დროშები, ლოზუნგები და ხილი: რა ხდება უცხოეთში სომხურ-აზერბაიჯანული კონფლიქტების მიზეზი

სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის, საზღვარზე მომხდარი საბრძოლო შეტაკებების შემდეგ, რომელმაც გასულ კვირას მოულოდნელად იფეთქა, კონფლიქტების სერია დაიწყო სხვადასხვა ქვეყანაში მცხოვრებ სომხებსა და აზერბაიჯანელებს შორის

„გარგარის ომი“ მოსკოვში

ასე მოიხსენიებენ რუსეთში, სომხებსა და აზერბაიჯანელებს შორის კონფლიქტს, რომელიც გასული კვირის ბოლოს, მოსკოვის, „ფუდ სიტის“ ბაზარში დაიწყო. ეს ბაზარი აზერბაიჯანული წარმოშობის ბიზნესმენებს, გოდ ნისანოვსა და ზარახ ილიევს ეკუთვნის.

პარასკევს, ბაზრის ხელმძღვანელობამ სომეხ ტრაილერის მძღოლებს კომპლექსის ტერიტორიაზე შესვლა აუკრძალა. „ფუდ სიტის“ ადმინისტრაციამ საკუთარი ქმედება „უსაფრთხოების უზრუნველყოფით“ ახსნა.

• მოსაზრება: ივლისის ომი სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის – რა მოხდა სინამდვილეში და როგორია შედეგები?

მალფუჭებადი პროდუქტით, ძირითადად გარგარითა და ალუბლით დატვირთული 50-ზე მეტი სატვირთო მანქანა – ნაგვისკენ უნდა გადაეგზავნათ. პროდუქციის ნაწილის გადარჩენა მოხერხდა – ის მოსკოვის სხვა სავაჭრო ცენტრებმა მიიღეს, მაგალითად, ბაზარმა „ბუხტამ“, რომელიც ეთნიკურად სომეხ ბიზნესმენს, სამველ კარაპეტიანს ეკუთვნის.

როგორც რუსული გამოცემა „ნოვაია გაზეტა“ წერს, „გარგარის ომის“ კვალი შეუიარაღებელი თვალით ბაზარში არ ჩანს. ეთნიკური კონფლიქტის შედეგებზე ლაპარაკობს მხოლოდ სომხურ მაღაზიებში ნიშნების სრული არარსებობა, ასევე, არ ისმის რეკლამაც ხმის გამაძლიერებლის საშუალებით.

სომხეთიდან შემოტანილი საქონლით მოვაჭრეები გაყიდვების მკვეთრ ვარდნაზე ჩივიან.

ამასთან, სხვა მხრივ, მათი მტკიცებით, ბაზრის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელობის მხრიდან საკმაოდ პატივისმცემელი დამოკიდებულებაა, არ არის კონფლიქტი არც აზერბაიჯანელ კოლეგებთან მეზობელი პავილიონებიდან. „ვმუშაობთ და ვმუშაობთ ყველა ეროვნების ადამიანთან ერთად, ამას არ აქვს მნიშვნელობა“. დაახლოებით იმავეს ამბობენ აზერბაიჯანელი მოვაჭრეებიც.

სომხურ სატვირთო მანქანებთან დაკავშირებული ინციდენტის შემდეგ, მოსკოვის ვაჭრობისა და მომსახურების დეპარტამენტის ხელმძღვანელმა, ალექსეი ნამერიუკმა განაცხადა, რომ „ფუდ სიტიში“ სომხური პროდუქციის გაყიდვასთან დაკავშირებით არანაირი პრობლემა აღარ არსებობს. კონფლიქტის დარეგულირების შესახებ ისაუბრა რუსეთში სომხეთის ელჩმა, ვარდან ტოგანიანმაც.

თუმცა, მისი თქმით, სიტუცია ბოლომდე მოგვარებული არ არის: „ჩვენი ამოცანა ის არის, რომ ამ სავაჭრო ცენტრის ტერიტორიაზე რუსეთის კანონმდებლობამ გაიმარჯვოს. დიახ, ჯერჯერობით სიმშვიდეა, მაგრამ არ ვიცით, თუკი ჩვენი მეწარმეები კვლავ გაგზავნიან იქ საკუთარ საქონელს, უზრუნველყოფილი იქნება თუ არა შეუფერხებელი მუშაობა“.

ლონდონი, ლოს-ანჯელესი, კიშინიოვი

პარასკევს, სომეხმა და აზერბაიჯანელმა ემიგრანტებმა ლონდონში იჩხუბეს. დაპირისპირება დიდ ბრიტანეთში, აზერბაიჯანის საელჩოსთან მოხდა. აზერბაიჯანული მედია იტყობინება, რომ საპროტესტო აქციის მონაწილე აზერბაიჯანელებს თავს სომხები დაესხნენ. სომხური მედია კი ამტკიცებს, რომ ჩხუბის პროვოცირება აზერბაიჯანელებმა მოახდინეს.

21 ივლისს, დაპირისპირება მოხდა სომხებსა და აზერბაიჯანელებს შორის ლოს-ანჯელესში, აშშ-ში. აზერბაიჯანის საკონსულო დაშავებულების შესახებ იტყობინება – ტრავმები მიიღეს პოლიციის თანამშრომლებმა და შვიდმა აზერბაიჯანელმა. როგორც „კავკაზსკი უზელს“ ლოს-ანჯელესში, აზერბაიჯანის გენერალური საკონსულოს თანამშრომელმა განუცხადა, ჩხუბი დაიწყო მალევე მას შემდეგ, რაც მიტინგის სომეხმა და აზერბაიჯანელმა მონაწილეებმა ერთმანეთში მთიანი ყარაბაღის შესახებ ლოზუნგები გაცვალეს.

22 ივლისს, კიშინიოვის პოლიციამ მოლდოვაში სომხეთის საელჩოსთან გამართულ მიტინგზე კონფლიქტის შეჩერება მოახერხა. მაგრამ მოგვიანებით განცხადებით გამოვიდა მოლდოვაში აზერბაიჯანის ელჩი, გუდსი ოსმანოვი და მოლდოველი პოლიტიკოსები პროსომხურ პოზიციებში დაადანაშაულა. მისი თქმით, სომხური ინტერესების აშკარა დაცვა გამოავლინეს მმართველი, სოციალისტური პარტიის დეპუტატმა გაიკ ვართანიანმა და პრეზიდენტის მრჩეველმა, ერნესტ ვარდანიანმა.