საქართველო: ოპოზიციის ექვსი ლიდერი ციხეშია. რა იქნება შემდეგ
ოპოზიციის ექვსი ლიდერი ციხეშია
“ქართული ოცნების” არალეგიტიმურმა ხელისუფლებამ, ბოლო ერთ თვეში, ექვსი ოპოზიციონერი ლიდერი გაუშვა ციხეში. ყველა მათგანს პარლამენტში შექმნილ “ქართული ოცნების” საგამოძიებო კომისიაზე მიუსვლელობას ედავებიან. ამ კომისიას, ისევე როგორც პარლამენტს, ოპოზიცია არალეგიტიმურად მიიჩნევს და არ აღიარებს.
- კომენტარი: სახეზეა უპრეცედენტოდ რეპრესიული რეჟიმი, რომლის მსგავსი საქართველოს 1930-იანი წლების შემდგომ არ ჰყოლია
- “ოცნება ცდილობს ძალაუფლების კონსოლიდაციას ანტიდემოკრატიული ნაბიჯებით” – შაჰინი და უიკერი
- “დღესვე უნდა ვიმოქმედოთ, თუ არ გვინდა, რომ მივიღოთ მეორე ბელარუსი კავკასიაში” – გამოხმაურებები ოპოზიციონერების დაპატიმრებებზე
დაპატიმრება ელის კიდევ ერთ ოპოზიციონერს, პარტიის “გახარია საქართველოსთვის” ლიდერს, გიორგი გახარიას. ის საქართველოში არ არის. სოციალურ ქსელში ვრცელდება მოსაზრებები, რომ გახარია სავარაუდო დაპატიმრებას გაექცა.
რა ხდება ოპოზიციურ სპექტრში, რა ვადით მოუწევთ ლიდერებს ციხეში ყოფნა და როგორ აფასებენ ოპოზიციონერების დაპატიმრებებს ქვეყნის შიგნით და დასავლეთში.
ოპოზიციის ექვსი ლიდერი და ყოფილი თავდაცვის მინისტრი ციხეში
ექვსი ოპოზიციონერი ლიდერიდან სამი (ნიკა გვარამია, ზურაბ ჯაფარიძე და ნიკა მელია) ციხეში იმის გამო მოხვდა, რომ აღკვეთის ღონისძიება გირაოს გადახდაზე უარი თქვა. სამმა (გიორგი ვაშაძე, მამუკა ხაზარაძემ და ბადრი ჯაფარიძემ) გირაო გადაიხადა და ისინი მას შემდეგ დააპატიმრეს, რაც მათ საქმეზე საბოლოო განაჩენი დადგა.
დროებითი საგამოძიებო კომისია, “ქართული ოცნების” პარლამენტში, 2025 წლის 5 თებერვალს შეიქმნა. კომისიის მიზანი წინა ხელისუფლების, “ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის” საქმიანობის შესწავლაა. კომისიას “ქართული ოცნების” დეპუტატი, თეა წულუკიანი ხელმძღვანელობს.
კომისია სხდომაზე იბარებს პოლიტიკოსებს და მათ დაკითხვას პირდაპირ ეთერში გადასცემს. მის წინააღმდეგ, ვინც კომისიაზე არ მიდის, იწყება გამოძიება სისხლის სამართლის კოდექსით ( 349-ე მუხლი). „საქართველოს პარლამენტის დროებითი საგამოძიებო კომისიის მოთხოვნის შეუსრულებლობა” ისჯება ჯარიმით ან ერთ წლამდე ვადით თავისუფლების აღკვეთით. ამავე დროს, ასეთ პირებს ეკრძალებათ თანამდებობის დაკავება სამ წლამდე ვადით.
- გიორგი ვაშაძე – “სტრატეგია აღმაშენებლის” ლიდერი. ვაშაძე ყველაზე ბოლოს, 24 ივნისს დააკავეს. მას 7-თვიანი პატიმრობა მიუსაჯეს და ორი წლით თანამდებობის დაკავება აუკრძალეს.
- მამუკა ხაზარაძე და ბადრი ჯაფარიძე – “ძლიერი საქართველოს” ლიდერები. ორივე მათგანი 23 ივნისს დააპატიმრეს 8 თვის ვადით. ორივე მათგანს ასევე აეკრძალა თანამდებობის დაკავება ორი წლის ვადით.
- ნიკა გვარამია – “კოალიცია ცვლილებისთვის” ლიდერი. დააკავეს 13 ივნისს. მისი საქმე ჯერ არ დასრულებულა, მოსამართლე განაჩენს სავარაუდოდ 30 ივნისს გამოაცხადებს.
- ნიკა მელია – “კოალიცია ცვლილებისთვის” კიდევ ერთი ლიდერი უფრო ადრე, 29 მაისს დააკავეს. ამ დღეს გადიოდა გირაოს გადახდის ვადა, მაგრამ, მელია ამ ვადის გასვლამდე, წინასწარ დააკავეს. სასამართლო, სადაც მისი აღკვეთის ღონისძიება უნდა გადაეხედათ, მეორე დღეს დაინიშნა და მელიას გირაო პატიმრობით შეუცვალეს. ჯერ არც მისი განაჩენი ვიცით.
- ზურაბ ჯაფარიძე – “კოალიცია ცვლილებისთვის” მესამე ლიდერია. ის ამ კოალიციის ლიდერებიდან ყველაზე ადრე, 22 მაისს დააპატიმრეს. მისი საქმე უკვე დასრულდა, ჯაფარიძეს 7-თვიანი პატიმრობა აქვს მისჯილი.
დაპატიმრებულია კიდევ ერთი პოლიტიკოსი, საქართველოს ყოფილი თავდაცვის მინისტრი (2004-2006), ირაკლი ოქრუაშვილი. ის ახლა აქტიურ პოლიტიკაში არ არის, თუმცა, თავის დროზე, ისიც “ქართული ოცნების” ოპოზიცია იყო. ირაკლი ოქრუაშვილი 14 მაისს ე.წ. საგამოძიებო კომისიაზე გამოუცხადებლობისთვის დაკისრებული ჯარიმის არ გადახდის გამო დააპატიმრეს, სასამართლო სხდომის დარბაზში. ჯერ არც მისი განაჩენია გამოცხადებული.
გიორგი გახარიას საქმე
- კომისიაზე დაბარება მეორედ
ე.წ. საგამოძიებო კომისიაზე ერთხელ უკვე იყო კიდევ ერთი ოპოზიციური პარტიის, “გახარია საქართველოსთვის” ლიდერი, გიორგი გახარია. ის კომისიაზე 14 აპრილს მივიდა. ექვსი საათის განმავლობაში, გიორგი გახარიას, კომისიის წევრები ეკითხებოდნენ შს მინისტრობისა და პრემიერმინისტრობის დროს მის საქმიანობასა და მიღებულ გადაწყვეტილებებზე.
16 ივნისს ცნობილი გახდა, რომ გიორგი გახარია ე.წ. კომისიაზე ისევ დაიბარეს. კომისიის თავმჯდომარემ განაცხადა, რომ მას აქვს დამატებითი კითხვები ჩორჩანას საგუშაგოს თემაზე.
შიდა ქართლში, სოფელ ჩორჩანაში, საოკუპაციო ხაზთან ახლოს ქართული პოლიციის საგუშაგო 2019 წლის აგვისტოში გაიხსნა. მაშინ გიორგი გახარია შს მინისტრი იყო. საგუშაგოს გახსნამდე, ჩორჩანას მიმდებარედ, ტყის მასივში, რუსეთის საოკუპაციო ძალებმა უკანონო ე.წ. ბორდერიზაცია დაიწყეს. საგამოძიებო კომისიაზე გიორგი გახარიამ თქვა, რომ აღნიშნული ქმედებით გადარჩა 1800 ჰექტარი, რომლის მითვისებაც ცხინვალის საოკუპაციო რეჟიმი 1992 წლის “ფეიკ რუკით” ცდილობდა.
“ქართული ოცნება” ამტკიცებს, რომ ჩორჩანას საგუშაგოს გახსნის შესახებ ხელისუფლებამ არაფერი იცოდა. მათ შორის, არც უშიშროების სამსახურმა. ისინი ამბობენ, რომ ამ ქმედების შედეგად დაიკარგა დამატებითი ტერიტორიები და ქვეყანა ომის საფრთხის წინაშე დადგა.
“ეს იყო კარგად ნაფიქრი დავალების შესრულება, რომლის მიზანი იყო სამხედრო ესკალაცია”, – თქვა “ქართული ოცნების” აღმასრულებელმა მდივანმა მამუკა მდინარაძემ.
გიორგი გახარია საქართველოში არ არის. მის პარტიაში აცხადებენ, რომ გახარია ევროკავშირის წევრ ერთ-ერთ ქვეყანაშია. მეტ დეტალს არ აკონკრეტებენ.
ამ ეტაპზე ვიცით, რომ გიორგი გახარიამ კომისიას დისტანციურად ჩართვა შესთავაზა, მაგრამ, უარი მიიღო. კომისიამ გახარიას 2 ივლისამდე მისცა ვადა, რომ დაბრუნდეს ქვეყანაში და ფიზიკურად მივიდეს ე.წ. საგამოძიებო კომისიაზე.
“გიორგი გახარია ერთხელ უკვე იყო კომისიაზე, სადაც უკვე ისაუბრა ჩორჩანაზე. ამის შემდეგ, არაერთხელ გამოხატა მზაობა, ე.წ. კომისიაზე დისტანციურად მიეღო მონაწილეობა, რისი შესაძლებლობაც გათვალისწინებულია კომისიის დებულებით და ზუსტად ასეთი შეთავაზება თავად კომისიისგან მან პირველი შეთავაზების დროს მიიღო. ე.წ. კომისიამ მისი მუშაობის მანძილზე, პირველად, თავად განაცხადა უარი მოესმინა გიორგი გახარიასთვის, როცა სხვებს ამის შესაძლებლობას აძლევს”, – განაცხადა პარტიის წევრმა, ბერდია სიჭინავამ სპეციალურ ბრიფინგზე 23 ივნისს.
ამ ბრიფინგზე მან თქვა, რომ გახარია 2 ივლისსაც დისტანციურად ჩართვას სთავაზობს კომისიას. კომისია ონლაინ ჩართვაზე უარს იმ მოტივით ასაბუთებს, რომ გახარიასთან “უმძიმეს საკითხზე” აქვთ კითხვები.
„ეს კაცი არის პასუხისმგებელი, რომ მილიონი კვადრატული მეტრი, საქართველოს ხელისუფლების მიერ კონტროლირებადი ტერიტორია ჩამოშორდა სახელმწიფოს კონტროლს და ეს ტერიტორია დაიკავეს ოკუპანტებმა. ეს არის უმძიმესი საკითხი“, – ამბობს კომისიის ერთ-ერთი წევრი, თენგის შარმანაშვილი.
- ჩორჩანას ეპიზოდი პროკურატურაში
ე.წ. საგამოძიებო კომისიაზე გამოუცხადებლობის გარდა, გიორგი გახარიას პატიმრობა ემუქრება ჩორჩანას საქმეზეც.
2025 წლის 14 ივნისს, საქართველოს პროკურატურამ გაავრცელა განცხადება, საიდანაც გაირკვა, რომ დაწყებულია გამოძიება საბოტაჟის, დამამძიმებელ გარემოებაში საბოტაჟის მცდელობის, უცხოეთის ორგანიზაციისათვის და უცხოეთის კონტროლს დაქვემდებარებული ორგანიზაციისათვის მტრულ საქმიანობაში დახმარების და საქართველოს კონსტიტუციური წყობილების და ეროვნული უშიშროების საფუძვლების წინააღმდეგ მიმართული საქმიანობისთვის ფინანსების მობილიზების ფაქტზე. (საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსის 318-ე მუხლის პირველი ნაწილით, 19, 318-ე მუხლის მეორე ნაწილით, 319-ე და 321პრიმა მუხლის მე-2 ნაწილის ,,ა“ ქვეპუნქტით).
“მიმდინარე გამოძიების ფარგლებში სხვა საკითხებთან ერთად შესწავლის საგანს წარმოადგენს 2019 წლის 24 აგვისტოს სოფელ ჩორჩანასთან საოკუპაციო ხაზის გასწვრივ საქართველოს შინაგან საქმეთა ყოფილი მინისტრის, გიორგი გახარიას მიერ განხორციელებული ქმედება“, – ნათქვამია პროკურატურის განცხადებაში.
გენერალურ პროკურატურაში ახლა ერთმანეთის მიყოლებით იბარებენ ძალოვანი უწყებების (და არამხოლოდ ამ უწყებების) მაღალჩინოსნებს. გამოკითხვებში ისინი ირწმუნებიან, რომ გახარიას ჩანაფიქრის შესახებ არაფერი იცოდნენ.
შეფასებები დასავლეთიდან
აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი ღრმა შეშფოთებას გამოთქვამს საქართველოში ოპოზიციონერი პოლიტიკოსების დაპატიმრებასა და “ქართული ოცნების” ხელისუფლების მიმართ კრიტიკულად განწყობილი ადამიანების შევიწროებასთან დაკავშირებით.
ამერიკის შეერთებული შტატების სენატორმა, აშშ-ის სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტის წევრმა ჯინ შაჰინმა ოპოზიციის ლიდერების დაჭერას რეპრესიების სისტემური მაგალითი უწოდა.
“დემოკრატიული ოპოზიციის ლიდერების დაპატიმრება და მათთვის მსჯავრის დადება საქართველოში არ არის სამართლიანობა – ეს რეპრესიების სისტემური მაგალითია“, –დაწერა მან სოციალურ ქსელ X-ზე.
ევროკომისარმა გაფართოების საკითხებში, მარტა კოსიმ “ქართული ოცნების‘ ხელისუფლებას უსამართლოდ დაკავებული პირების ციხიდან გამოშვებისკენ მოუწოდა.
“ოპოზიციური ხმების დაკავება არის თავდასხმა საქართველოს დემოკრატიულ საფუძვლებზე, რომლებიც ყოველდღიურად ირღვევა. მხარს ვუჭერ ყველას, ვინც იბრძვის თავისუფალი და პლურალისტური საზოგადოებისათვის და მოვუწოდებ საქართველოს ხელისუფლებას გაათავისუფლოს ყველა ჟურნალისტი, აქტივისტი და ყველა ის პირი, ვინც უსამართლოდ ჰყავს დაკავებული,” – დაწერა ევროკომისარმა.
ევროპარლამენტარი რასა იუკნევიჩიანე ევროსაბჭოს სანქციების დაწესებისკენ მოუწოდებს:
“ნეტავ, ისევ დარჩა ვინმე ევროკავშირში, ვინც ეჭვის ქვეშ აყენებს, რომ ქართულმა ოცნებამ დიქტატურის გზა აირჩია? მოვუწოდებ ევროსაბჭოს, ერთხმად დაამტკიცოს სანქციები ამ რეჟიმის წინააღმდეგ”.
ესტონეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი, მარგუს ცაჰკნა აღნიშნავს, რომ ოპოზიციონერი ლიდერების დაკავება საქართველოს ევროპული გზიდან კიდევ უფრო აშორებს:
“პროევროპულ პოლიტიკოსთა დაპატიმრება მხოლოდ უფრო აშორებს საქართველოს ევროპული გზიდან. პოლიტიკური დევნა უნდა დასრულდეს. “ქართულმა ოცნებამ” დაუყოვნებლივ უნდა გაათავისუფლოს ყველა პოლიტიკური პატიმარი,” – დაწერა მან.
საქართველოში გერმანიის ელჩი პეტერ ფიშერი სოციალურ ქსელში გამოეხამურა ოპოზიციონერი ლიდერების დაკავებას საქართველოში. “საით მიდიხარ საქართველო?” – დაწერა მან.
შეფასებები ქვეყნის შიგნით
“საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“ ადამიანის უფლებათა და მართლმსაჯულების პროგრამის მენეჯერის, სანდრო ბარამიძის თქმით, ოპოზიციონერი ლიდერების დაკავება არის სრულმასშტაბიანი დიქტატურა. მისი შეფასებით, “ხელისუფლების “დე-ფაქტო რეჟიმი” საქართველოს ინტერესების საზიანოდ მოქმედებს და ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ საქართველო დემოკრატიული სამყაროსგან იზოლაციაში აღმოჩნდეს”.
არასამთავრობო ორგანიზაციების განცხადებით, ოპოზიციური ლიდერების დაპატიმრება მორიგი ნაბიჯია დიქტატურისკენ.
“ივანიშვილმა აირჩია ძალაუფლების შენარჩუნება დიქტატურის გზით და ყოველ დღე ირღვევა ადამიანის ფუნდამენტური უფლებები. ეს არ არის ერთი ჯგუფის პრობლემა — ეს არის საფრთხე თითოეული მოქალაქისთვის. ხვალ ნებისმიერი შეიძლება თავად გახდეს რეპრესიების მსხვერპლი. საქართველოს მოქალაქეები არ დავნებდებით! საქართველო არ გახდება რუსეთი! საჭიროა მტკიცე და ერთიანი პასუხი რეპრესიებზე“, – წერია მათ ერთობლივ განცხადებაში.
“არავითარი პროგნოზირება და გამოცნობა აღარ სჭირდება იმას, რომ დღეს-ხვალ ციხეში აღმოჩნდება პრაქტიკულად მთელი ოპოზიციური პოლიტიკური კლასი და სხვა ინსტიტუტების წარმომადგენლებიც“, – ამბობს სოციოლოგი იაგო კაჭკაჭიშვილი.
“ერთადერთი გათვლა რაც გვჭირდება ასეთია: რა მიაყენებს გრძელვადიან პერსპექტივაში რეჟიმს ყველაზე დიდ ზიანს“, – წერს კონსტიტუციონალისტი ვახუშტი მენაბდე.
ოპოზიციის ექვსი ლიდერი ციხეშია
