"გადაგივლით!“ – ფაშინიანი სომხეთის ექს-პრეზიდენტებს დებატებში იწვევს
ფაშინიანი ყოფილ პრეზიდენტებთან დებატებზე
„მინდა მკაფიოდ და პირდაპირ განვაცხადო – ყოველგვარი ეჭვის გარეშე, რომ ჩემი აზრით, ჩვენ არ უნდა გავაგრძელოთ ყარაბაღის მოძრაობა“, – განაცხადა სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ნიკოლ ფაშინიანმა ქვეყნის პარლამენტში გამოსვლისას.
ფაშინიანმა ხაზი გაუსვა, რომ ეს არა მხოლოდ მისი პირადი მოსაზრებაა, არამედ ოფიციალური პოზიციაა, რომელსაც სომხეთის რესპუბლიკა ატარებს. მისი თქმით, თუ მოსახლეობა ამ გადაწყვეტილებას არ დაეთანხმება, ის მზადაა, დატოვოს პრემიერ-მინისტრის თანამდებობა.
ოპოზიციამ პრემიერის განცხადებას მძაფრი წინააღმდეგობა გაუწია. ოპონენტებმა აღნიშნეს, რომ ყარაბაღის მოძრაობა ფაშინიანის მიერ არ დაწყებულა, არამედ მას საფუძველი თვითონ მთიანი ყარაბაღის მოსახლეობამ ჩაუყარა, რის გამოც მას არ აქვს უფლება მისი გაუქმების შესახებ განაცხადოს.
ოპოზიციური ბლოკის „ჰაიასტანი“ დეპუტატმა გეგამ მანუკიანმა პრემიერ-მინისტრს შეახსენა:
„სომეხმა ხალხმა 2021 წელს სხვა გადაწყვეტილება მიიღო, რომელიც თქვენ არ განახორციელეთ.“
მანუკიანი გულისხმობდა 2021 წლის საარჩევნო პროგრამას, რომელშიც მმართველმა პარტიამ პრიორიტეტად დაასახელა „ყოფილი მთიანი ყარაბაღის ავტონომიური ოლქის დასახლებების დეოკუპაცია“.
სესიაზე, სადაც ყარაბაღის კონფლიქტის მოგვარების გზებზე მსჯელობდნენ, ფაშინიანმა კიდევ ერთხელ წამოჭრა სომხეთის ყოფილი პრეზიდენტებისთანა დებატების თემა. მისი თქმით, ლევონ ტერ-პეტროსიანი, რობერტ ქოჩარიანი და სერჟ სარგსიანი უარს ამბობენ საჯარო დისკუსიაზე, რადგან „იციან, რომ მათ გადაუვლის“.
ყოფილი პრეზიდენტების ოფისებმა ფაშინიანის ამ განცხადებებს მკვეთრი რეაქციით უპასუხეს. ერთ-ერთ განცხადებაში კი ისიც კი აღინიშნა, რომ „პრემიერმა დებატები ფსიქიატრიული საავადმყოფოს სანიტრებთან უნდა გამართოს.“
რას უპასუხა ფაშინიანმა ოპონენტებს? – დეტალები სტატიაში:
როგორ დაიწყო ყველაფერი
2024 წლის დეკემბერში ნიკოლ ფაშინიანმა სოციალურ ქსელებში რამდენიმე პოსტი გამოაქვეყნა, სადაც მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის მოგვარებას შეეხო.
მისი თქმით, 1994 წლის ზავის შემდეგ ყველა მოლაპარაკება მხოლოდ „ყარაბაღის აზერბაიჯანის შემადგენლობაში დაბრუნების“ საკითხს ეხებოდა.
ამ განცხადებამ მწვავე დისკუსია გამოიწვია. ყოფილი პრეზიდენტების თანაგუნდელები და მხარდამჭერები პრემიერ-მინისტრს აკრიტიკებდნენ და მის განცხადებას უარყოფდნენ.
პასუხად ფაშინიანმა ყოფილ პრეზიდენტებს შესთავაზა ტელედებატები, თუმცა ყველამ უარი განაცხადა.
ლევონ ტერ-პეტროსიანმა საპასუხოდ მოლაპარაკებების ყველა დოკუმენტის გამოქვეყნება მოითხოვა, თუმცა ფაშინიანმა განაცხადა, რომ დოკუმენტები „არეულად“ იქნა მიღებული და მათი ინვენტარიზაცია ჯერ არ დასრულებულა.
“კაპიტულაცია დამაბრალეს“
ოპოზიციური ფრაქციები „პატივი მაქვს“ და „ჰაიასტანი“, რომელთაც ფორმალურად სერჟ სარგსიანი და რობერტ ქოჩარიანი ხელმძღვანელობენ, ბოლო დღეებში ფაშინიანს მწვავედ აკრიტიკებენ სომხეთ-აზერბაიჯანის სამშვიდობო შეთანხმების ტექსტის გამო.
მათი თქმით, დათმობებზე წავიდა მხოლოდ სომხეთი, ხოლო ურთიერთკომპრომისი არ ყოფილა. ოპოზიციის ზოგიერთი წევრი იყენებს ტერმინებს „კაპიტულაცია“ და „ორმაგი კაპიტულაცია“.
ამ თემას ფაშინიანი საპარლამენტო მოსმენების დროს შეეხო:
„კაპიტულანტი ნომერი პირველი“ [იგულისხმება სერჟ სარგსიანი]: მიიყვანა პროცესი იქამდე, საიდანაც სხვა გზა აღარ იყო. რა დარჩენიათ, გარდა იმისა, რომ ბრალი სხვებს, კერძოდ, მე დამდონ? სწორედ ამიტომ შევთავაზე პირდაპირ ეთერში დებატები.“
„თუ არ გაქვთ სალაპარაკო, გაჩერდით და ხმა ჩაიგდეთ!“
ფაშინიანმა რამდენჯერმე გაუსვა ხაზი, რომ ყოფილი პრეზიდენტები დებატებს თავს არიდებენ:
„ამბობენ, რომ ჩემთან სალაპარაკო არაფერი აქვთ. მაგრამ შემდეგ აგზავნიან თავიანთ შვილებს, შვილიშვილებს, სიძეებს, რძლებს პრესკონფერენციებზე. თუ სალაპარაკო არ გაქვთ, გაჩერდით და ხმა ჩაიგდეთ! თუ დისკუსიაში ერთვებით, მაშინ მოდით და პირისპირ ვილაპარაკოთ. გაფრთხილებთ, გაგანადგურებთ! ეს სამივეს გეხებათ. დებატები კი არ იქნება, არამედ თქვენი პოლიტიკურ სცენიდან წაშლა!“
ფაშინიანის თქმით, ყოფილ პრეზიდენტებს კარგად ესმით, რა შედეგით დასრულდებოდა დებატები, ამიტომაც გაურბიან მას.
რეაქცია ფაშინიანის განცხადებებზე
ლევონ ტერ-პეტროსიანის პრესმდივანმა, არმან მუსინიანმა, ფაშინიანს დოკუმენტების გამოქვეყნებისკენ მოუწოდა:
„ის ახლა კბენას, ტირილს, წივილ-კივილს, ჩივილს და სხვა ყველაფერს დაიწყებს, რაც მისგან მოსალოდნელია. მაგრამ არასდროს გამოაქვეყნებს მინსკის ჯგუფის ოფიციალურ გეგმებს და სომხეთის პასუხებს, მათ შორის, 2019 წელს მის მიერ უარყოფილ დოკუმენტსაც. ეს მისი ძველი ჩვევაა.“
რობერტ ქოჩარიანის ოფისის წარმომადგენელმა, ბაგრატ მკოიანმა, ფაშინიანის მდგომარეობა ასე შეაფასა:
„მისი ბოლო სიტყვებიდან აშკარაა, რომ მას დებატების მანიაკალური მოთხოვნილება აქვს. საუკეთესო გამოსავალი იქნებოდა მისი დებატები ფსიქიატრიული საავადმყოფოს სანიტრებთან. და საერთოდ, არაყს წამლები არ უნდა შეურიოს.“
სერჟ სარგსიანის ოფისმა კი განაცხადა:
„მისი ფსიქიკური მდგომარეობა უკვე საფრთხეს უქმნის ეროვნულ უსაფრთხოებას. ყველაზე მეტად სიტყვა „კაპიტულანტი“ აღიზიანებს. მისი ფსიქოლოგიური არასტაბილურობა ზუსტად ასახავს იმ სამხედრო-პოლიტიკურ დისბალანსს, რომელიც მან თვითონ შექმნა სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის. თუ მას სიმართლის ეშინია, გამოსაქვეყნოს ყველა დოკუმენტი, რომელიც 2020 წლის 27 სექტემბრამდე იყო განხილული. ისეთ ადამიანებთან, ვინც პოლიტიკურად ფსკერზეა დაცემული, დისკუსიას აზრი არ აქვს.“
