ახალი ამბები, რეპორტაჟი, ფოტო/ვიდეო - 2020 წლის 29 სექტემბერს, ყარაბაღში მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებები

აზერბაიჯანმა და თურქეთმა უარყვეს ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ თურქულმა რეაქტიულმა გამანადგურებელმა F-16-მა სომხური მოიერიშე თვითმფრინავი სუ-25 ჩამოაგდო, რის შესახებაც განცხადება სომხეთის თავდაცვის სამინისტროს პრესმდივანმა, შუშან სტეპანიანმა გააკეთა.

თურქეთის პრეზიდენტის კომუნიკაციების დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა ფაჰრეთინ ალთუნმა ამ ახალ ამბავს სიცრუე უწოდა.

აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტროს პრესსამსახურის ხელმძღვანელმა, ვაგიფ დარგახლიმაც ასევე უარყო ეს ინფორმაცია.

„ეს სომხეთის პროპაგანდისტული მანქანის მორიგი ფანტაზიაა“, – განაცხადა მან.

თურქული მოიერიშე თვითმფრინავი ჰაერში აზერბაიჯანის ქალაქ განჯის აეროპორტიდან აფრინდა და აზერბაიჯანული ავიაციისა და უპილოტო თვითმფრინავების მოქმედებებს ფარავდა, რომლებიც დარტყმებს აყენებდნენ სომხეთში, დასახლებულ პუნქტებს – ვარდენისს, მეწ-მასრიკსა და სოთქს, განაცხადა სომხეთის თავდაცვის სამინისტროს პრესმდივანმა, შუშან სტეპანიანმა.

„საბრძოლო დავალების შესრულების დროს, სომხური მოიერიშე თვითმფრინავი თურქულმა თვითმფრინავმა ჩამოაგდო. სამწუხაროდ, პილოტი გმირულად დაიღუპა“.

მანამდე, სომეხმა სამხედრო ექსპერტმა არცრუნ ოვანისიანმა განაცხადა, რომ მთიანი ყარაბაღის თავდაცვის არმიამ ისრაელური წარმოშობის აზერბაიჯანული მოიერიშე უპილოტო თვითმფრინავი Orbiter-1K და მოწინააღმდეგის 12 ტანკი გაანადგურა.

სისხლის ბანკის მონაცემებით, იმ ადამიანთა რიცხვმა, რომლებმაც მიმართეს, 10 ათას ადამიანს გადააჭარბა.

ქალაქ ვარდენისის მიმართულებით სომხური დასახლებების დაბომბვის შედეგად, მშვიდობიანი მოქალაქე დაიღუპა.

მანამდე, სომხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრო გამოვიდა განცხადებით, რომლითაც უარყო აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტროს ბრალდებები სომხეთიდან, ვარდენისის რაიონიდან აზერბაიჯანის დაშქესანის რაიონის მიმართულებით სარაკეტო სროლების შესახებ.

„ეს აბსოლუტურად ყალბი დეზინფორმაციაა და მიზნად ისახავს საბრძოლო მოქმედებების გეოგრაფიის გაფართოებისთვის საფუძვლის მომზადებას, მათ შორის, აგრესიის განხორციელებას სომხეთის რესპუბლიკის მისამართით“, – ნათქვამია საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებაში.

აზერბაიჯანში, ტერტერის რაიონის სოფელ გაპანლიში, სომხეთის შეიარაღებული ძალების ცეცხლის ქვეშ მოყვა აზერბაიჯანის საზოგადოებრივი ტელევიზიის ავტომობილი.

ტელეკომპანიის ცნობით, მსხვერპლი არ არის.

“27 სექტემბრის დილიდან, სომხეთის შეიარაღებული ძალების მხრიდან განხორციელებული დაბომბვის შედეგად, აზერბაიჯანის 10 მშვიდობიანი მოქალაქე დაიღუპა” – განაცხადა აზერბაიჯანის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრესმდივანმა, ლეილა აბდულაევამ.

კიდევ, დაახლოებით, 30 ადამიანი დაიჭრა.

აზერბაიჯანში არ ვრცელდება ოფიციალური ინფორმაცია დაღუპული და დაჭრილი სამხედრო მოსამსახურეების შესახებ. საგამოძიებო ცენტრმა „ხაზარმა“ 27 სექტემბერს დაწერა, რომ 11 აზერბაიჯანელი ჯარისკაცი გარდაიცვალა და რომ ეს რიცხვი, სოციალური ქსელებიდან მოპოვებულ ინფორმაციას ეყრდნობა.

29 სექტემბერს, დილით, სომხურმა მხარემ განაცხადა, რომ საბრძოლო მოქმედებების დაწყებიდან, 27 სექტემბრიდან მოყოლებული, დაიღუპა 84 ადამიანი.

გამოცემა Qafqazinfo იტყობინება, რომ სომხეთის შეიარაღებულმა ძალებმა ორი დღის განმავლობაში მეორედ დაბომბეს საცხოვრებელი სახლები აზერბაიჯანში, ტერტერის რაიონის სოფელ შიხარხში.

ვიდეო შიხარხიდან:

ასეთი გადაწყვეტილება მას შემდეგ მიიღეს, რაც 29 სექტემბერს, დილით ადრე, აზერბაიჯანის შეიარაღებული ძალები ფრონტის მთელი ხაზზე შეტევით მოქმედებებზე გადავიდნენ და ამისთვის მძიმე ცეცხლსასროლი სისტემები გამოიყენეს – ТОС-1, РСЗО და სხვა.

სომხეთის თავდაცვის სამინისტროს პრესმდივნის ცნობით, მოწინააღმდეგე აიძულებს სომხურ მხარეს გადავიდნენ შორ მანძილზე მოქმედი და ძლიერი დამრტყმელი სისტემების გამოყენებაზე. ეს, შუშა სტეპანიანის თქმით, ცვლის მასშტაბური საბრძოლო მოქმედებების მთელ ლოგიკას, „გადაჰყავს რა ის, ახალ დონეზე“.

ამასთან ერთად, გავრცელდა ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ სომხეთის შეიარაღებულმა ძალებმა ყარაბაღი მიმდინარე ბრძოლის დროს, ვერტმფრენი ჩამოაგდეს.

„ეს ესაა, ჩვენებმა ვერტმფრენი ჩამოაგდეს. შეიძლება, რამდენიმე ვერტმფრენიც კი“, – განაცხადა სამხედრო ექსპერტმა, არცრუნ ოვანისიანმა.

ბაქოს გარეუბანში, შუველიანის დასახლებაში, დღეს დილით, 19 წლის ჯარისკაცი დაკრძალეს

სომხეთის თავდაცვის სამინისტროს პრესმდივნის განცხადებით, გამოიყენეს ავიაციაც.

„მოწინააღმდეგის ამ ოპერაციას წინ უძღოდა აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტროს მიერ გავრცელებული დეზინფორმაცია იმის შესახებ, თითქოს, სომხეთის რესპუბლიკის შეიარაღებული ძალები ვარდენისის რაიონიდან ბომბავდნენ აზერბაიჯანის დაშქესანის რაიონს. ამრიგად, ფაქტობრივად, მოწინააღმდეგე შეეცადა, მოემზადებინა მოტივი თავისი სამომავლო მოქმედებებისთვის“, – განაცხადა შუშან სტეპანიანმა.

უპილოტო თვითმფრინავის თავდასხმის შედეგად, ვარდენისში სამოქალაქო ავტობუსი დაიწვა.

სომხეთის თავდაცვის სამინისტრო სასტიკი პასუხის გაცემის პირობას დებს

აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტროს ცნობით, 28-დან 29 სექტემბრის ღამეს, სომხეთის შეიარაღებულმა ძალებმა არაერთხელ უშედეგოდ სცადეს კონტრშეტევა, რათა დაებრუნებინათ დაკარგული პოზიციები ფუზული-ჯებრაილისა და აღდერე-ტერტერის მიმართულებით.

„მოწინააღმდეგე იძულებული იყო უკან დაეხია, განიცადა რა დიდი დანაკარგები“, იტყობინება თავდაცვის სამინისტრო.

სასტიკი ბრძოლები ამ წუთებშიც გრძელდება.

ამის შესახებ Reuters-მა ორ ინკოგნიტო სირიელ მებრძოლთან საუბრისას შეიტყო.

ინფორმაცია, რომელიც ამ საუბრიდან Reuters-მა მიიღო:

მათ თვეში 1500 დოლარის გადახდას დაპირდნენ. ეს დღეს ძალიან მაღალი ანაზღაურებაა სირიისთვის ომისა და დანგრეული ეკონომიკის პირობებში.

ისინი აფრინში, სირიის ჩრდილო-დასავლეთ რეგიონში დაიქირავეს, რომელსაც უკვე ორი წელია თურქეთი და მისი მოკავშირე სირიელი აჯანყებულები აკონტროლებენ. მოლაპარაკებებს სირიის ეროვნული არმიის წარმომადგენლები აწარმოებდნენ.

Reuters-მა ამ ჯგუფისგან კომენტარის მიღება ვერ შეძლო.

აზერბაიჯანში, 700-დან 1000-მდე სირიელი გაემგზავრება.

ისინი ელოდნენ, რომ მათ უკვე 25 სექტემბერს გაგზავნიდნენ – მაგრამ ობიექტების დასაცავად და არა საომარი მოქმედებებისთვის. Reuters-ს ჯერჯერობით არ შეუძლია დაზუსტებით თქვას მათი ადგილსამყოფელი.

რეაქცია აზერბაიჯანში:

აზერბაიჯანის პრეზიდენტის თანაშემწემ საგარეო პოლიტიკის საკითხებში, ჰიქმეთ გაჯიევმა თქვა, რომ ეს ინფორმაცია – „სრული აბსურდია“:

„ჩვენ შეიარაღებულ ძალებს საკმარისზე მეტი პირადი შემადგენლობა და სარეზერვო ძალები გააჩნია“.

კონტექსტი თურქეთში:

თურქეთის პრეზიდენტმა ერდოღანმა არაერთხელ განაცხადა, რომ აქტიურად დაუჭერს მხარს ბაქოს ყარაბაღში მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებებში, რომელიც 27 სექტემბრის დილას დაიწყო. ერდოღანი სომხეთს აგრესიაში ადანაშაულებს და მიაჩნია, რომ დასავლეთს ამ კონფლიქტის გადაწყვეტა არ შეუძლია.

• ერდოღანი დასავლეთის წინააღმდეგ: “ისინი პრობლემას ვერ წყვეტენ”

 2020 წლის აგვისტოში, თურქეთმა აზერბაიჯანთან ერთად ერთობლივი სამხედრო სწავლება ჩაატარა.

2020 წლის სექტემბერში, გაეროს გენერალურ ასამბლეაზე სიტყვით გამოსვლისას, თურქეთის პრეზიდენტმა კიდევ ერთხელ დაადანაშაულა სომხეთის აზერბაიჯანის წინააღმდეგ აგრესიაში.

ორშაბათს, თურქეთში, დოლართან მიმართებაში ლირის რეკორდული ვარდნა დაფიქსირდა. ექსპერტებს მიაჩნიათ, რომ ეს დაკავშირებულია განცხადებებთან, რომ უფრო აქტიურად აპირებს ქვეყანა მთიანი ყარაბაღის გამო აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის კონფლიქტში ჩაერთოს.

კომენტარი სირიიდან:

სირიელი აჯანყებულების მაღალჩინოსანმა, მუსტაფა სეჯარმა არ დაადასტურა დაქირავებული მებრძოლების აზერბაიჯანში გაგზავნა, მაგრამ თქვა, რომ თურქეთი „ერთადერთი იმედია“ სირიის პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის მოწინააღმდეგეთათვის, რომელმაც რუსეთის დახმარებით, სირიაში, აჯანყებულების მიერ კონტროლირებადი ტერიტორიის დიდი ნაწილი დაიბრუნა.

„არ გამოვრიცხავ, რომ თურქეთი სტრატეგიული არჩევანი გახდეს სირიელი ახალგაზრდებისთვის“, – განუცხადა მან Reuters-ს.

კონტექსტი რუსეთში:

სირიელი დაქირავებული მებრძოლების ყარაბაღის კონფლიქტში ჩართვა უკვე სამხედრო მოქმედებების მესამე თეატრს შექმნის თურქეთსა და რუსეთს შორის რეგიონალურ დაპირისპირებაში.

სომხეთი რუსეთისთვის სტრატეგიული პარტნიორია სამხრეთ კავკასიაში, გიუმრიში კი რუსული სამხედრო ბაზაა განთავსებული.

კრემლის ოფიციალურმა წარმომადგენელმა დმიტრი პესკოვმა განაცხადა, რომ მოსკოვი ყურადღებით აკვირდება სიტუაციას და რომ აუცილებელია კონფლიქტი დიპლომატიური გზით გადაიჭრას.

ფოტო: REUTERS/Murad Sezer. სტამბოლში, აზერბაიჯანის მხარდამჭერი მიტინგი აზერბაიჯანის დროშებით. აპრილი, 2016

• ახალი ამბები, რეპორტაჟი, ფოტო/ვიდეო – 2020 წლის 28 სექტემბერს, ყარაბაღში მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებები

27 სექტემბერს, დილის 7 საათზე, მასშტაბური საბრძოლო მოქმედებები დაიწყო მთიან ყარაბაღსა და აზერბაიჯან-სომხეთის საზღვარზე. ვრცელდება ინფორმაცია ორივე მხრიდან ათობით დაღუპულისა და დაჭრილის შესახებ, როგორც სამხედროებს, ისე მშვიდობიან მოსახლეობას შორის.