რა დაემართა პრიგოჟინს? ვერსიები და კითხვები
პრიგოჟინი დაიღუპა
რუსული გასამხედროებული დაჯგუფების, „ვაგნერის“ ხელმძღვანელის, ევგენი პრიგოჟინის ავიაკატასტროფაში გარდაცვალება ოფიციალურად დადასტურდა.
24 აგვისტოს, გვიან საღამოს, საჰაერო ტრანსპორტის ფედერალურმა სააგენტომ გამოაცხადა ემბრაერ-135 (EBM-135BJ) თვითმფრინავის მგზავრთა სია, რომელიც ჩამოვარდა მოსკოვიდან სანკტ-პეტერბურგის მიმართულებით ფრენის დროს:
ეკიპაჟი:
- ალექსეი ლევშინი – კაპიტანი;
- რუსტამ კარიმოვი – მეორე პილოტი;
- კრისტინა რასპოპოვა – ბორტგამცილებელი.
▇ “ვაგნერს” ფაქტობრივად თავი მოკვეთეს, – წერენ კომენტატორები სოციალურ ქსელებში
მგზავრები:
- სერგეი პროპუსტინი – “ვაგნერის” მებრძოლი;
- ევგენი მაკარიანი – “ვაგნერის” მებრძოლი;
- ალექსანდრე ტოტმინი – “ვაგნერის” მებრძოლი;
- დმიტრი უტკინი – “ვაგნერის” მებრძოლი, პრიგოჟინის “მარჯვენა ხელი”, მეტსახელად “ვაგნერი”, ის, ვისი სახელიც დაარქვეს ჯგუფს;
- ვალერი ჩეკალოვი დაახლოებული იყო პრიგოჟინთან და პასუხისმგებელი იყო უსაფრთხოების სამსახურის მუშაობაზე;
- ნიკოლაი მატუსევი – პრიგოჟინის უსაფრთხოების სამსახურის უფროსი;
- და თავად ევგენი პრიგოჟინი.
რა მოუვიდა თვითმფრინავს? ჩამოაგდეს თუ ბორტზე ბომბი აფეთქდა?
ინციდენტს ადგილობრივი მოსახლეობა შეესწრო. მათ ავიაკატასტროფის ამსახველი ვიდეო გადაიღეს. თვითმფრინავის ჩამოვარდნის კადრებით თუ ვიმსჯელებთ, ვარდნის მომენტში ის სრულიად უმართავი იყო.
▇ რამდენიმე თვითმხილველი ამბობს, რომ მათ ორი აფეთქების ხმა გაიგეს.
თვითმხილველები ამბობენ, რომ თვითმფრინავის ნაწილების ვარდნა მას შემდეგაც გრძელდებოდა, რაც ფუზელაჟი მიწას დაენარცხა. თუ ეს მართალია, ნიშნავს იმას, რომ თვითმფრინავი ჰაერშივე აფეთქდა – ბორტზე რაკეტის დარტყმის შედეგად ან ბომბის მოქმედებაში მოყვანის შედეგად.
ვაგნერთან დაახლოებული ტელეგრამ არხი, Grey Zone წერს, რომ თვითმფრინავი რუსული საჰაერო თავდაცვის სისტემამ ჩამოაგდო. ეს ინფორმაცია ჯერჯერობით არაფრით დასტურდება.
- ჰოთ-დოგების გაყიდვიდან ბახმუტთან ბრძოლებამდე – პუტინის “მზარეულის”, ევგენი პრიგოჟინის პორტრეტი
- ცხინვალის რეგიონში გახმაურებული მკვლელობისთვის, ყოფილი “ვაგნერელი” დააკავეს
უფრო აქტიურად განიხილება ვერსია, რომ თვითმფრინავში ბომბი იყო. პუტინის ხელისუფლების მომხრე ექსპერტებისა და სამხედრო კორესპონდენტების ტელეგრამ-არხები წერენ, რომ ბოლო მომენტში ბორტზე აიტანეს საჩუქრად მირთმეული ძვირადღირებული ღვინოების ყუთი – შესაძლოა, სწორედ მასში იყო ჩამონტაჟებული ბომბი. თავად თვითმფრინავი, ვიდრე იქ ღვინის ყუთს მიიტანდნენ, საგულდაგულოდ იყო შემოწმებული, მათ შორის ძაღლების დახმარებით.
პრიგოჟინის გარდაცვალება რამდენიმე წუთში დადასტურდა – ეს საეჭვოა, წერს რუსული მედია
რუსული გამოცემა “ვერსტკა” ყურადღებას ამახვილებს იმ გარემოებაზე, რომ საეჭვოდ სწრაფად გავრცელდა ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ჩამოგდებულ თვითმფრინავში პრიგოჟინი იმყოფებოდა:
”როგორც წესი, საჰაერო ტრანსპორტის ფედერალური სააგენტო ამას ბევრად მეტხანს ანდომებს. ავიაკატასტროფების შემდეგ მგზავრთა სიები ოფიციალურად მხოლოდ რამდენიმე საათის შემდეგ დასტურდება. ჩვეულებრივ, ორ-სამ საათს იცდიან და ყველაფერს რამდენჯერმე ამოწმებენ. ამ შემთხვევაში კი, ინფორმაცია რამდენიმე წუთში გავრცელდა.
ავიაკატასტროფის შესახებ საგანგებო სიტუაციების სამინისტროს პირველ ოფიციალურ შეტყობინებასა და დადასტურებას შორის, რომ ბორტზე პრიგოჟინი იმყოფებოდა, სამი წუთი გავიდა: პირველი 19:57 საათზე გამოჩნდა, მეორე კი ზუსტად 20:00 საათზე“, – წერს “ვერსტკა”.
Embraer Legacy 600 – ერთ ერთი ყველაზე საიმედო და უსაფრთხო თვითმფრინავი
BBC-ის მიმომხილველი პაველ აქსიონოვი წერს პრიგოჟინის კუთვნილი Embraer თვითმფრინავის შესახებ:
„ამ თვითმფრინავის ისტორიაში არც ერთი სერიოზული ავარია არ მომხდარა ტექნიკის გაუმართაობის გამო. ერთადერთი ავარია მოხდა 2006 წლის 29 სექტემბერს ბრაზილიაში, როდესაც Legacy-ს თვითმფრინავი Boeing 737-ს ჰაერში შეეჯახა.
- ”აი რატომ არიან რუსი დაქირავებული სირიაში”. ნავთობი “პუტინის მზარეულს” შეხვდა
- დადასტურებულია: რუსი ჟურნალისტები ცენტრალურ აფრიკაში მათი გამოძიების გამო მოკლეს პრიგოჟინის მონაწილეობით
მაშინ თვითმფრინავებმა ერთმანეთს ფრთა გამოსდეს, რის შედეგადაც ორივე ძალიან დაზიანდა. ბოინგი ჩამოვარდა, რის შედეგადაც 154 ადამიანი დაიღუპა. ხოლო Legacy-მ, ფრთის მძიმე დაზიანების მიუხედავად, დაჯდომა შეძლო.”
შეიძლება პრიგოჟინი ცოცხალი იყოს?
გამოცემა “მედუზას” წყაროს, რომელიც რუსეთის პრეზიდენტის ადმინისტრაციასთან არის დაახლოებული, პრიგოჟინის თვითმფრინავის ჩამოვარდნა არ გაკვირვებია.
▇ კრემლის წყარომ არ გამორიცხა, რომ Wagner-ის ხელმძღვანელი ცოცხალია.
„იყო განცდა, რომ ბუნტის შემდეგ ის ცუდად დაამთავრებდა, ამას [კრემლში] არ აპატიებდნენ“, – უთხრეს “მედუზას”. წყარომ ასევე აღნიშნა, რომ წარუმატებელი აჯანყების შემდეგ „პუტინმა გამოიტანა დასკვნები და შეწყვიტა პრიგოჟინის სანდო და მართვად ადამიანად მიჩნევა“.
კრემლთან დაახლოებულმა თანამოსაუბრემ არ გამორიცხა, რომ პრიგოჟინი გადარჩენილიყო: „ის ტროელია. მას ჰყავს ინფორმატორები სხვადასხვა სტრუქტურებში“.
ვერსია: ორეულები
რუსულ და საერთაშორისო გამოცემებს არაერთხელ დაუწერიათ, რომ პრიგოჟინს და უტკინს ორეულები ჰყავდათ. ამ ადამიანებმა ოფიციალურად შეიცვალეს პასპორტები და მათი სრული თანამოსახელეები გახდნენ.
მედია წერდა, რომ 2023 წლის ივნისში სწორედ ორეული გაფრინდა ლიეტუვაში, როცა ნამდვილი პრიგოჟინი უკვე სანქციების ქვეშ იყო.
პრიგოჟინის კიდევ ერთი თანამოსახელის შესახებ გახდა სახელი ცნობილი მას შემდეგ, რაც იგი სისხლის სამართლის საქმეზე დააკავეს.
რამდენია ასეთი “ორეული”, დღემდე უცნობია.
2023 წლის ივნისის ბოლოს, ბუნტის მცდელობის შემდეგ, პრიგოჟინმა გამოაცხადა, რომ ბელარუსში მიდიოდა. თუმცა, მას თითქმის ერთდროულად ხედავდნენ როგორც პეტერბურგში, ასევე მოსკოვში – სადაც ის პირადად შეხვდა პუტინს.
ივლისში New York Times-მა გაავრცელა ინფორმაცია პენტაგონზე დაყრდნობით, რომ პრიგოჟინი აქტიურად იყენებს ორეულებს, რათა თავისი გადაადგილებების კვალი არიოს.
ნაცადი პრაქტიკა – საველე მეთაურების ლიკვიდაცია
BBC ამახვილებს ყურადღებას იმაზე, რომ რუსეთში არსებობს საველე მეთაურების მთელი სია, რომლებიც უცნაურ ვითარებაში დაიღუპნენ.
”ძნელია დაივივიწყო, რომ საველე მეთაურებმა, რომლებიც უხერხულობას უქმნიდნენ სახელმწიფო მანქანას და გამოირჩეოდნენ არა უპირობო ლოიალობით ზემდგომების მიმართ, არამედ ე.წ. “ნოვოროსიის” შექმნის იდეებით, დაასრულეს სიცოცხლე იმაზე ადრე, ვიდრე დაგეგმილი ჰქონდათ. მაგალითად, 2014 წლის სეპარატისტების ყველაზე კაშკაშა გმირები მოკვდნენ – და ისინი არ დაღუპულან ბრძოლის ველზე, ”- ამბობს BBC-ის რეპორტიორი ანასტასია ლოტარევა.
აი დაღუპილი ლიდერების სიაც:
- “ლუგანსკის სახალხო რესპუბლიკის თავდაცვის მინისტრი” ალექსანდრ ბედნოვი, იგივე ბეტმენი, დახვრიტეს კოლონასთან ერთად 2015 წელს.
- ბატალიონ “პრიზრაკის” მეთაური, ალექსეი მოზგოვოი. იმავე წლის მაისში დახვრიტეს მანქანაში.
- 2015 წლის დეკემბერში ააფეთქეს მოზგოვოის კაზაკი თანამოაზრე, პაველ დრემოვი.
- 2016 წელს ააფეთქეს “ლეგანდარული” დონეცკელი საველე მეთაური “მოტოროლა”.
- 2017 წლის დასაწყისში ააფეთქეს საველე მეთაური „გივი“. “ასევე დონბასის სეპარატიზმის ცნობილი სახე “მოტოროლასთან” ერთად.
- 2018 წლის 31 აგვისტოს, “დონეცკის სახალხო რესპუბლიკის” ხელმძღვანელი ალექსანდრ ზახარჩენკო დონეცკის კაფეში ააფეთქეს.
“არცერთი ეს საქმე სრულად არ არის გამოძიებული და არსებობს სხვადასხვა ვერსიები – დაწყებული უკრაინელი სამხედროების მიერ მათი მოკვლით, დამთავრებული ვაგნერელთა ხელით მკვლელობებამდე“, – ამბობს ლოტარევა.
მიხაილო პოდოლიაკი: “ეს არის პუტინის სიგნალი”
„ცხადია, პრიგოჟინმა საკუთარი სიკვდილის ორდერს ხელი მოაწერა იმ მომენტში, როდესაც დაიჯერა და ენდო ლუკაშენკოს „გარანტიებს“ და პუტინის „პატიოსან სიტყვას“.
გადატრიალების მცდელობიდან ორი თვის შემდეგ პრიგოჟინისა და ვაგნერის გუნდის დემონტრაციული განადგურება არის პუტინის სიგნალი რუსეთის ელიტებისთვის 2024 წლის არჩევნების წინ.
„ფრთხილად! ღალატი სიკვდილს უდრის“. მაგრამ ეს ასევე არის სიგნალი რუსი სამხედროებისთვის: “სპეციალურ სამხედრო ოპერაციას გმირები არ ეყოლება. მათ ან უკრაინის ტრიბუნალი გაასამართლებთ, ან ეფ-ეს-ბეს ტყვია მოხვდებათ“, – წერს სოციალურ ქსელში უკრაინის პრეზიდენტის აპარატის მრჩეველი მიხაილ პოდოლიაკი.
ბაიდენი: “რუსეთში ბევრი არაფერი ხდება, რის უკანაც პუტინი არ დგას”
„რუსეთში ბევრი რამ არ ხდება, რის უკანაც პუტინი არ დგას“, – ასეთი იყო აშშ-ის პრეზიდენტის, ჯო ბაიდენის პირველი რეაქცია ევგენი პრიგოჟინის თვითმფრონავის ჩამოვადრნასთან დაკავშირებით.
თეთრი სახლის ეროვნული უსაფრთხოების სპიკერის, ადრიენ უოტსონის თქმით, ვაგნერის ხელმძღვანელის შესაძლო გარდაცვალება არავის გააკვირვებს, ბოლოდროინდელი ამბოხის მცდელობის გათვალისწინებით.