რუსეთში, მასშტაბურ აქციაზე, ჟურნალისტები და აქტივისტები დააპატიმრეს
რუსეთის ქალაქ ხაბაროვსკში უპრეცედენტო მასობრივი საპროტესტო აქციები ჩატარდა არჩეული გუბერნატორის დაკავების წინააღმდეგ. ეს დაკავება იყო მთელი ქვეყნის მასშტაბით დაპატიმრებების და რეპრესიების კამპანიის ნაწილი, საკონსტიტუციო ცვლილებების თაობაზე გამართული კენჭისყრის შემდეგ, რომელიც ვლადიმირ პუტინს უფლებამოსილების გაგრძელების საშუალება მისცა.
35 ათასი ადამიანი მონაწილეობდა არასანქცირებულ მიტინგში რუსეთის ქალაქ ხაბაროვსკში (მოსახლეობა 200 ათასი ადამიანი), რომელიც ჩინეთთან საზღვარზე მდებარეობს.
აქცია ხაბაროვსკში, 2020 წლის 11 ივნისს. ფოტო: ნავალნის შტაბი ხაბაროვსკში
პროტესტის მიზეზი ხაბაროვსკის მხარის არჩეული გუბერნატორის სერგეი ფურგალის დაპატიმრება გახდა. მას ბრალად 2004-2005 წლებში შეკვეთილი მკვლელობის ორგანიზება ედება.
ფურგალი მოსკოვში გადაიყვანეს და ორთვიანი პატიმრობა მიუსაჯეს, იგი დანაშაულს არ აღიარებს.
მეორე დღეს ათასობით ადამიანი ხაბაროვსკის ცენტრალურ მოედანზე გამოვიდა და რეგიონის ადმინისტრაციის შენობა ალყაში მოაქცია. შემდეგ მომიტინგეებმა მთავარ ქუჩებში მსვლელობა გამართეს.
- რუსეთი: სასამართლომ ჟურნალისტი ტერორიზმის გამართლებაში დამნაშავედ ცნო
- ჩრდილოეთ ოსეთში საბჭოთა კავშირის აღდგენას ცდილობენ
- რუსეთში კონსტიტუცია შეიცვალა – ახლა პუტინი სამუდამოდ დარჩება ხელისუფლებაში
აქციაზე ისმოდა ლოზუნგები: ”ფურგალი ჩვენი არჩევანია!”, ”პუტინი ქურდია!”, ”თავისუფლება!”, ”დავწვათ მოსკოვი, გადავარჩინოთ რუსეთი!”
35 ათასიანი დემონსტრაცია ხაბაროვსკში რუსეთის ფედერაციის ისტორიაში ყველაზე დიდი არასანქცირებული საპროტესტო აქცია გახდა.
ჟურნალისტების, აქტივისტებისა და დეპუტატების ჩხრეკები და დაპატიმრებები
საკონსტიტუციო ცვლილებებზე კენჭისყრის შემდეგ კვირაში ხელისუფლებამ საზოგადოებაზე შეტევა წამოიწყო.
ყველაზე გახმაურებული ინციდენტი ჟურნალისტ ივან საფრონოვის დაპატიმრება გახდა. მას ბრალი სახელმწიფო ღალატში ედება. ამ მუხლით მას 15 წლამდე პატიმრობა ემუქრება.
ივან საფრონოვი ათი წლის განმავლობაში რუსულ მედიასაშუალებებში – გაზეთ “კომერსანტსა” და “ვედომოსტში” მუშოაბდა. იგი არმიისა და სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსის პრობლემებს აშუქებდა.
ორი თვის წინ, საფრონოვმა სახელმწიფო კორპორაცია “როსკოსმოს”-ში დაიწყო მუშაობა. უცნობია, კონკრეტულად რაში ედება მას ბრალი, ეს ინფორმაცია გასაიდუმლოებულია.
ივან საფრონოვის დაკავებასთან დაკავშირებით, მედიამ მისი ოჯახის ამბავი გაიხსენა. მისი მამა, ივანე საფრონოვი უფროსი, ასევე ჟურნალისტი იყო და ასევე არმიის თემებზე წერდა. იგი გაურკვეველ ვითარებაში გარდაიცვალა, რუსეთის ჯარში კორუფციის შესახებ სტატიის გამოქვეყნებამდე ერთი დღით ადრე. სტატია არ გამოქვეყნებულა.
მოსკოვში დამოუკიდებელი გამოცემის MBX-Media-ს რედაქციის ოფისში ჩხრეკა ჩატარდა.
მთავარი რედაქტორი სერგეი პროსტაკოვი კი ე.წ. იუკოსის საქმეზე მოწმის სტატუსით დაიკითხა.
კომპანია “იუკოსი” რუს ბიზნესმენ მიხაილ ხოდორკოვსკის ეკუთვნის, რომელმაც პუტინის მიმართ კრიტიკული დამოკიდებულების გამო 10 წელი ციხეში გაატარა, კომპანია კი ჩამოართვეს.
ამას წინათ, ჰააგის სასამართლომ რუსეთის სახელმწიფოს იუკოსის აქციონერების სასარგებლოდ 50 მილიარდი დოლარის გადახდა დაავალა.
მიხაილ ხოდორკოვსკი, რომელიც ამჟამად ლონდონში ცხოვრობს, MBX Media- ს დამფუძნებელი და მფლობელია.
მოსკოვში ასევე ჩატარდა ჩხრეკა მუნიციპალური დეპუტატების იულია გალიამინასა და კონსტანტინე იანაუსკასის სახლებში და ტექნიკა და ტელეფონები ჩამოართვეს.
სწორედ მათ მოსკოვში 15 ივლისს საკონსტიტუციო ცვლილებების წინააღმდეგ მიტინგის ჩატარებაზე განაცხადი შეიტანეს.
ექვსი საათის განმავლობაში მიდიოდა ჩხრეკა დამოუკიდებელი გამოცემა “მედიაზონის” გამომცემელ პიოტრ ვერზილოვთან.
არსებობს ინფორმაცია, რომ პრეზიდენტი პუტინი ვერზილოვის მიმართ პირად ანტიპათიას განიცდის. მიზეზი მისი საქციელია მოსკოვში ფეხბურთში მსოფლიო თასის ფინალური მატჩის დროს, რომელსაც პუტინი ესწრებოდა. მაშინ ვერზილოვი კიდევ ერთ მამაკაცთან ერთად მოედანზე შევარდა და თამაში გააჩერა.
შეტევის მიზეზები და საზოგადოების რეაქცია
დამოუკიდებელი რუსი ჟურნალისტები და ექსპერტები რუსეთში რეპრესიების ახალი ტალღის მთავარ მიზეზად ერთხმად ქვეყნის კონსტიტუციაში ცვლილებების შეტანის შესახებ ხმის მიცემის შედეგებს ასახელებენ .
იმის მიუხედავად, რომ ხმის მიცემა ეწინააღმდეგებოდა ყველა ნორმას – ერთად 200-ზე მეტი შესწორება, დამკვირვებლების გარეშე, ისეთ ადგილებში, როგორიცაა სადარბაზო, ავტობუსი, მანქანის საბარგული – ის არსებითად ჩავარდა.
პუტინის სპიკერმა დიმიტრი პესკოვმა ხმის მიცემის შედეგებს ”ტრიუმფალური გამარჯვება” უწოდა.
თუმცა, საარჩევნო სამართლის ცნობილმა სპეციალისტმა, გრიგორი შპილკინმა, მათემატიკური მეთოდების გამოყენებით დაამტკიცა, რომ ამ კენჭისყრაზე 27 მილიონი ყალბი ბიულეტენი ”ჩაიყარა”.
ივან საფრონოვის დაპატიმრების შემდეგ, მოსკოვში ერთკაციანი პიკეტები დაიწყო უშიშროების ფედერალური სამსახურის შენობასთან. მათი მონაწილეები დააკავეს, მაგრამ მომიტინგეების რაოდენობა არ მცირდება.
ხელისუფლებამ 15 ივლისს მოსკოვში საპროტესტო აქცია აკრძალა, მაგრამ მისი ორგანიზატორები აქციის გამართვას მაინც აპირებენ.
კომენტარი: რა სურს ხელისუფლებას
დამოუკიდებელი რუსული გამოცემა “რესპუბლიკა” რუსეთში მიმდინარე მოვლენებს ასე აღწერს:
”გახმაურებული დაპატიმრებებისა და ბრალდებების სერია ქვეყანას საკონსტიტუციო ცვლილებებზე კენჭისყრის დამთავრებისთანავე დაატყდა თავს. გვჯეროდა, რომ ასე იქნებოდა, მაგრამ არ ვიცოდით, თუ ასე მალე.
სახელმწიფო ხალხს ეუბნება – შეხედე, სადამდე მიიყვანე ქვეყანა. თქვენი ოპოზიცია მოღალატეები არიან ორმაგი მოქალაქეობით. თქვენი დამოუკიდებელი ჟურნალისტები, მთელი თავისი რეპუტაციით, ნატო-ს ჯაშუშები არიან. თქვენი გუბერნატორები – ისინი, ვინც თქვენ თავად აირჩიეთ ხელისუფლების ნების საწინაააღმდეგოდ, ბანდიტები არიან.
ჩვენს თავზე ბნელა და ამ ყველაფრის შემდეგ კვლავ იდავებთ იმაზე, რომ რუსეთს თვითმპყრობელობა სჭირდება? კიდევ გგონიათ, რომ თავისუფალი არჩევნები და დამოუკიდებელი ჟურნალისტიკა გვჭირდება? ”
