აფხაზეთში არქეოლოგების მიერ აღმოჩენილი სარკოფაგი გახსნეს
აფხაზეთში მეცნიერებმა მეხუთე საუკუნის ტყვიის სარკოფაგი გახსნეს. ის არქეოლოგებმა მიმდინარე წლის ზაფხულში, ოჩამჩირეში მიმდინარე გათხრებისას აღმოაჩინეს. შიგნით აღმოჩენილ ნარჩენებს მეცნიერები შეისწავლიან.
სარკოფაგში ადამიანის ნეშტიდან დარჩენილი მტვრის გარდა არაფერი არ აღმოჩნდა. თუმცა, რუსულ-აფხაზური ერთობლივი არქეოლოგიური ექსპედიციის წევრი მეცნიერები, რომლებიც ძველი ქალაქი გიენოსის გათხრით იყვნენ დაკავებული, თავიდანვე ვარაუდობდნენ, რომ სარკოფაგში ბევრი არაფერი იქნებოდა.
„სარკოფაგში არაფერი არ აღმოჩნდა, რადგან დაკრძალვა თარიღდება ქრისტიანული პერიოდით, როდესაც სარკოფაგში უკვე აღარაფერს ატანდნენ, თუკი გარდაცვლილი ქალი არ იყო. როგორც ჩანს, ნეშტი მამაკაცს ეკუთვნის“, – ამბობს რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის აღმოსავლეთმცოდნეობის ინსტიტუტის დირექტორის მოადგილე, არქეოლოგი ალექსანდრ სკაკოვი.
ადგილმდებარეობის მაღალი ტენიანობის გამო, ცხედარი ცუდად შენარჩუნდა. გარდა ამისა, ამას ხელი შეუწყო მასალამაც, რისგანაც სარკოფაგი იყო დამზადებული – ტყვია დიდად არ უწყობს ხელს შენარჩუნებას.
ძველ ქალაქ გიენოსის (თანამედროვე ქალაქ ოჩამჩირეს ტერიტორია) ტაძართან აღმოჩენილი სარკოფაგი, მეხუთე საუკუნის მეორე ნახევარს განეკუთვნება. ეს ამ პერიოდის პირველი ტყვიის სარკოფაგია, რომელიც კავკასიის ტერიტორიაზეა აღმოჩენილი. სულ მსოფლიოში, დაახლოებით, 40 ტყვიის სარკოფაგია ნაპოვნი. ანალოგიური სარკოფაგები არქეოლოგებმა აღმოაჩინეს თურქეთში, ინგლისსა და საფრანგეთში.
„ეს უნიკალური აღმოჩენაა, არა მხოლოდ აფხაზეთის ტერიტორიაზე, არამედ მთლიანად კავკასიაში, მთელ ჩრდილოეთ და აღმოსავლეთ შავიზღვისპირეთში. ყველაზე ფასეული ის კი არ არის, რაც შიგნით აღმოჩნდა, არამედ თვითონ ეს ობიექტი. იმედი მაქვს, რესტავრაციის შემდეგ, ის შესაბამის ადგილს დაიკავებს აფხაზეთის ეროვნულ მუზეუმში და ეს იქნება ექსპონატი, რომლითაც მუზეუმს შეეძლება იამაყოს“, – ამბობს ალექსანდრ სკაკოვი.
ამიერიდან სარკოფაგის შიგნით აღმოჩენილი ნარჩენების შესწავლით ანთროპოლოგები დაკავდებიან. გენეტიკური ექსპერტიზის ჩატარების შემდეგ, სპეციალისტებს შეეძლებათ უფრო დეტალურად ისაუბრონ ადამიანზე, რომელიც ამ სარკოფაგში იყო დაკრძალული.
ჯერჯერობით მეცნიერები იხრებიან იქითკენ, რომ აღმოჩენილი ნარჩენები მამაკაცს ეკუთვნის – ან სასულიერო პირს, ან შეძლებულ აზნაურს.
თავად გიენოსის ტაძარი, გასული საუკუნის 80-იან წლებში ჩატარებული გათხრებისას, მაშინ ჯერ კიდევ ახალგაზრდა აფხაზმა არქეოლოგმა, ამჟამად აფხაზური პოლიტიკის ვეტერანმა, სერგეი შამბამ აღმოაჩინა.
მისი მოგონებების თანახმად, იმ დროს, ქართველმა არქეოლოგებმა, რომლებიც აღნიშნულ ტერიტორიას თხრიდნენ, არ დაიწყეს მეტრნახეავრიანი ფენის ქვემოთ გათხრა, რადგან იქ გრუნტის წყლები იწყებოდა, აღმოჩენილი ფენები კი ჯდებოდა მათ კონცეფციაში კოლხეთის სამეფოს არსებობის შესახებ. ამ კონცეფციიდან გამომდინარე, ამ ტერიტორიაზე არ შეიძლებოდა ყოფილიყო ბერძნული კოლონიები, არამედ შეიძლება ყოფილიყო მხოლოდ სავაჭრო პუნქტები, რომლებიც, მოგეხსენებათ, უკვე მეხუთე საუკუნეში ჩამოყალიბდა.
„მაგრამ აფხაზმა არქეოლოგებმა მაშინ ტუმბოების დახმარებით მოახერხეს გრუნტის წყლების ამოღება, სიღრმეში წასვლა და ჩვენი წელთაღრიცხვის VI საუკუნემდე კულტურული ფენის აღმოჩენა. ტაძარი, რომელიც ამ ადგილას გამოჩნდა, ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბურია აღმოსავლეთ აფხაზეთის ტერიტორიაზე“, – ამბობს სერგეი შამბა.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო
