2022 წლის ტოპ-5 ყველაზე მოსალოდნელი მოვლენა აფხაზეთში
2022 წლის მოვლენები აფხაზეთში
აფხაზეთი 2022 წელში გასული წლის ყველა მოუგვარებელ პრობლემასთან ერთად შევიდა. და თუკი ისეთი, როგორიც პანდემიაა, რესპუბლიკას ბევრ სხვა ქვეყანასთან აერთიანებს, ისეთი, როგორიც ელექტროენერგიის მარაოსებრი გათიშვაა, მას განსაკუთრებულად აქცევს.
რას ელოდებიან აფხაზეთში 2022 წელს? JAMnews-ის სოხუმელი კორესპონდენტი ელეონორა გილოიანი მიმდინარე წლის 5 ყველაზე მოსალოდნელი მოვლენის შესახებ.
საპარლამენტო არჩევნები
ბრძანებას იმის შესახებ, რომ მორიგი საპარლამენტო არჩევნები 2022 წლის მარტში გაიმართება, პრეზიდენტმა ასლან ბჟანიამ ხელი გასული წლის დეკემბერში მოაწერა.
ამით მან წერტილი დაუსვა ხმებს იმის შესახებ, რომ არჩევნები გადაიდებოდა, ამჟამინდელი მოწვევის პარლამენტის მუშაობა კი გახანგრძლივდებოდა. ასეთი საუბრები ძირითადად მოქმედ დეპუტატებს შორის მიმდინარეობდა.
- კომენტარი აფხაზეთიდან: “არ გვინდა, სხვა ქვეყნის ქსეროასლი გაგვხადონ”
- „უსირცხვილო ფარისევლობა“ – აფხაზეთში ინფიცირების რეკორდების ფონზე შეზღუდვებს ამსუბუქებენ
- „სირცხვილია იყო დაზარალებული“: წამების ისტორიები აფხაზეთიდან
თუმცა, თარიღის დანიშვნის შემდეგ სწორედ მათ ითხოვეს არჩევნების გადადება, რასაც პანდემიით, გაუარესებული ეპიდვითარებით და მოქმედი შეზღუდვების ფონზე სრულფასოვანი წინასაარჩევნო კამპანიის ჩატარების შეუძლებლობით ხსნიდნენ. არჩევნები არავინ გადადო, შეზღუდვების ნაწილი კი, როგორც ქვეყანაში ითვლება, „არჩევნების გამო“ მოიხსნა.
მუშაობის უფლება მისცეს კულტურის დაწესებულებებს – ისე მოხდა, რომ სწორედ რაიონულ კულტურის სახლებში ტარდება ამომრჩეველთან შეხვედრების უმრავლესობა. თუმცა, შეიძლება ეს უბრალო დამთხვევაა.
სულ, სტატიის წერის მომენტში დარეგისტრირებულია 118 საინიციატივო ჯგუფი კანდიდატების წარსადგენად და 5 პოლიტიკური პარტია. 35 ოლქში ახლა დეპუტატობისთვის 125 ადამიანი იბრძვის.
წინა საპარლამენტო არჩევნებიც 12 მარტს გაიმართა, 2017 წლის. მაშინ 139 კანდიდატი იყო.
თუკი ხუთი წლის წინანდელ და ახლანდელ სიებს შევადარებთ, გვარების არცთუ ისე ცოტა დამთხვევას აღმოვაჩენთ. და რაც მნიშვნელოვანია – ეს ძირითადად ისინი არიან, რომლებიც მაშინ ვერ გავიდნენ, მაგრამ ისევ ცდიან ბედს. ამჯერად სიებში 17 ქალია.
ამ მოწვევის დეპუტატებიდან კენჭს ისევ იყრის 18 ადამიანი. შესაბამისად, 17-მა გადაწყვიტა აღარ იბრძოლოს მანდატისთვის.
ჯერჯერობით თვითონ წინასაარჩევნო რბოლა არ დაწყებულა – კანდიდატები საინიციატივო ჯგუფების კვალდაკვალ გადიან რეგისტრაციის პროცესს. მიაქვთ შესაბამისი ცნობები ფსიქიატრიული და ნარკოლოგიური საავადმყოფოებიდან, რომ არ არიან ამ დაწესებულებების პაციენტები. ასევე დოკუმენტები, რომლებიც ადასტურებს იმ ფაქტს, რომ ისინი ნასამართლევები არ არიან.
სხვათა შორის, ორი კანდიდატის წინააღმდეგ ძიება მიმდინარეობს – ერთი 21 დეკემბრის მასობრივი არეულობების საქმეზე შინაპატიმრობაშია, მეორე – ერთ-ერთ კორუფციულ საქმეზე აღკვეთის ღონისძიების გარეშე. კანონი მათ კენჭისყრას არ უკრძალავს.
იმის მიუხედავად, რომ წინასაარჩევნო კამპანია და აგიტაცია ჯერ კიდევ წინ არის, აფხაზეთის მცხოვრებლები უკვე ამჩნევენ თავიანთ რაიონებში ინფრასტრუქტურის გასაუმჯობესებლად დაწყებულ სამუშაოებს – იქ ორმოებს ავსებენ, ბოძებს ამაგრებენ და ტრანსფორმატორებსაც კი ცვლიან. ამ მხრივ 2022 წლის რბოლა ნაკლებად იქნება პრინციპულად განსხვავებული ყველა წინამორბედისგან, მთავარ ინტრიგად კი კვლავ ის დარჩება, ვინ მოახერხებს უკეთ „მუშაობას“ – ხელისუფლება თუ ოპოზიცია.
ენერგოკრიზისი
ელექტროენერგია აფხაზეთში 2022 წელს უფრო ხშირად არ არის, ვიდრე არის. მიზეზები და განმარტებები ამასთან დაკავშირებით ხელისუფლებას, როგორც ყოველთვის, მრავლად აქვს. მაინერებიც, გადაუხდელობაც დაб რა თქმა უნდა, ჯვარის წყალსაცავში წყლის დაბალი დონე.
რატომ არ არის შუქი რესპუბლიკაში, პასუხი ყველას შეუძლია გაგცეთ. მაგრამ 2022 წელს აფხაზეთის მცხოვრებლები პასუხს სხვა კითხვაზე ელიან – რა ვუყოთ ამ ყველაფერს?
სტატიის დაწერის მომენტში, რესპუბლიკაში პარალელურად მოქმედებს ელექტროენერგიის მარაოსებრად გათიშვის რამდენიმე გრაფიკი. აქ უნდა აღვნიშნოთ, რომ ინფორმაცია, რომელსაც ენერგოკომპანია „ჩერნომორენერგო“ გასცემს, უნიკალურია მოსახლეობისათვის მიუწვდომლობით. ადამიანებს სთავაზობენ შეისწავლონ ქვეყნის ენერგოქსელი და ზუსტად იცოდნენ, ვის რომელი ქვესადგური აქვს და რომელი ფიდერი. მთლიანობაში, არ ღირს წვალება – გრაფიკს ფაქტობრივად არ იცავენ და მასზე საკუთარი ცხოვრების აწყობას უმცირესი აზრიც კი არ აქვს.
სხვათა შორის, პარლამენტის დეპუტატობას ცდილობს ერთდროულად „ჩერნომორენერგოს“ ორი ყოფილი ხელმძღვანელი. შესაძლოა, ენერგეტიკის ყოფილ ხელმძღვანელებს ამ მოედნის გამოყენება უნდათ, როგორც კრიტიკული სიტუაციების მოსაგვარებლად თავიანთი წინადადებების ადგილად.
პანდემია
„ომიკრონის“ შტამი აფხაზეთში ჩვენთვის ტრადიციული დაგვიანებით შემოვიდა ვირუსის გავრცელების გლობალური გრაფიკიდან. ამის მიუხედავად, უკვე იანვრის შუაში, დღე-ღამეში ინფიცირებულთა რიცხვმა ყველა ანტირეკორდს გადააჭარბა. დღეში 500-დან 700 ადამიანამდე იღებდა ტესტზე დადებით პასუხს.
თავად დაავადების მიმდინარეობას აფხაზი ექიმები, როგორც მათი უცხოელი კოლეგები, უფრო მსუბუქს უწოდებენ, მაგრამ ყველაფერს ართულებს შტამის გავრცელების მასობრიობა და გადამდები ხასიათი. მაგალითად, გარკვეული დროით დედაქალაქის მთავარი PCR-ტესტების პუნქტის დაკეტვა გახდა საჭირო – უბრალოდ იმიტომ, რომ აღარავინ დარჩა, ვინც ტესტებს ჩაატარებდა, ადამიანები დაავადდნენ.
აფხაზეთში საკმაოდ დაიღალნენ პანდემიით და ყველაზე მეტად მის ლოგიკურ დასასრულს ელიან. მაგრამ აქვე უნდა აღვნიშნოთ, რომ თუნდაც რაიმე უსაფრთხოების ზომის შეგნებულად დაცვაზე საუბარი, აქამდე როგორც არ ყოფილა, ისე ახლა არ არის. ადამიანები ქორწილებს იხდიდნენ უჰანის შტამის გავრცელების პერიოდშიც, დელტასიც და ახლაც იხდიან, ომიკრონის პირობებში.
ჯანდაცვის სისტემა კი დგას ექიმების ერთგულებასა და იღბალზე. ვფიქრობ, აფხაზეთში ვინმეს რომ აჯილდოებდნენ „წლის ადამიანის“ პრემიით, მას დანამდვილებით გაინაწილებდნენ დედაქალაქის ინფექციური საავადმყოფოსა და გუდაუთის ჰოსპიტლის მთავარი ექიმები და, ასევე, ექიმების ნაწილი წითელი ზონიდან. ეს უდავოა.
გზები
სოხუმის მცხოვრებლები მოუთმენლად ელიან რამდენიმე ცენტრალურ ქუჩაზე დაპირებული ასფალტის დაგებას.
ყველა მათგანი დაზიანდა ჯერ კიდევ 2020 წელს წყალმომარაგების სისტემის სარემონტო სამუშაოებისას. მართალია, ზოგიერთი მათგანი მანამდეც უკეთესის სურვილს ტოვებდა, მაგრამ ახლა სოხუმის ცენტრალური ქუჩები მაქსიმალურად სავალალო მდგომარეობაშია.
ვადები, რომლითაც რემონტი დასრულდებოდა, რამდენადაც მახსოვს, 3-5-ჯერ მაინც შეცვალეს. და არც ერთხელ არ დაემთხვა სამწუხარო რეალობას.
მართალია, მოასფალტდა რესპუბლიკური მნიშვნელობის ავტომაგისტრალის მკვეთი ქუჩები. მაგრამ ისე ცუდად, რომ შესაბამისი სამსახური იძულებული გახდა არ ჩაებარებინა ეს სამუშაო.
სოხუმში, ჯონუას, გულიას და აბაზინების ქუჩების აღდგენა 2020-2022 წლებში აფხაზეთის სოციალურ-ეკონომიკური განვითარების ხელშეწყობის საინვესტიციო პროგრამის ხარჯზე ხდება.
გულიას ქუჩის სიგრძე 1200 მეტრია, აბაზინების ქუჩის – 686 მეტრი, ჯონუას ქუჩის კი – 1350 მეტრი.
კორუფციული საქმეები
გენერალურმა პროკურატურამ ამა თუ იმ კორუფციულ ეპიზოდზე სისხლის სამართლის საქმე აღძრა რეპატრიაციის სამინისტროში, სახელმწიფო კომპანია აფხაზტოპში, რესპუბლიკურ ონკოლოგიურ ცენტრში, რესპუბლიკურ საავადმყოფოში.
სასამართლოს მასალები მხოლოდ ერთ – საავადმყოფოს საქმეზე გადაეცა. ფიგურანტების უმეტესობის წინააღმდეგ აღკვეთის ღონისძიება ან არ გამოიყენეს, ან შინაპატიმრობა შეუფარდეს.
ამის მიუხედავად, 2022 წელს ასე თუ ისე მაინც უნდა მოხდეს რაიმენაირი განვითარება, შესაძლოა, ლოგიკური დასასრულიც. ყოველ შემთხვევაში, სწორედ ამით შეფასდება კორუფციის წინააღმდეგ ასე ხშირად დაპირებული ბრძოლა.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო