ISFED-ის კვლევა: რამდენს ხარჯავენ მეტას პლატფორმებზე რეკლამებში პოლიტიკოსები და მედიასაშუალებები
რამდენს ხარჯავენ მეტას პლატფორმებზე პოლიტიკოსები
“სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო საზოგადოებამ” (ISFED) საქართველოში ფეისბუქ და ინსტაგრამ პლატფორმაზე განთავსებული რეკლამების რაოდენობა, მათი განმთავსებლებისა და დანახარჯების კვარტალურ მიმოხილვა წარმოადგინა.
ორგანიზაციის ცნობით, აღნიშნულ პერიოდში პოლიტიკური პარტიებისა და მათი წარმომადგენლების გვერდებზე არანაკლებ 91 063 და არაუმეტეს 94 528 აშშ დოლარის ღირებულების რეკლამა განთავსდა.
აღსანიშნავია, რომ წინა კვარტალთან შედარებით, 2.5-ჯერ გაიზარდა პარტია “სტრატეგია აღმაშენებლის” ლიდერის, გიორგი ვაშაძის პირადი ფეისბუქ გვერდის სარეკლამო დანახარჯებიც. ვაშაძის ფეისბუქგვერდზე განთავსებული რეკლამების უმრავლესობა მის მიერ რეგიონებში გამართული შეხვედრების შესახებ პოსტებს შეეხებოდა.
ორგანიზაციის ცნობით, ყველაზე დიდი დანახარჯების მქონე გვედრები იყო:
● შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში სახელმწიფო მინისტრის აპარატი
● ქართული ოცნება
● ირაკლი ღარიბაშვილი
● გიორგი ვაშაძე
● ტვ იმედი
● რა კეთდება
● საქართველოს მთავრობა.
პარტიების უმრავლესობამ 2023 წლის ოქტომბერ-დეკემბერში რეკლამებში უფრო მეტი დახარჯა, ვიდრე წინა კვარტალში.
მათ შორის, გაორმაგდა “სტრატეგია აღმაშენებლისა” და “ლელოს” ხარჯები. სიახლეს წარმოადგენს პარტიებს შორის სარეკლამო დანახარჯებით მეოთხე ადგილზე მყოფი პოლიტიკური გაერთიანება “თაობები საქართველოსთვის”, რომელიც 2023 წლის ივნისში დარეგისტრირდა. აღნიშნული გაერთიანება ბიზნესმენმა და საქართველოს მე-9 მოწვევის პარლამენტის წევრმა, შოთა შალელაშვილმა, დააფუძნა. შალელაშვილი პარლამენტში 2016 წელს ქართული ოცნების პარტიული სიით შევიდა, თუმცა საქართველოს პარლამენტი 2019 წელს, ვადაზე ადრე, დატოვა.
ორგანიზაციის ინფორმაციით, 2023 წლის 1-ლი ოქტომბრიდან 29 დეკემბრის ჩათვლით პერიოდში ფეისბუქისა და ინსტაგრამის პლატფორმებზე საქართველოში მყოფი მომხმარებლებისთვის სოციალური/პოლიტიკური რეკლამა 846-მა გვერდმა განათავსა, 288-ით მეტმა, ვიდრე წინა კვარტალში. მოცემულ პერიოდში ამ გვერდების მიერ განთავსებული 8 139 რეკლამა იძებნება, რაც 2 927-ით მეტია, ვიდრე წინა კვარტალში განთავსებული რეკლამების რიცხვი. გამოქვეყნებული რეკლამების ჯამური ღირებულება 279 441 აშშ დოლარია, 113 606 დოლარით მეტი წინა კვარტლის დანახარჯებზე.
● TI: 2023 წლის ბოლო 3 თვეში “ქართულმა ოცნებამ” 9,5 მილიონამდე ლარის შემოწირულება მიიღო
● “მიმდინარე წელი იქნება ძალიან სერიოზული ტესტი ქართული დემოკრატიისთვის” – პრემიერის პირველი ვიზიტი ბრიუსელში
● საქართველოს პარლამენტმა მთავრობა დაამტკიცა – ირაკლი კობახიძე ქვეყნის ახალი პრემიერმინისტრია
რეკლამების აქტიურად განმათავსებელი გვერდები
მეტას ბიბლიოთეკაში მოცემული რეკლამების რაოდენობის მიხედვით, მონიტორინგის პერიოდში დასპონსორებულ პოსტებს ყველაზე აქტიურად ვატო შაქარიშვილის მიერ დაფუძნებული მოძრაობის “საქართველო უპირველეს ყოვლისა” ფეისბუქგვერდი – Georgia First NEWS აქვეყნებდა.
დარეკლამებული მასალები, ძირითადად, ანტიდასავლურ, ირიბად პრორუსულ, უკრაინის საწინააღმდეგო, ანტილიბერალურ და ჰომოფობიურ ნარატივებს შეიცავდა. რეკლამებში წარმოჩენილი იყო რუსეთისადმი დასავლეთის მიერ დაწესებული სანქციების არაეფექტურობა, რუსეთის ეკონომიკური მდგრადობა, ომში უკრაინის მარცხის ფაქტობრივი გარდაუვალობა, აშშ-სა და ევროკავშირის სახელმწიფოებში გენდერული და სექსუალური იდენტობის თავსმოხვევა და სხვა.
საქართველოს შიდა პოლიტიკასთან დაკავშირებით კი რეკლამები ხელისუფლების მხარდამჭერ გზავნილებსაც შეიცავდა. ISFED-ის ცნობით, 2023 წლის 1-ლი ოქტომბრიდან 23 დეკემბრის ჩათვლით ყველაზე მეტი პოლიტიკური/სოციალური რეკლამის განმათავსებელი გვერდებია:
● Georia First News
● Postv- ანალიტიკა
● მაუწყებელი – Mautskebeli
● Tabula – ტაბულა
● Georgian Dream – ქართული ოცნება.
მედიასაშუალებების სარეკლამო დანახარჯები „მეტას“ პლატფორმებზე
ქართულ მედიასაშუალებებს შორის „მეტას“ რეკლამებისთვის ყველაზე მეტი დანახარჯი ტელეკომპანიებმა „იმედმა“ და „პოს ტვ“-მ გასწიეს. ამ ორი ტელევიზიის მიერ დახარჯული თანხა აღემატება ყველა სხვა ქართული მედიასაშუალების ფეისბუქისა და ინსტაგრამის რეკლამების ჯამურ ღირებულებას.
ამასთანავე, მათ, ივლისი-სექტემბრის პერიოდთან შედარებით, რეკლამებზე გაწეული ხარჯები მნიშვნელოვნად გაზარდეს. ოქტომბერ-დეკემბერში „მეტას“ პლატფორმებზე სარეკლამო დანახარჯების მნიშვნელოვანი ზრდა დაფიქსირდა „მაუწყებლისა“ და „მთავარი არხის“ შემთხვევაშიც. „ფორმულამ“, „ტაბულამ“ და „Pia.ge“-მ კი სარეკლამო ხარჯები მნიშვნელოვნად შეამცირეს.
