ყველა პირობა დაცულია: სომხეთის პარლამენტი დაიშალა. წინ არჩევნებია
სომხეთის ეროვნულმა კრებამ 10 მაისს, მეორედ არ აირჩია პრემიერ-მინისტრი. ეს აუცილებელი პირობა იყო იმისათვის, რომ პარლამენტს თვითდაშლა გამოეცხადებინა. კონსტიტუციის თანახმად, ვადამდელი არჩევნების ჩასატარებლად, მინისტრთა კაბინეტის გადადგომის შემდეგ, ეროვნულმა კრებამ ორჯერ არ უნდა აირჩიოს ახალი პრემიერი.
პარლამენტის დათხოვნიდან ორმოცი დღის შემდეგ ვადამდელი არჩევნები ტარდება. ახალი პარლამენტის არჩევამდე, ძველი ჩვეულებრივ რეჟიმში აგრძელებს მოქმედებას.
არჩევის პროცედურა, უფრო ზუსტად, პრემიერის არარჩევის პროცედურა ფორმალური იყო – იმის შესახებ, რომ რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნები 20 ივნისს გაიმართებოდა, ადრევე იყო გამოცხადებული. მმართველი ბლოკი და ოპოზიციური პარტიები ვადამდელი არჩევნების ჩატარების შესახებ იმის გამო შეთანხმდნენ, რომ ქვეყანაში არსებული პოლიტიკური კრიზისი გადაელახათ.
სომხეთში პოლიტიკური კრიზისი, ყარაბაღში ომის შემდეგ, 2020 წლის შემოდგომაზე დაიწყო. სომხური მხარის დამარცხებისთანავე, ოპოზიციამ პრემიერის გადადგომა მოითხოვა. მაგრამ ნიკოლ ფაშინიანმა განაცხადა, რომ ის ქვეყნის ყველა მცხოვრების ნებით აირჩიეს და მხოლოდ ოპოზიციის მომხრეების მოთხოვნით არ წავა. ერთადერთი გამოსავალი რჩებოდა – ვადამდელი არჩევნების ჩატარება.
პირველად, პარლამენტმა პრემიერ-მინისტრობის ერთადერთი კანდიდატის, ნიკოლ ფაშინიანის არჩევაზე უარი 3 მაისს განაცხადა.
თუმცა, კანდიდატურის განხილვა, ორივე შემთხვევაში ხანგრძლივი იყო და იმ ყველაფრის განზოგადებისა და შეფასების მიზეზი გახდა, რისი გაკეთებაც მოახერხა და ვერ მოახერხა მმართველმა ბლოკმა ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ, 2018 წლის შემოდგომიდან – „ხავერდოვანი“ რევოლუციის შემდეგ.
პრემიერ-მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელი ნიკოლ ფაშინიანი დიდხანს გამოდიოდა და დეპუტატების კითხვებს პასუხობდა. ის არჩევნების ჩატარების, თავისი გუნდის წარმატებებისა და წარუმატებლობების შესახებ საუბრობდა და კვლავ პასუხობდა კითხვებს, თურქეთთან ურთიერთობების შესახებ. და თავისი მმართველობის „ყველაზე დიდ პრობლემად“ ნიკოლ ფაშინიანმა ყარაბაღის მეორე ომი დაასახელა.
- მოსაზრება: წახვიდე, რომ დაბრუნდე? რას ნიშნავს ფაშინიანის გადადგომა
- სომხეთში ცხოვრება ძვირდება: სტატისტიკის კომიტეტმა მიზეზები გამოიანგარიშა
- სომხეთის სამხრეთში, რუსული სამხედრო ბაზის ორი საყრდენი წერტილი შეიქმნა
ყარაბაღში ომის შესახებ
კითხვაზე საპასუხოდ, თუ რას შეცვლიდა, თუკი 2018 წელში დაბრუნებას მოახერხებდა, პრემიერ-მინისტრობის მოვალეობის შემსრულებელმა განაცხადა, რომ ყარაბაღის მეორე ომი მისი ხელისუფლების „ყველაზე დიდი პრობლემა“ იყო, მაგრამ უკან დაბრუნების შეუძლებლობის წერტილი, ფაშინიანის თქმით, ჯერ კიდევ მის მოსვლამდე დადგა. ის პირველად არ საუბრობს იმის შესახებ, რომ ყარაბაღის კონფლიქტის დარეგულირების შესახებ მოლაპარაკებების პროცესი ჯერ კიდევ მისი წინამორბედების დროს ჩავარდა.
გარდა ამისა, ნიკოლ ფაშინიანმა განაცხადა, რომ ყარაბაღის მეორე ომისა და მოლაპარაკებების პროცესის გარემოებები სპეციალური საპარლამენტო კომისიის მიერ უნდა იყოს გამოძიებული:
„მზად ვარ დაკითხვაზე წავიდე. ჩემი კაბინეტი და რეზიდენციაც მზად არის ჩხრეკისთვის. თუმცა, ცნობილი მოვლენების დროს, მასში უკვე განხორციელდა მცირე ჩხრეკა და რაიმე საეჭვო რომ ყოფილიყო, იპოვიდნენ“.
ფაშინიანმა 44-დღიანი ომის საგამოძიებო კომისიის ფორმირების საკითხი, „ახალი პარლამენტის ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან საკითხად“ დაასახელა.
არჩევნების ჩატარების შესახებ
ნიკოლ ფაშინიანმა ხაზი გაუსვა, რომ სომხეთის ხელისუფლება ვერ შეძლებს არჩევნების შედეგების გაყალბებას, რომც მოინდომოს. მისი თქმით, ქვეყანაში ინსტიტუციონალური ცვლილებები განხორციელდა და ახლა უკვე რეალურად ხალხი წყვეტს არჩევნებზე, ვინ უნდა იყოს ხელისუფლებაში. ამასთან, არჩევნებს ისე დააკვირდებიან, როგორც არასდროს:
„ქვეყანაში, საარჩევნო უბნების 97%-ზე, ცენტრალური საარჩევნო კომისიის ვიდეოკამერები იქნება დამონტაჟებული, რომელიც პირდაპირ ტრანსლაციას მოახდენს.
ცესკოს კამერების გარდა, ახლა უკვე ყველას აქვს კამერა ტელეფონზე. მათი დახმარებით შეიძლება არა მხოლოდ ჩაწერა, არამედ პირდაპირი ეთერის განხორციელებაც. კანდიდატების ნდობით აღჭურვილი პირები, ხელისუფლების მხრიდან იქნებიან ისინი თუ ოპოზიციისგან, უბნებზე პირდაპირი ეთერის ჩართვას მოახერხებენ. გადაჭარბებული არ იქნება იმის თქმა, რომ თითოეული საარჩევნო ბიულეტენი ტელეკამერის ობიექტივში იქნება“.
ბიუჯეტში უფრო მეტი ფული შემოდის
თავისი მმართველობის წარმატებებზე საუბრისას, ფაშინიანმა ხაზი გაუსვა, რომ ხელისუფლებამ შეამცირა საშემოსავლო გადასახადი, მაგრამ სახელმწიფო ბიუჯეტში შემოსულობების მოცულობა გაიზარდა.
მან განმარტა, რომ სომხეთში ხელისუფლების ცვლილების შემდეგ, ქვეყანაში ოფიციალურად დარეგისტრირებული სამუშაო ადგილების რაოდენობა 85 ათასით გაიზარდა, დასაქმებულებმა შრომითი უფლებები მიიღეს, სახელმწიფომ კი – დამატებითი გადასახადები ბიუჯეტში.
ფაშინიანის თქმით, დამატებითი თანხები შემოდის იმის გამოც, რომ მოხერხდა ფესვგადგმული ტრადიციის აღმოფხვრა, როდესაც კომპანიები თანამშრომლებს ერთ ხელფასს უხდიდნენ, დოკუმენტებში კი შემცირებულ თანხას უთითებდნენ, რათა გადასახადები შეემცირებინათ:
„2021 წლის მარტში, 2018 წელთან შედარებით, ქვეყანაში ლეგალური სახელფასო ფონდი 36%-ით გაიზარდა, ანუ 34 მილიარდი დრამით თვეში, საშუალო ხელფასი კი, დაახლოებით, 20%-ით გაიზარდა“.
ანკარის მიმართ ოფიციალური ერევნის პოზიციის შესახებ
სომხეთის თურქეთთან ურთიერთობის თემა და იმის შიში, რომ ფაშინიანის მთავრობა შეიძლება საზოგადოებისგან რაიმე შეთანხმებას მალავდეს ამ ქვეყნის ხელმძღვანელობასთან, კვლავ მუსირებს საზოგადოებაში. და ფაშინიანმა კვლავ უპასუხა კითხვაზე: „ვინ არიან თურქები – მეგობრები, მტრები თუ მეზობლები?“.
„რა თემაა: თურქები – ჩვენი მტრები არიან თუ არა? ეს განცხადებების გზით არ წყდება. ეს ისტორიული რეალობაა. მტრობა მართვადი უნდა იყოს და ჩვენ ამ გზით წავალთ. არ შეიძლება გამოუსწორებელი მტრობის დაშვება“, – განაცხადა ნიკოლ ფაშინიანმა.
მისი თქმით, „თურქეთი – ჩვენი მტერია, მაგრამ მეზობელიც“, „მტრები სწორედ მეზობლებს შორის“ არიან, მაგრამ ანკარასთან ურთიერთობაში მტრობის გრადუსი მართვადი უნდა იყოს.
