პროევროპული უწყვეტი პროტესტის მე-15 დღე. დღის მნიშვნელოვანი მოვლენები - ონლაინ ტრანსლაცია

მსოფლიოს რედაქტორები და ჟურნალისტები ქართულ მედიას სოლიდარობას უცხადებენ.

ამის შესახებ საერთო განცხადებას “პრესის საერთაშორისო ინსტიტუტის” (IPI) გლობალური ქსელისა და IPI-ის ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის დამოუკიდებელი მედია ქსელის წევრები ავრცელებენ.

“ჩვენ, მკაცრად ვგმობთ მიზანმიმართულ, განზრახ და ხშირად სასტიკ თავდასხმებს ჟურნალისტებზე სახელმწიფო უსაფრთხოების ძალებისა და კერძო პირების მიერ საქართველოში ახლანდელი პროტესტების ტალღის პერიოდში.

საქართველოს პრესის თავისუფლებისთვისა და დემოკრატიისთვის ასეთ ბნელ დროს, ჩვენ სრულ მხარდაჭერას ვუცხადებთ მამაც ჟურნალისტებს, რომლებიც აგრძელებენ თავიანთ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან სამუშაოს საზოგადოების ინფორმირებისთვის, წარმოუდგენლად მტრული და საშიში გარემოს მიუხედავად. მათი სამუშაო აუცილებელია – არა მხოლოდ საქართველოს საზოგადოების ინფორმირებისთვის მიმდინარე მოვლენებზე, არამედ სამყაროსიც.

ჟურნალისტები სასტიკად სცემეს, სიტყვიერი შეურაცხყოფა მიაყენეს, დაემუქრნენ, და დააკავეს. მათი აღჭურვილობის კონფისკაცია და განადგურება მოხდა, და მათ სამუშაოს მუდმივად უშლიან ხელს. ამავდროულად, დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკის გაშავების სამთავრობო კამპანიები უცვლელად გრძელდება.

ადგილობრივი მედიის თავისუფლების ორგანიზაციების თანახმად, 28 ნოემბრიდან მინიმუმ 90 ჟურნალისტი აღმოჩნდა ფიზიკური თავდასხმის, ვერბალური შეურაცხყოფის და ხელშეშლის წინაშე, როდესაც პოლიცია სასტიკად შლიდა პროტესტებს. დაშავებული ჟურნალისტების უმრავლესობა წარმოადგენენ დამოუკიდებელ და მთავრობისადმი კრიტიკულად განწყობილ გამოცემებს…

საქართველოში მედიაზე ეს უპრეცედენტო თავდასხმა ქვეყანაში პრესის თავისუფლებისა და, უფრო ფართოდ, დემოკრატიული თავისუფლებების უკუსვლის პარალელურად ხდება. ბოლო რამდენიმე თვის განმავლობაში, მედია გარემო სულ უფრო მტრული და სახიფათო გახდა, მაშინ, როდესაც სამართლებრივი და ინსტიტუციური ინსტრუმენტები იარაღად გამოიყენება კრიტიკული ხმების შევიწროებისთვისა და შეზღუდვისთვის”, – ნათქვამია განცხადებაში.

ერთობლივ განცხადებას ჯამში 78 წამყვანი რედაქტორი, ჟურნალისტი და მედიის წარმომადგენელი აწერს ხელს.

12 დეკემბერს  თბილისში ექვსი ევროპარლამენტარისგან შემდგარი დელეგაცია ჩამოვიდა.

როგორც დელეგაციის ერთ-ერთმა წევრმა, ევროპარლამენტარმა რასა იუკნევიჩიანემ სოციალურ ქსელში დაწერა, ევროპარლამენტარების ვიზიტი მიზნად ისახავს „ევროპული მომავლისთვის მებრძოლი ქართველების მიმართ სოლიდარობის გამოხატვას“.

დელეგაციის წევრებმა დახურული შეხვედრები გამართეს პრეზიდენტთან, ოპოზიციურ კოალიციებთან, არასამთავრობო ორგანიზაციებთან და ასევე მედიის წარმომადგენლებთან.

მათი თქმით, ოქტომბერში საქართველოში ჩატარებული არჩევნები არც თავისუფალი იყო და არც სამართლიანი, ამიტომ, მათი აზრით, დგას ხელახალი არჩევნების ჩატარების აუცილებლობა.

პრეზიდენტ ზურაბიშვილთან შეხვედრის შემდეგ ევროპარლამენტარმა მიჰალ შჩერბამ განაცხადა, რომ საქართველოს კანდიდატი ქვეყნის სტატუსი მიენიჭა გარკვეული პირობებით, რომელთაგან ერთ-ერთი იყო თავისუფალი და სამართლიანი არჩევნების ჩატარება და „უნდა ითქვას, რომ ეს არჩევნები თავისუფალი და სამართლიანი არ ყოფილა“.

„ამიტომ, ჩვენ ვთხოვთ საქართველოს ხელისუფლებას, ეს არჩევნები თავიდან ჩაატაროს გარკვეული პირობებით და იმ ნორმების შესაბამისად, რომელსაც ჩვენ ევროკავშირში პატივს ვცემთ“, – განაცხადა მან.

რასა იუკნევიჩიანეს განაცხადა, რომ „ჩვენ ვართ აქ, როგორც ფაქტების დამდგენი მისია, იმისთვის, რომ ვნახოთ სიტუაცია ადგილზე და რა თქმა უნდა, ჩვენი შეხვედრები არის ძალიან მნიშვნელოვანი სწორი დასკვნების საპოვნელად“. მან ასევე აღნიშნა, რომ მისი სურვილია, „ევროკავშირმა იმოქმედოს, უფრო ხმამაღალი და უფრო მეტად მხარდამჭერი იყოს“. „ჩვენ აქ არ ვართ რომელიმე კონკრეტული პოლიტიკური პარტიის მხარდასაჭერად, არამედ ჩვენ აქ ვართ იმისთვის, რომ მხარი დავუჭიროთ საქართველოს, როგორც სახელმწიფოს, რომელიც ახლა ძალიან მნიშვნელოვან და გადამწყვეტ მომენტშია“, – აღნიშნა ევროპარლამენტარმა.

ევროპარლამენტის დელეგაციის გარდა, საქართველოს სტუმრობს შვედეთის პარლამენტისა და ევროპის საბჭოს საპარლამენტო ასამბლეის წევრი გუსტავ გეტბერგი. 11 დეკემბერს მან განცხადება გაავრცელა: „ახლახანს ჩამოვედი თბილისში, რათა მხარდაჭერა გამოვხატო ქართველი ხალხის, მისი ევროპული მისწრაფებებისა და მშვიდობიანი პროტესტის უფლების მიმართ“. მან ასევე X-ზე დაწერა: „საქართველო ევროპაა, ევროპა კი საქართველოა – და ვერც ერთი ოლიგარქი ვერ შეცვლის ამ მნიშვნელოვან ფაქტს“.

როგორც ვატო ბჟალავას მეგობრები ამბობენ, პოლიციამ ის მაშინ დააკავა, როდესაც ვაკეში, აბაშიძის ქუჩაზე, საკუთარ სახლთან ძაღლს ასეირნებდა.

„ძაღლი ხეზე მიაბმევინეს და სახლშიც არ ააყვანინეს, ისე გაიტაცეს“, – წერს მისი მეგობარი, ნათია ჩიქოვანი.

„აბაშიძის ქუჩაზე, საკუთარ სახლთან საკუთარ ძაღლს ასეირნებდა. თავის ძმას დაურეკა, მაღაზიიდან რამე ხომ არ წამოგიღოო. რომ აღარ მოვიდა სახლში, სოსომ, ძმამ, დაურეკა, – თუმცა ტელეფონი გათიშული იყო. ჩავიდა ქუჩაში და ძაღლი ხეზე მიბმული დახვდა. მაღაზიის თანამშრომლებმა უთხრეს, ეს დაგიტოვათო და გადასცეს ის პროდუქტები, რაც სახლში უნდა აეტანა“ – აღწერენ მეგობრები მის დაკავებას.

ანალიტიკურ-კვლევითი ცენტრის, „რონდელის ფონდის“ მკვლევარს, ვატო ბჟალავას მანამდე ჰქონდა სამართალდამცავებთან ურთიერთობა აქციებში მონაწილეობის გამო.

წინა დღეს იგი თბილისის საქალაქო სასამართლოში მოწმის სტატუსით გამოჰკითხეს „ჯგუფური ძალადობის ორგანიზებისა“ და „ძალადობრივი ქმედებისკენ საჯაროდ მოწოდების“ სისხლის სამართლის საქმის გამოძიების ფარგლებში.

სახლში დაბრუნებული ის ფეისბუკზე წერდა:

„კითხვები იყო ძალიან ზოგადი (გაუთქმელობის ფიცი დამადებინეს და დეტალებს ვერ მოვყვები). ეს ყველაფერი ემსახურება დაშინებას, ზეწოლას და წნეხს საკუთარ მოსახლეობაზე“.

ევროკავშირის ელჩმა საქართველოში პაველ ჰერჩინსკიმ განაცხადა, რომ ევროკავშირი ინსტიტუტების ახალი ლიდერების მზად არიან საქართველოსთან დაკავშირებით  „სიტყვიდან მოქმედებაზე გადავიდნენ“.

მისი თქმით, საქართველოში არსებული ვითარება 16 დეკემბერს ევროკავშირის საგარეო საქმეთა მინისტრების, შემდეგ კი ევროკავშირის საბჭოს სხდომაზე განიხილება.

ჰერჩინსკი კვლავ ამბობს, რომ ბრიუსელში ინტენსიური მოლაპარაკებები მიმდინარეობს, რათა საქართველოსთან მიმართებით “სხვადასხვა ზომები შეთანხმდეს”. ამ კონტექსტში, ის გარკვეული პასპორტების მფლობელებისთვის უვიზო მიმისვლის შეჩერებასა და სანქციების დაწესებაზე საუბრობს.

პაველ ჰერჩინსკის თქმით, სანქციების დაწესებას ერთსულოვნება სჭირდება და იმედს გამოთქვამს, რომ წევრი ქვეყნები შეთანხმდებიან, დაასანქცირონ ისინი, ვინც პასუხისმგებელია ადამიანის უფლებების უხეშ დარღვევებზე.

ირაკლი ღარიბაშვილი, რომელიც რამდენიმე დღის განმავლობაში კამერების წინ არ გამოჩენილა, დღეს გამოჩნდა. მან დაადასტურა ინფორმაცია, რომ ჰქონდა ტრავმა:

“მსუბუქი დაზიანება მივიღე ვარჯიშის დროს და ამაზრზენი ტყუილები გამოიგონა ერთ-ერთმა არარაობამ, მოღალატე ბაჩიაშვილმა – ცილისწამებაა ისიც, თითქოს პარტიას გავემიჯნე – ეს ჩემი ხელწერა არ არის,” – ასე უპასუხა ღარიბაშვილმა მისი ჯანმრთელობის შესახებ მედიაში გავრცელებულ ინფორმაციას.

“მთავარმა არხმა” 10 დეკემბერს გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ღარიბაშვილს ფიზიკურად გაუსწორდნენ მისივე თანაგუნდელები.

„ვრცელდება ცნობები ოლიგარქის გუნდში სავარაუდო ფიზიკური დაპირისპირების შესახებ,” – იუწყებოდა მთავარი არხი.

შოკირებულები ვართ იმ ძალადობით, რომელიც გამოიყენეს პოლიციამ და არაფორმალურმა ჯგუფებმა მომიტინგეების, ჟურნალისტებისა და ოპოზიციის წარმომადგენლების მიმართ, – განაცხადა ბრიტანეთის ელჩმა საქართველოში, გარეტ უორდიმ ქართულენოვან ვიდეომიმართვაში.

ელჩი აღნიშნავს, რომ პოლიციის მხრიდან გადამეტებული ძალის გამოყენების შესახებ სწრაფი და დამოუკიდებელი გამოძიება უნდა ჩატარდეს.

ელჩმა კიდევ ერთხელ გაიმეორა, რომ დიდი ბრიტანეთი აჩერებს საქართველოს მთავრობის პროგრამულ მხარდაჭერას:

“როგორც ჩვენმა საგარეო საქმეთა მინისტრმა აღნიშნა, ეს ძალადობა მიუღებელია და უნდა შეწყდეს. შესაბამისად, მინისტრმა ასევე შეზღუდა დიდ ბრიტანეთსა და საქართველოს შორის არსებული ორმხრივი თანამშრომლობა. ეს ნიშნავს, რომ ჩვენ ვაჩერებთ საქართველოს მთავრობის პროგრამულ მხარდაჭერას, როგორც საჯარო ადმინისტრაციის რეფორმისა და შერიგებისა და სამოქალაქო თანამშრომლობის სახელმწიფო აპარატის მშვიდობის ფონდის დაფინანსებას, ასევე, ვზღუდავთ სამხედრო სფეროში თანამშრომლობას, მაგალითად, აღარ ვეხმარებით საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს კიბერუსაფრთხოების ცენტრის მშენებლობაში. ასევე, შევზღუდავთ პოლიტიკურ შეხვედრებს და ურთიერთობას. უორდროპის სტრატეგიულ დიალოგს ვერ განვაახლებთ ამ ვითარებაში”.