გაეროს უშიშროების საბჭო საქართველოს წინააღმდეგ რუსეთის აგრესიაზე განცხადებას ავრცელებს. დახურულ სხდომაზე, საქართველოს ოკუპირებულ რეგიონებში არსებული ვითარება განიხილეს. აღნიშნული საკითხის განხილვის ინიციატორები იყვნენ ალბანეთი, საფრანგეთი, იაპონია, მალტა, გაერთიანებული სამეფო და ამერიკის შეერთებული შტატები. სხდომის დასრულების შემდეგ უშიშროების საბჭოს ქვეყნებმა: აშშ-მ, გაერთიანებულმა სამეფომ, საფრანგეთმა, ალბანეთმა, იაპონიამ და მალტამ ერთობლივი განცხადება გააკეთეს.
გაეროს უშიშროების საბჭოს წევრი ქვეყნები განცხადებაში კვლავ გამოთქვამენ საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობისა და სუვერენიტეტის ურყევ მხარდაჭერას. ასევე, უკრაინაში მიმდინარე რუსეთის აგრესიის პარალელურად, გმობენ რუსეთის პროვოკაციებს საქართველოში, როგორიცაა საქართველოს მოქალაქეთა გატაცება, უკანონო “ბორდერიზაცია”, სამხედრო წვრთნები ოკუპირებულ რეგიონებში, ეთნიკური ქართველების დისკრიმინაცია და ქართული კულტურის შეზღუდვა. გაეროს უშიშროების საბჭოს ქვეყნები გმობენ დავით ბაშარულის, გიგა ოთხოზორიასა და არჩილ ტატუნაშვილის მკვლელობებს.
უშიშროების საბჭოს ქვეყნებმა ასევე ახსენეს 2021 წლის იანვარში, სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა სასამართლოს მიერ მიღებულ გადაწყვეტილება, რომლის მიხედვითაც, რუსეთის ფედერაციას, როგორც სახელმწიფოს, რომელიც ახორციელებს ოკუპირებული რეგიონების ეფექტიან კონტროლს, ეკისრება პასუხისმგებლობა აქ ჩადენილ ადამიანის უფლებათა მძიმე დარღვევებზე: მშვიდობიანი მოსახლეობის მკვლელობაზე, სამხედრო ტყვეების წამება, არაჰუმანური და დამამცირებელი მოპყრობა, რომელიც ხელს უშლის ქართველებს, დაბრუნდნენ თავიანთ სახლებში და ადამიანის უფლებების დარღვევის ფაქტებზე გამოძიების არჩატარება.
გაეროს უშიშროების საბჭო გამოთქვამს წუხილს, რომ საქართველოს ოკუპირებულ ტერიტორიებზე ვერ ხერხდება ჰუმანიტარული მდგომარეობის კონტროლის მონიტორინგის შეუზღუდავი მექანიზმების დაშვება.
განცხადებაში ასევე ხაზგასმულია სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს მიერ გაცემული დაკავების ორდერები 2008 წლის საქართველოში რუსეთის შემოჭრისას და შემდეგ ეთნიკურად ქართველი მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ ჩადენილი ომის დანაშაულებისთვის.
გაეროს უშიშროების საბჭოს წევრები კიდევ ერთხელ მოუწოდებენ რუსეთს 2008 წლის 12 აგვისტოს შეთანხმების სრულად შესრულებისკენ.
● თბილისმა სარჩელი რუსეთის წინააღმდეგ ICC-ში 2008 წელს შეიტანა. 2016 წლის იანვარში პირველმა წინასასამართლო პალატამ თანხმობა გასცა დაწყებულიყო გამოძიება სამხედრო დანაშაულებისა და კაცობრიობის წინააღმდეგ ჩადენილი დანაშაულების გამოსავლენად, რომლებიც შეიძლება ჩაედინათ ქართულ, ოსურ და რუსულ მხარეებს საომარი მოქმედებების დაწყებამდე, უშუალოდ საომარი მოქმედებების დროს და შემდგომ დღეებში – კონკრეტულად 2008 წლის 1 ივლისიდან 2008 წლის 10 ოქტომბრამდე შუალედში.
● მიმდინარე წლის მარტში ცნობილი გახდა, რომ გამოვლინდა ეთნიკურად ქართველი მშვიდობიანი მოქალაქეების უკანონო დაკავების, არასათანადო მოპყრობის, მძევლების აყვანის და შემდგომში უკანონო გასახლების სავარაუდო ფაქტები.
● ICC-ის იურისდიქცია ვრცელდება რომის სტატუტის მონაწილე სახელმწიფოების ტერიტორიაზე ჩადენილ დანაშაულებზე (საქართველოც ერთ-ერთი მათგანია), განურჩევლად დამნაშავეთა ეროვნებისა. საერთაშორისო სამართლის თვალსაზრისით, სამხრეთ ოსეთი საქართველოს ტერიტორიის ნაწილია, რაც ნიშნავს, რომ ICC-ის იურისდიქცია ვრცელდება სამხრეთ ოსეთში მომხდარ დანაშაულებზე, რომლებზეც პასუხისმგებელნი არიან რუსეთის მოქალაქეები, მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთი არ არის რომის სტატუტის მხარე.
● ჰააგის სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლომ 2022 19 დეკემბერს დაასრულა აგვისტოს ომის პერიოდში (2008 წლის 1 ივლისიდან 10 ოქტომბრის ჩათვლით) ჩადენილი დანაშაულების შესწავლა ადამიანურობისა და ომის დანაშაულების კონტექსტში.
● საქმის პროკურორმა კარიმ ხანმა აღნიშნა, რომ გადაწყვეტილება გამოძიების ფაზის დასრულების შესახებ ჰააგის სასამართლოს 20-წლიან ისტორიაში პირველად იქნა მიღებული. პროკურორმა აღნიშნა, რომ გამოძიებისას მისმა ოფისმა შეისწავლა ყველა ის მტკიცებულება, რომელიც კონფლიქტის მხარეებმა წარადგინეს სავარაუდოდ ჩადენილ დანაშაულებთან დაკავშირებით.
● მანამდე, 2022 წლის ზაფხულში, ჰააგის სასამართლომ აღნიშნული გამოძიების ფარგლებში სამხრეთ ოსეთის სამი ყოფილი თანამდებობის პირის დაკავების ორდერი გასცა, რადგან გამოიკვეთა მათი ბრალეულობა ადამიანურობისა და ომის დანაშაულების კონტექსტში.
● სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს (ICC) თანახმად, ეს პირები სავარაუდოდ პასუხისმგებელნი არიან თავისუფლების უკანონო აღკვეთაზე, წამებასა და არაადამიანურ მოპყრობაზე, ადამიანის ღირსების შელახვაზე, მძევლების აყვანასა და მშვიდობიანი მოსახლეობის უკანონო გადაადგილებაზე.
● 2021 წლის 21 იანვარს კი ევროპულმა სასამართლომ საბოლოო გადაწყვეტილება საბოლოო გადაწყვეტილება გამოაცხადა აგვისტოს ომის საქმეზე. სტრასბურგმა დაადგინა, რომ რუსეთი პასუხისმგებელია საქართველოს მოქალაქეების მიმართ ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის ექვსი მუხლის დარღვევაზე – მათ შორისაა სიცოცხლის უფლების ხელყოფა, წამება, კერძო საკუთრების დაწვა და განადგურება.
