რას ნიშნავს ვალების განულება და ვის შეეხება? ყველაზე მთავარი "ქართული ოცნების" ინიციატივაზე
საქართველოს 600 ათასამდე მოქალაქეს, რომლებიც ბანკების და სხვა საფინანსო ორგანიზაციების წინაშე დავალიანების გამო ე.წ. შავ სიაში იმყოფებიან, ვალი გაუნულდება – ასეთი გადაწყვეტილება მიიღო საქართველოს ხელისუფლებამ საპრეზიდენტო არჩევნების მეორე ტურამდე 9 დღით ადრე.
ეს “რევოლუციური” გადაწყვეტილება ამომრჩევლებს თავად პრემიერ-მინისტრმა, მამუკა ბახტაძემ გააცნო.
• 28 ნოემბერს საქართველო პრეზიდენტს აირჩევს. ყველაფერი, რაც უნდა ვიცოდეთ ამ არჩევნების შესახებ
• რატომ ებრძვიან ქართველი პოლიტიკოსები ბანკებს?
• როგორ ცვლის ბიძინა ივანიშვილი ლანდშაფტს. რეპორტაჟი შავი ზღვისპირეთიდან
პრემიერის თქმით, ეს დავალიანება ჯამში დაახლოებით მილიარდნახევარ ლარს შეადგენს და მის დაფარვაში ხელისუფლებას ყოფილი პრემიერ-მინისტრის და ქვეყნის არაფორმალური მმართველის, ბიძინა ივანიშვილის კუთვნილი ფონდი “ქართუ” დაეხმარება.
28 ოქტომბერს საქართველომ პრეზიდენტი პირველ ტურში ვერ აირჩია. მეორე ტური 28 ნომებერს გაიმართება.
ხელისუფლების მიერ მხარდაჭერილი კანდიდატის, სალომე ზურაბიშვილის (38,64 პროცენტი) და გაერთიანებული ოპოზიციის ლიდერის, გრიგოლ ვაშაძის ხმები (37,73 პროცენტი) თითქმის თანაბრად გაიყო.
პრემიერმა ბახტაძემ ისიც თქვა, რომ ზოგადად ეს ინიციატივა სწორედ ბიძინა ივანიშვილს ეკუთვნის.
როდის დაიწყება ვალების განულება და ვის შეეხება
უკვე ცნობილია დეტალებიც – როგორც მამუკა ბახტაძემ თქვა, ვალების ჩამოწერის პროცესი 15 დეკემბერს დაიწყება და 31 დეკემბერს დასრულდება.
ვალები გაუნულდება დაახლოებით 600 ათას მოქალაქეს.
ბახტაძე ამბობს, რომ საქართველოში თითქმის 700 ათასი მოქალაქე იმყოფება ე.წ. შავ სიაში, რის გამოც ისინი ვერ ეწევიან სრულფასოვან ეკონომიკურ საქმიანობას.
აქედან თითქმის 95 პროცენტის, ანუ დაახლოებით 600 ათას მოქალაქის მიერ აღებული სესხის ძირი თანხა არ აღემატება ორი ათას ლარს. სწორედ მათ შეეხება ხელისუფლების ეს ინიციატივა. ანუ სესხი გაუნულდებათ მხოლოდ მათ, ვისაც ერთ წელზე ხანდაზმული გადაუხდელი ვალი აქვს 2 ათას ლარამდე.
პრემიერმა ბრიფინგზე თქვა, რომ განულდება ფინანსურ ვალდებულებები არა მარტო ბანკების, არამედ ონლაინ-ორგანიზაციების და სხვადასხვა საფინანსო ინსტიტუტის მიმართ.
თუმცა, როგორც მოგვიანებით ფინანსთა მინისტრმა ივანე მაჭავარიანმა განმარტა, აღნიშნულ ინიციატივას ყველა საფინანსო ინსტიტუტი არ დათანხმდა. მაგალითად, ვალების განულება არ შეეხებათ ერთ-ერთი ყველაზე მსხვილი ონლაინსესხების კომპანია „ვივუსის” მევალეებს. “ვივუსმა” უარი თქვა თავისი მომხმარებლებისთვის დავალიანების განულებაზე.
ბახტაძის თქმით, ამ 600 ათასიდან 150 ათასი სოციალურად დაუცველი ოჯახი და ათეულობით ათასი შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ჩვენი მოქალაქეა, რომელთაც მცირე საბანკო დავალიანება ვერ გადაიხადეს.
პრემიერი ამბობს, რომ ჯერჯერობით გამოწვევად რჩება ე.წ. მევახშეების მიერ უსამართლოდ დაზარალებული მოქალაქეების პრობლემა, ამიტომ ამ მიმართულებითაც აქტიურად მუშაობენ და დადებითი შედეგის მიღწევის იმედი აქვთ.
მადლობა ბიძინა ივანიშვილს და ფონდ “ქართუს”
ბახტაძემ ამ პროცესს “უმნიშვნელოვანესი გადაწყვეტილება” უწოდა, რომელიც „მძიმე ტვირთს მოუხსნის ასობით ათას ოჯახს.“
მისი თქმით, ჭარბვალიანობის პრობლემაზე პირველად ბიძინა ივანიშვილმა ისაუბრა, ჯერ კიდევ გაზაფხულზე, როდესაც პოლიტიკაში დაბრუნების გადაწყვეტილება მიიღო.
ბახტაძემ ასევე მადლობა გადაუხადა ივანიშვილის კუთვნილ საქველმოქმედო ფონდ “ქართუს”.
“განსაკუთრებული მადლობა მინდა გადავუხადო საქველმოქმედო ფონდ “ქართუს”. რომ არა ფონდის მხარდაჭერა, ამ ძალიან მნიშვნელოვანი ინიციატივის რეალიზება ვერ მოხდებოდა“.
ამ გადაწყვეტილების მართებულობაზე საუბრისას ბახტაძემ “მოწმედ” იუნისეფის ბოლო კვლევა მოიყვანა”:
“იუნისეფის კვლევამ პირდაპირ მიუთითა ჭარბვალიანობასა და სიღარიბეს შორის მიზეზ-შედეგობრივ კავშირზე და ცხადყო, რომ ჭარბვალიანობის ტვირთი იმდენად მძიმეა ბევრი ქართული ოჯახისთვის, რომ უარყოფით ასახვას ჰპოვებს მათ შორის ბავშვების და მოზარდების განვითარებაზე“, – განაცხადა ბახტაძემ.
“საბანკო და არასაბანკო სექტორი ხელისუფლების გეგმას იზიარებს”
ბახტაძის თქმით, ვიდრე ხელისუფლება ამ გადაწყვეტილებას მიიღებდა, ჩატარდა “ხანგრძლივი და რთული” მოლაპარაკებები როგორც საბანკო, ისე არასაბანკო სექტორის წარმომადგენლებთან.
„მათმა უდიდესმა ნაწილმა, მათ შორის ე.წ. სესხების ამომღებმა ბიუროებმა გაიზიარეს ჩვენი პრინციპული პოზიცია, გამოიჩინეს სოციალური პასუხისმგებლობა და მივედით გადაწყვეტილებამდე, რომელიც შვებას მისცემს ასობით ათას ოჯახს”, – განაცხადა პრემიერმა.
გაერთიანებული ოპოზიცია: “ხელისუფლებამ ინიციატივა მოგვპარა”
თუკი არასამთავრობო სექტორი და ექსპერტები ხელისუფლების ამ გადაწყვეტილებას პოპულიზმსა და ამომრჩევლის მოსყიდვას უწოდებენ, მთავარ ოპოზიციურ პარტიას ხელისუფლების ამ ინიციატივასთან სხვა პრეტენზია აქვს – გაერთიანებული ოპოზიციის “ძალა ერთობაშია” -ს [“ძალა ერთობაშია” არის ოპოზიციური გაერთიანება, რომელიც ყოფილი მმართველი გუნდის, ექს-პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილის პარტიის “ნაციონალური მოძრაობის” გარშემო საპრეზიდენტო არჩევნებამდე ცოტა ხნით ადრე შეიქმნა_JAMnews] შტაბში აცხადებენ, რომ მმართველმა გუნდმა მათ ეს ინიციატივა მოპარა და დიდი ხანია ჭარბვალიანობის დასაძლევად ოპოზიციას ვალების განულებისა და კიდევ სხვა არაერთი ინიციატივა ჰქონდა.
„ჩვენ დიდი ხანია მსგავსი ინიციატივა გვაქვს და დიდი ხანია ვსაუბრობთ იმაზე, რომ ქვეყნის ეკონომიკა არის გაჩერებული იმიტომ, რომ ის ვინც უნდა იყოს ეკონომიკურად აქტიური და უნდა შექმნას ეკონომიკა არასწორი სახელმწიფო პოლიტიკიდან გამომდინარე არის გაკოტრებული და ვალშია ყველა,” – განაცხადა ოპოზიციონერი საპრეზიდენტო კანდიდატის გრიგოლ ვაშაძის საარჩევნო შტაბის ხელმძღვანელმა გიორგი ვაშაძემ.
ის ფიქრობს, რომ ხელისუფლებამ ვალების განულების შესახებ გადაწყვეტილება არჩევნებში დამარცხების შიშით მიიღო.
“ეს არის ამომრჩევლის მოსყიდვა და საქმით პროკურატურა უნდა დაინტერესდეს”
არასამთავრობო ორგანიზაცია “საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველოს” წარმომადგენელის, ლევან ნატროშვილის შეფასებით, “შავ სიაში” მყოფების დავალიანების განულებაზე მთავრობის ინიციატივა ამომრჩევლის მოსყიდვის ნიშნებს შეიცავს და ამ საკითხით პროკურატურა უნდა დაინტერესდეს. ამ მოსაზრებას სხვა გავლენიანი არასამთავრობო ორგანიზაციებიც იზიარებენ.
„საქართველოს კანონმდებლობით, აკრძალულია რაიმე სიკეთის გადაცემა ან სიკეთის გადაცემის დაპირება საარჩევნო მიზნით, გამონაკლისი დაშვებულია მხოლოდ საბიუჯეტო თანხების განაწილებაზე. ამ შემთხვევაში კი, უკვე ვიცით, რომ ამ თანხას ფარავს ფონდი „ქართუ“… ფაქტია, რომ აქ აშკარა მოტივაცია არჩევნებია. თან იმდენად დიდ თანხაზე და ბევრ ადამიანზეა საუბარი, რომ ამ ნაბიჯმა შესაძლოა არჩევნების შედეგებიც კი გადაწყვიტოს“, – აცხადებს ლევან ნატროშვილი.
იგივე მოსაზრება აქვს ოპოზიციური პარტიის “ევროპული საქართველოს” წევრს ოთო კახიძეს, რომელიც თავის ფეისბუკზე წერს:
“ამომრჩევლის მოსყიდვა კიარადა, მასშტაბური დაგოიმება მიმდინარეობს. მილიარდნახევარს გადაიხდისო ვიღაცაო, კეთილი ბიძიაო. ოღონდ, ჯერ ხმები გვინდაო და 16 დეკემბრიდან ვილაპარაკოთო. ანუ утром стулья, а днём деньги-ო, შემოგვითვალა დიდმა კომბინატორმა”, – წერს კახიძე.
