სომეხი შრომითი მიგრანტები რუსულ პენსიას მიიღებენ

რუსეთი მისი ეგიდით მოქმედი ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის ქვეყნებიდან ჩასულ შრომით მიგრანტებს პენსიებს გადაუხდის. კავშირის წევრებმა: რუსეთმა, სომხეთმა, ბელარუსმა, ყაზახეთმა და ყირგიზეთმა – უახლოეს დროში საპენსიო უზრუნველყოფის შესახებ შეთანხმებაზე ხელმოწერის გადაწყვეტილების თაობაზე განაცხადეს.

ამ დოკუმენტის თანახმად, მიგრანტები პენსიას იმ ქვეყნიდან მიიღებენ, რომელშიც მუშაობდნენ, და საპენსიო ფონდში გადარიცხვას ახდენდნენ. ახლა შრომითი მიგრანტების ხელფასებიდან პროცენტი რუსეთის საპენსიო ფონდში ირიცხება, თუმცა ისინი პენსიას არ იღებენ.

• სანქციების მძევლები: რატომ აღარ მიემგზავრებიან სომეხი მუშები რუსეთში?

როგორ მოხდება პენსიების გადახდა

პოსტსაბჭოთა ეკონომიკურ სივრცეში შემავალი ქვეყნების შრომითი მიგრანტები მათთვის კუთვნილ ანაზღაურებას „პენსიის ექსპორტის“ სახელწოდებით ცნობილი მექანიზმით მიიღებენ.

ძირითადი პრინციპი ისაა, რომ პენსია პენსიონერს თან გაჰყვება. ანუ, პენსიონერის ევრაზიის კავშირის სხვა ქვეყანაში გადასახლების შემთხვევაში, ერთ-ერთ წევრ ქვეყანაში დანიშნული პენსია, მას „თან გაჰყვება“.

ახალი შეთანხმების მიხედვით, ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის სხვადასხვა ქვეყანაში მუშაობის სტაჟი შეჯამდება და პენსია იმ ქვეყანაში დაინიშნება, სადაც მოქალაქე საპენსიო ასაკს მიაღწევს.

მაგალითად, თუკი სომხეთიდან მიგრანტი საპენსიო ასაკის მიღწევის მომენტში მოხუცებულობის პენსიის მიღების უფლებას რუსეთში მიიღებს, სომხეთში დაბრუნების შემთხვევაშიც კი, მისთვის პენსიის გადახდას რუსეთი გააგრძელებს.

მაგრამ შეთანხმება წინა თარიღით არ იმოქმედებს. ევრაზიის კავშირის ერთი ქვეყნიდან მეორეში გადასული მოქალაქისთვის მოხუცებულობის პენსიის პირველი დანიშვნა 2020 წელზე ადრე შეუძლებელი იქნება. ამავდროულად რუსეთის სტაჟის ხანგრძლივობა, რომლის გამოც, პენსიის ექსპორტი მოხდება, 2010 წელს მხოლოდ ერთ წელიწადს შეადგენს, 2021-ში კი – 2 წელიწადს, და ა. შ.

დღევანდელი სიტუაცია

დღესდღეობით სიტუაცია ასეთია: ის ქვეყანა, რომელშიც ადამიანი მუდმივად ცხოვრობს, პენსიას ნიშნავს და იხდის, იმის მიუხედავად, არის თუ არა ადამიანი მისი მოქალაქე.

ამავდროულად, ევრაზიის ეკონომიკურ კავშირში შემავალ ქვეყნებში ხელფასიდან საპენსიო შენატანები განსხვავებულია. მაგალითად, ბელარუსში – 29%, რუსეთში – 22%, ყაზახეთსა და სომხეთში 10-10%, ყირგიზეთში კი ფიქსირებული თანხა არ არსებობს.

რა დაუჯდება ეს შეთანხმება რუსეთს

რუსეთის საპენსიო ფონდის დამატებითი ხარჯები 2020–2021 წლებში 166 მილიონ რუბლს შეადგენს, ანუ დაახლოებით 2,5 მილიონ დოლარს.

ეს თანხა სომხეთის, ბელარუსის, ყაზახეთის და ყირგიზეთის მცხოვრებელთა პენსიებისგან შედგება – მათ შორის მათი პენსიებისგანაც, ვინც რუსეთის ტერიტორიაზე აგრძელებს ცხოვრებას. რუსეთის შრომის სამინისტროს გამოთვლებით, ამ თანხაში შედის ის პენსიებიც, რომელსაც რუსეთის იმ მოქალაქეებს გადაუხდიან, რომლებიც პენსიის დანიშვნის შემდეგ საცხოვრებლად ევრაზიის ეკონომიკური კავშირის სხვა ქვეყნებში გადავლენ.

დროთა განმავლობაში ეს თანხა გაიზრდება, რადგან საპენსიო ფონდში გადარიცხული თანხა, რომელიც შეთანხმების ხელმოწერის შემდეგ მიიღება, დაგროვდება.

კიდევ ციფრები

ევრაზიის ეკონომიკური კომისიის ანგარიშის თანახმად, კავშირის ყველა ქვეყნიდან რუსეთში შრომითი მიგრანტების ყველაზე დიდი რაოდენობაა. აქ ხელფასების დონეც უფრო მაღალია. კომისიის „სოციალურ-დემოგრაფიული ინდიკატორები“ მოხსენების თანახმად, საშუალო სახელფასო გადასახადი შეადგენს

• რუსეთში — $695;
• ყაზახეთში — $471;
• ბელარუსში — $470;
• სომხეთში — $358;
• ყირგიზეთში — $236.