8 ნოემბერს საქართველო გაიგებს, მიიღებს თუ არა ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსს. მოკლედ, რა უნდა ვიცოდეთ
კანდიდატის სტატუსზე ევროკომისიის დასკვნა
8 ნოემბერს საქართველოსთვის მნიშვნელოვანი თარიღია. მართალია, საქართველოსთვის ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების შესახებ ევროპელი ლიდერები საბოლოო გადაწყვეტილებას დეკემბერში მიიღებენ, თუმცა მანამდე, 8 ნოემბერს, ევროკომისია გამოაქვეყნებს ყოველწლიურ მოხსენებას გაფართოების შესახებ.
ამ მოხსენებაში იქნება შეფასება, გაითვალისწინა თუ არა ქვეყანამ ის 12 რეკომენდაცია, რასაც დასავლელი პარტნიორები საქართველოსგან ითხოვდნენ სტატუსის მინიჭების სანაცვლოდ, აქვს თუ რა პროგრესი საქართველოს რეფორმებთან დაკავშირებით და შესაბამისად, იმსახურებს თუ არა ის ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსს.
მმართველ გუნდში ბოლო დროს სულ უფრო ხშირად აღნიშნავენ, რომ ოპტიმიზმის მეტი საფუძველი აქვთ. “ქართული ოცნების” ლიდერების განცხადებით, საქართველომ უმეტესად შეასრულა ის 12 დავალება, რომელიც სტატუსის მოსაპოვებლად ქვეყანას ჰქონდა მოცემული და ამიტომ დეკემბერში საქართველოს ძალიან მაღალი ალბათობით კანდიდატის სტატუსს მიიღებს.
სტატუსთან დაკავშირებულ ოპტიმიზმს ბევრი ექსპერტიც იზიარებს, თუმცა ხელისუფლებისგან განსხვავებით, ისინი ფიქრობენ, რომ თუკი ქვეყანა სტატუსს მიიღებს, ეს მიმდინარე გეოპოლიტიკური პროცესების გათვალისწინებით მოხდება და არა იმის გამო, რომ ქვეყანამ რეფორმებს გაართვა თავი.
გეოპოლიტიკური ფაქტორი, როგორც გადამწყვეტი
“ჩვენ მივაღწიეთ კონსენსუს, რომ ევროკავშირი უნდა გაფართოვდეს. ეს არის უკრაინის წინააღმდეგ, რუსეთის დაპყრობითი ომის გეოპოლიტიკური შედეგი,” – გერმანიის საგარეო საქმეთა მინისტრის, ანა ლენა ბერბოკის ეს განცხადება საქართველოში ბევრმა აღიქვა პოზიტიურ სიგნალად, რომ შესაძლოა, საქართველოსთვის სტატუსის მინიჭება სწორედ გეოპოლიტიკურმა მიდგომამ განსაზღვროს და არა რეკომენდაციების შესრულებამ.
გეოპოლიტიკურ ფაქტორებს ასახელებს საქართველოს ერთადერთ შანსად მესამე სექტორიც. მიუხედავად იმისა, რომ “ქართულმა ოცნებამ” პირობები არ შეასრულა, ქვეყანამ მაინც უნდა მიიღოს სტატუსი – ამ შინაარსის მიმართვა, რომელსაც 160-ზე მეტი ორგანიზაცია შეუერთდა, ევროკომისიას დასკვნამდე 5 დღით ადრე გაეგზავნა.
განცხადების მთავარი სულისკვეთება იმაში მდგომარეობს, რომ “საქართველოში არსებული პრობლემების მიუხედავად, 12 პრიორიტეტის შესრულების ობიექტური შეფასების პარალელურად, საქართველოს უნდა მიეცეს რეკომენდაცია ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსი მინიჭებაზე”, რადგან საქართველოს სტატუსის გარეშე დატოვება, ნიშნავს მის დატოვებას რუსეთის პირისპირ:
“[სტატუსი] დაეხმარება ქართველ ხალხს უკეთ გაუმკლავდეს რუსულ ინტერესებს საქართველოში, რადგან მეტი ევროკავშირი ნიშნავს ნაკლებ რუსეთს.”
რა შეასრულა და რა ვერ საქართველომ
საქართველოს, უკრაინისა და მოლდოვის ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების საკითხზე ევროკომისიამ დასკვნა 2022 წლის 17 ივნისს მოამზადა. შედეგად, უკრაინამ და მოლდოვამ მიიღეს ევროკავშირის კანდიდატობის სტატუსი და დაეკისრათ გარკვეული ვალდებულებების შესრულება, ხოლო საქართველოს ჯერ 12 პუნქტიანი გეგმის და პირობების შესრულება დაევალა და ითქვა, რომ მხოლოდ ამის შემდეგ ექნება კანდიდატობის სტატუსის მიღების შანსი.
გეგმის შესასრულებლად საქართველოს წელიწადნახევარი ჰქონდა – დეკემბერში კი, ქვეყანა მნიშვნელოვან პასუხს ელოდება.
იმ საზოგადოებრივი ორგანიზაციების შეფასებით, რომლებიც მონიტორინგს უწევენ 12 პუნქტის შესრულების საკითხს, საქართველომ ევროკომისიის 12 რეკომენდაციიდან სრულად (?) მხოლოდ ერთი პირობა შეასრულა; მეტწილად შესრულებულად (?) შეიძლება ჩაითვალოს ორი პუნქტი; ნაწილობრივად შესრულებულია შვიდი პუნქტი (?) და სრულიად არ შესრულდა (?) ორი პირობა. ეს ორი პირობაა დეოლიგარქიზაცია და დეპოლარიზაცია.
უფრო დეტალურად. რა დავალებები ჰქონდა საქართველოს:
1. დეპოლარიზაცია – ?
2. საარჩევნო და ინსტიტუციური რეფორმები – ?
3. დამოუკიდებელი სასამართლო – ?
4. ანტიკორუფციული ზომები – ?
5. დეოლიგარქიზაცია – ?
6. ორგანიზებული დანაშაული – ?
7. მედიის თავისუფლება – ?
8. მოწყვლადი ჯგუფები – ?
9. გენდერული თანასწორობა – ?
10. სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობა – ?
11. ECHR-ის გადაწყვეტილებების გათვალისწინება – ?
12. დამოუკიდებელი სახალხო დამცველი – ?
ყველაზე მეტი ნაწილობრივ შესრულებული პუნქტებია. ეს ნიშნავს იმას, რომ ამ მიმართულებით რამდენიმე კონკრეტული ნაბიჯი გადაიდგა, თუმცა მნიშვნელოვანი ნაწილი კვლავ შეუსრულებელი რჩება.
პოლარიზაცია – დაუძლეველი პრობლემა
დაუძლეველ პრობლემად დარჩა პოლარიზაცია. ექსპერტები აცხადებენ, რომ ამ ხნის განმავლობაში ხელისუფლება არა თუ შეეცადა პოლარიზაციის პრობლემის მოგვარებას, არამედ, პირიქით, ბევრი ისეთი გადაწყვეტილება მიიღო, რამაც კიდევ უფრო მეტად დაძაბა ვითარება სხვადასხვა პოლიტიკურ ბანაკებს შორის.
მისი ქმედებები ამ წელიწადნახევრის განმავლობაში, ისეთი როგორიც იყო უცხო ქვეყნის აგენტების შესახებ კანონის ინიციირება, ამერიკელი და ევროპელი დიპლომატების დადანაშაულება საქართველოს ომში ჩათრევაში, USAID-ის და სხვა დასავლური ორგანიზაციების წინააღმდეგ გამოთქმული ბრალდებები თითქოს ისინი დესტაბილიზაციას გეგმავენ ქვეყანაში, და ბოლოს, ევროპული ტურნეს გამო, პრეზიდენტის იმპიჩმენტის მცდელობა – ეს ყველაფერი ერთი მხრივ აღრმავებდა პოლარიზაციას და მეორე მხრივ, ქმნიდა განცდას, რომ ხელისუფლება არც თუ ისე ძლიერად ისწრაფვის ევროპული სტატუსის მოპოვებისკენ.
შეუსრულებელ რეკომენდაციებთან ერთად, ეს ნაბიჯები, ბევრი ქართველი და დასავლელი მიმომხილველის აზრით, მხოლოდ აშორებდა თბილისს ევროპულ მომავალს. სწორედ ამ ნაბიჯების გამო, ბოლო წელიწადნახევრის განმავლობაში “ქართულ ოცნებას” პრორუსულ ძალად ისეთი პოლიტიკური აქტორები მოიხსენიებდნენ, რომლებიც თავიდან ოცნების ხელისუფლებაში იყვნენ.
“ამ ყველაფერს [ხელისუფლება]… რა თქმა უნდა, რუსეთის დასანახად აკეთებენ. მათთვის მთავარია მფარველი სახელმწიფო – რუსეთი კმაყოფილი იყოს [და ხედავდეს\ თუ როგორ ძირკვავს ფესვიანად „ქართული ოცნება“ საქართველოში პროევროპულ მოძრაობებს… ყველაფერს აკეთებენ, რათა მოანგრიონ კანდიდატის სტატუსის მიღების ყოველგვარი შანსი,” – აღნიშნავდა “ქართული ოცნების” ქმედებების შეფასებისას ექსპერტი პაატა ზაქარეიშვილი, რომელიც 2016 წლამდე “ქართული ოცნების” მთავრობის წევრი იყო – სახელმწიფო მინისტრი იყო შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში.
პოლარიზაციის დაძლევის მიმართულებით ერთადერთ პოზიტიურ ნაბიჯად ექსპერტებს ოპოზიციური ტელეკომპანიის “მთავარი არხის” გენერალური დირექტორის, ნიკა გვარამიას შეწყალება მიაჩნიათ. თუმცა, ეს ნაბიჯი არა მთავრობის, არამედ პრეზიდენტის ანგარიშზეა. პრეზიდენტმა ზურაბიშვილმა ეს გადაწყვეტილება “ქართული ოცნების” ნების საწინააღმდეგოდ მიიღო და ამის გამო “ოცნების” მხრიდან მწვავე კრიტიკა და კონფრონტაცია შეხვდა.
ხელისუფლება პოლარიზაციის პირობის შეუსრულებლობაში ოპოზიციას ადანაშაულებს და აცხადებს, რომ”კეთილსინდისიერი ოპოზიციის” არსებობის პირობებში დეპოლარიზაცია მიღწევადი იქნებოდა.
დეოლიგარქიზაცია
12 პუნქტიანი გეგმის მეხუთე პუნქტი, რომელიც დეოლიგარქიზაციას გულისხმობს, ასევე სრულიად შეუსრულებელ პუნქტად აქვთ მონიშნული ექსპერტებს.
ამ პუნქტში საუბარი არ არის პერსონალიზებულ მიდგომაზე ანუ არ არის მოთხოვნა, დასახელდეს და ჩამოითვალოს კონკრეტული ოლიგარქები. ასევე, ეს პუნქტი არ ავალდებულებს ქვეყანას დეოლიგარქიზაციასთან დაკავშირებით რაიმე სპეციალური კანონპროექტის შემუშავებას. ეს რეკომენდაცია მიზნად ისახავს აღმოიფხვრას ქვეყნის ეკონომიკურ, პოლიტიკურ და საჯარო ცხოვრებაზე კერძო ინტერესების მომეტებული ზეგავლენა.
თავდაპირველად “ქართულმა ოცნებამ” „დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტი შეიმუშავა, თუმცა ვენეციის კომისიამ აღნიშნული კანონპროექტი მკაცრად გააკრიტიკა, რადგან კანონის პოლიტიკური მიზნებისთვის, პოლიტიკური ოპონენტების წინააღმდეგ გამოყენების საფრთხე დაინახა. “ოცნებამ” ვენეციის კომისიის მოთხოვნა გაითვალისწინა და „დეოლიგარქიზაციის შესახებ“ კანონპროექტი პარლამენტმა ჩააგდო.
ამის შემდგომ, 14 სექტემბერს, მთავრობის სხდომაზე მიიღეს ე.წ. დეოლიგარქიზაციის სამოქმედო გეგმა. ის პოლიტიკურ, ეკონომიკურ და საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ინტერესების გადაჭარბებული გავლენის თავიდან არიდებას უნდა მოემსახუროს და როგორც ხელისუფლების წარმომადგენლები აცხადებენ, შემუშავებულია ვენეციის კომისიისა და ევროკავშირის რეკომენდაციების საფუძველზე.
კონკრეტულად რა საკანონმდებლო ცვლილებებს გულისხმობს სამოქმედო გეგმა, ამ ეტაპზე უცნობია. ვინაიდან ეს გეგმა არ არის სამართლებრივი დოკუმენტი ან კანონი, მის შესახებ დასკვნის მომზადება არც ვენეციის კომისიის კომპეტენციაში არ შედის.
12 პუნქტიან გეგმაში დეოლიგარქიზაციის ჩანაწერის გაჩენისთანავე, საქართველოში ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის დაიწყო კამათი იმაზე, თუ ვინ არის საქართველოში ოლიგარქი, რომელსაც ჭარბი გავლება აქვს ქვეყნის პოლიტიკურ და ეკონომიკურ ცხოვრებაზე.
მთავრობა და მისი მეთაური, კატეგორიულად უარყოფენ საქართველოს ყოფილი პრემიერ-მინისტრის, ბიძინა ივანიშვილის ივანიშვილის რაიმე ტიპის გავლენას პოლიტიკაზე და არ აღიარებენ მის არაფორმალურ მმართველობას.
დაპირისპირება სტატუსის გამო და მოახლოებული არჩევნები
ექსპერტები აცხადებდნენ, რომ ევროკომისიის მხრიდან სტატუსზე უარყოფითი რეკომენდაციის შემთხვევაში, ხელისუფლება შეეცდება პასუხისმგებლობა ოპოზიციას დააკისროს.
მსგავსი გეგმა მანამდეც იკვეთებოდა მმართველი გუნდის რიტორიკაში, თუმცა ბოლო პერიოდში, კამპანიის გააქტიურების მიზეზი გახდა რამდენიმე ოპოზიციონერი დეპუტატის განცხადება. დეპუტატებმა ოპოზიციიდან განაცხადეს, რომ საერთაშორისო პარტნიორები ოპოზიციის მხრიდან განსხვავებულ გზავნილებს იღებენ.
ოპოზიციაში არიან პოლიტიკოსები, რომლებიც “დახურულ კარს მიღმა, არა საჯაროდ, ჩვენს პარტნიორებთან აჟღერებენ შუა ტიპის გზავნილებს, რომ სტატუსთან დაკავშირებით გადაწყვეტილება გადაიდოს არჩევნების შემდეგ”, განაცხადა ოპოზიციონერმა დეპუტატმა, “რესპუბლიკური პარტიის” თავმჯდომარემ, ხათუნა სამნიძემ.
იგივე შინაარსის განცხადება გააკეთა დეპუტატმა ხატია დეკანოიძემაც. პარტნიორებში გარკვეულ შეშფოთებას იწვევს, რომ კანდიდატის სტატუსის საკითხზე ოპოზიცია არაერთგვაროვან გზავნილებს აჟღერებს, თქვა მან.
ამ თეორიის მიხედვით, პროევროპულ ოპოზიციის ნაწილი ევროპელი დეპუტატებისგან დეკემბერში სტატუსზე უარს და ამ სტატუსის მხოლოდ მოგვიანებით მონიჭებას ითხოვს. სტრატეგიულად უმჯობესი იქნება, თუკი ქვეყანა ამ ეტაპზე სტატუსს არ მიიღებს, მიიჩნევენ ისინი, რადგან შეუსრულებელ 12 პუნქტიან გეგმაში, ავანსად გაცემული სტატუსი „ქართულ ოცნებას“ არჩევნებისთვის გაძლიერდეს.
მმართველ პარტიაში “აღიარების დღე” უწოდეს ხათუნა სამნიძის მიერ გავრცელებულ ინფორმაციას.
“ჩვენ თვეებია ვსაუბრობთ, რომ ოპოზიცია კანდიდატის სტატუსის წინააღმდეგ ლობირებს,” – თქვა მმართველი პარტიის, “ქართული ოცნების” თავმჯდომარემ, ირაკლი კობახიძემ და კონკრეტული ოპოზიციური ძალები დაადანაშაულა ამ საქმეში:
“ნაციონალური მოძრაობა“, „ლელო“ და გვარამია დადიოდნენ ევროპაში კანდიდატის სტატუსის წინააღმდეგ,” – თქვა მან.
კობახიძის თქმით, “რადიკალური ოპოზიცია შეწუხებულია, რომ, დიდი ალბათობით, ქვეყანა კანდიდატის სტატუსს იღებს, მათ ეშინიათ, რომ ის პროცენტებიც დააკლდებათ, რაც შემორჩენილი აქვთ“.
საკითხი მწვავე დისკუსიის და დაპირისპირების თემა გახდა ოპოზიციის შიგნით.
პარლამენტში ყველაზე დიდი ოპოზიციური პარტია, “ნაციონალური მოძრაობა”, რომლის ბოსტანშიც იყო ნასროლი კენჭები, უსაფუძვლოს უწოდებს ოპოზიციონერი კოლეგების ამ ბრალდებებს.
“რუსული პროპაგანდისთვის დამახასიათებელი ცინიზმი”, – უწოდა “ნაციონალური მოძრაობის” საგარეო ურთიერთობების მდივანმა, ზურაბ ჭიაბერაშვილმა სამნიძის განცხადებას.
თუმცა, მიუხედავად დაპირისპირებისა, ოპოზიციის ორივე ბანაკში თანხმდებიან იმაზე, რომ ზოგადად, ოპოზიციის ვერანაირი სურვილი თუ მოთხოვნა გავლენას ვერ იქონიებს იმაზე, მიანიჭებენ საქართველოს სტატუსს თუ არა.
სტატუსის თემაზე დაპირისპირება არა მხოლოდ ოპოზიციასა და ხელისუფლებას შორის მიმდინარეობს, არამედ მთავრობის პრეზიდენტის დაპირისპირების მიზეზიც გახდა. სალომე ზურაბიშვილი ღიად სკეპტიკურად უყურებს მთავრობის პროევროპულ გეგმებს:
პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილს CBS-თან მიცემულ ინტერვიუში ჰკითხეს მთავრობის მიერ წამოწყებულ იმპიჩმენტის პროცედურაზე: “ჰგავს თუ არა ეს იმას, რომ ირაკლი ღარიბაშვილი არ არის დაინტერესებული EU-ში გაწევრიანებით?”, რაზეც სალომე ზურაბიშვილმა უპასუხა:
“ეს არის კითხვა, რომელსაც სვამს მთელი მოსახლეობა – ნამდვილად სურთ მათ [ქართულ ოცნებას] ეს [ევროკავშირში ინტეგრაცია], თუ ეს ცარიელი სიტყვები”.
საქართველოს ევრო-ატლანტიკური ინტეგრაციის პროცესზე საუბრისას ზურაბიშვილმა აღნიშნა, რომ დასავლეთისგან, კერძოდ, აშშ-სგან მეტი აქტიურობა არის საჭირო.
“ერთ მაგალითს მოვიყვან. ხუთი წელია, რაც პრეზიდენტი ვარ და ვერ შევძელი ვერანაირი ფორმალური შეხვედრის ან სატელეფონო საუბრის გამართვა ჩემ დონეზე, პრეზიდენტთან ან ვიცეპრეზიდენტთან. მესმის, რომ ამაზე უფრო სასწრაფო საკითხებიც არსებობს, მაგრამ, ვფიქრობ, რომ საჭიროა უფრო აქტიურად საჯაროდ თქმა, რომ აშშ მხარს უჭერს საქართველოსთვის ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსის მინიჭებას. ვიცი, რომ ამაზე საუბრობს აშშ, თუმცა ამის უმაღლეს დონეზე გახმოვანება ძალიან მნიშვნელოვანი იქნება საქართველოს მოსახლეობისთვის,” – ამბობს ზურაბიშვილი და დასძენს, რომ საქართველოსთვის კანდიდატის სტატუსის არმინიჭება “რუსეთისთვის დიდი გამარჯვება იქნება”.
აუცილებლად გასათვალისწინებელია კონტექსტი, რომელიც დიდწილად ხსნის პოლიტიკურ სპექტრში არსებულ ამ დაძაბულობას – ახლოვდება არჩევნები და შესაბამისად, სტატუსის საკითხი შიდაბრძოლების ინსტრუმენტადაც იქცა.
2024 წლის შემოდგომაზე საქართველოში უმნიშვნელოვანესი საპარლამენტო არჩევნებია. პარტია “ქართული ოცნება”, რომელიც უკვე მეთორმეტე წელია ქვეყანას მართავს, შეეცდება მეოთხე ვადით შეინარჩუნოს ხელისუფლება. დასუსტებული და დაქსაქსული ოპოზიცია კი ამ ერთ წელიწადში უნდა შეეცადოს მაქსიმალური ძალისხმევა გაწიოს, რომ ეს არ დაუშვას.
უნდა უნდოდეს თუ არა ქართულ პროდასავლურ საზოგადოებას კანდიდატის სტატუსი „ქართული ოცნების“ ხელში? - ეს კითხვა დისკუსიის საგანი დიდი ხანია არის.
პოლიტიკური მიმომხილველი გია ნოდია, მას ასე სცემს პასუხს:
გარდა იმისა, რომ ამ მიმართულებით ნებისმიერ პროგრესს უნდა მივესალმოთ, თუნდაც ამ ეტაპზე ის მხოლოდ სიმბოლური იყოს, ნოდია ამბობს, რომ არსებობს უფრო კონკრეტული არგუმენტიც.
“შესაძლებლობის ფანჯარა შეიძლება მალე დაიხუროს. გავიხსენოთ, რომ ჯერ კიდევ შარშან იანვარში კანდიდატის სტატუსზე ოცნებაც კი გვიჭირდა. თუ ევროპელი ელიტების გონებაში ჩაიბეჭდა, რომ უკრაინა და მოლდოვა ერთია, საქართველო კი – სულ სხვა, სტატუსის პერსპექტივა შეიძლება საერთოდ მოიხსნას დღის წესრიგიდან”.
ნოდიას ისიც გადაჭარბებული ჰგონია, რომ თუ კანდიდატის სტატუსი წელს მოგვანიჭეს, „ოცნება“ ამის ხარჯზე მოიგებს არჩევნებს.
“ეს ფაქტორია, მაგრამ არა გადამწყვეტი. მნიშვნელოვანი ფაქტორი, რაზეც 2024-ში ოპოზიციის წარმატების პერსპექტივაა დამოკიდებული, ორია”, – წერს ის თავის ბლოგში.
პროგნოზი
ხელისუფლება ოპტიმისტურადაა განწყობილი სტატუსთან დაკავშირებით. პრემიერმა ღარიბაშვილმა თქვა, რომ იმის გათვალისწინებით, რომ ქვეყანამ დიდწილად შეასრულა 12 პუნქტიანი გეგმა და ასევე გეოპოლიტიკური ვითარების გათვალისწინებით, მას ოპტიმისტური განწყობა აქვს.
საქართველოს დასავლელი პარტნიორებიც ფრთხილ ოპტიმიზმს გამოთქვამენ, რომ ქვეყანას სტატუსი მიეცემა.
საქართველოში ევროკავშირის ელჩმა, პაველ ჰერჩინსკიმ განაცხადა, რომ “ოცნების” ხელისუფლებამ ბოლო დროს დიდი ძალისხმევა გაიღო 12 პუნქტის შესასრულებლად, თუმცა, მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ წელიწადნახევრის განმავლობაში მეტის გაკეთება შეეძლო იმისთვის, რომ ქვეყანას კანდიდატის სტატუსი მოეპოვებინა.
“ბევრი რამ გაკეთდა ამ მიმართულებით, მაგრამ წელიწად ნახევარში უფრო მეტის გაკეთება შეიძლებოდა. მაგალითად, პოლარიზაციას თუ შევხედავთ, ის ჯერ კიდევ არსებობს ქვეყანაში. დეოლიგარქიზაციის მხრივაც, ჯერ მხოლოდ სამომავლო ნაბიჯები არსებობს.” – თქვა მან.
დაბოლოს. რატომ არის სტატუსი ასეთი მნიშვნელოვანი
ევროპული კურსის მხარდამჭერებს შორის არიან ისეთებიც, რომლებიც მიიჩნევენ, რომ კანდიდატის სტატუსის მნიშვნელობა გადაჭარბებულია. მაგალითად მათ თურქეთი მოჰყავთ, რომელსაც 1999 წლიდანა აქვს წევრობის კანდიდატის სტატუსი, რამაც არ შეუშალა ხელი ერდოღანის ხელისუფლებას, რომ ამ ქვეყანაში აშკარა ავტორიტარიზმი დაემყარებინა.
თუმცა, ამ მოსაზრების კრიტიკოსების არგუმენტი იმაში მდგომარეობს, რომ გასათვალისწინებელია კონტექსტი – ევროკავშირის გაფართოება, როგორც წესი, რეგიონული, ჯგუფური პრინციპით ხდება. წლების განმავლობაში, საქართველო მიიჩნეოდა უკრაინა-მოლდოვა-საქართველოს ტრიოს წევრად და ამ სამეულში, ლიდერის პოზიციაც კი ეკავა. თუმცა, ვითარება შეიცვალა – უკრაინას და მოლდოვას სტატუსი მიანიჭეს, საქართველოს კი უარი უთხრეს. ანუ ორმა ქვეყანამ უფრო მაღალ ლიგაში გადაინაცვლა, საქართველო კი, ჩარჩა. თუკი, საქართველო ამჯერადაც სტატუსის გარეშე დარჩება, შეიძლება ითქვას, რომ “ტრიო” დაირღვევა, რაც საქართველოს ევროპული პერსპექტივისთვის უდიდესი პრობლემაა.
