ჟენევის მოლაპარაკებების მორიგი რაუნდი ჩაიშალა. თბილისი რუსეთს ადანაშაულებს, რუსეთი - პანდემიას
6-7 ოქტომბერს ჟენევაში ქართულ-რუსული მოლაპარაკებების მორიგი, 51-ე რაუნდი უნდა გამართულიყო, თუმცა შეხვედრა ჩაიშალა და თბილისი ამაში მოსკოვს ადანაშაულებს, რადგან რუსეთის დელეგაციამ განაცხადა, რომ შეხვედრას ვერ დაესწრებოდა.
საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრომ სპეციალური განცხადება გაავრცელა, სადაც აღნიშნულია, რომ თბილისი “შეშფოთებულია” შეხვედრის ჩაშლის გამო, რადგან ჟენევაში მნიშვნელოვანი ჰუმანიტარული საკითხები უნდა განხილულიყო.
განცხადებაში აღნიშნულია, რომ “საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე გამწვავებულია უსაფრთხოებისა და ჰუმანიტარული მდგომარეობა”, და ამიტომ კორონავირუსის (COVID-19) პანდემიის მიუხედავად, “ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების თანათავმჯდომარეების გადაწყვეტილებით, 51-ე რაუნდის ჩატარება დაგეგმილი და შეთანხმებული იყო მიმდინარე წლის 6-7 ოქტომბერს”.
თბილისი მიიჩნევს, რომ ამ შეხვედრის ჩაშლა უარყოფითად აისახება ოკუპირებულ რეგიონებში მცხოვრებ ადამიანებზე და მათ ყოველდღიურობაზე:
„მსგავსი ნაბიჯები ძირს უთხრის სამშვიდობო პროცესს და ზიანს აყენებს საქართველოს ხელისუფლებისა და საერთაშორისო თანამეგობრობის ძალისხმევას კონფლიქტის შედეგად დაზარალებული მოსახლეობის პრობლემების გადაჭრის კუთხით“, – ნათქვამია განცხადებაში.
საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო მიმართავს ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების თანათავმჯდომარე საერთაშორისო ორგანიზაციებს – ევროკავშირს, გაერო-სა და ეუთო-ს, რომ მიიღონ კონკრეტული ზომები, რათა ჟენევის ფორმატმა განაახლოს მუშაობა.
მოსკოვის პასუხი
“საქართველოს ბრალდება რუსეთის მისამართით მოლაპარაკებათა პროცესის ჩაშლის თაობაზე, უსაფუძვლო და პოლიტიზებულია,” – ავრცელებს რუსეთის საგარეო უწყების ოფიციალური წარმომადგენლის მარია ზახაროვას კომენტარს სააგენტო “ტასს“-ი.
„გაოცებულები ვართ საქართველოს საგარეო საქმეთა სამინისტროს 6 ოქტომბრის განცხადებით …მიგვაჩნია, რომ ბრალდება ჩვენი მისამართით არის დაუსაბუთებელი და პოლიტიზებული“ , – განაცხადა ზახაროვამ.
მისივე თქმით, გადაწყვეტილება 6-7 ოქტომბერს მოლაპარაკებათა მორიგი რაუნდის ჩატარებაზე თავშეკავების შესახებ მიღებულია, მაგრამ არა მხოლოდ რუსეთის, არამედ აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსური დელეგაციების მიერ იმ სერიოზული შეზღუდვების და ლოგისტიკური პრობლემების გათვალისწინებით, რაც გამოწვეულია პანდემიისგან.
რა არის ჟენევის ფორმატი. მოკლე ცნობა
● 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ საქართველოსა და რუსეთს შორის შეწყდა ყველანაირი პირდაპირი დიალოგი. 2008 წლის 12 აგვისტოს ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების შესაბამისად მიღებულ იქნა გადაწყვეტილება, რომ შექმნილიყო ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებების ფორმატი, სადაც რუსეთი და საქართველო სოხუმისა და ცხინვალის წარმომადგენლებთან და ასევე საერთაშორისო ორგანიზაციების წარმომადგენლებთან ერთად, სხვადასხვა ჰუმანიტარულ საკითხზე იმსჯელებდა.
● წლების განმავლობაში, ვიდრე “ქართული ოცნება” ქართულ-რუსული მოლაპარაკებების აბაშიძე-კარასინის ფორმატს აამოქმედებდა, ჟენევა იყო ერთადერთი ადგილი, სადაც თბილისი და მოსკოვი საუბრობდნენ.
● ჟენევაში წელიწადში 4 რაუნდი ტარდება.
● კონფლიქტის პოლიტიკურ ასპექტებს ჟენევის ფორმატი არ ეხება. ანუ, აქ არ მსჯელობენ აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის სტატუსზე და სხვა პოლიტიკურ საკითხებზე.
● ჟენევის საერთაშორისო მოლაპარაკებები მიმდინარეობს ორ პარალელურ სამუშაო ჯგუფში:
პირველ ჯგუფში განიხილავენ უსაფრთხოების საკითხებს (მაგალითად, რუსეთსა და საქართველოს შორის ძალის გამოუყენებლობის შესახებ შეთანხმების მიღწევას, საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონებში უსაფრთხოების საერთაშორისო მექანიზმების შექმნას);
ხოლო მეორე ჯგუფში საუბარია დევნილების მდგომარეობაზე და მათი დაბრუნების საკითხზე. ასევე ეს ჯგუფი იხილავს მნიშვნელოვან ჰუმანიტარულ საკითხებს, რომლებიც ოკუპირებულ ტერიტორიებზე მცხოვრებ ადამიანებს ეხება (მაგალითად, მშობლიურ ენაზე განათლების მიღება, კულტურული მემკვიდრეობის დაცვა, საოკუპაციო ხაზზე ადამიანების თავისუფალი გადაადგილება, ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მცხოვრებ ადამიანთა ჯანმრთელობა, კრიმინალური შემთხვევები, ადამიანის უფლებები და სხვა).
● საქართველოსა და რუსეთის გარდა, ჟენევის მოლაპარაკებებში მონაწილეობას იღებენ აშშ-ს წარმომადგენლები და თანათავმჯდომარეები ეუთოს, ევროკავშირის და გაეროს მხრიდან. დისკუსიებში ასევე ჩართულნი არიან ცხინვალის და სოხუმის წარმომადგენლები.