სომხეთის მთავრობამ შექმნა სამუშაო ჯგუფი, რომელიც ქვეყნის ჩრდილოვანი ეკონომიკის მასშტაბებს შეაფასებს.
ექსპერტები აპირებენ, რომ დაწვრილებით შესწავლონ 20 დარგი; ამის შემდეგ სახელმწიფო შემოსავლების კომიტეტი იმაზე დაიწყებს მუშაობას, რომ სამართლებრივ სივრცეში დააბრუნოს ის ბიზნეს სუბიექტები, რომლებიც გადასახადებს არ იხდიან.
ამჟამად ხელისუფლებას ჩრდილოვანი ეკონომიკის მასშტაბებთან დაკავშირებულ შეკითხვაზე პასუხის გაცემა უჭირს.
„ორ თვეში მისი მასშტაბების შეფასება შეუძლებელია. ამგვარი სამუშაო პირველად ტარდება“, — უთხრა ჟურნალისტებს სომხეთის სახელმწიფო შემოსავლების კომიტეტის ხელმძღვანელმა დავიდ ანანიანმა.
ვიდრე სახელმწიფო იმის გარკვევას ცდილობს, თუ რამდენი ფული აკლდება ყოველწლიურად ბიუჯეტს, სპეციალისტებს საკუთარი შეფასებები მოჰყავთ.
ეკონომისტი გრანტ მიკაელიანი მიიჩნევს, რომ სომხეთში ჩრდილოვანი ეკონომიკის რეალური მოცულობა მთლიანი შიდა პროდუქტის 30 პროცენტს შეადგენს, რაც წელიწადში დაახლოებით 2,6 მილიარდ დოლარს უდრის, და ყურადღება პირველ რიგში, ვაჭრობის სფეროზე უნდა გამხვილდეს.
„რასაკვირველია, ეს უფრო ნაკლებია, ვიდრე 2000-იანების დასაწყისში – მაშინ ვაჭრობის სფეროში ჩრდილოვანი ეკონომიკის წილი 80 პროცენტს აღწევდა. თუმცა, ეს მაჩვენებელი ახლაც ძალიან მაღალია. ამ სიაში მომდევნო ალბათ მომსახურებისა და მშენებლობის სფეროები იქნება“.
ჩრდილოვანი ეკონომიკა ყველგან არსებობს და აქ მთავარი ამ მოვლენის მასშტაბებია. ამ თვალსაზრისით, მთლიანი შიდა პროდუქტის 30- პროცენტიანი მაჩვენებელს შეიძლება მისაღები ვუწოდოთ, – ამბობს გრანტ მიკაელიანი.
მისი ინფორმაციით, განვითარებული ეკონომიკებიდან ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი დანიაშია – ოთხი/რვა პროცენტი. აშშ-ში დაახლოებით 10 პროცენტია, ბელგიაში – 16-18 პროცენტი. განვითარებად ქვეყნებში – 15-დან 70 პროცენტამდე.
მაშინაც კი, როდესაც სამუშაო ჯგუფი თავის დასკვნებს გამოიტანს, ბიზნესის მნიშვნელოვანი ნაწილის მაშინვე ჩრდილიდან გამოყვანა ალბათ არ მოხერხდება, – მიაჩნია მიკაელიანს.
„რამდენადაც დაბალია პროცენტი, მით უფრო რთულია ჩრდილოვან ეკონომიკასთან ბრძოლა. მთლიანი შიდა პროდუქტის 24 პროცენტი სომხეთისათვის დადებითი შედეგი იქნებოდა. ამის შემდეგ უკვე ამ ბრძოლისთვის განკუთვნილი ადმინისტრაციული ხარჯები მიღებულ შემოსავლებს გადააჭარბებს. გადასახადების არგადამხდელ თითოეულ ძიძას ვერ გამოვეკიდებით“.