შინ ევროპისკენ: რა უნდა ვიცოდეთ საქართველოში ბოლო წლების ყველაზე ხალხმრავალ აქციაზე. ფოტო/ვიდეო
აქცია შინ ევროპისკენ
20 ივნისს თბილისში, პარლამენტის შენობის წინ საქართველოს ევროპული კურსის მხარდასაჭერად უპრეცედენტოდ მასშტაბური აქცია გაიმართა.
აქციაზე შეკრებილი ათასობით ადამიანის მიზანი იყო ევროპისა და ევროპული ღირებულებების მიმართ ქართველი ხალხის ერთგულების დემონსტრირება.
ეს აქცია რამდენიმე დღით წინ უსწრებდა საქარველოსათვის მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებას, რომელიც ევროკავშირმა 24 ივნისს უნდა მიიღოს. სწორედ ამ დღეს გადაწყდება, მიანიჭებენ თუ არა საქართველოს ევროკავშრის წევრობის კანდიდატის სტატუსს.
მოკლედ მთავარი:
● ყველაზე ხალხმრავალი აქცია: ჟურნალისტები და მოქალაქეები, რომლებიც წლებია ესწრებიან და აშუქებენ თბილისში გამართულ აქციებს, აღნიშნავდნენ, რომ ამდენი ხალხი რუსთაველზე აქამდე არასოდეს უნახავთ. დამოუკიდებელი ვებ-გვერდის, “ნეტგაზეთის” გამოთვლით, აქციას მინიმუმ 120 ათასი ადამიანი ესწრებოდა, მაქსიმუმ – 160 ათასი.
● აქციის ლოზუნგი იყო “შინ, ევროპისკენ” და მისი მიზანი იყო ქვეყნის ევროპული კურსის მხარდაჭერა. 24 ივნისს, საქართველო ევროკავშირისგან ელოდება მნიშვნელოვან გადაწყვეტილებას კანდიდატის სტატუსის მინიჭებასთან დაკავშირებით. წინასწარი პასუხი ცნობილია – საქართველოს შანსები მინიმალურია. ევროკომისიამ უკრაინასა და მოლდოვისთვის სტატუსის მინიჭებაზე რეკომენდაცია გასცა, საქართველოსთვის კი არა. საქართველოს, სავარაუდოდ, მისცემენ პირობების გრძელი სიას, რომელიც უნდა შეასრულოს კანდიდატის სტატუსის მიღებამდე. პოლიტიკური სპექტის და ასევე საზოგადოების დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ საქართველოს “გათიშვა” უკრაინა და მოლდოვას ტრიოდან გამოიწვია ხელისუფლების ანტიდასავლურმა რიტორიკამ, უკრაინის ომთან დაკავშირებულმა პოზიციამ. ხელისუფლების კონკრეტულ ბრალეულობაზე მიუთითა პრეზიდენტმა ზურაბიშვილმაც.
● მიტინგი არც ერთი პოლიტიკური პარტიის მიერ არ იყო ორგანიზებული. მიკროფონთან არ გამოსულა არც ერთი პოლიტოკოსი, თუმცა აქციაზე თითქმის ყველა პროდასავლურად განწყობილი პოლიტიკური პარტიის ლიდერი იყო მისული.
● აქციის ორგანიზაორი იყო სამოქალაქო მოძრაობა “სირცხვილია”. ეს მოძრაობა ზუსტად სამი წლის წინ – 2019 წლის 20 ივნისს შეიქმნა, ე.წ. “გავრილოვის ღამის” შემდეგ, როდესაც საქართველოს ხელისუფლებამ მშვიდობიანი დემონსტრანტები ძალის გამოყენებით დაშალა. ამ მოძრაობის წევრთა საშუალო ასაკი 25-30 წელია. ისინი კრიტიკულად არიან განწყობილი ხელისუფლების მიმართ, თუმცა არც ერთი პოლიტიკური პარტიის წევრები არ არიან. 2019 წელს “სირცხვილია” თითქმის მთელი წლის განმავლობაში პერმანენტულ აქციებს მართავდა. საბოლოოდ, ამ პროტესტმა (და ასევე პარალელურად ოპოზიციის და ევროპელი პარტნიორების აქტიურობამ) ხელისუფლება აიძულა საპარლამენტო არჩევნების პროპორციული სისტემა მიეღო.
● აქციაზე მიიღეს “ქართველი ხალხის მანიფესტი”, რომელიც აქციის ორგანიზატორთა თქმით, ნიშნავს ქვეყნის ცხოვრებაში ახალი ეტაპის და ახალი ბრძოლის დაწყებას.
━ ახალი მასშტაბური აქცია თბილისში 24 ივნისს გაიმართება, მას შემდეგ რაც ევროკავშირი გამოაცხადებს საბოლოო გადაწყვეტილებას საქართველოს სტატუსთან დაკავშირებით.
━ შეიქმნება ახალი საზოგადოებრივი მოძრაობა “შინ ევროპაში“;
━ შეიქმნება ეროვნული საბჭო, რომელიც იქნება ახალი მოძრაობის მმართველი ორგანო. საბჭ`ოში შევლენ სამოქალაქო აქტივისტები, ჟურნალისტები, პოლიტიკოსები, სტუდენტები, არასამთავრობო ორგანიზაციების, კულტურული და პროფესიული კავშირების წარმომადგენლები.
━ საბჭოში შემავალი ჯგუფები კონსენსუსის საფუძველზე შეიმუშავებენ მოთხოვნებს, რომლებსაც შესასრულებლად ხელისუფლებას წარუდგენენ.
━ თუ ეს მოთხოვნები არ შესრულდა, ახალი სახალხო მოძროაბა მთელი ქვეყნის მასშტაბით დაუმორჩილებლობას დაიწყებს:
„ფეხზე დადგება საქართველოს ყველა რეგიონი და ქალაქი, რათა არაძალადობრივი წინააღმდეგობის ტალღამ წალეკოს ყველა, ვინც ჩვენ ქვეყანას შინ, ევროპისკენ მიმავალ გზაზე გადაეღობება“.
● ბოლო დროის ერთ-ერთი ყველაზე ხალხმრავალი აქცია 20:00 საათზე საქართველოს, უკრაინისა და ევროკავშირის ჰიმნებით დაიწყო.
● აქციას შეუერთდნენ სტუდენტები. შეიძლება ითქვას, რომ გუშინდელი აქცია იყო ბოლო წლების პირველი საპროტესტო გამოსვლა, რომელსაც ორგანიზებულად შეუერთდნენ სტუდენტები სხვადასხვა სახელმწიფო თუ კერძო უმაღლესი სასწავლებლებიდან.
„მე ვარ ქართველი, მაშასადამე მე ვარ ევროპელი“, საქართველოს ყოფილი პრემიერ-მინისტრის ზურაბ ჟვანიას ამ ფრაზას სკანდირებდნენ სტუდენტები, რომლებიც ფილარმონიიდან მარშით გაემართნენ პარლამენტის შენობისაკენ.
სტუდენტების პროტესტი. ბაშირ კიტაჩაევის და ლუკა ჩანგელიას ფოტოები. JAMnews
● აქციაზე სიტყვით გამომსვლელებს შორის იყვნენ უკრაინის ხელისუფლებისა და ევროკავშირის წარმომადგენლები მიმართავენ. ქართველ მომიტინგეებს ვიდეოთი მიმართეს ევროპარლამენტარებმა ლიეტუველმა რასა იუკნევიჩიენემ და ანდრიუს კუბილიუსმა, ჩეხმა მარკეტა გრეგოროვამ, პოლონელმა ანა ფოტიგამ.
● ტრანსფარანტებზე, რომლებიც მოქოლაქეებს და აქტივისტებს ჰქონდათ მოტანილი, ყველაზე ხშირად ბიძინა ივანიშვილის ფოტო იყო, წარწერებით “დეოლიგარქიზაცია”, “წადი”:
● მოქალაქეები ითხოვდნენ თავისუფალ სასამართლოს და მედიას:
● ასევე იყო მოწოდებები საქართველოს მესამე პრეზიდენტის, მიხეილ სააკაშვილის და ოპოზიციური ტელეკომპანიის “მთავარის” გენერალური დირექტორის, ნიკა გვარამიას გათავისუფლებისკენ. გვარამია მაისში დააკავეს, მის საქმეს პოლიტიკურად მოტივირებული უწოდა ისეთმა გავლენიანმა უფლებადაცვითმა ორგანიზაციამაც, როგორიცაა Amnesty International-მა.
საქართველოს და ევროკავშირის დროშებთან ერთად იყო უკრაინის ბევრი დროშა და უკრაინის მხარდასაჭერი ლოზუნგები:
● ჟურნალისტები განსაკუთრებული ხაზგასმით აღნიშნავდნენ, რომ აქციაზე სხვადასხვა ასაკის ადამიანები იყვნენ შეკრებილი:
● საღამოს, აქციამდე ცოტა ხნით ადრე, თითქმის მთელი ქალაქის პარალიზება მოხდა – მოქალაქეები ჩიოდნენ ფეისბუკზე, რომ დიდ საცობებში დგანან. ვრცელდებოდა ფოტოები მეტროდან, სადაც ასევე განსაკუთრებული ხალხმრავლობა იყო.
გოგიგა ბუხაიძის ფოტოები
● “შინ ევროპისკენ” ლოზუნგით აქციები გაიმართა საქართველოს სხვა ქალაქებშიც – ბათუმში, ზუგდიდში, ქუთაისში, ოზურგეთში.
აქცია ბათუმში:
● ასევე, რუსთაველზე შეკრებილებს მხარი დაუჭირეს ემიგრანტებმაც. ისინი სხვადასხვა ევროპული ქვეყნის დაქალაქში, საქართველოს საელჩოებთან შეიკრიბნენ და დროშები და ტრანსფარანტები მიიტანეს.
პრაღა:
დიანა პეტრიაშვილის ფოტოები
ლონდონი:
ნიკი თარხან-მოურავის ფოტოები
