ანგელა მერკელი ბაქოში: მოლოდინი არ გამართლდა

გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის კანცლერი ანგელა მერკელი სამხრეთ კავკასიის ქვეყნებში თავისი ტურნეს ფარგლებში 25 აგვისტოს ოფიციალური ვიზიტით ბაქოში იმყოფებოდა.

ის აზერბაიჯანის პრეზიდენტ ილჰამ ალიევს შეხვდა, რის შემდეგაც გაიმართა მათი ერთობლივი პრეს-კონფერენცია, რომელზეც დამოუკიდებელი ჟურნალისტები არ დაუშვეს.

კანცლერი ასევე შეხვდა სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენლებს და დაათვალიერა შეჰიდების ხეივანი, სადაც აზერბაიჯანის დამოუკიდებლობისა და ტერიტორიული მთლიანობისთვის დაღუპულები არიან დასაფლავებულები.   

ენერგეტიკული თანამშრომლობა

„პოლიტიკური და ეკონომიკური თვალსაზრისით, აზერბაიჯანი რეგიონის ყველაზე მძიმეწონოსან ქვეყნად მიგვაჩნია“ , — განაცხადეს გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის მთავრობაში ჯერ კიდევ ტურნეს დაწყებამდე.  და აზერბაიჯანში მერკელის ვიზიტისგან ბევრს მოელოდნენ.

კერძოდ, ხელისუფლება  გერმანიასა და ევროკავშირის სხვა ქვეყნებში აზერბაიჯანული ბუნებრივი აირის ექსპორტის თაობაზე პრინციპულ შეთანხმებას მოელოდა. ეს თემა მთიანი ყარაბაღის საკითხთან ერთად დღის წესრიგში მთავარი იყო.

შეთანხმებისთვის ხელი არ მოუწერიათ, თუმცა, როგორც Deutsche Well გადმოსცემს, მერკელმა მიანიშნა, რომ საკუთარი ენერგორესურსების ბაზრის დივერსიფიცირება სურს, რათა რუსულ ბუნებრივ აირზე დამოკიდებულება შეამციროს.

ყარაბაღის დარეგულირება

მთიანი ყარაბღის კონფლიქტთან დაკავშირებით მერკელმა მხოლოდ ის თქვა, რომ გერმანია მისი მშვიდობიანი გზით გადაჭრას შეუწყობს ხელს.

სიტყვის თავისუფლება და ადამიანის უფლებები

ამ ვიზიტს განსაკუთრებული მღელვარებით ელოდა არამხოლოდ აზერბაიჯანის ხელისუფლება, არამედ ოპოზიციაც და სამოქალაქო საზოგადოებაც. ვარაუდობდნენ, რომ ვიზიტის მსვლელობისას საუბარი პოლიტიკურ პატიმრებს (რომელთა არსებობასაც აზერბაიჯანის მთავრობა უარყოფს) შეეხებოდა.

ტურნეს წინ საერთაშორისო უფლებადამცვმა ორგანიზაციამ „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე“ მერკელს მოუწოდა, რომ ილჰამ ალიევის მიერ პოლიტიკურად დაჭერილი ჟურნალსიტების გათავისუფლება მოეთხოვა და ქვეყანაში სიტყვის თავისუფლების საკითხი წამოეწია.

„აზერბაიჯანი იმ ქვეყნებს განეკუთვნება, სადაც მედიის ყველაზე მეტი წარმომადგენელია დაპატიმრებული – რვა ჟურნალისტი და ორი ბლოგერი ამჟამად აზერბაიჯანის ციხეში თავისი საქმიანობის გამო იხდის სასჯელს“, – განაცხადა 22 აგვისტოს ორგანიზაციამ „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე“.

მაგრამ მოლოდინები არ გამართლდა – ანგელა მერკელს პოლიტპატიმრების გათავისუფლება არამხოლოდ არ მოუთხოვია, არამედ ეს საკითხი საერთოდ არ უხსენებია.   

თუმცა, ამ თემას საზოგადოების წარმომადგენლებთან გამართულ ხსენებულ შეხვედრაზე შეეხნენ. სამოქალაქო საზოგადოების წარმომადგენელთა შორის დამოუკიდებელი ჟურნალისტი-გამომძიებელი და ყოფილი პოლიტპატიმარი ხადიჯა ისმაილოვაც იმყოფებოდა.

ამ შეხვედრის შემდეგ ისმაილოვამ Facebook-ის საკუთარ გვერდზე დაწერა, რომ მან კანცლერს კორუფციასთან, სიტყვის თავისუფლებასა და დემოკრატიასთან დაკავშირებული სიტუაცია ხატოვნად აღუწერა და გულწრფელ შეკითხვებს უსვამდა.

„ისეთი შთაბეჭდილება დამრჩა, რომ კანცლერი მერკელი ავტოკრატიული რეჟიმის სირთულეებსა და მექანიზმებს კარგად ხვდება. მან  განაცხადა, რომ ჩვენი პრობლემები მნიშვნელოვანია, და ზოგიერთი მათგანი პრეზიდენტ ალიევთან შეხვედრის დროს განიხილა. მე მისგან მეტის მოსმენის იმედი მაქვს“, – შეაჯამა ხადიჯა ისმაილოვამ.

საერთო ჯამში, ანგელა მერკელმა ბაქოში სულ ექვსი საათი დაჰყო.

მერკელის ბაქოში ვიზიტი ჯერ კიდევ მის დაწყებამდე იქცა სკანდალის მიზეზად. თავიდან ბაქოში მერკელი, სხვებთან ერთად, მისი ბუნდესტაგელი თანაპარტიელის ალბერტ ვაილერის  თანხლებით უნდა ჩასულიყო, მაგრამ აზერბაიჯანმა მას ქვეყანაში შესვლაზე უარი განუცხადა, რადგან 2014-2016 წლებში ის მთიან ყარაბაღში იმყოფებოდა.

„აზერბაიჯანის პოზიცია სამწუხაროა, ის მთიანი ყარაბაღის საკითხთან დაკავშირებით დიალოგის წარმართვას ხელს არ უწყობს“,— განაცხადა ამასთან დაკავშირებით გერმანიის ფედერაციული რესპუბლიკის მინისტრთა კაბინეტის ოფიციალურმა წარმომადგენელმა შტეფან ზაიბერტმა.

მაგრამ, საბოლოოდ გერმანიამ ალბერტ ვაილერი დელეგაციის შემადგენლობიდან მაინც გარიცხა, რადგან თავად მერკელის თქმით, მოლაპარაკებები ბაქოში უფრო მნიშვნელოვანი იყო.