აშშ ავღანეთიდან გავიდა, შეიძლება ეს საქართველოს შემთხვევაშიც მოხდეს? კომენტარები
შესაძლებელია საქართველოდან აშშ-ის წასვლა?
აშშ სტაბილურად უჭერს მხარს საქართველოს უკანასკნელი ათწლეულების განმავლობაში და დემოკრატიული სახელმწიფოს მშენებლობაში ეხმარება. მაგრამ ასევე იყო ავღანეთის შემთხვევაშიც. შემდეგ კი ამერიკამ ავღანეთი დატოვა და ერთი თვის განმავლობაში, ქვეყანა სრულად დაიმორჩილა უკიდურესად რადიკალურმა ორგანიზაცია „თალიბანმა“, რომელიც მსოფლიოს ბევრი ქვეყნის მიერ ტერორისტულად არის აღიარებული.
შესაძლებელია თუ არა, ველოდოთ გარკვეულ ცვლილებებს აშშ-საქართველოს ურთიერთობებში ავღანეთის კონტექსტში? ეს თემა აქტიურად განიხილება აფხაზეთში.
- ავღანეთი დაეცა. როგორი იქნება ახალი ისლამური ხალიფატი
- NDI-ს ახალი კვლევა: მთავარი მიგნებები და ტენდენციები
- “ქართული ოცნება” შარლ მიშელის შეთანხმებიდან გადის. რას ნიშნავს ეს?
კომენტარები
ახრა სმირი, ჟურნალისტი
„ამერიკამ ავღანეთი დატოვა, როგორც პროგნოზირებადად და, ამავდროულად, მოულოდნელად.
პროგნოზირებადად – იმიტომ, რომ ეს სრულ შესაბამისობაში იყო ვაშინგტონის გაცხადებულ გეგმებთან. მოულოდნელად – იმიტომ, რომ პირდაპირ მიატოვა ყველაფერი, რაც შეიძლებოდა, მაგრამ თან წაიღო ყველაფერი, რაც ფასეული იყო, მაგალითად, სამსახურებრივი ძაღლები.
ავღანეთი დაუტოვეს არა ამერიკელებთან თანამშრომლობაში მყოფ ხელისუფლებას, არამედ ანტაგონისტებს – თალიბებს, რომლებიც ორი ათწლეულის წინ, ამერიკისთვის ავღანეთში შეჭრის მიზეზად იქცნენ. სწორედ ეს გახდა ამ გასვლის ყველაზე განხილვადი ნაწილი.
ფოტო- და ვიდეომასალამ, რომელზეც ასახულია უკანასკნელ თვითმფრინავებზე ჩამოკიდებული პროამერიკელი ავღანელები, მხოლოდ გააძლიერა მომხდარის ტრაგიზმი. ანუ ამერიკა წავიდა – და დაუყოვნებლივ წავიდა ყველაფერი, რასაც ის ამ ორი ათწლეულის განმავლობაში აკეთებდა.
ადამიანებმაც ამჯობინეს, ნებისმიერ ფასად წასულიყვნენ.
საქართველოში ამერიკული ჯარი არ არის, ამიტომ ამერიკის ყოფნა საქართველოში კიდევ უფრო სწრაფად შეიძლება დასრულდეს, ვიდრე ავღანეთში – ამისათვის ადამიანების მასობრივი გაყვანაც არ დასჭირდება.
რა იქნება შემდეგ? საქართველოს ისტორიაში იყო თითქმის ნახევარი მილიონი ქართველი კომუნისტის მომენტალურად გაუჩინარებული პარტბილეთი. იყვნენ რეჟიმის ცვლილების შემდეგ სასწრაფოდ გაქცეული ხელისუფლებები – ნოე ჟორდანიასგან დაწყებული მე-20 საუკუნის დასაწყისში, მიხეილ სააკაშვილით დასრულებული, 21-ე საუკუნის დასაწყისში.
არ უნდა ველოდოთ საქართველოს საგარეო-პოლიტიკური ორიენტირების მომენტალურ ცვლილებას, მაგრამ თუკი მასში აღარ იქნება ამერიკის ყოფნა, მაშინ, ავღანეთის ანალოგიურად, გაძლიერდება მეზობელი სახელმწიფოების ყოფნა.
თუკი ავღანეთში პოზიციები განიმტკიცა პაკისტანმა, საქართველოში გაძლიერება შეიძლება მოახერხოს, მაგალითად, თურქეთმა. მაგალითისთვის შორს წასვლა საჭირო არ არის: თურქეთი უკვე შეიჭრა აზერბაიჯანში, რუსი სამშვიდობოები დგანან მთიან ყარაბაღში.
და ამერიკა – ამერიკა შორს არის. ზღვებისა და ოკეანეების გადაღმა“.
კომენტარები
ინალ ხაშიგი, აფხაზეთში JAMnews-ის რედაქტორი / გაზეთ „ჩეგემსკაია პრავდას“ რედაქტორი
„ავღანეთსა და საქართველოში ამერიკელების ყოფნასთან დაკავშირებული სიტუაცია ერთმანეთისგან მკვეთრად განსხვავებულია.
ავღანეთი, ჯერ კიდევ ობამას პრეზიდენტობის პერიოდიდან, აშკარად უპერსპექტივო მიმართულებად გამოიყურებოდა ამერიკელებისთვის. ვერც კოალიციის ძალების სერიოზულმა სამხედრო ყოფნამ, ვერც უზარმაზარმა ფინანსურმა დანახარჯებმა, მუდმივად მეომარი ქვეყნის სტაბილურობისთვის ფუნდამენტი ვერ შექმნა.
ამერიკელების მზრუნველობის ქვეშ მყოფი ადგილობრივი ადმინისტრაცია უკურნებელ კორუფციაში ჩაეფლო, ყოველგვარი უკუგების გარეშე. თვით შტატებისთვისაც კი უკვე ნათელი იყო, რომ რამდენიც არ უნდა კვებო და დაიცვა, ამ ხელისუფლებისგან მარგი ქმედების კოეფიციენტი და ავღანურ საზოგადოებაზე გავლენა ნულს უახლოვდება.
და ეს ვითარება ვერ შეიცვლებოდა, ვერც ახლა, ვერც იმ შემთხვევაში, ამერიკა რეგიონში კიდევ 20 წლითაც რომ დარჩენილიყო.
ავღანეთის პრეზიდენტის აშრაფ ღანის ხელისუფლება, ყველაზე ქვედა რგოლამდე მას დაქვემდებარებული სტრუქტურიანად, უეცრად და მოსალოდნელად გარდაიცვალა ამერიკული სამხედრო ძალების გაყვანისთანავე.
ხოლო საქართველო აშშ-ს განსაკუთრებულ პრობლემებს არ უქმნის:
- ამერიკული სამხედრო ძალები საქართველოში არ არიან
- ფინანსური დახმარება, ავღანეთში გაწეულ ხარჯებთან შედარებით – წვრილმანია
- ადგილობრივი ელიტა თუმცა გახლეჩილია, მაგრამ მთლიანად პროდასავლურია.
ერთადერთი, რაც ავღანეთთან საერთო აქვს – მანძილია. საქართველო, ისევე როგორც ავღანეთი, აშშ-ისგან ტერიტორიულად შორსაა. რაც იმას ნიშნავს, რომ რეგიონში ცვალებადი გეოპოლიტიკური სურათის პირობებში, შესაძლოა, ამერიკის ინტერესების პერიფერიაზე აღმოჩნდეს.
სურათი კი ნამდვილად იცვლება. ის ადგილი, რომელიც, საბჭოთა კავშირის ჩამოშლის მომენტიდან, ისე ჩანდა, რომ ხანგრძლივად დარეზერვებული ჰქონდა დასავლეთს, ყარაბაღის მეორე ომის შემდეგ თურქეთის მიერ დაკავებული აღმოჩნდა.
ამჟამად ანკარა და მოსკოვი ფაქტობრივად აკონტროლებენ კავკასიას, და ამ ვითარებაში, პროდასავლური საქართველო თითქმის ანკლავად გამოიყურება.
ღირს კი გრძელვადიან პერსპექტივაში ეს ანკლავი აშშ-ის მხრიდან შემდგომ მხარდაჭერად – ვფიქრობ, ახლა ამაზე დამაჯერებელი პასუხის გაცემას ვერავინ შეძლებს, მათ შორის, ვერც ვაშინგტონში“.
