ფინალი შეჯიბრისა „ვინ უფრო მეტს დახარჯავს“

ამერიკელების 9%, რომლებსაც ტელევიზორი არ აქვთ, სპეციალურად ამ დღისთვის  ტელევიზორს ყიდულობს, რომელსაც შემდეგ ყიდის, ან ვინმეს ჩუქნის. ამ დღეს 310 მილიონზე მეტი ლუდის ბოთლი იყიდება და 15 ათასი ტონა ჩიფსი და 415 ცალი ქათმის ფრთა იჭმევა. მე პირადად, ათასებისა და მილიონების აღლუმს 2015 წელს ვეზიარე არიზონაში, სადაც ამერიკული ფეხბურთის ეროვნული ლიგის საფინალო მატჩი, იგივე „სუპერბოული“ იმართებოდა.

საღამოობით  არიზონას ცაზე, დასაფრენი ბილიკის მახლობლად, ფაქტობრივად რიგში ჩამდგარ თვითმფრინავებს ვხედავდი.  დილით კი ახალ ამბებს ვკითხულობდი და ვიგებდი, რომ ელტონ ჯონი, კიმ კარდაშიანი და სხვები ჩარტერული რეისებით ჩამოფრინდნენ ფინიქსში (არიზონას დედაქალაქში). მათი  სავარძლების გვერდით მდებარე დასაჯდომი ადგილები ხელზე იყიდებოდა. ასეთი  ბილეთების ფასები 20 ათასიდან  50 ათას დოლარამდე შუალედში მერყეობდა. ერთი ჩვეულებრივი ბილეთი 4400 დოლარი ღირდა, მაგრამ ეს მხოლოდ „საწყისი ფასი“ იყო.

„სუპერბოული“ სრულად წარმოაჩენს ამერიკის ბრწყინვალებას. ამ ღონისძიებაზე ყოფნისას სიღარიბის ნატამალსაც ვერ შეამჩნევთ. თამაშის წინა დღეს გარეთ გამოვდიოდი და „მშობლიურ“ ფინიქსში ვიკარგებოდი. ქუჩები სავაჭრო და გასართობ ცენტრებად იყო ქცეული, შენობებზე სარეკლამო პლაკატები მოჩანდა, ტროტუარებსა და გადასასვლელებზე კი ათეისტები, აგნოსტიკოსები, აბორტების მომხრეები და მათი მოწინააღმდეგეები დემონსტრაციებსა და საპროტესტო მსვლელობებს მართავდნენ. მოკლედ, ყველა აქ იყო.

ამ ღონისძიების სანახავად მოსული ადამიანების 19% ახლობელი ადამიანის დაკრძალვაზე არ მივიდა , 15%-მა კი საკუთარი შვილის დაბადებას არ დაესწრო, იმიტომ რომ იმ დღეს წლის საფინალო მატჩი, „სუპერბოული“ იმართებოდა. როდესაც თავად ხედავ ამ ყველაფერს, ხვდები, თუ რითია განპირობებული  ეს სტატისტიკური მონაცემები.

მაგრამ ეს არაფერია მსოფლიო ბიზნესის წარმომადგენლების წინასამატჩო სამზადისთან შედარებით. მიმდინარე წლის 5 თებერვალს ტექსასის დედაქალაქ ოსტინში რეკლამის დამკვეთებმა სუპერბოულის შესვენებაზე გასაშვებად შექმნილი ოცდაათწამიანი რეკლამის ღირებულების რეკორდულ მაჩვენებელს მიაღწიეს.  ყველა სარეკლამო რგოლი სპეციალურად ამ დღისთვის მზადდება და, როგორც წესი, მატჩის შემდეგ აღარ გამოიყენება ხოლმე.

„ფორბსის“  მიერ გავრცელებული ინფორმაციის თანახმად, წელს 30 წამი დაახლოებით 5 მილიონი დოლარი ღირდა. იმავე წყაროს მიხედვით, ვიდეორგოლის დასამზადებლად 7 მილიონი დაიხარჯა. ანუ ეთერში 12 მილიონი გამოჩნდა და ნახევარ წუთში გაქრა. ნამდვილად გაქრა, იმიტომ რომ, „ფორბსის“ მონაცემების მიხედვით, ასეთი რეკლამა არაეფექტიანია.

ბუდვაიზერის მარკის ლუდის, Anheuser-Busch-ის რეკლამების სუპერბოულის დროს ჩვენებისათვის ბოლო შვიდი წლის მანძილზე მთლიანობაში 218, 5 მილიონი დაიხარჯა.

წელს პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს იმიგრანტული წარსულის მქონე არაერთმა კომპანიამ გასცა პასუხი. იმავე Anheuser-Busch-ის სარეკლამო რგოლი კლასიკური „სარეკლამო ალიყური“ აღმოჩნდა იმ ადამიანისთვის, რომლებიც იმიგრანტების წინააღმდეგ გამოდიან.

Anheuser-Busch-ის რეკლამა

[youtube youtubeurl=”7ZmlRtpzwos” ][/youtube]

Audi-მ „სილა გააწნა“ იმ ადამიანებსა და ორგანიზაციებს, რომლებიც ქალებისათვის მამაკაცებზე უფრო დაბალი ხელფასების მიცემის „ტრადიციას“ არ ეწინააღმდეგებიან. ვიდეორგოლი სახელწოდებით „რას ვეტყვი ჩემს ქალიშვილს“ ერთგვარ მოწოდებად იქცა მთელი  მსოფლიოსთვის… Audi-სთან ერთად დაფიქრდეს გენდერულ თანასწორობაზე.

Audi-ს რეკლამა

[youtube youtubeurl=”G6u10YPk_34″ ][/youtube]

ცნობილი კომპანია  Airbnb, რომელიც საცხოვრებელი ფართის გაქირავებითაა დაკავებული,  კიდევ უფრო შორს წავიდა და განაცხადა, რომ ბიზნესისათვის მრავალფეროვნებაა საჭირო. როგორც ამბობენ, სარეკლამო რგოლი სახელწოდებით „ჩვენ ვიღებთ“, ერთგვარ პასუხს წარმოადგენს   ტრამპის  იმ გადაწყვეტილებაზე, რომლის საფუძველზეც მიგრანტებს შეერთებულ შტატების ტერიტორიაზე შესვლა ეკრძალებათ.

Airbnb-ს რეკლამა

[youtube youtubeurl=”5qUTYHnLz2g” ][/youtube]

ამდენად, „სუპერბოული“  საუკეთესო გზაა იმისათვის, რათა აუდიტორიამ შენი სათქმელი მოისმინოს. ეს ერთადერთი საშუალებაა იმისათვის, რათა ერთდროულად  117 მილიონ ამერიკელს მიმართო.  სხვა საქმეა, რომ CBS – მთავარი კომპანია, რომელიც ამ მოკლე მიმართვების ტრანსლირებას ახდენს— სარეკლამო რგოლების განთავსებაში მილიონებს იღებს.

გამოცემა Harvard BusinessReview ღიად აღნიშნავს, რომ საეთერო დროის ასეთ ფასად შეძენა იმ ხანძრის ტოლფასია, რომლის დროსაც შესაძლებელია, ასეთი თანხა დაიწვას. ამ ტიპის რეკლამის დამკვეთ კომპანიას გამოცემა ადარებს ყაჩაღს, რომელსაც სახეზე ტატუ აქვს და საზოგადოება ყოველთვის მის ცუდ მხარეს ხედავს.

ამერიკელი უფლებადამცველები აღნიშნავენ, რომ არსებობს ათასობით სფერო, სადაც უფრო გონივრული იქნებოდა ამ სახსრების დახარჯვა. ისინი კონსუმერიზმს აკრიტიკებენ. მაგრამ მხოლოდ თამაშის შემდეგ. მატჩის დროს ყველა ქვემეხი დუმდება, შესვენებების დროს რეკლამები ტრიალებს და მღერის შეუდარებელი ლეიდი გაგა, რომლის ფრენის გასაშუქებლადაც სტადიონის თავზე 40 დრონი დაფრინავს.

სიმართლე გითხრათ, არ ვიცი, ვინ თამაშობდა ამჯერად ფინალში, ვინ მოიგო და რა ანგარიში დაფიქსირდა თამაშის ბოლოს. დახარჯული მილიონების, ამერიკული ფეხბურთის რთული წესებისა და ლეიდი გაგას გაფრენის ფონზე  საკუთრივ მატჩი ძალიან უმნიშვნელო მოვლენას წარმოადგენს…