რუსეთი აუქმებს სავიზო რეჟიმს საქართველოსთან. რას ნიშნავს ეს ევროკავშირის გზაზე მდგომი ქვეყნისთვის. შეფასებები
უვიზო მიმოსვლა რუსეთთან
რუსეთი აუქმებს სავიზო რეჟიმს საქართველოსთან. შესაბამისი ბრძანება უკვე გამოქვეყნებულია. დოკუმენტის მიხედვით, სავიზო რეჟიმი 15 მაისიდან გაუქმდება. საქართველოს მოქალაქეებში რუსეთში შესვლას ვიზის გარეშე შეძლებენ. თუმცა, ვიზა კვლავ იქნება საჭირო სამუშაოდ ან 90 დღეზე მეტხანს წასასვლელად.
სავიზო რეჟიმი რუსეთსა და საქართველოს შორის 23 წელია მოქმედებს. ეს რეჟიმი 2000 წელს, მოსკოვის ინიციატივით დაწესდა. საქართველომ 2012 წელს, თებერვალში, რუსეთის მოქალაქეებისთვის სავიზო რეჟიმი ცალმხრივად გააუქმა.
- “განხილულ უნდა იქნას სამთვიანი ვიზების დაწესება” – საქართველოს პრეზიდენტი უსაფრთხოების საბჭოს შეკრებას ითხოვს
- პუტინმა საქართველოს მოქალაქეებისთვის სავიზო რეჟიმი გააუქმა და საქართველოში პირდაპირი ფრენები დაუშვა
ეს არ არის ერთადერთი გადაწყვეტილება, რომელიც დღეს პუტინმა მიიღო. რუსეთის პრეზიდენტის ვლადიმერ პუტინის კიდევ ერთი განკარგულებით, დღეიდან, 10 მაისიდან, გაუქმდა საქართველოსთან პირდაპირი ფრენების აკრძალვის გადაწყვეტილებაც.
საქართველოსთან პირდაპირი ავიამიმოსვლაც რუსეთის გადაწყვეტილებით იყო აკრძალული. ეს მოხდა 2019 წელს, ზაფხულში, თბილისში ივნისის დიდი ანტირუსული აქციების შემდეგ. ეს აქციები მაშინ საქართველოში რუსეთის დუმის დეპუტატის გავრილოვის ვიზიტს მოჰყვა.
პუტინის ეს გადაწყვეტილებები დროში ემთხვევა იმ პერიოდს, როდესაც საქართველო სულ რამდენიმე თვეში, ელოდება ევროკავშირის გადაწყვეტილებას კანდიდატის სტატუსის მინიჭებაზე. ქვეყნის შიგნით კი სულ უფრო ღიად ამბობენ, რომ ქვეყანას უკვე დეკლარირებულად პრორუსული კურსი აქვს. ამავე დროს, უკრაინასთან ომის გამო რუსეთი თითქმის სრულ იზოლაციაშია და მის წინააღმდეგ სანქციების არაერთი პაკეტი მოქმედებს.
- კახა კალაძე მიესალმება რუსეთთან ფრენების აღდგენას და უვიზო მიმოვლას
- საქართველოში 17 000-მდე რუსული კომპანიაა და მათი უმეტესობა ომის შემდეგ დარეგისტრირდა – TI
- „თუ საზღვარს ჩაკეტავენ, ერთადერთი გზა დარჩება – გზა ომში“ . რუსეთიდან გამოქცეულების ისტორიები
ამ გადაწყვეტილებებს საქართველოში უკვე მოჰყვა დიდი ვნებათა ღელვა. საქართველოს პრეზიდენტმა, სალომე ზურაბიშვილმა თქვა, რომ ეს არის პროვოკაცია და დროა საქართველომ რუსეთთან სამთვიანი ვიზების დაწესებაზე იფიქროს.
JAMnews-მა ექსპერტებს ჰკითხა, რას ნიშნავს ეს გადაწყვეტილება საქართველოსთვის?
ექსპერტების შეფასებები – რას ნიშნავს პირდაპირი ფრენები და უვიზო მიმოსვლა რუსეთთან?
გიორგი ბილანიშვილი, საგარეო პოლიტიკის საკითხების მკვლევარი:
ეს იყო ორი სადამსჯელო მექანიზმი და ორივე მათგანს რუსეთი ინარჩუნებდა, რადგან არ იყო კმაყოფილი საქართველოს ქმედებებით. რადგან გადაწყვიტა ნეგატიური სანქციების მოხსნა, ჩათვალა, რომ მისთვის უკეთესობისკენ იცვლება აქ სიტუაცია. ამავე დროს, გადაწყვიტა პრორუსული ძალების გაძლიერება.
ამავე დროს, ეს ნაბიჯი არის რაღაც პოლიტიკის ნაწილი, რომელსაც უნდა მოჰყვეს შემდგომი გაგრძელება. მიჭირს თქმა, რა შეიძლება იყოს ეს, მაგრამ, რაც ყველაზე მეტად აინტერესებს რუსეთს, არის ახალი სატრანზიტო მარშრუტები. ჩვენ ეს სატრანზიტო მარშრუტები, ჩვენი ოკუპირებული ტერიტორიების გავლით გვაქვს დაკეტილი, ერთი 90-იანი წლების და მეორე 2008 წლის შემდეგ. მგონია, რომ რუსეთი ნიადაგს ამზადებს სატრანზიტო დერეფნის აღდგენისთვის.
სავარაუდოდ, ხელისუფლება ამ გადაწყვეტილებაზე ღიად აპელირებას არ დაიწყებს, მოერიდება. იტყვის, რომ ეს სოციალურად მნიშვნელოვანია, მაგრამ ეს არ ცვლის პროდასავლურ კურსს. მაგრამ, მის პიარზე იმუშავებენ მისი “ექსპერტები”. ისინი უფრო თამამები იქნებიან შეფასებებში. შეეცდებიან ამით დივიდენდები მოუტანონ ხელისუფლებას და ამით ხელისუფლება მოიგებს ყველას გულს, თუ ვინმეს პრორუსული განწყობა აქვს.
რაც შეეხება ამ გადაწყვეტილების გავლენას კანდიდატის სტატუსზე, ამ ნაბიჯმა პოლიტიკურად მეტი მოტივაცია უნდა მისცეს ევროპის ქვეყნებს. მათ უნდა დაინახონ, რომ რუსეთი არ გაჩერებულა საქართველოსთან მიმართებით. ამიტომ, მგონია, რომ ისინი თვალს დახუჭავენ ხელისუფლების უმსგავსობაზე და ეს სტატუსის გადაწყვეტილებაზე უარყოფითად არ იმოქმედებს.
გია ნოდია, პოლიტოლოგი:
ეს არის საქართველოს ხელისუფლების დაჯილდოება. თავისთავად ფრენები იქნება თუ არა, ამას დიდი მნიშვნელობა არ აქვს. ფრენების გარეშეც ვნახეთ რამდენი რუსი ჩამოვიდა. ქართველებიც, ვისაც სჭირდებოდა, ისედაც ჩადიოდა. მაგრამ, დიდია პოლიტიკური მნიშვნელობა და ეს ნიშნავს განცხადებას რუსეთის მხრიდან, რომ მისთვის საქართველოს ხელისუფლება მოსაწონია. სავარაუდოდ, მას ასევე იმედი აქვს, რომ ამით დაეხმარება საქართველოს ხელისუფლებას, მის პოპულარობას გაზრდის. რადგან საქართველოში ბევრი ადამიანია, ვისაც კავშირები აქვს რუსეთთან.
პუტინის ეს გადაწყვეტილება პრინციპულ გავლენას არ მოახდენს ევროკავშირის წევრი ქვეყნების გადაწყვეტილებაზე. ის, რომ საქართველოს ხელისუფლება რუსეთის მოსაწონად იქცევა, ისედაც ცხადია. ამის გარეშეც დიდიხანია პრორუსული რიტორიკა და კურსი აქვს ხელისუფლებას. ვფიქრობ, ვინც მომხრეა, საქართველომ მიიღოს სტატუსი, ეს გადაწყვეტილება მისთვის შესაძლოა აღმოჩნდეს კიდევ ერთი არგუმენტი, რომ “საქართველო რუსეთს არ უნდა გავატანოთ”.
რაც შეეხება რუსეთს, რაში დასჭირდა მას ეს, ვფიქრობ, პუტინს უნდა ჩვენება, რომ ის არ არის სრულად იზოლირებული, ყველა მისი მოწინააღმდეგე არ არის. “აი, საქართველო კარგად იქცევა და ვინც კარგად იქცევა, იმას ვაჯილდოებთ, სხვებიც თუ კარგად მოიქცევით, სხვებსაც დაგაჯილდოებთ”, ეს განწყობა უნდა რომ შექმნას.
ეკა აკობია, ექსპერტი საერთაშორისო ურთიერთობების საკითხებში:
ეს არის ორი ქვეყნის მთავრობას შორის, ხალხის მიღმა არსებული კოლაბორაციონიზმი. ამის ფაქტობრივი გამოვლინებაა დღევანდელი გადაწყვეტილება.
მნიშვნელოვანია, როგორ შეხედავენ ამას ჩვენი სხვა პარტნიორები. გამყარდება ის კითხვის ნიშნები, რაც უკვე დიდი ხანია არსებობს საქართველოს საგარეო ორიენტაციასთან დაკავშირებით. საქართველო დღითიდღე იხსნის ნიღაბს. ცხადი ხდება, რომ ჩვენ უფრო ვართ არადეკლარირებული ნეიტრალიტეტის ქვეყანა, რადგან, საკვანძო სიტუაციებში ან ჩუმად ვართ, ან რუსეთის პოზიციებისკენ ვიხრებით. და, ეს ყველაფერს ეტყობა, აღმასრულებელი ხელისუფლების ყველა შტოს რიტორიკას.
მე არ ვიცი, როგორ იმოქმედებს ეს გადაწყვეტილება კანდიდატის სტატუსზე. ამ დრომდე დარწმუნებული ვიყავი, რომ მოგვცემდნენ სტატუსს, ყველაფერი ამაზე მიუთითებდა. როგორ განვითარდება მოვლენები, საქართველოს მთავრობაზეა დამოკიდებული. მათ ყველა მომენტში შეუძლიათ სიტუაციის შემოტრიალება და რიტორიკის გასწორება. მაგრამ განცხადებები, რომელიც არაპარტნიორულია, უკვე დიდი ხანია ჟღერდება. მსგავსი არ მახსენდება ჩვენი ქვეყნის დამოუკიდებლობის მანძილზე.
კახა გოგოლაშვილი, რონდელის ფონდის” უფროსი მეცნიერ-თანამშრომელი, ევროპული კვლევების ცენტრის დირექტორი:
პირველ რიგში, ეს რუსეთისთვის არის საჭირო და არა საქართველოსთვის. ჩვენ პირიქით, დაგვაზიანებს. შეიძლება ეს გადაწყვეტილება სასარგებლო იყოს რაღაც ჯგუფებისთვის და “ქართული ოცნებისთვის”, რომელიც შეეცდება ამით რუსეთუმეების გული მოიგოს. მთლიანობაში, ქვეყნისთვის, ძალიან დამაზიანებელია.
როდესაც მთელს მსოფლიოს ჩაკეტილი აქვს რუსეთთან საავიაციო მიმოსვლა, ამას სანქციის ხასიათი აქვს და ჩვენთან იხსნება, ეს პარტნიორებისთვის ძალიან ცუდი სიგნალია. ისევე როგორც, პოლიტიკურად სრულად გაუმართლებელია უვიზო მიმოსვლა. მესმის, რომ ეს რუსების საქმეა, ჩვენ არავინ გვკითხა, მაგრამ წინააღმდეგობის შემთხვევაში ამას ვერ გააკეთებდა. მაგალითად, თუ ჩვენი ხელისუფლება იტყოდა, რომ არ აღიარებს უვიზო მიმოსვლას რუსეთთან. ან, ღიად განაცხადებდა, რომ რუსეთი არის ომში და იქ წასვლა არ არის უსაფრთხო. ჩვენი მთავარი შეცდომა იყო როდესაც პირიქით, ჩვენ არ შემოვიღეთ ვიზები მაშინ, როდესაც მასობრივად დაიწყეს აქ რუსებმა შემოსვლა.
თუ ვიმსჯელებთ, როგორ იმოქმედებს ეს გადაწყვეტილება ევროკავშირის გზაზე მდგომი ქვეყნის ბედზე, სხვა მიმართულებებით უკვე იმდენი დამაზიანებელი ნაბიჯი გადაიდგა, არ მგონია, ეს მათზე უარესი იყოს. თუმცა, ცხადია, ამან შესაძლოა იმოქმედოს უარყოფითად. რად უნდა ევროკავშირს დაახლოება იმ ქვეყანასთან, რომელიც ომის დროს ფლირტს ეწევა აგრესორთან, ქვეყანასთან, რომელსაც ევროპის განადგურება უნდა.
თუმცა, კიდევ ვამბობ, სხვა ნაბიჯებით უკვე იმდენად არის ეს პროცესი დაზიანებული, რომ ჩვენ ტყუილად გვაქვს სტატუსის მიღების ილუზია.
