საქართველო ირანს პოლიტიკურად და ეკონომიკურად უახლოვდება - TI
ირანის პოლიტიკური გავლენა საქართველოზე
“საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველოს” (TI) ცნობით, აშშ-სთან და ევროკავშირთან ურთიერთობის გაუარესების ფონზე “ქართული ოცნება” ურთიერთობას არადემოკრატიულ რეჟიმებთან ურთიერთობებს აძლიერებს, მათ შორის, ანტიამერიკული პოლიტიკით გამორჩეულ ირანთან.
ვაჭრობა
ორგანიზაციის ცნობით, “2024 წელს საქართველოს საგარეო ვაჭრობის ბრუნვა ირანთან რეკორდულად მაღალი – 322 მლნ დოლარი იყო, რაც 2012 წლის მაჩვენებელზე თითქმის 3-ჯერ მეტია. ბოლო 2 წელში ირანთან ვაჭრობა 23%-ით გაიზარდა.
322 მლნ დოლარის სავაჭრო ბრუნვაში ქართული საქონლის ირანში ექსპორტი 37 მლნ დოლარი იყო, ხოლო ირანიდან საქონლის იმპორტი 285 მლნ დოლარი.
ირანიდან საქართველოს ძირითადად შავი ლითონები (142 მლნ დოლარი), სამშენებლო მასალები (46 მლნ დოლარი), პლასტმასის ნაწარმი (34 მლნ დოლარი) და საკვები პროდუქტები შემოდის (22 მლნ დოლარი). ბოლო 12 წელში იმპორტის 3-ჯერ ზრდა ძირითადად შავი ლითონების და სამშენებლო მასალების იმპორტის მატებამ განაპირობა”.
ტურიზმი
ორგანიზაციის ანგარიშში წერია:
“მზარდია ირანიდან საქართველოში შემომსვლელი ტურისტების რაოდენობა. საქართველოს ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის ინფორმაციით, 2024 წელს 146 ათასი ვიზიტორი შემოვიდა, რაც 2012 წელზე თითქმის 2-ჯერ მეტია. ყველაზე მეტი – 291 ათასი 2018 წელს შემოვიდა. თუმცა, პანდემიის შემდეგ ირანიდან ტურიზმმა სწრაფად დაიწყო აღდგენა და 2023-2024 წლებში საშუალოდ 19%-ით იზრდებოდა.
2023 წელს ირანელმა ტურისტებმა საქართველოში 128 მლნ დოლარი დახარჯეს.
საქსტატის მონაცემებით, ბოლო 10 წელში საქართველოში საცხოვრებლად 10 ათასამდე ირანელი ემიგრანტი ჩამოვიდა.”
ირანული ბიზნესი და ინვესტიციები საქართველოში
“2013-2024 წლებში ირანის მოქალაქეებმა საქართველოში 9,300 კომპანია დაარეგისტრირეს, რაც 4 ჯერ აღემატება 2013 წლამდე საქართველოში არსებულ ირანელების კომპანიებს.
ირანიდან პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების შემოსვლა საქართველოში 2006 წლიდან დაიწყო და 2006-2012 წლებში სულ 8 მლნ დოლარის ინვესტიცია განხორციელდა. 2013-2024 წლებში კი 5-ჯერ მეტი, 41 მლნ დოლარის ინვესტიცია განხორციელდა. აქედან ყველაზე მეტი ინვესტიცია ვაჭრობის, მშენებლობის, მრეწველობის და ტრანსპორტის სექტორებში განხორციელდა.” – ვკითხულობთ ინფორმაციაში.
ორგანიზაციის ანგარიშში ასევე ვკითხულობთ:
“ქართული ოცნება” ასეთ ქვეყნებს ამერიკის და ევროპის პოლიტიკურ და ეკონომიკურ ალტერნატივად განიხილავს. ეს საგარეო კურსი განსაკუთრებით აშკარა 2022 წლიდან, რუსეთ-უკრაინის ომის დაწყების შემდეგ გახდა.
2024 წლის 22 მაისს საქართველოს პრემიერმინისტრი ირაკლი კობახიძე ავიაკატასტროფის შედეგად დაღუპული ირანის პრეზიდენტის, ებრაჰიმ რაისის დაკრძალვას დაესწრო, ხოლო 30 ივლისს, ახალი პრეზიდენტის ინაუგურაციას ესწრებოდა, სადაც ისმოდა შეძახილები “სიკვდილი ამერიკას“ და “სიკვდილი ისრაელს“.
ირაკლი კობახიძესთან შეხვედრისას, ირანის პრეზიდენტმა მასუდ ფეზეშქიანმა განაცხადა, რომ მეზობელ ქვეყნებთან და რეგიონთან კავშირების გამყარება ირანის ისლამური რესპუბლიკისა და მისი მე-14 მთავრობის საგარეო პოლიტიკის პრიორიტეტია. ასევე, ხაზი გაუსვა ირანის მზადყოფნას, საქართველოს მსგავსად, გამოიყენოს საკუთარი პოტენციალი ორმხრივი ურთიერთობების გასაძლიერებლად. ხოლო ირაკლი კობახიძის განცხადებით, ირანს აქვს მნიშვნელოვანი და კონსტრუქციული პოზიცია რეგიონში და მიესალმა ორ ქვეყანას შორის (ირანს და საქართველოს) ორმხრივ ურთიერთობებში არსებულ მეგობრულ ატმოსფეროს.
2021 წელს ირანი, საქართველო და აზერბაიჯანი ახალი სატრანზიტო კორიდორის შექმნაზე შეთანხმდნენ. ახალ მარშრუტს სპარსეთის ყურისა და შავი ზღვის ერთმანეთთან დაკავშირება შეეძლება.
პოლიტიკურ დაახლოებასთან ერთად, ბოლო 12 წელში საქართველოს ეკონომიკური ურთიერთობები ირანთან მნიშვნელოვნად გაიზარდა. ირანთან ვაჭრობა 3-ჯერ გაიზარდა, ირანელი ვიზიტორების რაოდენობა 2-ჯერ გაიზარდა, ირანის მოქალაქეების მიერ რეგისტრირებული კომპანიების რაოდენობა 4-ჯერ გაიზარდა, ხოლო პირდაპირი ინვესტიციები 5-ჯერ.”
