"ოპოზიციის ბრძოლა გადამწყვეტ ეტაპზე გადავიდა": დაუმორჩილებლობის აქციები ერევანში
დაუმორჩილებლობის აქციები ერევანში
საპარლამენტო ოპოზიცია ერევანში დაუმორჩილებლობის აქციებს მართავს. ფრაქციები: “ჰაიასტანი” (სომხეთი) და “მაქვს პატივი”, რომლებიც აქამდე დეცენტრალიზებულად იბრძოდნენ, გაერთიანდნენ. მათი მიზანი სომხეთის პრემიერ-მინისტრის ნიკოლ ფაშინიანის გადადგომაა. მათ მიაჩნიათ, რომ პრემიერ-მინისტრი „ტერიტორიების დათმობისა და მშვიდობის ხვეწნის მცდარ პოლიტიკას“ აწარმოებს და ამის ნაცვლად, თავდაცვისუნარიანობის გაძლიერებას სთავაზობენ.
თუმცა, მოქმედი ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ რას გააკეთებს ოპოზიცია „ქვეყნის გადასარჩენად“, ჯერჯერობით უცნობია.
საპარლამენტო ოპოზიციის ერთობლივი ბრძოლის მიზეზი გახდა პრემიერ-მინისტრ ნიკოლ ფაშინიანის განცხადება „მთიანი ყარაბაღის სტატუსზე სომხური მხარის ფსონის დაწევის აუცილებლობის შესახებ“. ამის შემდეგ ნიკოლ ფაშინიანმა განაცხადა, რომ არ აპირებს არაფერზე შეთანხმებას და არც ერთ დოკუმენტს არ მოაწერს ხელს საზოგადოების თანხმობის გარეშე, „ყარაბაღელი სომხების ზურგს უკან“. არაღიარებული რესპუბლიკის ხელმძღვანელობამ დაადასტურა სომხეთის პრემიერ-მინისტრის სიტყვები, მაგრამ ოპოზიციის ბრძოლა პრემიერ-მინისტრის პოსტიდან ფაშინიანის გადაყენებისთვის გრძელდება.
1 მაისს ოპოზიციის ლიდერებმა ერთობლივი, ფართომასშტაბიანი აქციების დაწყების შესახებ განაცხადეს. ორშაბათს დილიდან კი საპროტესტო მოძრაობის მონაწილეებმა დედაქალაქის ბევრი ცენტრალური ქუჩა უკვე გადაკეტეს. პოლიცია იტყობინება, რომ დაახლოებით ორასი მომიტინგე დააკავეს.
ოპოზიციის გეგმა და განზრახვები და კომენტარები სოციალურ ქსელებში – რას ფიქრობენ სომხეთში ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებზე.
დაუმორჩილებლობის აქციები ერევანში
2 მაისს, დილის 8:30 საათიდან, ოპოზიციის მხარდამჭერებმა დედაქალაქის ცენტრალური ქუჩების გადაკეტვა დაიწყეს. ერევნის ცენტრში ისეთივე სურათი იყო, როგორიც 2018 წლის გაზაფხულზე, „ხავერდოვანი რევოლუციის“ პერიოდში, ნიკოლ ფაშინიანის ხელმძღვანელობით. მაშინ ფაშინიანიც ხელისუფლების შეცვლისთვის იბრძოდა და თავის მომხრეებთან ერთად ერევნის ქუჩებს ნაგვის ურნებითა და სკამებით კეტავდა. ახლა, მოქმედი ოპოზიცია მის გადადგომას ზუსტად იგივე მეთოდებით ითხოვს.
13:00 საათისთვის ერევანში მოძრაობა აღდგენილი და გზები გახსნილი იყო. ოპოზიციონერები ამბობენ, რომ მათ ქუჩები გადაკეტეს იმისათვის, რომ საღამოს აქციაზე მათი მხარდამჭერები გასულიყვნენ, მათ შორის რეგიონებიდან.
2 მაისის დღის ბოლოსთვის, ყველა მხრიდან ბლოკირებული მხოლოდ საფრანგეთის მოედანი იყო. კვირის აქციის შემდეგ ოპოზიციამ იქ კარვები გაშალა და წვიმის მიუხედავად ღამეც დარჩა.
პოლიციამ მათ საშუალება მისცა დედაქალაქის ცენტრში გამაგრებულიყვნენ. მაგრამ, ორშაბათს დილიდან აქციის მონაწილეების დაკავება დაიწყო. 189 მათგანი, „პოლიციის კანონიერი მოთხოვნების შეუსრულებლობის გამო”, პოლიციის განყოფილებაში გადაიყვანეს. დაკავებულებს იურიდიულ დახმარებას ომბუდსმენის აპარატის სწრაფი რეაგირების ჯგუფები უწევენ.
აქცია, რომლითაც ოპოზიციის “ბრძოლის გადამწყვეტი ეტაპის” დასაწყისი დაიწყო
იმ აქციებზე, რომელსაც “გამაფრთხილებელი” უწოდეს, ოპოზიციურმა ფრაქცია “ჰაიასტანმა” განაცხადა, რომ “ბრძოლის გადამწყვეტი ეტაპი” 1 მაისის აქციით დაიწყებოდა. ეს განცხადება არაერთხელ გაკეთდა უკვე 1 მაისსაც, საფრანგეთის მოედანზე, ოპოზიციის მხარდამჭერთა ხალხმრავალ აქციაზე.
გამომსვლელებმა ასევე განაცხადეს, რომ ბრძოლა იწყება სომხეთისა და მთიანი ყარაბაღისთვის, რომ „ნიკოლ ფაშინიანის ლოგიკა არის მოწყალების მათხოვრის პოლიტიკა, რომელსაც ოპოზიცია მტკიცედ უარყოფს“.
ლოზუნგით – „გამოიღვიძე სომხეთო“, ოპოზიციის ლიდერებმა „ხალხის გაფრთხილების კამპანია“ დაიწყეს. აქციაზე სიტყვით გამოსვლისას ფრაქციის „მაქვს პატივი“ ხელმძღვანელმა არტურ ვანციანმა განაცხადა, რომ „ხალხმა უკვე გამოიღვიძა“:
“ჩვენ ყველა ერთ მუშტად შევიკარით, ერთიან მუშტად, მას ვერავინ დაუდგება, ვერავინ შეაჩერებს ჩვენს ბრძოლას“.
მან ამჟამინდელ ხელისუფლებას “სომხეთისა და არცახის გადარჩენისკენ” მოუწოდა.
პარლამენტის ვიცე-სპიკერმა, ოპოზიციის ლიდერმა იშხან საღათელიანმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ეს არ არის „ხელისუფლების ხელში ჩაგდება“:
„სომხეთის ღირსეული მოქალაქეების კონსტიტუციური უფლებაა იბრძოლონ და დაამხონ „თურქეთის ქვეშევრდომების მთავრობა“, ჩამოაცილონ ისინი არცახის, სომხეთის, სომეხი ხალხის გულისთვის“.
საღათელიანმა მოქალაქეებს წინასწარ მოუბოდიშა ქუჩების გადაკეტვით შექმნილი დისკომფორტისთვის. ოპოზიციონერი ამბობს, რომ ეს ხანგრძლივი პროცესი არ იქნება, პრემიერის გადადგომა “დღეების საკითხია”:
„ამ დღეებში გვიწევს ტანჯვა, გაჭირვების ატანა, დაცემა, ადგომა, [პოლიციის განყოფილებებში] მოხვედრა, მაგრამ ეს დიდხანს არ გაგრძელდება. შემდეგ სომხეთში იქნება სოლიდარობა, სამართლიანობა, თავისუფლება, ერთიანობა“.
ოპოზიცია, რომელიც აქციებში რეგიონების მცხოვრებლების მონაწილეობასაც ელოდებოდა, რეგულარულად აცხადებდა, რომ, მაგალითად, სიუნიკის რეგიონიდან, სამართალდამცავი ორგანოები ხელს შეუშლიდნენ მათ ჩამოსვლას. კერძოდ, გავრცელდა ინფორმაცია, რომ მანქანები შეამოწმეს და გაჩხრიკეს. საპასუხოდ პოლიციამ განაცხადა, რომ „დანაშაულისა და სამართალდარღვევის პრევენციისა და გამოვლენის მიზნით კონტროლს ახორციელებდა“.
შემდეგ გავრცელდა ოფიციალური ინფორმაცია, რომ 1 მაისს დილის 06:40 საათზე, ტერიტორიაზე ერთ-ერთი მანქანის ჩხრეკის შედეგად, კალაშნიკოვის ტიპის ორი ავტომატი აღმოაჩინეს.
კომენტარები სოციალური მედიაში
სოციალური მედიის მომხმარებლების რამდენიმე კომენტარი იმის შესახებ, თუ რას ფიქრობენ ისინი ოპოზიციურ მოძრაობაზე და ქვეყანაში არსებულ ვითარებაზე:
„აზერბაიჯანის პრეზიდენტი ამბობს, რომ სიუნიკი [აზერბაიჯანის მოსაზღვრე სომხეთის სამხრეთ რეგიონი], არცახი, სევანი და ერევანიც კი მათია. და ამ ხელისუფლებას მიაჩნია, რომ მშვიდობისა და მეგობრობის დადებითი სიგნალები არსებობს. მხოლოდ ამ ხელისუფლების აღმოფხვრას შეუძლია სომხეთის გადარჩენა. ჩვენ უნდა ვიბრძოლოთ ამისთვის“.
„არცახის ოპოზიციურო დამცველებო სომხეთში, არცახში წადით. იქ ბევრი ადგილიდან ჩამოხსნეს არცახისა და სომხეთის დროშები. იარეთ ერთად, მთელი თქვენი დიდი ჯგუფით, იბრძოლეთ იქ“.
“გაუმარჯოს წინააღმდეგობის მოძრაობას, რესპუბლიკის ეროვნული იმიჯის აღდგენას”.
„შიდა მტრებო, საზღვარზე წადით, იქ ნამდვილი მტერია. ომი თუ დაიწყება, თაგვებივით დაიწყებთ სოროების მოძებნას. სირცხვილია, სად იყავით ომის დროს? ერევნის კეთილმოწყობილ ქუჩებში დადიოდით და ამაყობდით თქვენი პატრიოტიზმით“.
“ამ მშიშრებმა აიძულეს ომის დროს ჯარები უკან დაეხიათ და მშვიდობიანობის დროს პროვოკაციებით არიან დაკავებულნი”.
„დავალება მეორე და მესამე კლასის მოსწავლეებისთვის. პატრიოტებთან მიდიან ასი ავტობუსით და ეუბნებიან: „ყველანი მივდივართ საზღვარზე, რომ გადავარჩინოთ არცახი“. კითხვა: რამდენი ადამიანი დარჩება მოედანზე ერთი წუთის შემდეგ?“
დაუმორჩილებლობის აქციები ერევანში