ცხინვალი "მშობლიურ" რუსეთთან შეერთებას გეგმავს. რას ამბობს თბილისი?
თბილისის რეაქცია ბიბილოვის განცხადებაზე
30 მარტს საღამოს სამხრეთ ოსეთის დე ფაქტო პრეზიდენტმა ანატოლი ბიბილოვმა განაცხადა, რომ რესპუბლიკა რუსეთთან შეერთებისთვის კანონიერ პროცედურებს იწყებს და როგორც იქნა დაუბრუნდება ისტორიულ სამშობლოს.
გუშინვე განისაზღვრა გეგმა, როგორ უნდა მოხდეს ეს: პირველი ნაბიჯი რეფერენდუმია, რომელიც 10 აპრილს დაგეგმილი საპრეზიდენტო არჩევნებიდან მალევე უნდა ჩატარდეს.
რუსეთთან შეერთების მოთხოვნა ცხინვალიდან პირველად არ ისმის. ბიბილოვს მსგავსი განცხადება აქამდეც ხშირად გაუკეთებია. თუმცა, მთავარი ამ შემთხვევაში არის კონტექსტი, თუ როდის გაკეთდა ეს განცხადება და ასევე მოსკოვის რეაქცია. თუკი აქამდე სამხრეთ ოსეთის მიერთების იდეას კრემლი თავშეკავებით ხვდებოდა, დღეს ამ წინადადებას მოსკოვი მოწონებით შეხვდა. კრემლში თქვეს, რომ ისინი ინიციატივას მიესალმებიან, „საქართველოს აღშფოთებას კი ცხინვალმა ყურადღება არ უნდა მიაქციოს“.
30 მარტს საღამოს, მას შემდეგ რაც რეფერენდუმის გამართვის შესახებ გახდა ცნობილი, დე ფაქტო სამხრეთ ოსეთში სახალხო ზეიმი გაიმართა. ცხინვალის ქუჩებში ახალგაზრდებმა ავტომსვლელობაც მოაწყვეს და რუსეთის დროშებს აფრიალებდნენ.
რა დგას ბიბილოვის ამ განცხადების უკან? როგორი იყო თბილისის რეაქცია ბიბილოვის განცხადებაზე და მოვლენების როგორ განვითარებას ელიან ექსპერტები?
ანატოლი ბიბილოვის განცხადება
სამხრეთ ოსეთის დე ფაქტო პრეზიდენტმა, ანატოლი ბიბილოვმა, განცხადება გუშინ, 30 მარტს, საღამოს გაავრცელა.
„2014 წელს, როდესაც ყირიმი თავის მშობლიურ სახლში, რუსეთში დაბრუნდა, ჩვენც გვქონდა შესაძლებლობა ჩვენი მრავალსაუკუნოვანი ოცნება აგვეხდინა. მაგრამ შემდეგ ეს შესაძლებლობა ხელიდან გავუშვით. ამ შეცდომას ვერ გავიმეორებთ“, – განაცხადა ბიბილოვმა.
- პრეზიდენტი და მეფე დემოკრატიის პირობებში
- როგორ იყენებს რუსეთი ცხინვალს უკრაინაში თვითგამოცხადებული რესპუბლიკების მხარდასაჭერად
- ფილმი ოს მხატვარ ქალზე, რომელიც კონფლიქტის ზონაში, ქართულ სოფელში ცხოვრობს
10 აპრილს, დე ფაქტო ცხინვალში, საპრეზიდენტო არჩევნებია დაგეგმილი. ბიბილოვს ასეთი განცხადებები ადრეც ხშირად გაუკეთებია, თუმცა, განსხვავება ისაა, რომ ამჯერად მოსკოვში ამ განცხადებებს ელვის სისწრაფით მოჰყვა კომენტარები.
„რუსეთის მცხოვრებლები მხარს დაუჭერენ სამხრეთ ოსეთის გადაწყვეტილებას შეუერთდეს რუსეთის ფედერაციას. ჩვენთვის ეს ძალიან მნიშვნელოვანი მომენტია, რადგან 2008 წელს რუსეთმა ღიად დაიწყო წინააღმდეგობის გაწევა ერთიანი დასავლეთის ზეწოლისთვის. რა თქმა უნდა, ეს ისტორიული მოვლენაა“, – განაცხადა სახელმწიფო სათათბიროს დსთ-ს “დამოუკიდებელ სახელმწიფოთა თანამეგობრობის” კომიტეტის თავმჯდომარის მოადგილემ არტემ ტუროვმა.
თბილისის რეაქცია ბიბილოვის განცხადებაზე
ანატოლი ბიბილოვის განცხადების პასუხად, საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროში განაცხადეს, რომ „საქართველო პროვოკაციებს არ აჰყვება“.
“ოკუპაციის პირობებში არანაირ რეფერენდუმს იურიდიული ძალა არ ექნება. მით უფრო, რომ ასობით ათასი ჩვენი მოქალაქე არის განდევნილი საკუთარი სახლებიდან და ეთნიკური წმენდის შედეგად, არ ეძლევათ საკუთარ სახლებში დაბრუნების უფლება. აქაც გვაქვს საერთაშორისო თანამეგობრობისა და ჩვენი მეგობრების ძალიან ძლიერი მხარდაჭერა…
ჩვენ ამ ვალდებულების ერთგული ვართ და ვამბობთ, რომ არ გამოვიყენებთ ძალას ტერიტორიული მთლიანობის აღსადგენად. ეს არის ჩვენი იურიდიული ვალდებულება, რომელსაც საერთაშორისო თანამეგობრობა ძალიან მკაფიოდ უჭერს მხარს“, – განაცხადა საგარეო საქმეთა მინისტრმა დავით ზალკალიანმა.
ბიბილოვის განცხადებას პროვოკაციას უწოდებენ მმართველ პარტია „ქართულ ოცნებაშიც“. საპარლამენტო უმრავლესობის წევრი ბექა დავითულიანი ამბობს, რომ ბიბილოვის განცხადებაზე რუსეთის რეაქცია მესიჯი იქნება საქართველოსთვის.
„ჩვენ უნდა დაველოდოთ რა რეაქცია ექნება რუსეთს ამაზე. ეს ისედაც არის მესიჯი და რუსეთის პოზიცია იქნება დამატებით მესიჯი საქართველოს მიმართ. უნდა ვიმოქმედოთ ეროვნული ინტერესებიდან გამომდინარე ყველა ჩვენს ხელთ არსებული რესურსით. ამავდროულად, გავითვალისწინოთ უსაფრთხოების მაღალი რისკები და ვიმოქმედოთ მაქსიმალურად ფრთხილად, რომ ქვეყანა ამ მძიმე ვითარებიდან, რაც რეგიონშია შექმნილი, გამოვიყვანოთ მოგებული და არა კიდევ უფრო დაზიანებული“, – განაცხადა დავითულიანმა ჟურნალისტებთან.
საქართველოს პატიმარი პრეზიენტი მიხეილ სააკაშვილი ამბობს, რომ მთელი ეს ბორდერიზაცია, რასაც საქართველოს ხელისუფლება არ იმჩნევდა, ცხინვალის ანექსიის საკითხის მომზადებას ემსახურებოდა:
“ამათ ეგონათ, რომ თუ ჩაწვებოდნენ, რუსეთი ამას არ გააკეთებდა. ბიბილოვმა ერთი გამოსვლით მრავალწლიანი პროპაგანდა წყალში ჩაუყარა. შესაბამისად, დავრჩით პრაქტიკულად მოკავშირეების გარეშე, გამარგინალებული ამ დიდი საფრთხის წინაშე. იქნებ ახლა მაინც მოეგონ გონს და გადადგან ნაბიჯები ერთიანობისა და საერთაშორისო თანამეგობრობასთან ერთად მუშაობისკენ“,- წერს სააკაშვილი ფეისბუკის გვერდზე.
ოპოზიციური პარტიის, “ევროპული საქართველოს” ლიდერი გიგა ბოკერია ამბობს, რომ ბიბილოვის განცხადება პროვოკაციაზე მეტია. მისი თქმით, მტერი ბოლომდე აფორმებს ანექსიას:
“მე ამ ნაბიჯს კი არ ვაბრალებ ჩვენ ხელისუფლებას, მე ხელისუფლებას ვაბრალებ იმას, რომ მთელი ეს წლები არ იმოქმედა ან იმოქმედა ჩვენი ეროვნული ინტერესების საწინააღმდეგოდ. ერთადერთ რამეზე ფიქრობს, როგორ გამოიყენოს პუტინის საფრთხე და ნორმალური ადამიანების, ჩვენი ჩათვლით, ომის შიში მავნებლური მეთოდებით საკუთარი ძალაუფლების შესანარჩუნებლად“.
რა შეიძლება მოხდეს? – ექსპერტის მოსაზრება
კონფლიქტოლოგი პაატა ზაქარეიშვილი ამბობს, რომ მსგავსი რეფერენდუმი საქართველოში ორჯერ არის ჩატარებული შევარდნაძისა და სააკაშვილის ხელისუფლების პირობებში. მაგრამ, მაშინ რუსეთი ამბობდა, რომ ამ საკითხების წამოწევით არ არის დაინტერესებული. ახლა, კი განსხვავებული კონტექსტია:
“ეს სულ დამოკლეს მახვილივით ეკიდა საქართველოს თავზე – სულ იგრძნობოდა, რომ რუსეთი მას გამოიყენებდა მაშინ, როცა დასჭირდებოდა. მე მგონი, ახლა დადგა ეს დრო. შემთხვევით არ წამოიწყო ბიბილოვმა ეს თემა, როდესაც ასეთი სიტუაციაა უკრაინაში“.
- ცხინვალის რეგიონიდან სამხედროები უკრაინაში მიჰყავთ “ნაცისტების გასანადგურებლად”
- ჰააგის ტრიბუნალმა აგვისტოს ომის საქმეზე დაკავების ორდერები გამოსცა
ზაქარეიშვილი ორ ვერსიას განიხილავს, მისი აზრით, ეს არის ან მორიგი სპექტაკლი, საქართველოს სახელმწიფოს დასაშინებლად და “ქართული ოცნების” გასაძლიერებლად, ან რუსეთი რეალურად აპირებს ამის გაკეთებას.
“თუ სპექტაკლია, შემდეგი რამ ხდება: ეს არის გარიგება ცხინვალს, თბილისსა და მოსკოვს შორის, – ცხინვალი იტყვის, რომ გვინდა მიერთება, მოსკოვი იტყვის, რომ ჩაატარეთ რეფერენდუმი, უნდა ვნახოთ, მოვიფიქრო. ჩატარდება რეფერენდუმი, მიიღებენ გადაწყვეტილებას როგორიც აწყობს რუსეთს და შემდეგ მოსკოვი იტყვის, რომ ახლა ამის დრო არ არის, მოიცადეთ.
და ამას, როგორც წარმატებას, ჩაითვლის „ქართული ოცნება“. იტყვის, რომ ხომ ხედავთ მე გადავარჩინე სიტუაცია, ჩემმა ფრთხილმა პოლიტიკამ მოიტანა შედეგი, ამით გაძლიერდება „ქართული ოცნება“.
ზაქარეიშვილს მეორე ვარიანტი უფრო საშიშად მიაჩნია, – თუ რუსეთი ფიქრობს, რომ მსოფლიო ისეც მის წინააღმდეგაა და ასაღები უნდა აიღოს:
“მაშინ, მართლა ჩაატარებინებს რეფერენდუმს და ამის საფუძველზე მოახდენს ანექსიას. ანუ, დანიშნავს უკვე რეგიონის ხელმძღვანელს და არა პრეზიდენტს“.
იგი ფიქრობს, რომ რუსეთისთვის ეს იმპერიალისტური განზრახვა უფრო ლოგიკურია, იმიტომ რომ ის სჯის ახლა დასავლეთს:
“რუსეთი მიდის ანექსიაზე. არაფრად არ ადარდებს მათ „ქართული ოცნების“ ფრთხილი პოლიტიკა და საქართველოს სახელმწიფოებრიობა მომავალში. ამიტომ ჯობია ხელიდან ააცალოს ის, რისი აცლაც შეუძლია.
შემდეგი ეტაპი იქნება აფხაზეთი. აფხაზეთი წინააღმდეგია ანექსიის, ამიტომ იქ სხვანაირად დაამუშავებს. ჩვენგან განსხვავებით, თბილისისგან განსხვავებით, რუსეთმა კარგად იცის განსხვავება აფხაზეთსა და სამხრეთ ოსეთს შორის , მან უკრაინისა და საქართველოს შორისაც იცის განსხვავება და იცის სად როგორი ომი უნდა აწარმოოს“.
ზაქარეიშვილი ამბობს, რომ ეს ბიბილოვის ინიციატივა არ არის, ეს მოსკოვიდან წამოსული ინსტრუქციაა, ამიტომ, „ქართული ოცნება“ დღეს შემდეგნაირად უნდა იქცეოდეს:
“ის უნდა ამბობდეს ხმამაღლა, რომ უცნაურია, რომ ჩვენი მცდელობები რუსეთთან გვქონდეს კარგი ურთიერთობები, ასეთ შედეგზე გადის. ეს ჩვენ არ გვიტოვებს სხვა გზას, გარდა იმისა, რომ ვიყოთ უფრო პრინციპულები, უფრო აქტიურები და ჩავერთოთ საერთო დასავლურ ღონისძიებაში.
ბიბილოვმა საქართველოს მიეცა შანსი, გადახედოს თავის პოლიტიკას და რუსეთს უთხრას, რას გავს ეს?! ამდენ ხანს ყველაფერს ვაკეთებდით, ვუმკლავდებით ამ საშინელ ოპოზიციას, სამოქალაქო სექტორის შემოტევას და დასავლეთიდან კრიტიკას, რათა ერთად გადავარჩინოთ საქართველოს ტერიტრიული მთლიანობა და საქართველოში მშვიდობა და ეს თქვენი სატელიტი ბიბილოვი რეებს კადრულობს?
საქართველომ უნდა ჩამოაყალიბოს თავისი პოლიტიკა რუსეთის მიმართ. მან ცალსახად და მკაფიოდ უნდა უარყოს რუსეთის მიმართ ნებისმიერი კეთილგანწყობა და პირდაპირ ჩაერთოს ევროპულ, ამერიკულ და დასავლურ პოლიტიკაში რუსეთის წინააღმდეგ, იმიტომ რომ რუსეთმა ეს შანსი მისცა ახლა“.
კითხვაზე, უკრაინის ომთან დაკავშირებული პოზიციების გამო, უნდა ჰქონდეს თუ არა საქართველოს ახლა დასავლეთის იმედი, ზაქარეიშვილი გვპასუხობს:
“ჩვენ რომ მარტო დავრჩეთ, ეს იქნება სავსებით სამართლიანი და დამსახურებული, მაგრამ, დასავლეთი ამას არ გააკეთებს. დასავლეთისთვის ღირებულებებია მთავარი და მან იცის, რომ საქართველო არ უნდა მიატოვოს. დასავლეთი უფრო პრინციპული იქნება, ვიდრე საქართველო. მაგრამ, ხალხმაც უნდა გააპროტესტოს “ოცნების’ პრორუსული პოლიტიკა, რეაგირება უნდა მოჰყვეს ბიბილოვის განცხადებებს, დასავლეთმა ეს განწყობა უნდა დაინახოს”.
თბილისის რეაქცია ბიბილოვის განცხადებაზე
