აშშ-ს სენატმა საქართველოს პოლიტიკურ კრიზისზე იმსჯელა და სავარაუდოდ, მალე რეზოლუციას მიიღებს
23 მარტს ამერიკის სენატის საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტში საქართველოს საკითხზე მოსმენა გაიმართა. სხდომის შემდეგ გადაწყდა, რომ აშშ-ს სენატში საქართველოში არსებულ პოლიტიკურ კრიზისზე, სავარაუდოდ, რეზოლუციას მიიღებენ.
რეზოლუციის მიღების ინიციატივა სენატორმა როს ჯონსონმა წამოაყენა. მისი თქმით, ეს იქნება მნიშვნელოვანი სიგნალი მხარეებისთვის, რაც დაეხმარება მათ, ისევ ერთად დასხდნენ მოლაპარაკების მაგიდასთან.
სხდომას დემოკრატი სენატორი ჯინ შაჰინი ხელმძღვანელობდა. შეხვედრაზე მოწვეულნი იყვნენ სახელმწიფო დეპარტამენტის ორი მაღალჩინოსანი – ევროპისა და ევრაზიის საქმეთა ბიუროდან ჯორჯ კენტი და კარა მაკდონალდი, რომელიც დემოკრატიის, ადამიანის უფლებათა და შრომის ბიუროს წარმოადგენდა.
პოლიტიკური კრიზისი საქართველოში 2020 წლის ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ დაიწყო. ოპოზიციამ არჩევნების შედეგები არ აღიარა და სადეპუტატო მანდატებზე უარი თქვა.
ვითარება კიდევ უფრო გაამწვავა თებერვალში ყველაზე რეიტინგული ოპოზიციური პარტიის, “ნაციონალური მოძრაობის” თავმჯდომარის, ნიკა მელიას დაკავებამ.
პოლიტიკური პროცესები ახლა ქუჩაში ვითარდება, სადაც ოპოზიცია და სამოქალაქო აქტივისტები აწყობენ პერმანენტულ მიტინგებს ორი მთავარი მოთხოვნით: გათავისუფლდნენ პოლიტიკური ნიშნით დაკავებული ადამიანები და დაინიშნოს რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნები. ქვეყანას კი ისტორიაში პირველად ჰყავს თითქმის ერთპარტიული პარლამენტი.
პოლიტიკური ჩიხიდან გამოსავლის პოვნა ვერ შეძლეს ქვეყანაში აკრედიტებულმა დიპლომატებმა, რომლებმაც პროცესებში ფასილიტატორის როლს ასრულებდნენ და ვერც ევროკავშირის მაღალჩინოსნებმა – საქართველოში ევროსაბჭოს პრეზიდენტი შარლ მიშელი იყო ჩამოსული, ასევე ბრიუსელში იყო მიწვეული ვითარების განსახილველად პრემიერი ღარიბაშვილი. ყველა შეხვედრა და რაუნდი უშედეგო აღმოჩნდა.
საქართველოში ჩამოვიდა მიშელის სპეციალური წარმომადგენელი კრისტიან დანიელსონიც, თუმცა მისი 5-დღიანი ვიზიტი ჩავარდა – ხელისუფლებამ და ოპოზიციამ შეთანხმებას ვერ მიაღწიეს.
____________________________________
● ევროკავშირში საქართველოს ელჩმა თანამდებობა დატოვა
● ოპოზიცია მუშაობის საგანგებო რეჟიმზე გადადის. შემაჯამებელი აქცია 15 მაისს გაიმართება
● შეთანხმება ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის არ შედგა. პოლიტიკურ კრიზისს ბოლო არ უჩანს
_________________________________
“საქართველო გზაგასაყარზეა” – ჯინ შაჰინი
სენატორ ჯინ შაჰინის თქმით, შექმნილი პოლიტიკური კრიზისიდან მხარეები ან მორიგდებიან და მშვიდობიან და დემოკრატიაზე დაფუძნებულ გამოსავალს იპოვიან, ან არსებობს საფრთხე, რომ ამდენი წლის ჯაფა საქართველოს დემოკრატიისა და ევროატლანტიკური მისწრაფებების მხარდასაჭერად უბრალოდ წყალში ჩაიყაროს.
შაჰინის განცხადებით, დღეს საქართველოში კრიტიკული სიტუაციაა და მიუხედავად იმისა, რომ ეუთო-მ დაადგინა, 2020 წლის არჩევნების “კომპეტენტური და ეფექტურად ჩატარებული”, ის ასევე ხაზს უსვამს საარჩევნო რეფორმის აუცილებლობას.
“არ არის საკმარისი იმგვარი არჩევნების ჩატარება, რომელიც ლეგიტიმურობის ზღურბლს აღწევს. დემოკრატიულ არჩევნებს ადგილზე უნდა ჰქონდეს ძლიერი მექანიზმები, რათა უთანხმოებები გადაწყდეს. იმ ტიპის მექანიზმები, რომელიც დემოკრატიული პროცესის ყველა მონაწილის შეფასებით სამართლიანია”, – თქვა შაჰინმა.
სენატორმა შაჰინმა ასევე აღნიშნა ქართული სასამართლოს პრობლემებსაც. მისი თქმით, ამერიკის მხარდაჭერა საქართველოსადმი დამოკიდებულია საქართველოს დემოკრატიულობაზე და შესაბამისად, ამისთვის აუცილებელია ინსტიტუციების გაძლიერება და თავისუფალი სასამართლო.
მანვე ახსენა საქართველოში ოპოზიციონერების დაპატიმრებები.
“ყოველი დღე, როცა ოპოზიციონერები ციხეში სხედან, რუსეთის გამარჯვებაა”, – განაცხადა ჯინ შაჰინმა
მისი თქმით, ახლა, საქართველოში არსებული ჩიხიდან გამომდინარე, ერთადერთი გამარჯვებული მხარე რუსეთია. რუსეთი ხარობს უწესრიგობისა და ქაოსის გამო და ყოველი დღე, როცა ოპოზიციონერები ციხეში სხედან, რუსეთის გამარჯვებაა. ყოველი დღე, როცა საქართველოს პარლამენტი ცარიელია, ეს ქართველი ხალხისთვის საზიანო და რუსეთისთვის გამარჯვებაა.
“სწორედ ამიტომ მე გაკვირვებული და იმედგაცრუებული ვარ იმის გამო, რომ კრიზისი ასე დიდხანს გაგრძელდა,” – აცხადებს შაჰინი.
“პოლიტიკური შეთანხმების ვერმიღწევა ევროატლანტიკურ მისწრაფებებს დააზიანებს” – ჯორჯ კენტი
სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენელმა ჯორჯ კენტმა, რომელიც სხდომაზე ასევე მომხსენებელი იყო, თქვა, რომ საქართველოში პოლიტიკური შეთანხმების ვერმიღწევა ევროატლანტიკურ მისწრაფებებს დააზიანებს.
“ქართველმა პოლიტიკურმა ლიდერებმა უნდა გამოიჩინონ ნება, რათა გადაიჭრას პოლიტიკური კრიზისი. პასუხისმგებლობა წარმატებაზეც და წარუმატებლობაზეც მხოლოდ მათ ეკისრებათ. ხელისუფლებისა და ოპოზიციის მხრიდან შეთანხმების ვერმიღწევა საფრთხეს შეუქმნის საქართველოს ევროატლანტიკურ მისწრაფებებს“, – თქვა კენტმა
მისი თქმით, აშშ-ს ადმინისტრაცია საქართველოსგან და ევროპელ კოლეგებთან ერთად მოელის კონგრესში მუშაობის დაწყებას, რათა გამოინახოს არაერთი შესაძლებლობა საქართველოს დემოკრატიისა და უსაფრთხოების ხელშესაწყობად.
“თუ დემოკრატიამ ახლა არ იმუშავა, საქართველო დაკარგავს ევროატლანტიკური წევრობის შანსს” – ჯიმ რიში
სენატორმა ჯიმ რიშმა გამოკვეთილად გაუსვა ხაზი იმას, რომ “საქართველოში აღინიშნება ოლიგარქის გავლენის გაძლიერება მედიაზე და სასამართლოზე.”
რიში ასევე შემაშფოთებელს უწოდებს დემოკრატიის უკანდახევას. სენატორის აზრით საქართველოს მთავრობას მეტი პასუხისმგებლობა ენიჭება კრიზისის განმუხტვაზე; ის აფრთხილებს ქართულს საზოგადოებას, რომ ამ კირიზისის გადაუჭრელობა საფრთხეს უქმნის საქართველოს დემოკრატიულ და დასავლურ მომავალს.
“თუ დემოკრატიამ ახლა არ იმუშავა, საქართველო დაკარგავს ევროატლანტიკური წევრობის შანსს”, – აცხადებს სენატორი.
კითხვაზე, რომელიც რიშმა ნიკა მელიას პატიმრობასთან დაკავშირებით დასვა, ჯორჯ კენტმა უპასუხა, რომ ყველას თავისი წილი პასუხისმგებლობა ეკისრება, მათ შორის მელიასაც, რომელმაც ელექტრონული სამაჯური მოხსნით, დაარღვია პატიმრობის პირობები.
თუმცა, კენტის თქმით, საქართველოსთვის მელიას დაჭერა უკანგადადგმული ნაბიჯია დემოკრატიიდან.
სენატორმა რიშმა ასევე იკითხა თუ რამდენადაა იმის საჭიროება, რომ საქართველოს სამხედრო და საგარეო დახმარების მიღებისთვის უფრო მკაცრი პირობები წაეყენოს.
კითხვაზე ჯორჯ კენტმა სენატორს უპასუხა, რომ საქართველო ამერიკის მთავარი სტრატეგიული პარტნიორია სამხრეთ კავკასიაში და ასევე მნიშვნელოვან როლს თამაშობს შავი ზღვის რეგიონში.
სხდომიდან მეორე დღეს, სენატორ რიშს ამერიკის ხმამ სთხოვა, განემარტა მისივე შეკითხვა სამხედრო დახმარების შეწყვეტის შესახებ და პირობითობის დაწესებაზე.
სენატორი ამბობს, რომ საქართველოსთვის [ფინანსური/სამხედრო] დახმარების მიცემის პირობითობაზე ფიქრობს და სწორედ ამიტომ დასვა შეკითხვა სენატში გამართული მოსმენისას:
“თვითონ ის ფაქტი, რომ ეს შეკითხვა დავსვი, ცხადია იმაზე მიუთითებს, რომ ამ თემაზე ვფიქრობ. აქ ბევრ ჩვენგანს ძალიან, ძალიან სურს, რომ საქართველო წარმატებული იყოს. ჩვენ საქართველოში 2012 წლის თავდაპირველ არჩევნებზე ვიყავით და უკან ძალიან ოპტიმისტური განწყობებით დავბრუნდით. [მას შემდეგ] ვნახეთ უკუსვლა და როგორც ჩანს, ვითარება არ უმჯობესდება, ის უარესდება.”
სენატორის თქმით, აშშ საქართველოს მრავალი მიმართულებით ეხმარება, მათ შორის, ფინანსურადაც და ეს ვერ გაგრძელდება თუ პროგრესი არ იქნება.
“ორმა მთავარმა პოლიტიკურმა პარტიამ და მათმა ლიდერებმა უნდა გააანალიზონ საკუთარი მოვალეობა საკუთარი ქვეყნის მიმართ და შეთანხმებამდე უნდა მივიდნენ,” – აღნიშნა რიშმა.
_________________________________
● “მსგავს პოლიტიკურ დევნას ადგილი არ უნდა ჰქონდეს“ – ამერიკელი სენატორები მელიას საქმეს ეხმაურებიან
_______________________________
“მმართველი პარტიის დომინაცია ყველა ინსტიტუტში” – კარა მაკდონალდი
“საქართველო რეგიონული ლიდერია დემოკრატიული განვითარების კუთხით, თუმცა არსებობს პრობლემები, მათ შორისაა სასამართლოს პოლიტიზაცია, მმართველი პარტიის დომინაცია ყველა ინსტიტუტში და სამოქალაქო საზოგადოებაზე ზეწოლა,” – თქვა კარა მაკდონალდმა.
მისი განცხადებით, აშშ-ს საქართველოსთვის სასიცოცხლო ამოცანად მიაჩნია მიმდინარე კრიზისის გადალახვა და პროცესების სტაბილიზაცია.
მაკდონალდმა ისაუბრა საქართველოში სასამართლოს მდგომარეობის შესახებაც:
“პრობლემები, რომლებიც ვნახეთ სასამართლო სისტემაში არის მაგალითად ის, რომ იუსტიციის უმაღლესი საბჭო გავლენას ახდენს სხვა მოსამართლეებზე, დისციპლინარული და დაწინაურების სისტემის გამოყენებით და ა.შ. დიდწილად მას კლანად მოიხსენიებენ.“
_______________________________
● მესამე ძალა თუ ივანიშვილის სატელიტი? ვინ როგორ აფასებს გახარიას პოლიტიკაში დარჩენას
_________________________________
რას ამბობენ საქართველოში
საქართველოში პოლიტიკოსები, მედიები და ექსპერტები ისევ ორ ბანაკად გაიყვნენ. ხელისუფლების მომხრეებისთვის ეს იყო საქართველოს მხარდამჭერი სხდომა, ხოლო ოპოზიციაში ამბობენ, რომ იქ იყო უმძიმესი განცხადებები, კონკრეტული გზავნილებით.
საქართველოს პარლამენტის ვიცე-სპიკერის, კახა კუჭავას თქმით, სენატის შეფასებით, საქართველო დემოკრატიული ქვეყანა და რეგიონში მისაბაძი ლიდერია.
“საქართველო არის მაგალითი სხვა ქვეყნებისთვის და ლიდერი რეგიონში. სენატში გამოხატული შეფასებების გათვალისწინებით, ოპოზიციას მოუწევს შემხვედრი ნაბიჯების გადმოდგმა შეთანხმებისთვის”, – ამბობს კუჭავა.
მისი განაცხადებით, “ქართული ოცნება იყო და რჩება ევროპული და ევროატლანტიკური არჩევანის ერთგული”.
საქართველოს საკითხის განხილვას გამოეხმაურა მოძრაობა “დროას” დამფუძნებელი ელენე ხოშტარიაც.
მან “ფორმულას” უთხრა, რომ ქვეყნის პარტნიორები შეთანხმების აუცილებლობაზე საუბრობენ.
“დეტალურად ისაუბრეს მარტო დემოკრატიის ეროზიაზე კი არა, ყველა იმ შემადგენელ კომპონენტზე – არჩევნებთან დაკავშირებულ პრობლემებზე, ცესკო-ს პრობლემაზე, დაშინებაზე, პოლიტიკურ დევნაზე – დეტალურად ისაუბრეს. ამით გვეუბნებიან, რომ ზუსტად იციან, რაში არის პრობლემა და გვაფრთხილებენ, რომ აუცილებლად უნდა შედგეს შეთანხმება”.
“რა უხარია ოცნებას? სენატორებისგან მსგავსი ნეგატიური გზავნილები არასდროს ყოფილა”, – ამბობს “სტრატეგია აღმაშენებლის” ლიდერი გიორგი ვაშაძე.
“მთავარი გზავნილია, რომ მმართველ პარტიას, ქართულ ოცნებას აკისრია განსაკუთრებული პასუხისმგებლობა ქვეყანა გამოიყვანოს პოლიტიკური კრიზისიდან, რადგან ეს კრიზისი აზიანებს სახელმწიფოს, ხალხს და ემსახურება რუსეთის ინტერესებს“, – აცხადებს ვაშაძე.
