კარტოგრაფების საქმე, გიორგი რურუა და სასამართლო კლანი - საქართველო სახდეპის ანგარიშში

30 მარტს აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტმა მსოფლიოში ადამიანის უფლებების მდგომარეობის შესახებ ყოველწლიური ანგარიში გამოაქვეყნა, რომელშიც განხილულია საქართველოში არსებული პრობლემები და ის ძირითადი დარღვევები, რომლებიც ქვეყანაში გამოვლინდა.

ანგარიშში მიმოხილულია სასამართლოს დამოუკიდებლობის პრობლემები, ცხრაჯერ არის ნახსენები “სასამართლო კლანი”, ხაზგასმულია პოლიტიკურად მოტივირებული საქმეები – გიორგი რურუას, ნიკა გვარამიას, მამუკა ხაზარაძისა და ბადრი ჯაფარიძის, ვახტანგ წერეთლისა და 20 ივნისის საპროტესტო აქციებზე დაკავებულების საქმეები.

ანგარიშში ასევე საუბარია პირადი ცხოვრების ხელყოფაზე, მშვიდობიანი შეკრებისა და მანიფესტაციების მიმართ შეზღუდულ პატივისცემაზე და დანაშაულებზე, რომლებიც მოიცავენ ძალადობას ან მუქარას ლესბოსელ, გეი, ბისექსუალ, ტრანსგენდერ და ინტერსექს ადამიანების მიმართ.

______________________________

● საქართველო Human Rights Watch-ის 2020 წლის ანგარიშში
● ოლიგარქიული გავლენები და პოლიტიზირებული სასამართლო – საქართველო Freedom House-ის ანგარიშში

____________________________

პოლიტიკურად მოტივირებული საქმეები

ანგარიშში განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა “მთავარი არხის” ერთ-ერთი დამფუძნებლის, გიორგი რურუას საქმეს. ანგარიშის ავტორების თქმით, 8 მარტის შეთანხმებით, მთავრობას პოლიტიკურ მართლმსაჯულებაზე უნდა ემოქმედა, თუმცა ირაკლი ოქრუაშვილისა და გიგი უგულავას გათავისუფლების მიუხედავად, ციხეში დატოვა გიორგი რურუა.

ანგარიშში მოყვანილია არასამთავრობო ორგანიზაციების დაკვირვებები და დასკვნები რურუას საქმის შესახებ, სადაც ისინი წერენ, რომ საქართველოში პოლიტიკური ნიშნით დევნა მედიააქტორებზე გავლენის მოხდენის ინსტრუმენტად იქცა. 

“4 აგვისტოს 9 არასამთავრობო ორგანიზაციამ გამოხატა შეშფოთება რურუას წინააღმდეგ პოლიტიკურად მოტივირებული საქმის წარმოების გამო და განაცხადა, რომ “პოლიტიკური მოტივით გასამართლება ბოლო ხანებში იქცა იარაღად პოლიტიკურ ოპონენტებსა და კრიტიკულ მედიაგამოცემებზე გავლენის მოსახდენად”, – წერია ანგარიშში. 

სახელმწიფო დეპარტამენტი საკუთარ ანგარიშში ყურადღებას ამახვილებს სხვა მედიააქტორების – ნიკა გვარამიას და ვახტანგ წერეთლის საქმეებზეც, ასევე, მათთან დაკავშირებული ქართველი პოლიტიკოსების – მამუკა ხაზარაძისა და ბადრი ჯაფარიძის საქმეებზე.

სახდეპის ანგარიშში ასევე ხაზგასმულია 20 ივნისის საპროტესტო აქციებზე დაკავებულების საქმეები:

“2019 წელს მთავრობის მხრიდან ჟურნალისტებისა და პროტესტანტების მიმართ ანგარიშვალდებულების ნაკლებობა და მათ წინააღმდეგ გამოყენებული არაპროპორციული საპოლიციო ძალები.”

კიდევ ერთი პრობლემური საქმე, რომელზეც ანგარიშის ავტორები საუბრობენ, ჟურნალისტ აფგან მუხტარლის თბილისიდან გატაცებაა.

სახელმწიფო დეპარტამენტის ყოველწლიურ ანგარიშში დაუსაბუთებელი დაპატიმრებების შესახებაც ვკითხულობთ, რომლის მაგალითად ე.წ კარტოგრაფების საქმეა მოყვანილი. 

მათი თქმით, საქმეს ადგილობრივი არასამთავრობო და პოლიტიკური ორგანიზაციები პოლიტიკური მართლმსაჯულების მაგალითად მიიჩნევენ.

“მმართველი პარტიის წამყვანი წარმომადგენლების მხრიდან საქმის არჩევნებთან დაკავშირებამ ეს ეჭვები კიდევ უფრო გააღრმავა. 30 ნოემბერს თბილისის საქალაქო სასამართლომ ძალაში დატოვა წინასწარი პატიმრობის შესახებ გადაწყვეტილება, რაზეც დაცვის მხარემ განაცხადა, რომ გაასაჩივრებდა. საქმე აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის მთიანი ყარაბაღის რეგიონში მიმდინარე ცხელი კონფლიქტის დროს გამოჩნდა, რამაც ისედაც არასტაბილურობისკენ მიმავალ სასაზღვრო რეგიონში დაძაბულობა კიდევ უფრო გაზარდა”, – წერია სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიშში.

სასამართლო კლანი და პოლიტიკური მართლმსაჯულება

ანგარიშში საუბარია მოსამართლეთა ე.წ. კლანის არსებობაზე, რომელიც, მათი თქმით, ახშობს კრიტიკულ მოსაზრებებს სასამართლო სისტემაში და ხელს უშლის სასამართლოს დამოუკიდებლობას.

ანგარიშში ასევე მოყვანილია “საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველოს” 23 ოქტომბერს გამოქვეყნებული რეპორტი, რომლის მიხედვითაც, საქართველოს სასამართლოს სწორედ მსგავსი მოსამართლეებისგან შემდგარი კლანი მართავს.

სახდეპი პოლიტიკური მართლმსაჯულების კონტექსტში განიხილავს 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნებსაც.

ავტორები ხაზს უსვამენ იმ ფაქტს, რომ საარჩევნო დავების განმხილველ ადმინისტრაციულ კოლეგიებში გადაყვანილ მოსამართლეთა უმეტესობა დაკავშირებული იყო “კლანის” წარმომადგენლებთან და თითქმის ყველა მათგანი ასოცირდებოდა გახმაურებულ საქმეებთან.

საპარლამენტო არჩევნები

საპარლამენტო არჩევნების შეფასების დროს, სახელმწიფო დეპარტამენტი ძირითადად ეუთო/ოდირის ანგარიშს ეყრდნობა და აღნიშნავს, რომ „გავრცელებულმა ბრალდებებმა ამომრჩევლებზე ზეწოლისა და მმართველ პარტიასა და სახელმწიფოს შორის ხაზის წაშლის შესახებ” პროცესის მიმართ ნდობა მნიშვნელოვნად შეამცირა.

„მმართველი პარტიის მიერ ადმინისტრაციული რესურსის ბოროტად გამოყენება, ამომრჩევლის დაშინება, ხმის მოსყიდვა, ხმის მიცემის ფარულობის დარღვევა, ჟურნალისტებისა და ადგილობრივი დამკვირვებლებისთვის ხელის შეშლა და ხმების არაზუსტი და შეცვლილი დათვლა უბნებისა და საოლქო დონეზე“, – წერია ანგარიშში.

ანგარიშის ავტორები ასევე ვრცლად საუბრობენ საარჩევნო კამპანიის დროს და კონკრეტულად არჩევნების დღეს, პოლიტიკურ ოპონენტებზე განხორციელებულ თავდასხმებზე.

მედიის თავისუფლება

სახელმწიფო დეპარტამენტი აღნიშნავს, რომ მედიაორგანიზაციების ან მათი მფლობელების მიმართ მიმდინარე არაერთი სისხლისსამართლებრივი საქმე პოლიტიკურად არის მოტივირებული. ამ ვარაუდის ერთ-ერთ წყაროდ მათ მოჰყავთ საქართველოს სახალხო დამცველის და რამდენიმე არასამთავრობო ორგანიზაციის ანგარიში.

ანგარიშში ასევე საუბარია საარჩევნო კამპანიის დროსა და უშუალოდ არჩევნების დღეს ჟურნალისტებზე განხორციელებულ ფიზიკურ ძალადობაზეც.

უკანონო მიყურადება

სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიშში საუბარია პოლიტიკური ოპოზიციის მიყურადების შესახებაც და ამის ერთ-ერთ მაგალითად ეკა ბესელიას პირადი ცხოვრების ჩანაწერების გავრცელების საქმეა მოყვანილი:

„ღრმად შემაშფოთებელია, რომ ზოგიერთმა ადამიანმა გამოიყენა უკანონო ჩანაწერები სასამართლო სისტემაში მნიშვნელოვანი ძალაუფლების მქონე მოსამართლეთა კლანის ინტერესების დასაცავად.“

_________________________________

● პოლიტიკური კრიზისი საქართველოში. იქნება თუ არა ვადამდელი არჩევნები?
● აშშ-ს სენატმა საქართველოს პოლიტიკურ კრიზისზე იმსჯელა და სავარაუდოდ, მალე რეზოლუციას მიიღებს
● ოპოზიცია მუშაობის საგანგებო რეჟიმზე გადადის. შემაჯამებელი აქცია 15 მაისს გაიმართება