სომხეთის საგამოძიებო კომიტეტმა ბიუჯეტში 20 მილიონამდე დოლარის დაბრუნება შეძლო
სომხეთის სახელმწიფო შემოსავლების კომიტეტმა კორუფციასთან და ჩრდილოვან ეკონომიკასთან ბრძოლის 8 თვის განმავლობაში სახელმწიფო ბიუჯეტში დაახლოებით 10 მილიონი დრამის (20 მილიონი დოლარი) დაბრუნება შეძლო.
რომელ სფეროებში მოხდა მხილებები
სომხეთში ხელისუფლების შეცვლისთანავე სახელმწიფო შემოსავლების კომიტეტმა იმ სფეროების შემოწმება დაიწყო, სადაც ჩრდილოვანი ეკონომიკისა და კორუფციის რისკი უფრო მაღალი იყო. კერძოდ, შემოწმდა ერევნის სუპერმარკეტების საქმიანობა, რომლებიც, როგორც აღმოჩნდა, სოფლის მეურნეობის პროდუქტებზე დღგ-ს გადასახადს არ იხდიდნენ.
კორუფციული მხილებები მოხდა საბაჟოზეც. კომპანია „ნორფოლკ კონსალტიგ“, რომელიც საბაჟო გაფორმების მომსახურებას სთავაზობდა, დიდი თანხით დაჯარიმდა, მოგვიანებით კი მან საქმიანობა შეწყვიტა.
მხილებამ გვერდი ვერც თავად სტრუქტურას აუარა. მექრთამეობის შემთხვევები უშუალოდ სახელმწიფო შემოსავლების კომიტეტის თანამშრომელთა შორისაც გამოვლინდა.
• რაში დახარჯავენ ფულს 2019 წელს აზერბაიჯანი, სომხეთი და საქართველო?
• სომხეთში სუპერმარკეტების მსხვილი ქსელი გადასახადების გადახდას წლობით თავს არიდებდა
20 მილიონი დოლარი – ბევრია ეს თუ ცოტა?
20 მილიონი დოლარი, რომელიც კორუფციასა და ჩრდილოვან ეკონომიკასთან ბრძოლის შედეგად იქნა მიღებული, არცთუ დიდი თანხაა, – მიაჩნია ეკონომისტ გრანტ მიქაელიანს.
„საზოგადოებას უფრო დიდი მოლოდინი ჰქონდა, რომ რევოლუციის შემდეგ ბიუჯეტში ბევრად მეტი თანხა დაბრუნდებოდა. უნდა ითქვას, რომ არსებობს რიგი დაუმთავრებელი საქმეებისა. ასევე ბევრი კომპანია დაჯარიმდა, თუმცა ყველა ამ თანხას ბიუჯეტამდე ჯერ არ მიუღწევია. მაგრამ საკუთრივ ეს თანხა -10 მილიარდი დრამი არცთუ მნიშვნელოვანია.“
ექსპერტი ასევე აღნიშნავს, რომ ჩრდილოვან ეკონომიკასთან ბრძოლამ გარკვეული ნაყოფი გამოიღო, თუმცა მცირე და საშუალო ბიზნესის სფეროში სიტუაცია მნიშვნელოვნად არ შეცვლილა.
„მსხვილი ბიზნესის ნაწილი, რომელიც ჩრდილოვანი იყო, გამოაშკარავდა. ამას გადასახადების გადახდის ზრდისა და დარეგისტრირებული თანამშრომლების რაოდენობით ვხვდებით. რაც შეეხება მცირე და საშუალო ბიზნესს, აქ ჯერჯერობით ყველაფერი ასე ცალსახად არ არის. ამ სფეროში სიტუაცია ძლიერ არ შეიცვალა. კერძოდ, ვაჭრობისა და მომსახურების სფეროში ვხედავთ, რომ მცირე კომპანიებმა გადასახადების გადახდა არ გაზარდეს. ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ისინი იმავე ხარისხით იმყოფებიან ჩრდილში, როგორც წინათ, თუ მეტად არა“.
როდის დაიწყო კორუფციასა და ჩრდილოვან ეკონომიკასთან ბრძოლა?
სომხეთში კორუფციისა და ჩრდილოვანი ეკონომიკის წინააღმდეგ ბრძოლა რევოლუციის შემდეგ მაშინვე დაიწყო. ხელისუფლებაში მოსულმა რევოლუციის ლიდერმა ნიკოლ ფაშინიანმა განაცხადა, რომ ბიზნესის გადანაწილება არ მოხდება, თუმცა ყველა კომპანია სამართლებრივ სივრცეში უნდა დაბრუნდეს.
კორუფციის ბრალდებით სისხლის სამართლის საქმეები მაღალი თანამდებობის ჩინოვნიკებისა და მათი ნათესავების წინააღმდეგაც აღიძრა. კერძოდ, გამოძიება დაიწყო სომხეთის ბუნების დაცვის ყოფილი მინისტრის არამ არუთიუნიანის წინააღმდეგ, რომელიც 14 მილიონი დოლარის ქრთამის აღებაშია ეჭვმიტანილი.