Վճարի՛ր 20 մլն դրամ և ծառայի՛ր ընդամենը 1 ամիս․ ՀՀ ԱԺ պատգամավորի առաջարկը
1 ամսվա ծառայություն ՀՀ բանակում
Հայաստանի ԱԺ պատգամավոր, իշխող թիմի ներկայացուցիչ Հայկ Սարգսյանն առաջարկում է 18 տարին լրացած քաղաքացիներին տալ պարտադիր զինծառայության ձևաչափի ընտրության հնարավորություն։ Առաջարկի համաձայն՝ չափահաս երիտասարդը կարող է պետբյուջե վճարել 20 մլն ՀՀ դրամ և երկու տարվա փոխարեն ծառայել ընդամենը մեկ ամիս։
Բացի այդ, պատգամավորն առաջարկում է պարտադիր զինվորական ծառայության սահմանային տարիքը ներկայիս 27-ի փոխարեն դարձնել 37 տարի։ Կարծում է՝ առաջարկվող փոփոխությունները կօգնեն արդյունավետորեն պայքարել պարտադիր զինվորական ծառայությունից խուսափելու տարածված երևույթի դեմ։
Փորձագիտական շրջանակների գնահատմամբ՝ նման առաջարկներով իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորը «լեգիտիմացնում է գումարով ծառայությունից ազատվելը»։
Առաջարկի մանրամասները, կարծիքներ
- Հայաստանում կանայք 6 ամսով զինծառայության կկարողանան անցնել
- «Բաքուն վերաշարադրում է պատմությունն ու սպառնում ՀՀ-ին». «Արևմտյան Ադրբեջան» խոսույթի մասին
- 2024 թ․-ին Բաքուն ավելի քան 2 մլրդ դոլարի զենք է գնել․ նոր ագրեսիայի՞ է պատրաստվում
- «Պատերազմ չի լինելու, լինելու է խաղաղություն»․ Փաշինյան
Երեք տարբերակ ժամկետային զինծառայողների համար
Պատգամավոր Հայկ Սարգսյանը ներկայացրել է օրենսդրական փաթեթ, որով առաջարկում է կրճատված ժամկետով ծառայության հնարավորություն տրամադրել նաև 18 տարին լրացած քաղաքացիներին։ Մինչ այս նման արտոնություն ունեին միայն 27 տարին լրացած և պարտադիր ծառայությունից խուսափած անձինք։
Առաջարկի համաձայն՝ ժամկետային զինծառայողները կարող են ընտրել 3 տարբերակներից որևէ մեկը՝
- ծառայել 24 ամիս և ստանալ բարձր դրամական ապահովություն պետության կողմից,
- ծառայել 6 ամիս և պետբյուջե վճարել 15 միլիոն դրամ,
- ծառայել 1 ամիս և պետբյուջե վճարել 20 միլիոն դրամ։
«Օրենսդրական փոփոխությունների արդյունքում գոյացող լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների մի մասը կուղղվի պարտադիր զինծառայություն անցնող շարքային կազմի զինծառայողների դրամական ապահովության չափերի բարձրացմանը»,- նկատել է նա։
Սարգսյանի փոխանցմամբ՝ այժմ շարքային զինվորական կոչում ունեցող ժամկետային զինծառայողները ստանում են ամսական ընդամենը 3400 դրամ գումար։
ՀՀ քաղաքացիությունից հրաժարվելու համար սահմանել 15 մլն դրամ տուգանք
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորը նաև առաջարկում է մինչև 18 տարեկան արական սեռի քաղաքացիների համար ՀՀ քաղաքացիությունից հրաժարվելու դեպքում սահմանել 15 միլիոն դրամ բազային տուրք։
«Դա համարժեք է այն գումարին, որը ներկայումս 27 տարին լրացած և ծառայությունից խուսափած քաղաքացիները վճարում են քրեական պատասխանատվությունից խուսափելու համար»,- ընդգծել է Սարգսյանը։
2023 թվականի դեկտեմբերին ՀՀ խորհրդարանն ընդունեց օրենսդրական փաթեթ, որով պարտադիր զինվորական ծառայությունից խուսափած և 27 տարին լրացած անձինք հնարավորություն ստացան պետբյուջե վճարել 15 միլիոն դրամ և ազատվել քրեական պատասխանատվությունից։ Նախքան այդ փոփոխությունը 27 տարին լրացած անձինք այլևս ծառայություն անցնելու իրավունք չունեին և ենթակա էին ազատազրկման։
Շեշտում է՝ 2020–2024 թթ․ ընթացքում 8721 արական սեռի ՀՀ քաղաքացի մինչև 18 տարեկանը հրաժարվել է ՀՀ քաղաքացիությունից՝ խուսափելով պարտադիր զինծառայությունից։
Սարգսյանի փոխանցմամբ՝ վերջին 20 տարիներին ծառայության է անցնում զորակոչի ենթակա քաղաքացիների միայն 30-40 տոկոսը։
«Ծառայության ժամկետի երկար տևողության, տարածաշրջանային անվտանգային միջավայրով և մի շարք այլ գործոններով պայմանավորված՝ մեծ թվով քաղաքացիներ խուսափում են պարտադիր զինվորական ծառայությունից»,- նկատել է նա։
Ասում է՝ շատ քաղաքացիներ էլ մեկնում են բուժման, ուսման կամ այլ նպատակով և չեն վերադառնում մինչև վաղեմության ժամկետն անցնելու տարիքը՝ 37 տարին լրանալը։
«2010–2024 թվականներին քրեական օրենսգրքի 461-րդ հոդվածով՝ զորակոչից խուսափելու դեպքերով հարուցված շուրջ 2500 գործ կարճվել է հենց վաղեմության հիմքով»,- մանրամասնել է նա։
Խրախուսելով սփյուռքահայերին
Պատգամավորի ներկայացրած վիճակագրական տվյալների համաձայն՝ 2020–2024 թթ․ ընթացքում շուրջ 42,000 արական սեռի անձ ստացել է ՀՀ քաղաքացիություն։ Ասում է՝ նրանցից միայն մոտ 7 տոկոսն է դա արել (3000 մարդ) մինչև 27 տարեկանը։
Սարգսյանն առաջարկում է, որ ազգությամբ հայ, բայց Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի չհանդիսացող արական սեռի անձինք հնարավորություն ունենան ՀՀ քաղաքացիություն ստանալ մինչև պարտադիր զինվորական ծառայության սահմանային տարիքին (գործող օրենքներով՝ 27 տարին) հասնելը, մասնավորապես՝ կրճատված ժամկետով ծառայություն անցնելու կամ դրա փոխարեն պետբյուջե գումար վճարելու դիմաց։
«Քաղաքացիությոսւն ստանալ ցանկացողները սպասում են մինչև 27 տարեկանը լրանա, որպեսզի 2 տարի չծառայեն։ Առաջարկում եմ այդ քաղաքացիներին հնարավորություն տալ քաղաքացիություն ստանալու պահին ծառայել մեկ տարի կամ վճարել սահմանված գումարը [և չծառայել]։ Այդ միջոցները կուղղվեն բանակի կարիքներին, իսկ մենք կստանանք լրացուցիչ զորակոչիկ կամ պահեստազորային»,- կարծում է պատգամավորը։
Մեկնաբանություններ
Քաղաքագետ Տիգրան Գրիգորյանը գրել է․
«Հայաստանում շարունակում են օրինականացնել պարտադիր զինվորական ծառայությունից խուսափելը՝ խորացնելով նաև սոցիալական բևեռացումը։ Փող ունես, կայֆավատ արա»։
Քաղաքագետ Սուրեն Սուրենյանցը նկատել է․
«Հակասոցիալական նախագիծ է առաջարկում «Քաղաքացիական պայմանագրի» պատգամավորը։ Ըստ էության, լեգիտիմացվում է փողով բանակից ազատվելու կոռուպցիոն սխեման, իսկ զինված ուժերը դառնում են բանվորա-գյուղացիական»։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
1 ամսվա ծառայություն ՀՀ բանակում
