თარიღი გამოცხადებულია: სომხეთში რიგგარეშე არჩევნები 20 ივნისს გაიმართება
სომხეთში რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნები 20 ივნისს გაიმართება. თარიღი Facebook-ის საკუთარ გვერდზე, პრემიერ-მინისტრმა გამოაცხადა. როგორც იქვე ნიკოლ ფაშინიანმა დაწერა, ქვეყანაში პოლიტიკური ძალები მივიდნენ საერთო დასკვნამდე, რომ ეს საუკეთესო გამოსავალია გაჭიანურებული კრიზისიდან.
ამ ინფორმაციას წინ უძღოდა პოლიტიკური კონსულტაციები სომხეთის პრეზიდენტთან და ასევე, პარლამენტში წარმოდგენილი ორი ოპოზიციური პარტიის ლიდერებთან.
18 მარტს, ცოტა ხნით ადრე, სანამ პრემიერი არჩევნების თარიღს გამოაცხადებდა, ნიკოლ ფაშინიანი ფრაქცია „აყვავებული სომხეთის“ ხელმძღვანელს, გაგიკ ცარუკიანს შეხვდა. ფრაქცია „განათებული სომხეთის“ თავმჯდომარე ედმონ მარუკიანთან შეხვედრა კი 18 მარტს გაიმართა. ამის შემდეგ მან განაცხადა, რომ ხედავს ხელისუფლების ნებას, „წავიდეს არჩევნებზე“.
სომხეთში, შიდაპოლიტიკური კრიზისი მაშინვე დაიწყო, როდესაც პრემიერ-მინისტრმა ხელი მოაწერა ყარაბაღში საბრძოლო მოქმედებების შეწყვეტის შესახებ სომხეთისთვის არახელსაყრელ დოკუმენტს.
ოპოზიციამ მისი გადადგომა მოითხოვა, ნიკოლ ფაშინიანმა კი განაცხადა, რომ პოსტიდან წასვლას მხოლოდ ოპოზიციის მომხრეების მოთხოვნით არ აპირებდა. იმისათვის, რომ მთელი ქვეყნის მოსახლეობის პოზიცია გაიგონ, ის არჩევნების ჩატარების ინიციატივით გამოდის.
- არასტაბილურობა, უმუშევრობა, ყარაბაღის კონფლიქტი – სამი მთავარი პრობლემა სომხეთში
- არასტაბილურობა, უმუშევრობა, ყარაბაღის კონფლიქტი – სამი მთავარი პრობლემა სომხეთში
პრემიერის ცარუკიანთან შეხვედრის შესახებ
ქვეყანაში დიდი ხანი ელოდნენ პრემიერის შეხვედრას პარტია „აყვავებული სომხეთის“ ლიდერთან, გაგიკ ცარუკიანთან, მაგრამ მისი გადადების მიზეზებს არ აცხადებდნენ.
18 მარტს დილით, ცნობილი გახდა, რომ დღის განმავლობაში, ის ბოლოს და ბოლოს გაიმართებოდა.
სადილის შემდეგ, პრემიერ-მინისტრმა Facebook-ის საკუთარ გვერდზე დაწერა, რომ ის უკვე შეხვდა გაგიკ ცარუკიანს.
„იმ კონსულტაციის გათვალისწინებით, რომელიც პრეზიდენტთან, მმართველ ფრაქცია „ჩემს ნაბიჯსა“ და ფრაქცია „განათებული სომხეთის“ ლიდერთან, ედმონ მარუკიანთან გავმართე, გადაწყდა, რომ ქვეყანაში რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნები ამა წლის 20 ივნისს ჩატარდება“, – დაწერა ფაშინიანმა.
ოპოზიციური ფრაქცია „აყვავებული სომხეთის“ ლიდერმა კი პრემიერთან შეხვედრის შემდეგ, Facebook-ის საკუთარ გვერდზე დაწერა, რომ ხალხმა უნდა გადაწყვიტოს, ვის ანდობს ხელისუფლებას:
„რამდენიმე დღის წინ განვაცხადე, რომ ქვეყნის მძიმე სიტუაციიდან გამოსაყვანად, აუცილებელია უმოკლეს ვადებში ახალი ხელისუფლებისა და მთავრობის ჩამოყალიბება. ამისათვის ერთადერთი ლეგიტიმური გზა – რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნებია“.
რატომ არ წყდებოდა ამდენი ხნის განმავლობაში არჩევნების საკითხი
პრემიერ-მინისტრი ოპოზიციას ადრეც სთავაზობდა პოლიტიკური კრიზისიდან გამოსვლის ამ გზას. მაგრამ თავიდან მას პარლამენტში წარმოდგენილ ოპოზიციურ პოლიტიკურ პარტიებთან მემორანდუმის მიღწევა სურდა. ელოდა მათ უარს მთავრობის ამჟამინდელი მეთაურის გადადგომის შემდეგ, პრემიერ-მინისტრის პოსტზე საკუთარი კანდიდატის წარდგენაზე.
საქმე ისაა, რომ ქვეყნის კონსტიტუციის თანახმად, პარლამენტის დასათხოვნად და რიგგარეშე არჩევნების ჩასატარებლად, მოქმედი პრემიერი უნდა გადადგეს, ეროვნულმა კრებამ კი ორჯერ უნდა ჩააგდოს მთავრობის ახალი მეთაურის არჩევა.
თუკი ოპოზიცია კანდიდატს წარადგენდა და პარლამენტი ახალ პრემიერს აირჩევდა, მაშინ არჩევნები აღარ დაინიშნებოდა. თუმცა, მმართველ ძალას პარლამენტში უმრავლესობა აქვს და, ექსპერტების შეფასებით, ასეთი შიში ყოვლად უსაფუძვლო იყო.
არასაპარლამენტო ოპოზიციის პოზიცია
სომხეთის გაერთიანებული ოპოზიციური პარტიები, რომლებიც პარლამენტში არ არიან წარმოდგენილი, 2020 წლის შემოდგომიდან მოყოლებული აქტიურ ქუჩის ბრძოლას აწარმოებენ და მოქმედი პრემიერისა და მთავრობის გადადგომის პროპაგანდას ეწევიან. მათ მიაჩნიათ, რომ მოქმედი ხელისუფლების პირობებში რიგგარეშე არჩევნების ჩატარება, შედეგების ფალსიფიცირების წინაპირობა იქნება.
ამიტომ, ისინი თავდაპირველად მოქმედი ხელისუფლების ჩამოშორებას და ახალი მთავრობის ჩამოყალიბებას ითხოვენ – მათი პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატის მეთაურობით და მხოლოდ ამის შემდეგ – არჩევნების გამართვას.
თავად ოპოზიციური „სამშობლოს გადარჩენის მოძრაობის“ პრემიერ-მინისტრობის კანდიდატმა ვაზგენ მანუკიანმა განაცხადა, რომ მოქმედი ხელისუფლების პირობებში ჩატარებულმა არჩევნებმა, „შეიძლება ზიანი მიაყენოს სომხეთს“:
„არჩევნების ჩატარება ამ ქაოსის, საგარეო საფრთხის პირობებში – აბსურდია. და იმის ნაცვლად, რომ ქვეყანა ამ ვითარებიდან გამოვიყვანოთ, კიდევ უფრო გაართულებს მას. პრობლემა – სახელმწიფოს განადგურების შეჩერებაა, რაც მოქმედი ხელისუფლების წასვლას მოითხოვს“.
რას წერენ სოციალურ ქსელებში
Facebook-ის სომხური სეგმენტის მომხმარებელთა მოსაზრება გაიყო. ერთი ნაწილი მიესალმა პრემიერის გადაწყვეტილებას ზაფხულში არჩევნების ჩატარებასთან დაკავშირებით, მეორენი კი აღშფოთდნენ იმით, რომ მთავრობის მეთაური ამ დრომდე არ აცხადებს თანამდებობიდან გადადგომის შესახებ:
აი, რამდენიმე კომენტარი:
„როგორი საინტერესო რამაა ეს ცხოვრება. 2018 წელს, პირველად, ასეთი აღფრთოვანებით წავედი არჩევნებზე და ხმა თქვენ მოგეცით (საუბარია პოლიტიკურ ძალა „ჩემს ნაბიჯზე“, რომლის ლიდერიც ნიკოლ ფაშინიანია – JAMnews) ისე, რომ არც შემიხედავს სხვა კანდიდატებისთვის. ახლა, ასევე მოუთმენლად ველი ამ დღეს, რათა ჩავხედო, თუ ვინ არიან სხვა კანდიდატები, რომ თქვენ აღარ აგირჩიოთ!“.
„ის, ვინც ფაშინიანსა და მის გუნდს მისცემს ხმას, თავის ხმას ალიევსა და ერდოღანს მისცემს – უბრალოდ, მათი სახელების ბიულეტენებში მითითების გარეშე“.
„საინტერესო პოლიტიკოსები არიან ეს ოპოზიციონერები. არჩევნები ყველას მოქმედი პრემიერის გადადგომის შემდეგ სურს. რატომ? ალბათ, ნიკოლმა გააფრთხილა, რომ არ დაუშვებს ამომრჩევლების მოსყიდვას. ამ შემთხვევაში კი მათ არჩევის მინიმალური შანსი აქვთ!“.
„ოპოზიციური „სამშობლოს გადარჩენის მოძრაობის“ კანდიდატი, ვაზგენ მანუკიანი უკვე იყო პრემიერის პოსტზე და დაამტკიცა, რომ „დიდი ვერაფერია“.
ეს ის ადამიანია, რომელმაც ქვეყნის მთელი ქონების გაყიდვის უფლება გასცა – ქარხნებისა და ფაბრიკების, რომლებიც საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ დარჩა. სამართლიანობისთვის უნდა აღინიშნოს, რომ მას დამსახურებებიც აქვს სახელმწიფოს წინაშე. მაგრამ ის, რაც მან და მისმა გუნდმა ამის შემდეგ დაატრიალეს, ხაზს უსვამს ყველაფერ დადებითს, რაც მასზე ვიცოდით“.
„ეს არასწორი ნაბიჯია, უზარმაზარი რაოდენობის ფულს დახარჯავთ ტყუილად. თქვენ ლეგიტიმური პრემიერ-მინისტრი ხართ და წერტილი! ე.წ. ოპოზიცია კი, უკვე დიდი ხანია, უნდა ჩაესვათ!“.
„ფაშინიანს გადადგომის შესახებ უნდა გაეკეთებინა განცხადება და არა არჩევნები დაენიშნა. როგორ შეიძლება დავიჯეროთ, რომ ის უარს იტყვის პრემიერის სავარძელზე?“.