შიში, როგორც დიაგნოზი - როგორ მკურნალობენ მას აზერბაიჯანში "მიწვით"
ჩილდაგი – ეროვნული სამკურნალო მეთოდია, რომელიც პოპულარულია ბაქოს ახლოს მდებარე დასახლებებში. ეს არის „შიშისგან გათავისუფლების“ მეთოდი, ცხელი ბამბით ან ქსოვილით სხეულის გარკვეული წერტილების მოწვის გზით.
• რატომ უბერავენ ბავშვებს ცხვირში აზერბაიჯანელი სახალხო მკურნალები?
• ჯადოსნური ბიზნესი აზერბაიჯანულად
ხალხის ჩილდაგჩისთან (ადამიანი, რომელიც პროცედურას ატარებს) წასვლის მიზეზი შეიძლება ნებისმიერი სიმპტომი გახდეს, რომელიც ნერვიულ სისტემას უკავშირდება – ნერვიული წიკებიდან დაწყებული, პანიკური შეტევებით დასრულებული. „შიშის მკურნალობა“ – უფრო პოპულარულია, ვიდრე მკითხავისა და ექიმბაშისათვის მიმართვა. თვითონ ჩილდაგჩები ამბობენ, რომ ჩილდაგი – მაგია არ არის, ეს არის უბრალოდ ნერვიული დაბოლოებების გააქტიურება, რომელიც „შეშინების დროს დაზიანდა“.
აზერბაიჯანელ ექიმებს მიაჩნიათ, რომ მთავარი საფრთხე – პროფესიონალების მიერ დასმული ზუსტი დიაგნოზის ჩილდაგის მეთოდით მკურნალობით ჩანაცვლებაა. ჩილდაგჩები კი ამტკიცებენ, რომ თვითონ ექიმები გზავნიან მათთან პაციენტებს.
კანონთან ჩილდაგჩებს იგივე დამოკიდებულება აქვთ, რაც სხვა სახალხო ექიმბაშებს აზერბაიჯანში: მათი მოქმედება შეიძლება შეფასდეს თაღლითობად, თუკი შედეგით უკმაყოფილო კლიენტი სასამართლოს მიმართავს, მაგრამ ასეთი რამ არ მომხდარა.
შიხალი, რომელიც ბაქოსთან ახლოს, სოფელ მაშტაგაში ცხოვრობს, უკვე 15 წელია ჩილდაგითაა დაკავებული. ამ საქმეს მისდევდნენ მისი მამა, ბაბუა, შვიდი თაობა ყველა წინაპარი და ახლა ოჯახის ყველა მამაკაცი.
თავიანთ დიდ სახლს ისინი „ჩილდაგის ცენტრს“ უწოდებენ. მკურნალობის პროცესი აქ უკვე დიდი ხანია რელსებზეა შემდგარი. მომსახურების ფიქსირებული ფასები არ არსებობს, „პაციენტს“ შეუძლია, ნებისმიერი რაოდენობის თანხა დატოვოს ან საერთოდაც არ გადაიხადოს.
„ერთხელ ღამით კარზე ძლიერი ბრახუნი ატყდა და საშინელი ყვირილი გაისმა. თავიდან საერთოდაც ვიფიქრე, რომ რომელიღაც ცხოველი ცდილობდა კარის შემომტვრევას. აღმოჩნდა, რომ ახალგაზრდა მამაკაცი ყვიროდა, რომელიც ჩემთან სამკურნალოდ მოიყვანეს. შეტევები მას არმიიდან დაბრუნების შემდეგ დაეწყო. მე შიში მოვუხსენი და უკვე სახლისაკენ მიმავალი გზიდან დამირეკეს და მითხრეს, რომ ბიჭი კარგად გახდა“.
შიხალი ამბობს, რომ წერტილების რაოდენობა, რომელიც უნდა მოიწვას, შიშის ძალის შესაბამისად მერყეობს – შეიძლება მოიწვას 1, 7 ან 40 წერტილი – 40 განსაკუთრებით მძიმე შემთხვევებისას.
„იყო ასეთი შემთხვევაც: ერთ მამაკაცს ძალიან შეეშინდა, როდესაც ავტოავარიაში მოხვდა. ძლივს ლაპარაკობდა და ხანდახან საერთოდ ხმას არ იღებდა, უბრალოდ ჩუმად იყურებოდა. მაშინვე მივხვდი, რომ სერიოზული შემთხვევა იყო. მამას დავუძახე – ის დიდი პროფესიონალია, ჩემზე გამოცდილი. მამაჩემმა ჩილდაგი გაუკეთა, შიშმა გაიარა და ამ ადამიანმა ისევ დაიწყო ნორმალურად ლაპარაკი“.
შიხალის აზრით, ექიმები იმიტომ არ აღიარებენ ჩილდაგს, რომ პაციენტების ხარჯზე ცხოვრობენ, რომლებსაც უამრავ წამალს უწერენ, ჩილდაგი კი სულ რამდენიმე მანათად დაეხმარებოდათ.
„არის შემთხვევები, როდესაც ადამიანი პირობას დებს, რომ თუ მისი ერთადერთი შვილი გამოჯანმრთელდება, ცხვარს დაკლავს. გადის გარკვეული დრო და ვხედავ, კართან დგას შეწირული ცხვრით ხელში, მე კი მის შესახებ უკვე აღარც მახსოვდა“.