან. მაგრამ ჯაზი ბაქოში პოპულარული გახდა არა მარტო იმიტომ, რომ ისინი ერთმანეთს ჰგავდნენ თავიანთი კოსმოპოლიტური არსით. კიდევ ერთი სტიმული გახდა გრამოფონის გამოგონება.

The Rock

Slide 1

1920 წელს, ქვეყანაში საბჭოთა არმიის შეჭრამ და საბჭოთა ხელისუფლების დამყარებამ ხელი არ შეუშალა ბაქოში ჯაზის პოპულარობას. უფრო მეტიც, 1922 წელს, ბაქოში პირველი ჯაზკონცერტი ჩატარდა.

The Rock

Slide 1

მართალია, ჯაზი საბჭოეთისთვის მტრული ამერიკიდან მოვიდა, ჯაზისადმი აქ მაინც კეთილგანწყობილები იყვნენ, რადგან განიხილებოდა, როგორც შევიწროებული აფროამერიკელების მუსიკა. ამიტომ დაშვებული იყო მისი შესრულება.

პირველი აზერბაიჯანული ჯაზბენდი 1920-იან წლებში შეიქმნა. მისი ერთ-ერთი დამაარსებელი იყო ცნობილი ნიაზი. ბაქოს ცენტრში მისი სახელობის ქუჩაა, ასევე რადიო, ტელეარხი და სკოლა. ქალაქში არის მისი მუზეუმი და ცოტა ხნის წინ დაუდგეს ძეგლიც.

The Rock

Slide 1

მაგრამ საკმაოდ მალე, საბჭოთა ხელისუფლების დამოკიდებულება ჯაზისადმი შეიცვალა. ქვეყნის სათავეში სტალინი მოვიდა და მას შემდეგ, ვინც უსმენდა ან უკრავდა ჯაზს, მისი დევნა დაიწყეს. გავლენიანმა მწერალმა მაქსიმ გორკიმ გამოაქვეყნა ესე, რომელშიც დაწერა, რომ „ჯაზი - ეს იგივეა, რაც ჰომოსექსუალიზმი, ნარკოტიკები და ეგოცენტრიზმი“.

The Rock

Slide 1

საბჭოთა კავშირში ჯაზი აიკრძალა და მუსიკოსებს ისღა დარჩენოდათ, ან ემიგრაციაში წასულიყვნენ, ან სარდაფებსა და კერძო ბინებში დაეკრათ. ბაქო იყო ერთ-ერთი ადგილი, სადაც ჯაზს შედარებით გაუმარტივდა გადარჩენა.

The Rock

Slide 1

აზერბაიჯანული ჯაზის დაბადება.

ბაქოში არის ერთი პატარა ბინა, სადაც ნებისმიერ მსურველს შეუძლია მისვლა. ეს ბინა არის აზერბაიჯანული ჯაზის დაბადების მოწმე. ის ძველ ქალაქში, ერთ-ერთ ვიწრო ქუჩაზე მდებარეობს. აქ გაიზარდა ვაგიფ მუსტაფაზადე.

როდესაც ვაგიფი ჯერ კიდევ პატარა ბიჭი იყო და პიანინოზე დაკვრას სწავლობდა, ჯაზის მელოდიებით მოიხიბლა, რომელსაც ფილმებში და ასევე, სრულიად საიდუმლოდ, რადიო „ამერიკის ხმაზე“ უსმენდა. ის პიანინო და ის რადიო დღესაც მის ოთახში დგას.

The Rock

Slide 1

ამ სახლ-მუზეუმის ახალგაზრდა მეთვალყურე ქალმა გვითხრა, რომ ვაგიფი თავისი პირველი ჯაზკომპოზიციების შექმნაში საათებს ატარებდა პიანინოსთან. შემდგომში ისინი ცნობილი გახდა ჯაზისა და ხალხური მუღამის უნიკალური კომბინაციის გამო.

The Rock

Slide 1

სტალინის გარდაცვალების შემდეგ სიტუაცია შეიცვალა. თანდათან ჯაზზე აკრძალვა მოიხსნა და 1960-იან წლებში, ბენდებს უკვე თავისუფლად შეეძლოთ დაეკრათ და ჩატარდა ჯაზფესტივალებიც. ერთ-ერთი პირველი 1969 წელს, ბაქოში გაიმართა. პირველი ადგილი მაშინ ვაგიფ მუსტაფაზადემ აიღო და ის გახდა მუსიკოსი, რომელმაც შთააგონა მთელი თაობა და აზერბაიჯანულ ჯაზს მთელ მსოფლიოში გაუთქვა სახელი.

The Rock

Slide 1

ჯაზი აზერბაიჯანში დღეს.

ბაქოში, ჯაზფესტივალების ტრადიცია ჯერ კიდევ საბჭოთა დროს შეჩერდა. შემდეგ, რამდენჯერმე იყო ფესტივალების ორგანიზების მცდელობა. შედარებით წარმატებული გამოდგა ჯაზფესტივალი, რომელიც მუსიკოსმა რაულ სულთანოვმა 2005 წელს გამართა ბაქოში.

დღეს აზერბაიჯანში სხვა მუსიკალური მიმდინარეობები უფრო პოპულარულია. მაგრამ ამას შეიძლება მსოფლიო ტენდენცია ვუწოდოთ. როკმა, პოპმა და ელექტრონულმა მუსიკამ ჯაზს დიდი კონკურენცია გაუწიეს.