გასულ წლებთან შედარებით საქართველოს რუსეთზე ეკონომიკური დამოკიდებულება იზრდება - TI
საქართველოს რუსეთზე ეკონომიკური დამოკიდებულება იზრდება
“საერთაშორისო-გამჭვირვალობა საქართველოს” მიერ გამოქვეყნებული კვლევის მიხედვით, გასულ წლებთან შედარებით საქართველოს რუსეთზე ეკონომიკური დამოკიდებულება იზრდება, რაც ძირითადად ფულადი გზავნილების მატებითაა განპირობებული.
ასევე, ორგანიზაციის თქმით, უკრაინაში ომის დაწყებიდან, საქართველოში 6 400-მდე რუსული კომპანია დარეგისტრირდა, რაც 2021 წლის წლიურ მაჩვენებელზე 7-ჯერ მეტია. საქართველოში სულ 13 500-მდე რუსული კომპანიაა დარეგისტრირებული და მათი ნახევარი უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ დარეგისტრირდა.
2022 წლის იანვარ-ივნისში საქართველომ რუსეთიდან ფულადი გზავნილებით, ტურიზმით და საქონლის ექსპორტით დაახლოებით 1.2 მლრდ აშშ დოლარის შემოსავალი მიიღო, რაც 2021 წლის იანვარ-ივნისში მიღებულ შემოსავალზე 2.5-ჯერ მეტია.
კვლევის კონკრეტული მიგნებებიდან აღსანიშნავია შემდეგი ფაქტები:
● მარტიდან დარეგისტრირებულ კომპანიების 93% ინდივიდუალური საწარმოა. ეს იმას მიანიშნებს, რომ რუსეთის მოქალაქეების ნაწილი საქართველოში საცხოვრებლად და ბიზნესის საკეთებლად გადმოვიდა;
● ტრადიციულად, რუსულ ბაზარზე მაღალი დამოკიდებულებით ღვინის ექსპორტი გამოირჩევა. 2022 წლის იანვარ-ივნისში რუსეთში ექსპორტირებული 58 მლნ აშშ დოლარის ღვინო საქართველოს ჯამური ღვინის ექსპორტის 58% იყო;
● ომის დაწყების შემდეგ რუსეთიდან ყველაზე მეტად ნავთობპროდუქტების (საწვავი) იმპორტი გაიზარდა – 280 პროცენტით;
● ელექტროენერგიის იმპორტი გაიზარდა 4-ჯერ (9 მლნ აშშ დოლარით). ქვანახშირის და კოქსის იმპორტი 3-ჯერ გაიზარდა და ჯამში 23 მლნ აშშ დოლარი შეადგინა;
● კვლავ მაღალია რუსულ ხორბალსა და ფქვილზე საქართველოს დამოკიდებულება. 2022 წლის იანვარ-ივნისში რუსული ხორბლის და ხორბლის ფქვილის წილი საქართველოს ხორბლის და ხორბლის ფქვილის მთლიან იმპორტში 95% იყო;
● მიუხედავად იმისა, რომ 2022 წელს რუსეთიდან ვიზიტორების შემოსვლის ზრდის ტემპი მნიშვნელოვნად გაიზარდა და იანვარ-ივნისში 247 ათასი ვიზიტორი შემოვიდა, 2019 წლის იანვარ-ივნისთან შედარებით, რუსეთიდან შემოსული ვიზიტორების რაოდენობა მაინც 3-ჯერ ნაკლებია;
● 2022 წლის პირველ კვარტალში რუსეთიდან პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები 11.2 მლნ აშშ დოლარით შემცირდა;
● ფულადი გზავნილები და საქართველოში რუსეთის მოქალაქეების მიერ კომპანიების დაფუძნება ზრდის რისკს, რომ საქართველო რუსეთზე დაწესებული სანქციების გვერდის ასავლელად იყოს გამოყენებული.
“საერთაშორისო გამჭვირვალობა-საქართველო” მიმართავს მთავრობას რეკომენდაციით:
● რუსეთთან ვაჭრობის შესამცირებლად უფრო აქტიურად და დაჩქარებულად დაიწყოს მუშაობა თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმებების გაფორმებაზე ყველა სტრატეგიულ პარტნიორთან, რომელთანაც ჯერ არ გვაქვს ასეთი შეთანხმება;
● სახელმწიფო ბიუჯეტიდან სუბსიდიები (გრანტი, შეღავათიანი კრედიტი და სხვა) არ უნდა გაიცეს ისეთ ბიზნესზე, რომელიც რუსეთზე ეკონომიკურ დამოკიდებულებას ზრდის;
● საქართველომ უნდა შეიმუშაოს რუსეთზე ენერგოდამოკიდებულების შემცირების სტრატეგია. დღესდღეობით რუსეთიდან იმპორტირებულ ელექტროენერგიას და ბუნებრივ აირს საქართველოს შიდა მოხმარებაში მაღალი წილი არ უჭირავს, მაგრამ მაინც მნიშვნელოვანია, რომ რუსეთზე დამოკიდებულება კიდევ უფრო შემცირდეს.
აღსანიშნავია ისიც, რომ ივნისში საქართველოში იმაზე ნაკლები უკრაინელი შემოვიდა ვიდრე 2021 წლის ანალოგიურ პერიოდში: ივნისში საქართველოს საზღვარი უკრაინის 19 585-მა მოქალაქემ გადმოკვეთა და გასული წლის ივნისთან შედარებით საქართველოში შემოსული უკრაინის მოქალაქეების რაოდენობა 11 პროცენტით შემცირდა.
რუსეთის მიერ უკრაინაში ომის დაწყების შემდეგ, საქართველოს ტურიზმის ინდუსტრიის ალიანსის წევრმა 30-მდე ორგანიზაციამ ხელისუფლებას მოუწოდა, დაუყოვნებლივ შეწყვიტოს უვიზო მიმოსვლა რუსეთთან.
საქართველოს და რუსეთს შორის პოზიტიური ურთიერთობები ორმხრივია – მიმდინარე წლის 22 ივლისს რუსეთის ფედერაციამ გამოაქვეყნა არამეგობრული ქვეყნების სია, რომელშიც საქართველო ვერ მოხვდა. უცხო ქვეყნების სიას, რომლებიც სჩადიან „არამეგობრულ ქმედებებს“ რუსეთის წინააღმდეგ მოსკოვი 2018 წლიდან აქვეყნებს.
