სომხეთის ჯანდაცვის სამინისტრომ საკუთარი მინისტრის სიტყვების გამო საქართველოს ბოდიში მოუხადა
სომხეთის ჯანდაცვის მინისტრმა, არსენ ტოროსიანმა კრიტიკული განცხადება 22 მაისს გააკეთა.
მან ეჭვქვეშ დააყენა საქართველოში, კორონავირუსით ინფიცირებულთა დათვლის მეთოდოლოგია, ამასთან, განაცხადა, რომ ეპიდემიის საწინააღმდეგო სისტემა სომხეთში უკეთესია.
ტოროსიანის განცხადებები საქართველოში არაკორექტულად შეაფასეს და მას ბოდიშის მოხდისკენ მოუწოდეს.
უკვე 23 მაისის საღამოს, სომხეთის ჯანდაცვის სამინისტრომ „მინისტრის სახელით, სინანული გამოთქვა მისი განცხადებების გამო“.
- თბილისი კარანტინიდან გამოდის – ვიდეო
- ფაშინიანი: თუკი კორონავირუსის გავრცელების სისწრაფეს ვერ შევცვლით, მალე 20 ათასი ინფიცირებული გვეყოლება
რა თქვა სომეხმა მინისტრმა
უკვე საკმაოდ დიდი ხანია, Facebook-ის სომხურ სეგმენტში, მომხმარებლები სვამენ კითხვას, რატომ არის საქართველოში, სადაც კორონავირუსი უფრო ადრე გავრცელდა, ინფიცირებულთა რაოდენობა ნაკლები, ვიდრე სომხეთში.
და ეს კითხვა მინისტრამდე მივიდა.
ამ კითხვაზე პასუხის გაცემისას, 22 მაისს, სომხეთის საზოგადოებრივი საბჭოს სხდომაზე, არსენ ტოროსიანმა თავდაპირველად შეაქო ქართველი კოლეგები, რომ მათ კარანტინი გაცილებით მკაცრად და უკეთესად ჩაატარეს. შემდეგ კი განაცხადა, რომ სხვაობა სტატისტიკაში, განპირობებულია სომხეთის ეპიდემიის საწინააღმდეგო სისტემის უპირატესობით:
«ჩვენი ეპიდემიის საწინააღმდეგო სისტემა უფრო ძლიერია. ამით არ ვამაყობ, უბრალოდ, ვამბობ როგორც ფაქტს, რადგან ჩვენ დაინტერესებული ვართ იმით, რომ ჩვენს მეზობლებსაც ძლიერი ეპიდემიის საწინააღმდეგო სისტემა ჰქონდეთ».
მეორე მხრივ, ტოროსიანის აზრით, ეს შეიძლება განპირობებული იყოს როგორც ჩატარებული ტესტების ხარისხითა და რაოდენობით, ისე საერთო სტატისტიკის შედგენის მეთოდოლოგიით. კერძოდ, სომეხმა მინისტრმა შემდეგი კითხვები დასვა:
- საქართველოში, ყველა შემთხვევაში გამოიყენეს PCR-ტესტები თუ საუბარია სწრაფ ტესტებზე, რომლებსაც სომხეთში ფაქტობრივად არ იყენებენ, მისი არასაკმარისი სიზუსტის გამო;
- კორონავირუსზე ტესტირება უტარდება თუ არა ყველა მოქალაქეს, რომელსაც ვირუსის მსუბუქი სიმპტომები აღენიშნება;
- ითვლება თუ არა კორონავირუსის სტატისტიკაში ის ადამიანები, რომლებიც პნევმონიით გარდაიცვალნენ დადასტურებული COVID-19-ის ფონზე.
«ინფორმაცია განსჯისათვის: როდესაც ჩვენ ტესტირებას ვუტარებთ საქართველოდან სომხეთში შემოსულ მძღოლებს, ხშირად დგინდება კორონავირუსი. ამრიგად, შესაძლებელია თუ არა ჩავთვალოთ, რომ საქართველოში დღეში მართლაც კორონავირუსის 1-2 შემთხვევას ავლენენ, თუ, სინამდვილეში, COVID-19-ის ყველა შემთხვევა არ ვლინდება და არ შედის სტატისტიკაში?», – განაცხადა არსენ ტოროსიანმა.
ამ კონტექსტში მინისტრმა კიდევ ერთხელ გაუსვა ხაზი, რომ სომხეთი უფრო გამჭვირვალე და ზუსტ სტატისტიკას აქვეყნებს.
მაგრამ უკვე 23 მაისს, სომხეთის ჯანდაცვის სამინისტრომ დიპლომატიური არხებით მწუხარება გამოთქვა ოფიციალური თბილისის მიმართ, არსენ ტოროსიანის სიტყვების გამო.
შემდეგ, ამ თემაზე ისაუბრა მინისტრის პრესმდივანმა, ალინა ნიკოგოსიანმა:
«ჩვენ მწუხარებას გამოვთქვამთ იმის გამო, რომ მინისტრის სიტყვებმა გაურკვევლობა და პოლიტიკური სპეკულაციები გამოიწვია. ჩვენ ძალიან ვაფასებთ მჭიდრო თანამშრომლობას ჩვენს ქართველ კოლეგებთან პანდემიით გამოწვეული პრობლემების დაძლევაში. ჩვენს ურთიერთობაში ჭარბობს თანამშრომლობის სული და არ არის საჭირო ხელოვნური კონკურენციის ნოტების დამატება. სწორედ ამ ლოგიკით ვაგებდით და გავაგრძელებთ ჩვენი ურთიერთქმედების განვითარებას.
ყველა ქვეყანა მიჰყვება პანდემიასთან ბრძოლის გარკვეულ მექანიზმებსა და სტრატეგიას, რომლებიც ეროვნულ დონეზეა დანერგილი და რომლის მთავარი მიზანია, ინდივიდუალური სიტუაციების სპეციფიკის გათვალისწინებით, ყველა დასახული ამოცანის ეფექტურად გადაჭრის მაქსიმალური გაზრდა. ჩვენს ქართველ კოლეგებს წარმატებებს ვუსურვებთ პანდემიასთან ბრძოლაში».
თბილისის რეაქცია
თბილისში, შეუმჩნეველი არ დარჩენიათ სომხეთის ჯანდაცვის მინისტრის, არსენ ტოროსიანის განცხადება იმის შესახებ, რომ საქართველო კორონავირუსით ინფიცირებულთა დათვლის არასწორ მეთოდს იყენებს და არასათანადო დონეზე ატარებს ტესტირებას.
საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრმა, დავით ზალკალიანმა კომენტარი გააკეთა სომეხი მინისტრის განცხადებაზე:
«ჩვენ მაშინვე მოვახდინეთ რეაგირება დიპლომატიური არხებით. რბილად რომ ვთქვათ, მაღალი თანამდებობის ოფიციალური პირის განცხადება მეზობელ და მეგობარ ქვეყანასთან დაკავშირებით ძალიან არაკორექტული იყო».
მისი თქმით, ქართულმა მხარემ უკვე მიიღო ბოდიში ერევნიდან:
«სომხეთში, ჩვენი საელჩოდან გვაცნობეს, რომ მათ ჯანდაცვის მინისტრის სახელით, საერთაშორისო ურთიერთობების დეპარტამენტიდან დაურეკეს და მწუხარება გამოთქვეს იმის გამო, რომ მისი სიტყვების არასწორი ინტერპრეტირება მოხდა და შეურაცხყოფა მიაყენა ქართველ კოლეგებს».
სომეხი მინისტრის განცხადებაზე კომენტარი გააკეთა საქართველოს მთავარმა ეპიდემიოლოგმა, დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის ხელმძღვანელმა, ამირან გამყრელიძემ:
«გასაოცარი იყო ასეთი განცხადების მოსმენა, იმის გათვალისწინებით, რომ ჩვენ ორი ახლო ერი, მეზობლები ვართ».
მისი თქმით, თუკი მართლაც იყო შემთხვევა, როდესაც სომხეთში შესულ ქართველ მძღოლს კორონავირუსი გამოუვლინდა, სომხურ მხარეს საქმის კურსში უნდა ჩაეყენებინა საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტრო, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის კონვენციის თანახმად, რომლის წევრებიც სომხეთი და საქართველო არიან.
გამყრელიძე ამბობს, რომ, როდესაც საქართველოში მოხდა ანალოგიური შემთხვევა, ქართულმა მხარემ საქმის კურსში ჩააყენა ამის შესახებ ქვეყანა, საიდანაც კორონავირუსით დაავადებული ადამიანი შემოვიდა.
ამირან გამყრელიძემ ასევე უარყო სომეხი მინისტრის სიტყვები საქართველოში მაღალი სიკვდილიანობისა და იმის შესახებ, რომ ქართველი ექიმები კორონავირუსით დაავადებულთა გამოსავლენად ძირითადად იყენებენ ექსპრეს-ტესტებს და არა უფრო ზუსტსა და სანდო PCR-ტესტებს.
«არ ვიცი, საიდან მოჰყავს ასეთი მონაცემები. ჩვენ ყველასთვის ღია დათვლებსა და სტატისტიკას ვაწარმოებთ, მათ შორის, ინგლისურ ენაზე“, – განაცხადა გამყრელიძემ.
ინფექციური პათოლოგიის, შიდსისა და კლინიკური იმუნოლოგიის ცენტრის გენერალური დირექტორი, თენგიზ ცერცვაძეც ასევე არაკორექტულს უწოდებს სომეხი მინისტრის განცხადებებს. მას მიაჩნია, რომ ტოროსიანმა საკუთარი განცხადების დოკუმენტური მტკიცებულებები უნდა წარმოადგინოს ან კიდევ ბოდიში მოიხადოს.
«არ მგონია, რომ არსენ ტოროსიანს უნდა ვასწავლოთ, რომ მაღალჩინოსანმა ადამიანმა არ უნდა გააკეთოს ასეთი განცხადებები, თანაც, ყოვლად არაარგუმენტირებული. COVID-19-ით ინფიცირებულთა გამოვლენა საქართველოში ძალიან მაღალ დონეზე დგას, რაც ბევრმა საერთაშორისო ინსტიტუტმა და ექსპერტმა დაადასტურა. სომხეთში არსებული კატასტროფული ეპიდემიოლოგიური სიტუაციის გათვალისწინებით, მინისტრის განცხადება იმის შესახებ, რომ სომხური ეპიდემიის საწინააღმდეგო სისტემა საქართველოზე უკეთესია, მხოლოდ ღიმილს იწვევს. ჩვენ შეგვიძლია, არსენ ტოროსიანი და ყველა დაინტერესებული პირი მოვიწვიოთ და გამოცდილება გავუზიაროთ», – განაცხადა თენგიზ ცერცვაძემ.
„კორონასკანდალისგან“ გვერდით არ ქართველი პოლიტიკოსები გადგნენ. პოლიტიკური მოძრაობა „ლელოს“ წევრი, გიორგი კანაშვილი მიიჩნევს, რომ შექმნილ კრიზისულ სიტუაციაში, საქართველოს ხელისუფლებამ დახმარება უნდა შესთავაზოს სომხეთს, რომელიც კორონავირუსის გამო რეგიონში ყველაზე მძიმე ვითარებაში აღმოჩნდა.
«გასაგებია, რომ ჩვენ თვითონ გვიჭირს. მაგრამ ამის მიუხედავად, სასურველი იქნებოდა გარკვეული დახმარების შეთავაზება. ასეთი სიტუაციები ხშირად არ არის და ქმედებებს განსაკუთრებული ფასი აქვთ. თუნდაც, ეს იყოს სიმბოლური დახმარება, მაგრამ სიმბოლოები ძალიან დიდ როლს თამაშობენ. ეროვნული ისტორიული მეხსიერება სხვა არაფერია, თუ არა ამგვარი სიმბოლოების კრებული. ამიტომ, იმედი მაქვს, რომ საქართველოს ხელისუფლება შესაბამისი განცხადებით გამოვა», – წერს Facebook-ის საკუთარ გვერდზე კანაშვილი.
მისი აზრით, სომეხი მინისტრის სიტყვები განსაკუთრებულ ყურადღებას არ იმსახურებს:
«ადამიანები მოდიან და მიდიან, ჩვენმა ერებმა კი კიდევ მრავალი საუკუნე უნდა იცხოვრონ გვერდიგვერდ».
