Քրեական գործ Վրաստանում՝ դպրոցականի նշանադրության առնչությամբ։ Ինչպե՞ս կարող էր նման բան տեղի ունենալ

Վրաստանում հետաքննություն է սկսվել սոցցանցերում երիտասարդ աղջկա նշանադրության մասին տեսանյութի հրապարակումից հետո, որն ակնհայտորեն դեռահասի տեսք ունի։

Տեսանյութում մարդիկ խոսում են ադրբեջաներենով, դատելով բարբառից՝ նրանք Վրաստանում բնակվող ադրբեջանցիներ են։ Ենթադրաբար, տեսանյութը նկարահանվել է Թբիլիսիի Պոնիչալա ծայրամասային թաղամասում, որը հիմնականում ադրբեջանցիներով է բնակեցված։

Սկզբում տեղեկություններ էին տարածվել, որ տեսանյութի աղջիկը 11 տարեկան է, ինչը վրդովմունքի ալիք էր բարձրացրել։ Այնուհետև պարզվեց, որ նա 14 տարեկան է, ինչը, սակայն, և՛ օրենքի, և՛ երկրում հասարակական բարոյական ընդհանուր նորմերի խախտում է։

Հետաքննություն է սկսվել Վրաստանի քրեական օրենսգրքի 150-րդ հոդվածով, որը պատիժ է սահմանում անչափահասին ամուսնության պարտադրանքի համար՝ դրա նախնական գիտակցմամբ։ Հետաքննությանն ակտիվորեն միացել է նաև Վրաստանի ժողովրդական պաշտպանի գրասենյակը։

Աղջկա ենթադրյալ նշանադրության տեսանյութն ու լուսանկարները մեծ վրդովմունք են առաջացրել և՛ Վրաստանի, և՛ Ադրբեջանի հասարակություններում։

Լուսանկարներում լավ երևում է, թե ինչպես է նա հյուրերին թեյ հյուրասիրում՝ ըստ նշանադրության ադրբեջանական ավանդույթի։

Սակայն աղջկա ընտանիքը հայտարարում է, որ հաղորդումները կեղծ են։

«Դա ամուսնություն չէ։ Նրանք պարզապես համաձայնություն են ստացել աղջկա ընտանիքից, իսկ հարսանիք անելու են երեք տարուց, երբ լրանա նրա 18 տարին», — ասել է ընտանիքի ազգականներից մեկն ադրբեջանական հեռուստաալիքի թղթակցին, որը Պոնիչալա էր եկել՝ սյուժե նախապատրաստելու։

Վրացական օրենքների համաձայն՝ անչափահաս աղջկա առևանգման համար քրեական պատիժ է նախատեսվում։ Սակայն ադրբեջանցի և վրացի շատ ակտիվիստներ դա բավարար չեն համարում և պահանջում են խստացնել վրացական օրենսդրությունն աղջիկներին ամուսնության պարտադրելու վերաբերյալ։

Մասնավորապես, օրենքում ոչինչ չի ասվում նշանադրության մասին։ Սակայն, տեղացիների պատմածով, փոքր երեխաների նշանադրությունը սովորական պրակտիկա է Վրաստանի ադրբեջանական համայնքում։

«Նշանադրությունը վաղաժամ ամուսնության տանող ճանապարհ է, և այն պետք է արգելվի այնպես, ինչպես վաղաժամ ամուսնությունները», — ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է հիմնականում ադրբեջանցիներով բնակեցված Քվեմո Քարթլիի շրջանի քաղաքացիական ակտիվիստ Սամիրա Բայրամովան։

Տեղական մեդիայի ռեպորտաժների համաձայն՝ բնակչության շրջանում շատերն են կողմ այս պահանջներին։

Իր մյուս գրառման մեջ Սամիրան հիշում է սեփական պատմությունն ու ասում, որ ավանդական ադրբեջանական հասարակությունում աղջիկները հաճախ զրկված են մանկությունից․

«Ես 10 տարեկան էի և մորս խնդրեցի ինձ համար տիկնիկ գնել։ Նա պատասխանեց․ դու արդեն մեծ ես, ինչի՞դ է տիկնիկը։ Իսկ ես երբեք տիկնիկ չէի ունեցել, բայց փոխարենն օժիտս արդեն կապած էր։ Մինչև հիմա մեծ ցավով եմ հիշում դա», — գրել է Սամիրա Բայրամովան։

Անչափահասների հետ ամուսնությունը չլուծված խնդիր է Վրաստանում

Վրաստանում յուրաքանչյուր տարի մի քանի տասնյակ դպրոցականներ են առևանգվում՝ նրանց հետ ընտանիք կազմելու համար։

ՆԳՆ տվյալներով՝ 2019 թ-ին երկրում բացահայտվել է 175 հանցագործություն, որոնք որակվում են որպես երեխաների հետ ամուսնություն։ Գրեթե նույնքան հանցագործություն է արձանագրվել 2018 թ-ին՝ 176 դեպք։

Իրավիճակն առանձնապես ծանր է Վրաստանի մի քանի շրջաններում, այդ թվում՝ Աչարայի շրջանի լեռնային հատվածում և էթնիկ ադրբեջանցիների բնակության վայրերում։ Վաղաժամ ամուսնություններն այստեղ սովորական բան են, և, ինչպես տեղացիներն են նշում, տեղական ավանդույթների մաս են։

Առևանգված աղջկան հաճախ սեփական ընտանիքը չի աջակցում, նրան թույլ չեն տալիս տուն վերադառնալ, քանի որ այդ դեպքում նա «խայտառակ եղած» է համարվում։ Փաստացի՝ աղջիկները պաշտպանված չեն պետության կողմից, քանի որ հարազատները, հարևաններն ու համագյուղացիները թաքցում են այդ դեպքերն ու թույլ չեն տալիս, որ տեղեկությունները հասնեն իրավապահ մարմիններին։