"კლანი უნდა დასრულდეს" - იუსტიციის საბჭომ უვადო მოსამართლეები აქციის ფონზე აირჩია

დღეს, 26 მაისს, მოსამართლეთა კონფერენციამ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს 4 მოსამართლე წევრი აირჩია. კონფერენცია აქციის და ხმაურის ფონზე მიმდინარეობდა.

მოძრაობა “სირცხვილიას” პროტესტს არასამთავრობო სექტორი, სამოქალაქო აქტივისტები და ოპოზიციის წარმომადგენლებიც შეუერთდნენ. მათი თქმით, დღევანდელი კონფერენცია კიდევ ერთხელ მიუთითებს იმაზე, რომ ქართული ოცნება შარლ მიშელის დოკუმენტის შესრულებას თავს არიდებს. 

მიშელის დოკუმენტით – რომელსაც ხელისუფლებამ და ოპოზიციური პარტიების ნაწილმა ხელი მოაწერა – ნათქვამია, რომ საარჩევნო რეფორმის გატარებამდე, რომელიც უნდა დაეფუძნოს ვენეციის კომისიის 2019 წლის 24 ივნისის დასკვნას, პარლამენტმა თავი უნდა შეიკავოს უზენაეს სასამართლოში მოსამართლეების მოქმედი წესით დანიშვნისგან.

“ეს კონფერენცია და ის ფაქტი, რომ დღეს საქართველოს მოსამართლეებს უწევთ იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს 4 მოსამართლე წევრის არჩევა, კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს იმ გარემოებას, რომ ჩვენი მართლმსაჯულება არ არის დამოუკიდებელი, არ არის გამჭვირვალე და არ არის სამართლიანი”, – ამბობს სამოქალაქო აქტივისტი ნოდარ რუხაძე.

___________________________________

● რა წერია შარლ მიშელის ახალ გეგმაში – ხუთივე პუნქტი მოკლედ
●ევროპარლამენტმა შესაძლოა საქართველოს ფინანსური დახმარება შეუჩეროს
●კარტოგრაფების საქმე, გიორგი რურუა და სასამართლო კლანი – საქართველო სახდეპის ანგარიშში

_____________________________________

წინაისტორია

დღევანდელ კონფერენციას წინ უძღოდა სხვადასხვა არასამთავრობო ორგანიზაციების, დიპლომატების და იუსტიციის საბჭოს ყოფილი არამოსამართლე წევრის, ნაზი ჯანეზაშვილის კრიტიკა, რომელმაც საბჭოში 4 მოსამართლე წევრის დანიშვნის პროცესი “კლანის მიერ თადარიგის დაჭერად” შეაფასა და განაცხადა, რომ უახლოესი რამდენიმე წლის განმავლობაში სასამართლოში ე.წ. კლანის გავლენები გაძლიერდება. არამოსამართლე წევრის აზრით, თუკი პროცესი არ შეჩერდება, კლანს ექნება სრული ძალაუფლება იმისათვის, რომ მოსამართლეები დაბრკოლებების გარეშე დანიშნოს.

იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მოსამართლე წევრების არჩევის შეჩერება მოითხოვეს არასამთავრობო ორგანიზაციებმაც. მათ ერთობლივი განცხადებით მიმართეს უმაღლეს საბჭოს. განცხადებაში წერია, რომ საქართველოს პარლამენტს ჯერ კიდევ არ დაუწყია მუშაობა საბჭოს დაკომპლექტების წესის ცვლილებაზე და სწორედ აქედან გამომდინარე, რიგგარეშე კონფერენციის ჩატარება და მოქმედი კანონმდებლობის შესაბამისად საბჭოს მოსამართლე წევრების არჩევა ეწინააღმდეგება 19 აპრილის, შარლ მიშელის შეთანხმების სულისკვეთებას და სპობს შესაძლებლობას საბჭოს მოსამართლე წევრები შერჩეულნი იყვნენ სამართლიანი პროცესის შედეგად, ხოლო შერჩეულ კანდიდატებს ჰქონდეთ მაღალი საზოგადოებრივი და პროფესიული ნდობა და ლეგიტიმაცია.

ღია წერილით მიმართეს საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარეს დიპლომატებმაც, სადაც მმართველ გუნდს კიდევ ერთხელ შეახსენეს აღებულ ვალდებულებები და ხაზი გაუსვეს იმას, რომ მიშელის შეთანხმების შესრულებაზე იქნება დამოკიდებული საქართველოსთვის ფინანსურ დახმარება. თუმცა პარლამენტის თავმჯდომარემ, კახა კუჭავამ მათ ასევე წერილით უპასუხა და განაცხადა, რომ დანიშვნებს ვერ შეაჩერებდა.

სპეციალური მიმართვით გამოვიდა საქართველოში აშშ-ის ელჩი კელი დეგნანი. ელჩმა იუსტიციის უმაღლეს საბჭოს მოუწოდა მოსამართლეთა შერჩევა ივლისამდე გადადოს.

“ეს დანიშვნები უნდა გაგრძელდეს ახალი, გაძლიერებული სისტემის მიხედვით, რაც ინკლუზიური დებატების შედეგად მიიღწევა. ამიტომ მოვუწოდებთ საბჭოს გადადოს მოსამართლეთა დაგეგმილი კონფერენცია ივლისამდე”, – განაცხადა დეგნანმა.

გამოხმაურება

მოსამართლეთა დანიშვნას სოციალურ ქსელში გამოეხმაურა მოძრაობა “დროას” დამფუძნებელი ელენე ხოშტარია:

“დღეს დანიშნულები: ბადრი შონია – 2012 წლის შემდეგ ბადრი შონიას (მცხეთის რაიონული სასამართლოს იმდროინდელი მოსამართლე) ხელისუფლება სამსახურებრივი უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებას ედავებოდა. საქმე ისე დაიხურა, რომ მისი დეტალები არ გასაჯაროებულა. სამოქალაქო სექტორში არსებობს ეჭვი, რომ ქართულმა ოცნებამ შონია ამ გზით დაიმორჩილა. თბილისის საქალაქო სასამართლოს მოსამართლეობის დროს ბადრი შონიამ ,“ბასიანზე” სამი ადამიანის, მათ შორის, ერთი პოლიციელის დაჭრაში ბრალდებული გირაოს საფუძველზე გაათავისუფლა. ბადრი შონია იყო ჯგუფ „ბირჟა მაფიის” მოსამართლე, რომელმაც ჯგუფის წევრებს წევრებს აღკვეთის ღონისძიების სახით პატიმრობა შეუფარდა.

თემურ გოგოხია – ნიკა მელიას მოსამართლე 2019 წლის 20 ივნისის საქმეზე (შეუფარდა გირაო). გოგოხია არ მალავდა პოლიტიკურ შეხედულებებს – 2016 წლის 26 ნოემბრის პოსტით მოსამართლე თემურ გოგოხია პოლიტიკურ წარმატებას ულოცავს ვანო ზარდიაშვილს. თემურ გოგოხია იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მოსამართლე წევრის რევაზ ნადარაიას (2017-2020) ქვისლია. ნადარაია ამჟამად საპროკურორო საბჭოს წევრია.

გოჩა აბუსერიძე – სასამართლო სისტემის შესახებ სახელმწიფო დეპარტამენტის კრიტიკულ ანგარიშს აბუსერიძემ უპასუხა: “აღქმა არის უფრო ცუდი, ვიდრე რეალური სიტუაცია და ალბათ, ამან გამოიწვია სწორედ ამერიკის შეერთებული შტატების შესაბამისი უწყების ანგარიშში ამგვარი შეფასება”.

ლევან მიქაბერიძე – მე როგორც სისტემის შემადგენელ ნაწილს, არ მაქვს იმის აღქმა, რომ სასამართლოში არის კლანური, ჯგუფური მმართველობა. 2017 წლის 26 ივლისს თბილისის საქალაქო სასამართლოს სამოქალაქო საქმეთა კოლეგიამ, ლევან მიქაბერიძის თავმჯდომარეობით, მიიღო გადაწყვეტილება სს ,,თბილავიამშენის“ წილებისა და სააქციო საზოგადოება ,,თბილავიამშენის“ აქციების სახელმწიფოსთვის ჩუქების საქმეზე. მეწილეები 2010 წელს სახელმწიფოს მხრიდან ზეწოლასა და წილების იძულებით დათმობაზე საუბრობდნენ, თუმცა მათი სარჩელი მიქაბერიძემ არ დააკმაყოფილა. საქართველოს უზენაესმა სასამართლოს დიდმა პალატამ, 2017 წლის 2 მარტის გადაწყვეტილებით დაასკვნა, რომ მოსარჩელის მიმართ იძულება, სულ მცირე, 2012 წლის არჩევნებამდე მაინც გრძელდებოდა. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების მსგავსად, მოცემულ საქმეშიც იკვეთებოდა პოლიტიკური ნიშნები, რაც სასამართლოს შეფასებულ გადაწყვეტილებაში არ გაუთვალისწინებია. მიქაბერიძე თბილისის საავიაციო ქარხნის საქმის მოსამართლე იყო. თბილისის საავიაციო ქარხნის საქმის მასალები, ათეულობით ტომისგან შემდგარი და 40-საათიანი აუდიო ჩანაწერის განხილვა ორ სხდომაში მოასწრო და გადაწყვეტილებაც მიიღო.”

დანიშვნებზე კომენტარი გააკეთა ე.წ. კლანის ერთ-ერთმა ყველაზე გავლენიანმა, იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მოსამართლე წევრმა ლევან მურუსიძემ. მურუსიძის მტკიცებით, არასამთავრობო ორგანიზაციები დონორებისგან მიღებულ ფინანსებს “მოსამართლეების ბულინგისთვის” იყენებენ. მისი თქმით, ასე დამოუკიდებელი სასამართლო სისტემა ვერ გაკეთდება. 

“როდესაც არასამთავრობო ორგანიზაციები იღებენ დონორების ფულს და ამ ფულს იყენებენ იმაში, რომ დააბულინგონ მოსამართლეები, მათ მიმართ განახორციელონ მორალური ზეწოლა, როდესაც ტელევიზიებშიც 27/7-ზე მიმდინარეობს მოსამართლეების ლანძღვა გინება, ამით ვერ გაკეთდება დამოუკიდებელი სასამართლო სისტემა. სასამართლოს სჭირდება ხელშეწყობა და არა ბულინგი”, – აღნიშნა ლევან მურუსიძემ. 

________________________________

● უვადოდ დასანიშნი მოსამართლეების საქმე და განხეთქილება უმრავლესობაში
● “კარტოგრაფების საქმე” სტრასბურგში გაიგზავნა