ევროკავშირი მოუწოდებს პოლიტიკურ პარტიებს, გამონახონ კომპრომისი კრიზისის დასაძლევად

ევროკავშირის უმაღლესმა წარმომადგენელმა საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების პოლიტიკის საკითხებში ჟოზეპ ბორელმა მოუწოდა ყველა პოლიტიკურ პარტიას საქართველოში, დააყენონ ქართველი ხალხის ინტერესები პირველ ადგილზე და იპოვონ კომპრომისი პოლიტიკური კრიზისის დასაძლევად. ამის შესახებ მან დღეს ბრიუსელში, პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილთან გამართულ ერთობლივ პრესკონფერენციაზე განაცხადა.

ბორელმა ასევე აღნიშნა, რომ საპარლამენტო საქმიანობის ბოიკოტი სარგებელს არ მოუტანს ქართულ დემოკრატიას.

მისი თქმით, უახლოეს დღეებში ევროსაბჭოს პრეზიდენტის, შარლ მიშელის სპეციალური წარმომადგენელი კრისტიან დენიელსონი – რომელიც საქართველოში იმყოფება – ორივე მხარეს კონკრეტულ წინადადებას წარუდგენს.

ბრიუსელში გამართული შეხვედრების პარალელურად, კვლავ საქართველოში რჩება ევროპული საბჭოს პრეზიდენტის, შარლ მიშელის სპეციალური წარმომადგენელი კრისტიან დანიელსონი – მისი მისიაა ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის პოლიტიკური დიალოგი უზრუნველყოს.

პოლიტიკური კრიზისი საქართველოში დაიწყო 2020 წლის შემოდგომაზე, საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ და უკიდურესად გამწვავდა 23 თებერვალს, მთავარი ოპოზიციური პარტიის ლიდერის, ნიკა მელიას დაკავების გამო.

ამ ეტაპზე მხარეების პოზიციები ურთიერთთსაპირისპიროა – ოპოზიცია რიგგარეშე არჩევნებს ითხოვს, ხელისუფლება ამას არ თანხმდება.

კომპრომისულ ვარიანტად განიხილება არა პირდაპირ რიგგარეშე არჩევნების, არამედ პლებისციტის ჩატარება, სადაც ხალხს კითხავენ, უნდათ თუ არა რიგგარეშე არჩევნები.

ამ დრომდე გამართული შეხვედრების შემდეგ ყველა მხარე აცხადებს, რომ გარკვეულ საკითხებზე პოზიციების დაახლოება ჯერ არ მომხდარა. 

• წინაისტორია

  რატომ შეიქმნა საქართველოში პოლიტიკური კრიზისი?

  

  31 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ საქართველოში მწვავე პოლიტიკური კრიზისი შეიქმნა. ოპოზიცია არჩევნებს გაყალბებულად მიიჩნევს და მის შედეგებს არ აღიარებს. პარლამენტში გასულმა ოპოზიციონერმა დეპუტატებმა (ექვსი დეპუტატის გამოკლებით) უარი თქვეს სადეპუტატო მანდატებზე და მმართველი გუნდი “ქართული ოცნება” მარტო დატოვეს პარლამენტში. ეს საქართველოს ისტორიაში პირველი შემთხვევაა, როდესაც ქვეყანას ერთპარტიული პარლამენტი ჰყავს.

  პოლიტიკური კრიზისი ქვეყანაში კიდევ უფრო გაამწვავა მთავარი ოპოზიციური პარტიის “ნაციონალური მოძრაობის” ოფისში ჩატარებულმა სპეცოპერაციამ, რომლის დროსაც ამ პარტიის თავმჯდომარე ნიკა მელია დააკავეს.

  მელიას დაკავებას უპრეცედენტო რეაქცია მოჰყვა როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე მის ფარგლებს გარეთ.

  გადადგა ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი გიორგი გახარია, რომელიც მელიას დაკავების წინააღმდეგი იყო, თუმცა გუნდის შიგნით უმცირესობაში აღმოჩნდა.

  საქართველოს ამერიკელმა და ევროპელმა პარტნიორებმა ოპოზიციური პარტიის ოფისში მოწყობილი სპეცოპერაცია შეაფასეს, როგორც “დემოკრატიის გზაზე უკან გადადგმული ნაბიჯი”.

  ოქტომბრიდან მოყოლებული პოლიტიკურმა პროცესებმა ფაქტობრივად ქუჩაში გადაინაცვლა. ოპოზიცია და საზოგადოებრივი აქტივისტები პერმანენტულ აქციებს აწყობენ და სამთავრობო შენობების პიკეტირებას ახდენენ.

  ოპოზიციას ორი მთავარი მოთხოვნა აქვს – რიგგარეშე საპარლამენტო არჩევნების დანიშვნა და ნიკა მელიას და ასევე სხვა პოლიტიკური ნიშნითვ დაკავებული ადამიანების გაავისუფლება. დაკავებულებს შორის არის ოპოზიციური ტელეკომპნია “მთავარის” ერთ-ერთივ მეწილი გიორგი რურუა, რომელსაც უარაღის უკანონო შენახვა-ტარებას ედავებიან. დამოუკიდებელი იურისტები ამბობენ, რომ მელიას და რურუას საქმეები სამართლებრივ სარჩულს მოკლებულია.

  ოქტომნბრის შემდეგ, ხელისუფლებასა და ოპოზიციას შორის  მოლაპარაკებების რამდენიმე რაუნდი გაიმართა აშშ-ის ელჩის და საქართველოში აკრედიტებული სხვა დიპლომატების ფასილიტატორობით, თუმცა ამ საუბრებს შედეგი არ მოჰყოლია.

  1 მარტს თბილისში ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ევროჩინოვნიკი, ევროსაბჭოს პრეზიდენტი შარლ მიშელი ჩამოვიდა, რომელმაც დაპირისპირებულ მხარეებს შორის მოდერატორის ფუნქცია აიღო.

”ამ სიტუაციას სჭირდება ორმხრივად მისაღები შედეგი”, – განაცხადა ბორელმა.

მან ხაზი გაუსვა, რომ მიუხედავად მხარეებს შორის ჯერ-ჯერობით მიუღწეველი შეთანხმებისა, პრემიერ ღარიბაშვილთან შეხვედრის შემდეგ, ცხადი გახდა, რომ იგი მოწოდებულია კონსტრუქციული თანამშრომლობისთვის.

შეხვედრაზე კომენტარი გააკეთა პრემიერმა ღარიბაშვილმაც. მისი თქმით, შემდეგი არჩევნები 2024 წელს ჩატარდება, ხოლო პატიმრების [საუბარია ნიკა მელიასა და გიორგი რურუაზე] გათავისუფლება მას არ ეხება:

“პოლიტიკოსობა არ ნიშნავს იმუნიტეტის ქონას. თუკი პოლიტიკოსი ჩაიდენს დანაშაულს, ან უკანონო ქმედებას, რა თქმა უნდა, ის უნდა იყოს ანგარიშვალდებული საკუთარ ქმედებასთან”.

უფრო რადიკალური იყო საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრი დავით ზალკალიანი. მისი თქმით, ახალი არჩევნების თემა “ერთხელ და სამუდამოდ” მოხსნილია დღის წესრიგიდან. 

მისი თქმით, 2020 წლის 31 ოქტომბრის არჩევნები აღიარებულია ევროპელი პარტნიორების მიერ.

“არჩევნები აღიარა ყველა საერთაშორისო ორგანიზაციამ, ყველა სამონიტორო ორგანიზაციამ, მათ შორის ეუთო/ოდირმა, როგორც წინასწარი, ისე საბოლოო დასკვნით, რომელიც რამდენიმე დღის წინ გამოქვეყნდა“, – განაცხადა ზალკალიანმა.

ასოცირების საბჭო: ღრმა სინანულს გამოვთქვამთ საქართველოში პოლარიზაციის გაღრმავების გამო

შეხვედრის შემდეგ განცხადება გაავრცელა საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების საბჭომ.

“ასოცირების საბჭომ ღრმა სინანული გამოთქვა საქართველოში პოლიტიკური პოლარიზების გაღრმავების გამო. ევროკავშირმა მოუწოდა მიმდინარე პოლიტიკური სიტუაციის სწრაფი გადაწყვეტისკენ და ყველა მხარეს ძალისხმევის გაძლიერებისკენ”, – წერია განცხადებაში.

მათივე თქმით, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია, რომ ყველა მოთამაშემ გააგრძელოს მუშაობა, ევროკავშირის მიერ მხარდაჭერილი მედიაციის პირობებში, რათა რაც შეიძლება მალე მოგვარდეს პოლიტიკური კრიზისი საქართველოში.

განცხადებაში საუბარია ასევე 2020 წლის 31 ოქტომბრის არჩევნებზეც. ასოცირების საბჭომ აღნიშნა, რომ არჩევნები იყო კონკურენტული და რომ ზოგადი ფუნდამენტური თავისუფლებები იყო დაცული.

________________________________

● პოლიტიკური კრიზისის განსამუხტად, თბილისში ევროსაბჭოს პრეზიდენტის წარმომადგენელი ჩამოვიდა
● რუსეთის საგარეო დაზვერვა: აშშ გაღიზიანებულია “ოცნებით”, რომელიც უსიტყვოდ არ მიჰყვება დასავლურ კურსს
● ყოფილი ელჩები და დიპლომატები ხელისუფლებას მოუწოდებენ, გაათავისუფლონ ნიკა მელია
● ოლიგარქიული გავლენები და პოლიტიზირებული სასამართლო – საქართველო Freedom House-ის ანგარიშში
● ირაკლი ღარიბაშვილი: ვადამდელი არჩევნები არ განიხილება

_______________________________

რას ამბობენ ოპოზიციაში

“ევროპული საქართველოს” ლიდერის, გიგა ბოკერიას თქმით, “ღარიბაშვილის სიტყვებს და იმას, რომ ჩვენ ეგეთი მთავრობა გვყავს, ერთი დადებითი გვერდითი ეფექტი აქვს: მათი სიტყვები არაფერს ნიშნავს, სანამ არ მოხდება ქმედება.“

ხოლო “სტრატეგია აღმაშენებლის” ლიდერი, გიორგი ვაშაძე ამბობს, რომ ევროპული მხარის დოკუმენტში რიგგარეშე არჩევნებზე ჩანაწერი აუცილებლად იქნება:

“გარანტიას გაძლევთ, რომ არც ევროპული მხრიდან არ იქნება იმაზე საუბარი, რომ ამოვიღოთ რიგგარეშე არჩევნების საკითხი და შევთანხმდეთ საარჩევნო რეფორმაზე, პოლიტპატიმრებზე, სასამართლო რეფორმაზე.”

“გირჩი-მეტი თავისუფლების” ლიდერის, ზურაბ ჯაფარიძის თქმით, “ქართულ ოცნებას” მოლაპარაკებების ჩაშლა უნდა, მედიატორები კი ცდილობენ, რომ ეს არ მოხდეს:

 “მთელი ამ პროცესის განმავლობაში როდის ეტყობოდა ქართულ ოცნებას, რომ კრიზისი განმუხტვა უნდოდა? მათი მიზანი ყოველთვის იყო და ახლაც არის ის, რომ ვიღაცები შეიტყუონ, დააშანტაჟონ ან მოისყიდონ და შეიტყუონ პარლამენტში, რომ ცოტა კიდევ ააჭრელონ პარლამენტი და ეგ არის. მეტი არც არაფერი არ აინტერესებთ.”