კიდევ ერთი. რა წერია მორიგ წერილში, რომელიც საქართველოს პრემიერმა ვაშინგტონიდან მიიღო
მორიგი წერილი მიიღო საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა გიორგი გახარიამ ვაშინგტონიდან.
ამჯერად საქართველოს ხელისუფლებას სპეციალურ წერილში აშშ-ის სენატის საგარეო ურთიერთობების კომიტეტის თავმჯდომარე ჯეიმს რიში და კომიტეტის წევრი ჯინა შაჰინი აკრიტიკებენ.
ბოლო კვირების განმავლობაში გიორგი გახარიას კრიტიკული წერილი არაერთმა სენატორმა და კონგრესმენმა გაუგზავნა. ყველა წერილში შეშფოთებაა გამოთქმული საქართველოში მიმდინარე პროცესთან დაკავშირებით.
• რვა პრობლემა, რომელიც კონგრესმენებმა საქართველოს პრემიერ-მინისტრისთვის გაგზავნილ წერილში ახსენეს
ეს წერილი განსაკუთრებით კრიტიკულია.
ამ წერილის მიხედვით თუ ვიმსჯელებთ, ასეთი სურათი იხატება:
საქართველო არის ქვეყანა, რომელმაც გადაუხვია დემოკრატიული კურსიდან, შეაჩერა პროგრესი და რეფორმები. ქვეყანას მართავს მთავრობა, რომელიც მშვიდობიან დემონსტრაციებს ახშობს, პოლიტიკურ ოპონენტებს არაფორმალური დაჯგუფებებით და მართული სასამართლოთი ებრძვის. ამ ქვეყნის სასამართლოში მუშაობენ არა მიუკერძოებელი მოსამართლეები, არამედ ხელისუფლების პოლიტიკური მოკავშირეები. ქვეყანას მართავს არაფორმალური ლიდერი, რომლის სხვადასხვა ინტერვიუებში ნათქვამ ფრაზებზეა დამოკიდებული ხელისუფლების ოპონენტების ბედი.
ამ ყველაფრის გამო, საქართველომ შეიძლება დაკარგოს საერთაშორისო მხარდაჭერა და დაბრუნდეს რუსულ ორბიტაზე.
ბრძოლა პოლიტიკური ოპონენტების წინააღმდეგ და წინასაარჩევნო გარემო
ახალი წერილი 29 იანვრითაა დათარიღებული.
სენატორები აღნიშნავენ, რომ საქართველოში ბოლო დროს მიმდინარე მოვლენები მიანიშნებს, რომ ქვეყანა „უარს ამბობს“ დემოკრატიული ინსტიტუტების მშენებლობასთან დაკავშირებით აღებულ ვალდებულებებზე.
აქაც, ისევე როგორც წინა წერილებში, ამერიკელი სენატორები ხაზს უსვამენ საბჭოთა კავშირის დანგრევის შემდეგ საქართველოს მიერ მიღწეულ პროგრესს:
“გაიდგა ფესვები დემოკრატიამ, გაიზარდა ეკონომიკა და აყვავდა სამოქალაქო საზოგადოება” – წერენ ისინი.
ხელისუფლებას, რომელმაც რამდენიმე თვეში (2020 წლის ოქტომბერში) მნიშვნელოვანი საპარლამენტო არჩევნები უნდა ჩაატაროს, სენატორები განსაკუთრებული ხაზგასმით შეახსენებენ 2012 წლის საპარლამენტო არჩევნებს, როგორც ქართული დემოკრატიის განსაკუთრებულ მიღწევას:
“საქართველო რეგიონში შთამბეჭდავ მაგალითად იქცა. ჩვენ ვაკვირდებოდით 2012 წლის არჩევნებს და შთაბეჭდილების ქვეშ ვიყავით იმით, თუ როგორ იცავდა საქართველო დემოკრატიის მთავარ პრინციპებს,” – აღნიშნულია წერილში. [ამ არჩევნების დროს საქართველოში ხელისუფლება შეიცვალა. დასრულდა “ნაციონალური მოძრაობის” ცხრაწლიანი მმართველობა და ქვეყნის სათავეში მოვიდა “ქართული ოცნება”. ეს პირველი შემთხვევა იყო, როდესაც საქართველოში ხელისუფლება არჩევნების გზით შეიცვალა_JAMnews]
• საქართველოს პრეზიდენტი PACE-ს სესიაზე სიტყვით გამოვიდა. მთავარი, რაც მან თქვა
• საქართველოს ხელისუფლებამ გაწყვიტა კონტრაქტი კონსორციუმთან, რომელიც ანაკლიაში პორტს აშენებდა
“შეშფოთებულები ვართ ბოლო დროს განვითარებული მოვლენებით, რომლებიც საქართველოში დემოკრატიისა და მმართველობის შესუსტებაზე მიანიშნებს”.
სენატორები ორ მთავარ საკითხს/ინსტიტუციას გამოყოფენ, სადაც ბოლო დროს განსაკუთრებული ჩავარდნა იყო:
პირველი – ეს არის პარლამენტი, რომელმაც არ შეასრულა საარჩევნო რეფორმასთან დაკავშირებული ვალდებულებები, და მეორე – მთავრობა, რომელმაც მშვიდობიანი საპროტესტო აქციები ჩაახშო.
სენატორები პირდაპირ წერენ, რომ პარლამენტმა პროპორციული წესი მთავრობის გადაწყვეტილებით ჩაშალა:
“თქვენი მთავრობის გადაწყვეტილება, ხელი შეეშალა ამ ცვლილებისთვის, მიანიშნებს საქართველოს მიერ იმ ვალდებულებებზე უარის თქმას, რაც მას დემოკრატიული ინსტიტუტების მშენებლობასთან დაკავშირებით აქვს აღებული”.
ყველა წერილში, რომელიც გახარიამ აშშ-იდან მიიღო, ხაზგასმულად მკაცრადაა გაკრიტიკებული ის პროცესები, რომლებიც პარლამენტში საარჩევნო ცვლილებების ჩაგდების შემდეგ განვითარდა [მშვიდობიანი მიტინგების დაშლა პარლამენტის შენობასთან, დაპირისპირება “ქართული ოცნების” ოფისთან ხელისუფლების მომხრეებსა და ოპონენტებს შორის, ასევე დაპირისპირების სხვა ადგილები მთელი საქართველოს მასშტაბით_JAMnews]
სენატორები მთავრობის ამ აქტიურობას “მშვიდობიანი პროტესტების ჩახშობად” აფასებენ.
სენატორები წერენ, რომ ხდება თავდასხმები ოპოზიციის ლიდერებზე და ამას “მმართველ პარტიასთან დაკავშირებული” პირები აკეთებენ. სენატორები პირდაპირ წერენ, რომ მთავრობა საკუთარ ოპოზიციას არა მხოლოდ ფორმალური [მაგალითად – პოლიცია, სამართალდამცავები], არამედ არაფორმალური მეთოდებითაც ებრძვის. [სენატორები აქ, დიდი ალბათობით, თბილისის აეროპორტში მომხდარ შემთხვევას გულისხმობდნენ, როდესაც “ევროპული საქართველოს” ლიდერებს გიგი უგულავას და გოკა გაბაშვილს მოჭიდავეები დაესხნენ თავს].
სენატორები ასევე საეჭვოდ მიიჩნევენ იმ ფაქტს, რომ ოპოზიციონერი ლიდერების წინააღმდეგ წლების მანძილზე დახურული საქმეები სწორედ ახლა აღიძრა ხელახლა. სენატორები ეჭვობენ, რომ ხელისუფლება სასამართლოს ოპონენტების გასაჩუმებლად იყენებს:
“პოლიტიკოსებს თავისუფლად საუბრის საშუალება უნდა ჰქონდეთ და საქართველოს სასამართლო სისტემა ამ თავისუფლების შესაზღუდად არ უნდა გამოიყენებოდეს,“ – აღნიშნულია წერილში [ბოლო კვირების განმავლობაში განახლდა დიდი ხნის წინ შეჩერებული “ევროპული საქართველოს” ლიდერის გიგა ბოკერიას საქმე. ასევე ხაზარაძე-ჯაფარიძის, გვარამიას საქმეები].
“კიდევ ბევრს მოუწევს მოხდა” – ივანიშვილის განცხადება კვლავ ფოკუსშია
უკვე არაერთი უცხოელი პარტნიორი აკრიტიკებს ბიძინა ივანიშვილის მიერ 28 ნოემბერს, ტელეკომპანია “იმედის” ეთერში ნათქვამ ფრაზას, სადაც მან ოპონენტებს ციხეში წასვლა უწინასწარმეტყველა.
„შეშფოთებას იწვევს ბიძინა ივანიშვილის განცხადება იმის თაობაზე, რომ ციხეში კიდევ ბევრი დემონსტრანტი წავა. იმედი გვაქვს, ეს არ მიანიშნებს იმაზე, რომ საქართველოს მთავრობას სურს, სასამართლო და პოლიცია პოლიტიკური მიზნისთვის გამოიყენოს,“- აღნიშნულია წერილში.
28 ნოემბერს, ტელეკომპანია “იმედზე” გასულ ინტერვიუში ბიძინა ივანიშვილმა სამოქალაქო აქტივისტებსა და ოპოზიციის ლიდერებზე საუბრის დროს თქვა, რომ ისინი ტყუილად იბრძვიან, რადგან ხელისუფლებაში მოსვლის შანსი არ აქვთ და ასევე აღნიშნა, რომ მათგან “კიდევ ბევრს მოუწევს [სასჯელის] მოხდა [ციხეში]”.
„ტრაგიკული სიტუაციაა. მთელ საზოგადოებას ხომ აწვალებენ, მე არც ის არ მომწონს, რომ ესენი პირდაპირ კედელს თავს ურტყამენ, შანსი არ აქვთ. ღამეებს ათენებენ, ერთმანეთს ამაგრებენ, ერთმანეთს ატყუებენ, რომ „დღეს არა და ხვალ მოვალთ“. შანსი არ აქვთ. ამ დროს მიდიან ვაბანკში. უზარმაზარ ენერგიას ხარჯავენ, ზარალდებიან. ზოგი ორი დღით მიდის [ციხეში], ზოგი ერთი კვირით. ახლა ამ ახალგაზრდებს უწევს დაპატიმრება. ზოგს პატარა ტრავმა აქვს, ზოგს უარესი ტრავმა აქვს. ზოგი წლობით იხდის [სასჯელს] და კიდევ ბევრს მოუწევს მოხდა, მაგრამ თავგანწირულად მიდიან“, – თქვა ივანიშვილმა.
ოპოზიციამ მისი ეს განცხადება მუქარად აღიქვა.
მოსამართლეების ნაცვლად პოლიტიკური მოკავშირეები
განსაკუთრებით მძიმეა სენატორების დასკვნა იმ 14 მოსამართლესთან დაკავშირებით, რომლებიც პარლამენტმა უვადოდ დანიშნა უზენაეს სასამართლოში.
სენატორები ამ პროცესის შეფასებისას უმძიმეს ტერმინებს იყენებენ: ისინი წერენ, რომ ამ მოსამართლეების დანიშვნა “საქართველოს სასამართლო სისტემას ძირს უთხრის”, რადგან მათი შერჩევა “კვალიფიკაციის სრულყოფილად შეფასების გარეშე” მოხდა.
სენატორები ამბობენ, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ მიიღო არა “მიუკერძოებელი, ძლიერი მანდატის მქონე მოსამართლეები” არამედ “უმაღლეს სასამართლოში პოლიტიკური მოკავშირეების”.
ციტატა წერილიდან: „განსაკუთრებით შეშფოთებული ვართ იმ ფაქტით, რომ უზენაესი სასამართლოს 14 მოსამართლის უვადოდ დანიშვნა მათი კვალიფიკაციის სრულყოფილად შეფასების გარეშე მოხდა. ეს ძირს უთხრის საქართველოს სასამართლო სისტემას.
მიუკერძოებელი, ძლიერი მანდატის მქონე მოსამართლეების ნაცვლად უმაღლეს სასამართლოში პოლიტიკური მოკავშირეების მოწყობა ძირს უთხრის დემოკრატიის იმ ინსტიტუტებს, რომელმაც საქართველო რეგიონის შესაშურ ქვეყნად აქცია”.
რას ნიშნავს ეს ყველაფერი? საქართველომ, შესაძლოა, საერთაშორისო მხარდაჭერა დაკარგოს
გარდა კრიტიკისა, წერილში გაფრთხილება და კონკრეტული რეკომენდაციებიცაა, რომლებიც საქართველოს ხელისუფლებას ეხება.
„ჩვენ გვჯერა, რომ საქართველოს ძლიერი დემოკრატიული საფუძველი აქვს. თუმცა, აღნიშნული მოვლენები გვაფიქრებს და გვიჩენს კითხვებს საქართველოს ვალდებულებების შესახებ იმ ღირებულებების წინაშე, რომელსაც ჩვენ ვიზიარებთ” – წერენ სენატორები.
ისინი ამბობენ, რომ საქართველოს ბევრი მეგობარი და მოკავშირე ჰყავს, მაგრამ ეს მხარდაჭერა უპირობო არ არის და იგი ეკუთვნის მხოლოდ მ “დამოუკიდებელ, დემოკრატიულ საქართველოს”.
“დიდი სურვილი გვაქვს, თქვენი ქვეყნის მხარდაჭერა განვაგრძოთ. თუმცა, საქართველოს ეკონომიკური და პოლიტიკური განვითარების მხარდაჭერისთვის მოტივირებულები ვართ მანამ, სანამ შეგვიძლია დავეყრდნოთ საქართველოს, როგორც სტაბილურ, სანდო და დემოკრატიულ პარტნიორს,“- აღნიშნულია წერილში.
სენატორები ასევე მიიჩნევენ, რომ რეფორმების შეფერხება და მუდმივი დაძაბულობა კარგი ნიადაგია რუსეთისთვის:
„ვშიშობთ, რომ რეფორმების პროგრესის შეფერხება და დაძაბულობა საქართველოში ხელს შეუწყობს ქვეყანასა და მთელს რეგიონში რუსეთის ინტერვენციის გაზრდას. რაც უფრო დიდხანს გაგრძელდება ეს მოვლენები, მით უფრო დიდი საფრთხე ემუქრება საქართველოს უსაფრთხოებას და იძულებული გავხდებით, ჩვენი პარტნიორობა ხელახლა შევაფასოთ,“- აღნიშნულია წერილში.
სენატორები იმედს გამოთქვამენ, რომ საქართველოს მთავრობა სიტუაციას გააუმჯობესებს. ისინი “სწრაფ ზომებს” ელიან.
„გულწრფელად გვაქვს იმის იმედი, რომ სწრაფად იმუშავებთ, რომ გაუარესებული სიტუაცია შეცვალოთ და ქართველი ხალხისთვის მიცემული დაპირებები შეასრულოთ,“- აღნიშნულია სენატორების წერილში.
